Bài văn tả cây xà cừ lớp 2 năm 2024

Dưới ánh nắng chói chang của mùa hè, không khí trở nên oi bức, ngột ngạt, ngoài đường nắng chiếu bỏng rát như thử thách sức chịu đựng của người đi đường. Tuy nhiên, những tia nắng nghịch ngợm ấy cũng chẳng thể xuyên qua tán lá xà cừ trong sân trường em.

Cây xà cừ đứng sừng sững nơi góc sân trường đã vươn những tán cây to lớn, rậm rạp lá xanh để che đi những tia nắng gay gắt, mang đến bóng râm cho sân trường em. Cây xà cừ đã có 50 năm tuổi đời, bằng với tuổi đời của ngôi trường nơi em đang theo học. Thân cây xà cừ to lớn, lớn hơn hai vòng tay của người lớn. Thân cây xù xì màu nâu đậm, thấp thoáng trên lớp vỏ xù xì, cũ kĩ ấy là những lớp rêu xanh nho nhỏ. Từ thân cây xà cừ mọc ra rất nhiều nhánh, nhánh nào cũng to lớn, chắc khỏe. Những chiếc lá xà cừ nhỏ, mọc san sát vào nhau tạo nên tán cây rộng lớn, nhìn từ xa cây xà cừ như chiếc ô khổng lồ đang che chở cho sân trường em. Cây xà cừ có bộ rễ khổng lồ bám chắc vào mặt đất, bộ rễ ấy không chỉ cung cấp nước, dinh dưỡng cho cây mà còn giúp cây đứng vững dù mưa lớn, bão bùng.

Cây xà cừ không chỉ cho bóng mát mà còn là người bạn chứng kiến bao kỉ niệm vui buồn của chúng em dưới mái trường tiểu học.

2. Tả cây xà cừ, mẫu số 2:

Con đường nhỏ nơi em đến trường mỗi ngày luôn rợp bóng mát bởi hai hàng xà cừ bên đường.

Những cây xà cừ to lớn đứng sừng sững như những người khổng lồ, mỗi khi có gió, cành lá đong đưa như vẫy chào. Cây xà cừ cao hơn chục mét, thân cây to đến mấy vòng tay của em ôm không xuể. Bao bọc bên ngoài thân cây là lớp vỏ xù xì, thô cứng màu nâu sậm. Tuy được trồng ven đường nhưng cây xà cừ nào cũng xanh tốt, tán lá xum xuê tạo thành đường cây xanh mát.

Lá xà cừ nhỏ, thuôn dài có đường vân lá rõ nét. Vào mùa xuân và mùa hạ, cây xà cừ phát triển xanh tốt, tán lá xanh rì. Vào mùa thu những chiếc lá dần ngả vàng và rụng dần vào mùa đông. Hoa xà cừ màu trắng, nhỏ xíu mọc thành chùm, hoa thường mọc trên ngọn nên nếu không để ý rất khó phát hiện ra chúng.

Cây xà cừ là người bạn đồng hành với học sinh chúng em mỗi ngày đến trường. Ngày ngày hàng cây xà cừ theo bước chân chúng em đến trường rồi lại âm thầm che mưa che nắng đón chúng em trở về nhà.

3. Tả cây xà cừ, mẫu số 3:

Trong sân trường em có trồng rất nhiều loại cây cho bóng mát, trong đó to lớn và lâu đời nhất phải kể đến cây xà cừ giữa sân trường.

Cây xà cừ to lớn tỏa bóng râm cả góc sân trường. Chiều cao hơn chục mét, thân cây to lớn mà hai vòng tay ôm không xuể. Cây xà cừ có ba cành lớn, từ các cành lớn lại mọc ra những nhánh nhỏ mọc đan xen vào nhau. Lá xà cừ nhỏ, mọc thành chùm. Những chiếc lá nhỏ xinh mọc san sát tạo ra bóng râm lớn trên sân trường. Nhờ bóng xà cừ mà giờ ra chơi của chúng em lúc nào cũng sôi động, vui vẻ, kể cả những ngày có nắng gắt. Cây xà cừ khoác lên mình lớp vỏ xù xì, đôi chỗ có đốm bạc. Rễ cây to lớn bám chặt vào mặt đất, nhìn từ xa rễ cây như những con trăn khổng lồ. Hoa xà cừ nhỏ li ti màu trắng, quả xà cừ nhỏ như quả chanh, tròn và có màu nâu nhạt.

Dù trời nắng hay trời mưa, cây xà cừ vẫn sừng sững đứng đó như người vệ sĩ che chở cho ngôi trường. Cây xà cừ còn thay đổi theo mùa, nếu mùa xuân lá xà cừ phát triển xanh tốt thì sang thu những chiếc lá xanh mướt dần ngả sang vàng. Vào mùa đông lá xà cừ bắt đầu rụng như trút. Mỗi khi có cơn gió thổi qua, những chiếc lá xà cừ bị thổi bay tựa như cơn mưa lá.

