Lý thuyết tổng hợp Công nghệ lớp 8 Bài 29: Truyền chuyển động chọn lọc năm 2021 – 2022 mới nhất gồm tóm tắt lý thuyết và hơn 500 bài tập ôn luyện Công nghệ 8. Hy vọng bộ tổng hợp lý thuyết Công nghệ lớp 8 sẽ giúp học sinh củng cố kiến thức, ôn tập và đạt điểm cao trong các bài thi trắc nghiệm môn Công nghệ 8.
A. Lý thuyết
I. Tại sao cần truyền chuyển động?
Máy hay các thiết bị cần có cơ cấu truyền chuyển động vì các bộ phận của máy thường đặt xa nhau và có tốc độ quay không giống nhau song đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu.
Nhiệm vụ của các bộ truyền chuyển động là: Truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp với tốc độ của các bộ phận trong máy.
II. Bộ truyền động
1. Truyền động ma sát – truyền động đai
a] Cấu tạo bộ truyền động đại
Truyền động ma sát là là cơ cấu truyền chuyển động quay nhờ lực ma sát giữa các mặt tiếp xúc của vật dẫn và vật bị dẫn.
Gồm 3 bộ phận chính: bánh dẫn, bánh bị dẫn, dây đai. Dây đai: làm bằng vật liệu tạo ma sát tốt, bánh đai: Kim loại, gỗ ...vv
b] Nguyên lí làm việc
Khi bánh dẫn 1 [đường kính D1] quay với tốc độ nd [n1] [vòng/phút], nhờ lực ma sát giữa dây đai và bánh đai, bánh bị dẫn 2 [đường kính D2] sẽ quay với tốc độ nb d [n2] [vòng/phút], tỉ số truyền i được xác định bởi công thức:
c] Ứng dụng
Cấu tạo đơn giản, làm việc êm, ít ồn, có thể truyền chuyển động giữa các trục ở cách xa nhau, được sử dụng rộng rải như: máy khâu, máy tiện, ô tô vv...
Khi ma sát giữa bánh và dây đai không đủ đảm bảo thì chúng có thể bị trượt nên tỉ số truyền bị thay đổi.
2. Truyền động ăn khớp
Để khắc phục sự trượt của chuyển động đai người ta dùng chuyển động ăn khớp.
a] Cấu tạo bộ truyền động
Bánh răng: Bánh dẫn và bánh bị dẫn.
Xích: Đĩa dẫn, đĩa bị dẫn, xích.
Để hai bánh răng ăn khớp được với nhau thì khoảng cách giữa hai răng kề nhau trên bánh này phải bằng khoảng giữa hai răng kề nhau trên bánh kia.
Để đĩa ăn khớp được với xích thì cỡ răng của đĩa và cỡ xích phải tương ứng.
b] Tính chất
Bánh răng 1 có số răng là Z1, tốc độ quay n1, Bánh răng 2 có số răng là Z2, tốc độ quay n2 thì tỉ số truyền i:
c] Ứng dụng
Bộ truyền chuyển động bánh răng dùng để truyền chuyển động quay giữa các trục song song hoặc vuông góc với nhau, có tỉ số truyền xác định, được dùng nhiều trong trong hệ thống truyền động như đồng hồ, hộp số xe máy vv...
Bộ truyền động xích dùng để truyền chuyển động quay giữa hai trục xa nhau, tỉ số truyền xác định được sử dụng xe đạp, xe máy, máy nâng chuyển vv...
B. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Các máy móc hay thiết bị do mấy bộ phận hợp thành?
A. 1
B. 2
C. Nhiều
D. Đáp án khác
Câu 2: Trong các máy móc hay thiết bị, các bộ phận được đặt ở:
A. Cùng vị trí
B. Các vị trí khác nhau
C. Cả A và B đều đúng
D. Cả A và B đều sai
Câu 3: Tại sao trong máy cần có các bộ phận truyền chuyển động?
A. Do các bộ phận của máy thường đặt xa nhau
B. Do các bộ phận của máy đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu
C. Do các bộ phận của máy thường có tốc độ quay không giống nhau
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 4: Nhiệm vụ của các bộ phận truyền chuyển động là:
A. Truyền tốc độ cho phù hợp với tốc độ của bộ phận trong máy
B. Biến đổi tốc độ phù hợp với tốc độ của các bộ phận trong máy
C. Cả A và B đều đúng
D. Đáp án A hoặc B
Câu 5: Cấu tạo bộ truyền động đai có mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: C
Đó là bánh dẫn, bánh bị dẫn, dây đai.
Câu 6: Dây đai được làm bằng:
A. Da thuộc
B. Vải dệt nhiều lớp
C. Vải đính với cao su
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 7: Bộ truyền động đai được ứng dụng trong:
A. Máy khâu
B. Máy khoan
C. Máy tiện
D. Cả 3 đáp án trên
Đáp án: D
Do có cấu tạo đơn giản, làm việc êm, ít ồn, có thể truyền chuyển động giữa các trục cách xa nhau nên được sử dụng rộng rãi.
