Sự khác nhau giữa lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp
|
- Cách dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật Show
2. Đặc điểm- Được đặt trong dấu ngoặc kép, trước dấu hai chấm. - Sử dụng cách dẫn trực tiếp tạo sự khách quan cho cả người nói (viết) và người đọc (người nghe). Từ đó đưa ra những nhận định, đánh giá khách quan và chính xác về những câu nói hay phát ngôn của người được trích dẫn cách nói trực tiếp. - Vì cách dẫn trực tiếp sẽ được trích dẫn y nguyên, không có bất kì sự thêm bớt nào khác của người trích dẫn. Sự thu nhận thông tin truyền tải sẽ hoàn toàn được bảo toàn, khách quan, do vậy sẽ giảm được tính chịu trách nhiệm của người trích dẫn bởi đảm bảo được sự bảo toàn, độ chân thực , khách quan với những thông tin được nói đến. * Ví dụ: Nam nói với em gái rằng: "Anh ghét học lắm, anh không thích đi học". Khi em gái khoe lại với mẹ bằng cách dẫn trực tiếp thì có thể sẽ nói: - Mẹ ơi, anh Nam bảo với con rằng "Anh ghét học lắm, anh không thích đi học". Việc trích dẫn trực tiếp trên đã truyền tải thông tin một cách nguyên xi, không có sự thêm bớt của người em. Việc đón nhận thông tin và giải quyết thông tin là do người mẹ. Người em chỉ có trách nhiệm và nghĩa vụ truyền tải lại còn không phải chịu trách nhiệm trong độ đúng/ sai của thông tin mà mình vừa truyền đạt. Do vậy không phải chịu trách nhiệm về độ đúng sai của tin truyền. II. Cách dẫn gián tiếp1. Khái niệm- Dẫn gián tiếp tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, có điều chỉnh lại cho thích hợp 2. Đặc điểm- Lời dẫn gián tiếp không được đặt trong dấu ngoặc kép, mà được diễn đạt hòa cùng với lời văn của người dẫn. - Người nói (người viết) không cần phải trích dẫn thông tin chính xác y nguyên như những gì được nghe, được đọc. Người nói hoặc người viết có thể cắt bỏ và thêm bớt cho thích hợp với hoàn cảnh giao tiếp (thuận lợi hơn trong diễn đạt:rút gọn để có sự mạch lạc, tránh rườm rà, hợp với văn phòng, cá tính riêng của từng người). Tuy nhiên vẫn đảm bảo và xoay quanh đại ý của những thông tin được nghe. * Ví dụ có câu: Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. - Chuyển câu gián tiếp sẽ là: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. => Có sự khác biệt (lược bỏ) so với câu gốc trực tiếp của chủ tịch Hồ Chí Minh, đó là loại bỏ cụm động từ "chúng ta phải". II. Luyện tậpViết một đoạn văn (7 - 10 dòng) có nội dung trích dẫn: "Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình" bằng hai cách: dẫn trực tiếp và dẫn gián tiếp.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................  4 trả lời Chức năng của tính từ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 4 trả lời Chức năng của cụm động từ (Ngữ văn - Lớp 6) 2 trả lời Chức năng của cụm danh từ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 3 trả lời Chức năng của ẩn dụ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 3 trả lời Đề bài: Tả quảng trường Ba Đình (Ngữ văn - Lớp 5) 1 trả lời Tả cảnh trường em khi đi thi (Ngữ văn - Lớp 5) 1 trả lời Xác định các thành phân trong câu sau (Ngữ văn - Lớp 5) 4 trả lời Chức năng của tính từ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 4 trả lời Chức năng của cụm động từ (Ngữ văn - Lớp 6) 2 trả lời Chức năng của cụm danh từ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 3 trả lời Chức năng của ẩn dụ là gì (Ngữ văn - Lớp 6) 3 trả lời Đề bài: Tả quảng trường Ba Đình (Ngữ văn - Lớp 5) 1 trả lời Tả cảnh trường em khi đi thi (Ngữ văn - Lớp 5) 1 trả lời Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp – Bồi dưỡng HSG Ngữ Văn 9 được VnDoc tổng hợp và đăng tải. Tài liệu giúp các em củng cố kiến thức. Thông qua bài này các em nắm được cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp. Ngoài ra rèn kỹ năng sử dụng cách dẫn trực tiếp và gián tiếp thành thạo trong giao tiếp và trong văn viết. Để tìm hiểu thêm các em tham khảo chi tiết nội dung dưới này nhé Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