Em rất yêu quý cây xà cừ trường mình, em và các bạn sẽ chăm sóc cây xà cừ thật tốt để cây mang đến bóng mát và điểm tô cho ngôi trường của em.

Tuỳ bút Cây tre Việt Nam được nhà báo, nhà văn Thép Mới viết vào năm 1956, để thuyết minh cho bộ phim Cây tre Việt Nam của một số nhà điện ảnh Ba Lan. Cảm hứng tự hào dạt dào, bút pháp tài hoa đã tạo nên chất thơ trữ tình của áng văn xuôi này.

Mở bài là một câu văn 18 chữ, Thép Mới giới thiệu cây tre trong tâm hồn nhân dân ta, nó là người bạn thân gần gũi thân thiết yêu thương. Câu văn đầy ấn tượng: Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam.

Phần thứ hai, tác giả nói đến cây tre trong đời sống vật chất và tinh thần, trong sản xuất, trong tâm hồn, trong chiến đấu của nông dân Việt Nam, của nhân dân Việt Nam qua trường kỳ lịch sử. ý tưởng đẹp, giàu có, cách diễn đạt và giọng văn biến hoá, hấp dẫn, đã tạo cho tre có một vị trí đặc biệt trong mỗi chúng ta.

Nước ta thuộc vùng nhiệt đới, chan hoà ánh nắng, cây cỏ tốt tươi xanh muôn ngàn cây lả khác nhau. Tác giả so sánh để ca ngợi vị thế cây tre trong lòng người: Cây nào củng đẹp, cây nào củng quý, nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. Tre có mặt khắp mọi miền đất nước: Đồng Nai, Việt Bắc, Điện Biên Phủ, là luỹ tre thân mật làng tôi. Tre được nhân hoá, trở nên gần gũi yêu thương: đâu đâu ta củng có nứa tre làm bạn.

Họ hàng nhà tre thật đông đúc: tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau, nhưng lại có một điểm tương đồng, đó là cùng một mầm non măng mọc thẳng. Một phát hiện tinh tế, ý vị. Tre có một sức sống vô cùng mạnh mẽ vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt. 15 năm sau, nhà thơ Nguyễn Duy cũng có những vần thơ xúc động về sức sống của cây tre:

Ở đâu tre cũng xanh tươi

Cho dù đất sỏi, đất vôi bạc màu.

(Tre Việt Nam)

Nhìn dáng tre, màu tre, sự sinh sôi nảy nở của tre, nhà văn phát hiện ra bao vẻ đẹp riêng của tre như mộc mạc, nhũn nhặn, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre được nhân hoá trở thành một biểu tượng sáng giá: Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người. Phẩm chất của tre cũng là phẩm chất của con người Việt Nam xưa nay.

Thép Mới trích dẫn câu thơ của Tố Hữu: Bóng tre trùm mát rượi để từ đó nói lên vẻ đẹp của luỹ tre làng quê, một vẻ đẹp êm đềm của xứ sở: Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. Tre là vẻ đẹp của cảnh sắc làng quê, là vẻ đẹp của nền văn hoá lâu đời của dân tộc, là nếp sống lao động cần cù và cuộc sống yên vui êm đềm của nhân dân ta qua hàng nghìn năm lịch sử. Các từ ngữ, hình ảnh: bóng tre, dưới bóng tre của ngàn xưa, dưới bóng tre xanh,... được điệp lại, láy lại đã tạo nên giọng văn nhẹ nhàng mênh mang biểu cảm:

Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoảng mái đình, mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hoá lâu đời. Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu dời, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp. Màu xanh của tre cũng là màu tâm hồn, màu thời gian, màu sắc của nền văn hoá, màu chung thuỷ.

Cánh tay là hình ảnh hoán dụ ca ngợi cây tre là người bạn cần cù trong lao động của nhà nông, từng chia ngọt sẻ bùi, từng một nắng hai sương với bà con dân cày Việu Nam:

Cánh đồng ta năm đôi ba vụ

Tre với người vất vả quanh răm.

Nói về cối xay tre thủ công Thép Mới gợi nhớ một thời gian khổ. Câu văn xuôi được cắt thành những vế ngắn 3, 4 chữ, có vần, nhằm tạo ra một trường liên tưởng về nền kinh tế lạc hậu, đời sống thiếu thốn của nhân dân ta sau một thế kỷ bị thực dân thống trị: Cối xay tre / nặng nề quay từ, nghìn đời nay / xay nắm thóc.