Câu 8: Cấu tạo bộ truyền động bánh răng gồm mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: B
Đó là bánh dẫn và bánh bị dẫn.
Câu 9: Cấu tạo bộ truyền động xích gồm mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: C
Đó là đĩa dẫn, đĩa bị dẫn, xích.
Câu 10: Bộ truyền động xích ứng dụng trong:
A. Xe đạp
B. Xe máy
C. Máy nâng chuyển
D. Cả 3 đáp án trên
Trong bài học này Top lời giải sẽ cùng các bạn Tóm tắt lý thuyết và trả lời toàn bộ các câu hỏi Bài 29: Truyền chuyển động trong sách giáo khoa Công nghệ 8.
I. Tại sao cần truyền chuyển động?
Máy hay các thiết bị cần có cơ cấu truyền chuyển động vì các bộ phận của máy thường đặt xa nhau và có tốc độ quay không giống nhau song đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu.
Nhiệm vụ của các bộ truyền chuyển động là: Truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp với tốc độ của các bộ phận trong máy.
1. Truyền động ma sát – truyền động đai
a] Cấu tạo bộ truyền động đại
- Truyền động ma sát là là cơ cấu truyền chuyển động quay nhờ lực ma sát giữa các mặt tiếp xúc của vật dẫn và vật bị dẫn.
- Gồm 3 bộ phận chính: bánh dẫn, bánh bị dẫn, dây đai. Dây đai: làm bằng vật liệu tạo ma sát tốt, bánh đai: Kim loại, gỗ ...vv
Khi bánh dẫn 1 [đường kính D1] quay với tốc độ nd [n1] [vòng/phút], nhờ lực ma sát giữa dây đai và bánh đai, bánh bị dẫn 2 [đường kính D2] sẽ quay với tốc độ nb d [n2] [vòng/phút], tỉ số truyền i được xác định bởi công thức:
- Cấu tạo đơn giản, làm việc êm, ít ồn, có thể truyền chuyển động giữa các trục ở cách xa nhau, được sử dụng rộng rải như: máy khâu, máy tiện, ô tô vv...
- Khi ma sát giữa bánh và dây đai không đủ đảm bảo thì chúng có thể bị trượt nên tỉ số truyền bị thay đổi.
Để khắc phục sự trượt của chuyển động đai người ta dùng chuyển động ăn khớp.
a] Cấu tạo bộ truyền động
- Bánh răng: Bánh dẫn và bánh bị dẫn.
- Xích: Đĩa dẫn, đĩa bị dẫn, xích.
- Để hai bánh răng ăn khớp được với nhau thì khoảng cách giữa hai răng kề nhau trên bánh này phải bằng khoảng giữa hai răng kề nhau trên bánh kia.
- Để đĩa ăn khớp được với xích thì cỡ răng của đĩa và cỡ xích phải tương ứng.
Bánh răng 1 có số răng là Z1, tốc độ quay n1, Bánh răng 2 có số răng là Z2, tốc độ quay n2 thì tỉ số truyền i:
Bộ truyền chuyển động bánh răng dùng để truyền chuyển động quay giữa các trục song song hoặc vuông góc với nhau, có tỉ số truyền xác định, được dùng nhiều trong trong hệ thống truyền động như đồng hồ, hộp số xe máy vv...
Bộ truyền động xích dùng để truyền chuyển động quay giữa hai trục xa nhau, tỉ số truyền xác định được sử dụng xe đạp, xe máy, máy nâng chuyển vv...
Câu hỏi Công nghệ 8 Bài 29 trang 98: Hãy quan sát cơ cấu truyền chuyển động của chiếc xe đạp trong hình và trả lời các câu hỏi sau:
Tại sao cần truyền chuyển động quay từ trục giữa tới trục sau?
Tại sao số răng của đĩa lại nhiều hơn số răng của líp?
Trả lời
- Vì bộ phận của trục giữa và các bộ phận của trục sau ở xa nhau và đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu. Muốn xe đi được cần truyền chuyển động ban đầu, dùng chân đạp nhẹ xuống đất để xe chuyển động sau đó đạp vào bàn đạp. Nếu chỉ ngồi lên xe rồi đạp vào bàn đạp cho xe chuyển động thì lực kéo ban đầu của xích rất lớn và xích chóng hỏng.
- Số răng của đĩa nhiều hơn số răng của líp thì số vòng quay của líp nhiều hơn số vòng quay của đĩa, giúp cho bánh sau quay nhanh, xe sẽ chuyển động nhanh hơn.
Câu hỏi Công nghệ 8 Bài 29 trang 99: Em hãy cho biết bánh đai thường được làm bằng vật liệu gì?
Trả lời
Gang, cao su hoặc thép, ...
Câu hỏi Công nghệ 8 Bài 29 trang 100: Từ hệ thức trên em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa đường kính bánh đai và số vòng quay của chúng?