I. Củng cố và mở rộng kiến thức1. Để dẫn lại lời nói hay ý nghĩ (lời nói bên trong) của một người, một nhân vật, có hai cách: trực tiếp và gián tiếp. Dẩn trực tiếp hay dẫn gián tiếp là tuỳ vào tình huống sử dụng. - Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép. Ví dụ: Hoạ sĩ nghĩ thầm: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”. (Nguyễn Thành Long) - Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho thích họp; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép. Ví dụ: Thầy giáo dặn chủng tôi về ôn bài, mai có giờ kiểm ưa. 2. Trong giao tiếp, khi kể chuyện bằng lời nói, cách dẫn gián tiếp được sử dụng thường xuyên hơn. Còn lời các nhân vật trong truyện nói với nhau thường được dẫn trực tiếp, gọi là lời thoại và được đánh dấu bằng cách gạch đầu dòng ở đầu lời thoại. 3. Về mặt vị trí, lời dẫn trực tiếp có thể đứng trước, đứng sau hoặc đứng cả phía trước và phía sau lời người dẫn. – Lời dẫn gián tiếp tuy không bắt buộc đúng từng từ nhưng phải đảm bảo đúng ý. Khi dẫn gián tiếp, có thể dùng rằng hoặc là đặt trước lời dẫn (sau động từ trong câu). – Khi chuyển lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp cần chú ý: thay đổi từ xưng hô cho thích họp; bỏ dấu hai chấm và dấu ngoặc kép; lược bỏ các từ tình thái (kia, nhé, này…); có thể thêm rằng hoặc là trước lời dẫn.) II – Luyện tập cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếpBài tập 1. Đọc kĩ đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: Chàng bèn theo lời, lập một đàn tràng ba ngày đêm ở bến Hoàng Giang. Rồi quả thấy Vũ Nương ngồi trên một chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng, theo sau có đến năm mươi chiếc xé cờ tán, võng lọng, rực rỡ đầy sông, lúc ẩn, lúc hiện. Chàng vội gọi, nàng vẫn giữa dòng mà nói vọng vào: - Thiếp cảm ơn đức của Linh Phi, đã thề sống chết cũng không bỏ. Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa. Rồi trong chốc lát, bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất. (Nguyễn Dữ, Chuyện người con gái Nam Xương) a) Xác định lời dẫn trong đoạn văn và cho biết đó là cách dẫn nào? Vì sao? b) Viết lại đoạn văn với cách dẫn khác. c) Từ lời dẫn em hiểu gì về nhân vật. d) Từ đó em hãy rút ra vai trò của lời dẫn khi xây dựng văn bản tự sự. 2. Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu bên dưới: Nghe mẹ bảo gọi ba vào ăn cơm thì nó bảo lại: - Thì má kêu đi. Mẹ nó nổi giận quơ đũa bếp dọa đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trổng: - Vô ăn cơm! Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra: - Cơm chín rồi! (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà) a) Các lời nói của nhân vật được dẫn bằng cách nào? Giải thích b) Viết lại đoạn văn bằng cách dẫn khác. c) Viết một văn bản không dài quá một trang giấy có sử dụng lời dẫn trực tiếp nêu suy nghĩ về lời dặn dò của người mẹ ở đoạn kết văn bản cổng trường mở ra của Lý Lan: - Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra. Gợi ý 1.a) Lời dẫn trong đoạn văn: - Thiếp cảm ơn đức của Linh Phi, đã thề sống chết cũng không bỏ. Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa. Đó là cách dẫn trực tiếp vì trích nguyên văn lời nói của Vũ Nương, hình thức trình bày bằng cách xuống hàng và phía trước có dấu gạch đầu dòng. 2. Viết lại đoạn văn với cách dẫn gián tiếp: Chàng bèn theo lời, lập một đàn tràng ba ngày đêm ở bến Hoàng Giang. Rồi quả thấy Vũ Nương ngồi trên một chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng, theo sau có đến năm mươi chiếc xe cờ tán, võng lọng, rực rỡ đầy sông, lúc ẩn, lúc hiện. Chàng vội gọi, nàng vẫn giữa dòng mà nói vọng vào rằng nàng luôn nhớ cứu mạng của Linh Phi nên đã nguyện thề sống chết cũng không bỏ. Nàng còn nói nàng đa tạ tình cảm chân tình của Trương Sinh nhưng nàng chẳng thể trở về nhân gian được nữa. Rồi trong chốc lát, bóng nàng loang lọáng mờ nhạt dần mà biến đi mất. - Từ câu nói Thiếp cảm ơn đức của Linh Phi, đã thề sống chết cũng không bỏ. Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa, cho chúng ta hiểu nhiều điều về Vũ Nương: - Tính cách, phẩm chất của Vũ nương: nàng là con người sống thuỷ chung, ân nghĩa, nhân hậu, vị tha. - Số phận xót xa, đau đớn, bi thảm của Vũ Nương: nàng hoàn toàn bị cướp mất quyền được sống, quyền được hưởng hạnh phúc. - Lên án, phê phán xã hội đương thời không có chỗ nương thân cho những con người tốt đẹp. 2. Từ đó có thể rút ra vai trò của lời dẫn khi xây dựng văn bản tự sự: Khi xây dựng văn bản tự sự, sử dụng lời dẫn sẽ góp phần làm cho lời kể sinh động, hấp dẫn, gây hứng thú cho người đọc. Qua lời dẫn cũng sẽ làm nổi bật đặc điểm, tính cách nhân vật… trong văn bản tự sự. 3. a) Các lời nói của nhân vật được dẫn bằng cách hai cách: - Dẫn gián tiếp lời nói của mẹ bé Thu: gọi ba vào ăn cơm. Lời dẫn này không trích nguyên văn và không bỏ trong dấu ngoặc kép. - Dẫn gián tiếp lời nói của bé Thu: – Vô ăn cơm!, “Ba vô ăn com”, – Cơm chín rồi! Các lời dẫn này được trích nguyên văn, bỏ trong dấu ngoặc kép hoặc phía trước có dấu gạch đầu dòng. 4. Viết lại đoạn văn bằng cách dẫn khác: Nghe mẹ bảo: “con gọi ba vào ăn cơm” thì nó bảo má nó kêu. Mẹ nó nổi giận quơ đũa bếp doạ đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trổng, nó chỉ gọi kêu vô ăn com. Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi anh vô ăn com. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra thông báo com đã chín rồi! 5. * Yêu cầu về kĩ năng: - Bài viết có kết cấu ba phần: mở bài, thân bài, kết bài dài không quá một trang giấy; có văn phong nghị luận xã hội; có sử dụng lời dẫn trực tiếp (chú ý cách trình bày lời dẫn). - Yêu cầu về kiến thức: Bài viết hướng đến những nội dung sau: - Đây là lời dặn dò, cũng là lời động viên khích lệ của người mẹ dành cho con mình trong ngày đầu tiên đi học. - Được đến trường là một niềm hạnh phúc. Nơi đây là một thế giới với bao điều kì diệu: thế giới của tình yêu thương, của tri thức, của ước mơ khát vọng… - Lời dặn dò vừa khẳng định giá trị của mỗi người, vừa nhấn mạnh vai trò và ý nghĩa to lớn của nhà trường trong việc giáo dục nhân cách, bồi dưỡng tri thức cho mỗi con người và toàn xã hội. Ngoài ra, VnDoc.com đã thành lập group chia sẻ tài liệu học tập THCS miễn phí trên Facebook: Tài liệu học tập lớp 9. Mời các bạn học sinh tham gia nhóm, để có thể nhận được những tài liệu mới nhất. Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp – Bồi dưỡng HSG Ngữ Văn 9 được VnDoc chia sẻ trên đây. Thông qua tài liệu này sẽ giúp ích cho các em nắm chắc kiến thức cũng như thực hành bài tập cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp trong văn bản. Chúc các em học tốt, nếu các em thấy tài liệu hữu ích hãy chia sẻ cho các bạn cùng tham khảo nhé
....................................................................... Ngoài Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp – Bồi dưỡng HSG Ngữ Văn 9. Mời các bạn học sinh còn có thể tham khảo thêm Soạn văn 9, soạn bài 9 hoặc đề thi học học kì 1 lớp 9, đề thi học học kì 2 lớp 9 các môn Toán, Văn, Anh, Hóa, Lý, Địa, Sinh mà chúng tôi đã sưu tầm và chọn lọc. Với đề thi học kì 2 lớp 9 này giúp các bạn rèn luyện thêm kỹ năng giải đề và làm bài tốt hơn. Chúc các bạn học tốt
|