Tre được nhân hoá: Tre ăn ở với người, tre ... giúp người..., tre vẫn phải còn vất vả mãi với người, tre là người nhà,... Từ một vật thể, cây tre trở nên có tâm hồn, có linh hồn gắn bó với cuộc đời vất vả, ấm no, hạnh phúc của nhân dân ta trong dòng chảy thời gian. Tre gắn bó với tâm tình của nhân dân. Lạt giang mềm để gói bánh chưng; sự hiện hữu của nó trong sính lễ như "khít chặt" những mối tình quê thắm thiết; thuỷ chung. Cách viết của Thép Mới rất tài hoa, cách dẫn thơ đạm đà, lí thú.

Giang chẻ lạt, buộc mềm, khít chặt như những mối tình què cái thuở ban đầu thường nỉ non dưới bóng tre, bóng nứa:

Lạt này gói bánh chưng xanh

Cho mai lấy trúc, cho anh lấy nàng.

Chiếc điếu cày tre làm niềm vui tuổi già, chiếc nôi tre là sự ấm êm hạnh phúc của tuổi thơ, cái giường tre bình dị gắn bó với mọi người mọi nhà sống có nhau, chết có nhau, chung thuỷ. Qua cây tre, tác giả ca ngợi tình nghĩa thuỷ chung là đạo lí cao đẹp của dân tộc.

Tre là bạn thân, là người nhà là cánh tay của người nông dân, tre là bạn tâm tình của mọi lứa tuổi. Tre còn là "đồng chí chiến đấu của ta" trong kháng chiến. Tre mọc thẳng, trúc dẫu cháy, đốt ngay vẫn thẳng là dáng đứng không chịu khuất của con người Việt Nam. Gậy tầm vông, cái chông tre là vũ khí đánh giặc rất lợi hại của ta, làm nên chiến công và truyền thống anh hùng của dân tộc. Thép Mới đã vận dụng phép nối trong văn xuôi cổ rất sáng tạo:

Buổi đầu, không một tấc sắt trong tay, tre là tất cả, tre là vũ khí. Muôn ngàn đời biết ơn chiếc gậy tầm vông đã dựng nên Thành đồng Tổ quốc! Và sông Hồng bất khuất có cái chồng tre. Trong đoạn văn sau, tre được nhân hoá mang chí khí người nông dân mặc áo lính, người dũng sĩ anh hùng lẫm liệt hiên ngang. Chữ "tre" được điệp lại 7 lần, câu văn ngắn dồn dập diễn tả không khí chiến đấu và chiến thắng giòn giã của quân và dân ta trong 9 năm kháng chiến chống Pháp.

Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người. Tre anh hùng lao động! Tre, anh hùng clúển đấu!.

Đây là một trong những đoạn văn tráng lệ nhất, mang âm điệu anh hùng ca trong nền văn xuôi Việt Nam hiện đại. Không khí, lịch sử thời đại, chiến thắng Điện Biên Phủ thần kỳ đã đem đến sức tung hoành của ngòi bút của Thép Mới.

Nhạc của tre là khúc nhạc đồng quê. Nhạc của khóm tre làng rung lên man mác trong nồm nam con gió thổi, là diều lá tre là sáo tre sáo trúc giữa lồng lộng trời cao. Đoạn văn xuôi giàu tính nhạc và chất thơ cho ta bao cảm xúc và ấn tượng:

Diều bay, diều lá tre bay lưng trời...

Sáo tre, sáo trúc vang lưng trời..

Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều

Trời cao lồng lộng, đồng ruộng mênh mông hãy lắng

nghe tiếng hát giữa trời cao của trúc, của tre...

Phần thứ ba của bài tuỳ bút nói về cây tre trong tương lai. Như một quy luật của sự sống vĩnh hằng: Tre già măng mọc. Búp măng non sẽ còn mãi trên phù hiệu ở ngực thiếu nhi Việt Nam. Tre, nứa sẽ còn mãi... còn ựiãi... còn mãi... với dân tộc ta, "chia bùi sẻ ngọt" với nhân dân ta trong hạnh phúc, hoà bình.

Đất nước sẽ được công nghiệp hoá, hiện đại hoá, sẽ có nhiều sắt thép, nhưng cây tre vẫn sống mãi trong tâm hồn dân tộc. Bóng mát của tre xanh, khúc nhạc tâm tình của tre, cổng chào thắng lợi, những chiếc đu tre, tiếng sáo diều tre vẫn trường tồn cùng đất nước và nhân dân ta trên dặm đường trường của những ngày mai tươi hát...

Cây tre Việt Nam, cây tre xanh với bao phẩm chất nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ chung, can đảm là biểu trưng cao quý của dân tộc Việt Nam". Thép Mới đã dành những lời tốt đẹp nhất ca ngợi cây tre với tất cả tình yêu và niềm tự hào về quê hương xứ sở, về đất nước và con người Việt Nam.