Muốn đảo chiều chuyển động của bánh bị dẫn, ta mắc dây đai theo kiểu nào?
Trả lời
- Đường kính bánh đai tỉ lệ nghịch với số vòng quay.
- Muốn đảo chiều chuyển động, ta mắc dây đai chéo nhau.
Câu hỏi Công nghệ 8 Bài 29 trang 100: Quan sát hình 29.3 và hoàn thành các câu sau:
Trả lời
- Bộ truyền chuyển động bánh răng gồm: bánh dẫn và bánh bị dẫn.
- Bộ truyền chuyển động xích gồm: đĩa dẫn, đĩa bị dẫn và xích.
Câu hỏi Công nghệ 8 Bài 29 trang 101: Để hai bánh răng ăn khớp với nhau, hoặc đĩa ăn khớp được với xích cần đảm bảo những yếu tố gì?
Trả lời
- Để hai bánh răng ăn khớp với nhau thì bước răng 2 bánh bằng nhau
- Để đĩa ăn khớp được với xích thì cỡ răng của đĩa và cỡ xích phải tương ứng
Soạn Bài 1 trang 101 ngắn nhất: Tại sao máy và thiết bị cần phải truyền chuyển động?
Trả lời
- Các bộ phận của máy thường đặt xa nhau và đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu.
- Các bộ phận của máy thường có tốc độ quay không giống nhau.
- Truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp với tốc độ của các bộ phận trong máy.
Soạn Bài 2 trang 101 ngắn nhất: Thông số nào đặc trưng cho các bộ truyền chuyển động quay? Lập công thức tính tỉ số truyền của các bộ truyền động.
Trả lời
Thông số đặc trưng cho các bộ truyền chuyển động quay là tỉ số truyền i:
Soạn Bài 3 trang 101 ngắn nhất: Cho biết phạm vi ứng dụng của các bộ truyền chuyển động.
Trả lời
Sử dụng rộng rãi trong nhiều loại máy khác nhau như máy khâu, máy khoan, máy tiện, ô tô, máy kéo, ...
Soạn Bài 4 trang 101 ngắn nhất: Đĩa xích của xe đạp có 50 răng, đĩa líp có 20 răng. Tính tỉ số truyền i và cho biết chi tiết nào quay nhanh hơn?
Trả lời
- Ta có i= Z1/Z2 = 50/25 = 2.5
- Vậy nên đĩa líp quay nhanh hơn đĩa xích 2.5 lần.
Trắc nghiệm Công nghệ 8 Bài 29 tuyển chọn
Câu 1: Các máy móc hay thiết bị do mấy bộ phận hợp thành?
A. 1
B. 2
C. Nhiều
D. Đáp án khác
Câu 2: Trong các máy móc hay thiết bị, các bộ phận được đặt ở:
A. Cùng vị trí
B. Các vị trí khác nhau
C. Cả A và B đều đúng
D. Cả A và B đều sai
Câu 3: Tại sao trong máy cần có các bộ phận truyền chuyển động?
A. Do các bộ phận của máy thường đặt xa nhau
B. Do các bộ phận của máy đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu
C. Do các bộ phận của máy thường có tốc độ quay không giống nhau
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 4: Nhiệm vụ của các bộ phận truyền chuyển động là:
A. Truyền tốc độ cho phù hợp với tốc độ của bộ phận trong máy
B. Biến đổi tốc độ phù hợp với tốc độ của các bộ phận trong máy
C. Cả A và B đều đúng
D. Đáp án A hoặc B
Câu 5: Cấu tạo bộ truyền động đai có mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: C
Đó là bánh dẫn, bánh bị dẫn, dây đai.
Câu 6: Dây đai được làm bằng:
A. Da thuộc
B. Vải dệt nhiều lớp
C. Vải đính với cao su
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 7: Bộ truyền động đai được ứng dụng trong:
A. Máy khâu
B. Máy khoan
C. Máy tiện
D. Cả 3 đáp án trên
Đáp án: D
Do có cấu tạo đơn giản, làm việc êm, ít ồn, có thể truyền chuyển động giữa các trục cách xa nhau nên được sử dụng rộng rãi.
Câu 8: Cấu tạo bộ truyền động bánh răng gồm mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: B
Đó là bánh dẫn và bánh bị dẫn.
Câu 9: Cấu tạo bộ truyền động xích gồm mấy bộ phận?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Đáp án: C
Đó là đĩa dẫn, đĩa bị dẫn, xích.
Câu 10: Bộ truyền động xích ứng dụng trong:
A. Xe đạp
B. Xe máy
C. Máy nâng chuyển
D. Cả 3 đáp án trên
Đáp án: D
Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 29: Truyền chuyển động trong SGK Công nghệ 8. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm vững kiến thức lí thuyết, soạn được các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra để đạt kết quả cao.
Mời các bạn xem thêm: Giải VBT Công nghệ 8: Bài 29. Truyền chuyển động