Ðổi sữa cho trẻ là chuyện rất thường gặp trong quá trình chăm sóc trẻ. Thực tế, việc đổi sữa cho trẻ có nhiều ảnh hưởng đến thói quen ăn uống của con, thậm chí là sức khỏe. Vì vậy, mẹ cần chú ý những vấn đề sau.
Khi quyết định đổi sữa cho con, các bậc cha mẹ cần cân nhắc nhiều mặt: tuổi, tình trạng dinh dưỡng, bệnh lý, sự dung nạp và thích ứng của cơ thể trẻ với những loại sữa khác nhau, phù hợp với nhu cầu sử dụng, điều kiện kinh tế của từng gia đình.
Bên cạnh đó, loại sữa đang sử dụng cần đạt những yêu cầu như phù hợp độ tuổi, khẩu vị, bé uống nhiều, tiêu hoá tốt, đi cầu phân tốt…Với nhiều loại sữa khác nhau trên thị trường, chọn loại nào để dùng hoặc đổi sang nhãn hiệu nào phải hết sức lưu ý:
Theo thông tin của Bộ Y tế, hiện Việt Nam có hơn 2,5 triệu trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng ở thể thấp còi do không được bú sữa mẹ. Nghiên cứu từ các chuyên gia dinh dưỡng cho thấy trong sữa mẹ có những acid béo không no đa nối đôi giúp cho não, hệ thần kinh và thị lực của trẻ phát triển tốt hơn.
Những trẻ bú mẹ sẽ có sự phát triển của trí tuệ, các giác quan như thính giác, thị giác, xúc giác… và ngôn ngữ tốt nhất. Tỉ lệ trẻ bị chàm da, suyễn, đái tháo đường typ 1, dị ứng thực phẩm… thậm chí béo phì thấp hơn hẳn ở nhóm trẻ không được cho bú mẹ.
6 tháng đầu đời bé nên được bú sữa mẹ hoàn toàn để hạn chế các bất thường về sức khỏe
Trẻ dưới 6 tháng tuổi chỉ nên bú sữa mẹ, nếu phải sử dụng sữa ngoài thì dùng sữa công thức 1. Đặc điểm của các loại sữa này là có thành phần các chất dinh dưỡng gần với sữa mẹ, các chất dinh dưỡng có tỷ lệ cân đối hợp lý, phù hợp với sự hấp thu và chuyển hóa ở bé, ít gây nên tình trạng rối loạn tiêu hóa.
Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên dùng sữa bò tươi, sữa đặc có đường, sữa bột nguyên kem hoặc các loại sữa bột công thức dành cho bé trên 6 tháng.
Nếu muốn đổi sữa cho trẻ [vì bé bú ít, không lên cân hay táo bón nhiều, nôn sữa nhiều, đi tiêu phân không tốt…] thì phải đổi sang nhãn hiệu sữa khác nhưng vẫn phải thuộc nhóm công thức 1, vì chức năng thận còn non yếu của trẻ chỉ phù hợp với lượng chất đạm trong sữa công thức 1.
Trẻ bắt đầu tròn 6 tháng thì phải đổi sang sữa công thức 2 của cùng nhãn hàng của loại sữa đã sử dụng trước đó. Sữa công thức 2 có thành phần các chất dinh dưỡng cao hơn sữa công thức loại 1, nhất là chất đạm để phù hợp với sự tăng trưởng và phát triển của bé. Nếu lúc này vẫn sử dụng sữa công thức 1 thì sẽ không đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho trẻ.
Trẻ trên 1 tuổi có thể dùng nhiều loại sữa trong ngày, có thể dùng sữa tươi… Nếu cần thiết, có thể thay đổi sữa cho trẻ tuỳ theo khẩu vị, ý thích trẻ, hoàn cảnh gia đình… Cũng như sữa công thức 1, khi pha sữa chỉ nên dùng nước ấm và pha theo tỉ lệ đã hướng dẫn.
Mỗi loại sữa bột phù hợp với từng độ tuổi của trẻ
Vì cơ thể trẻ cần phải có một thời gian để thích ứng với loại sữa đó, nhằm có sự tiêu hoá hấp thu tốt nhất. Mỗi loại sữa có thể tự tạo ra những môi trường vi sinh đường ruột khác nhau. Khi đổi sữa sẽ làm thay đổi môi trường vi sinh đường ruột, ảnh hưởng đến tiêu hoá hấp thu sữa và thậm chí các loại thức ăn khác.
Khi bú sữa bị tiêu chảy hay táo bón thường xuyên, phân xấu, bú quá ít, không lên cân…, bố mẹ cần chọn một loại sữa phù hợp tuổi, nhãn hiệu tin cậy, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, giá cả phù hợp với kinh tế gia đình. Sau đó cho bé uống thử, theo dõi tiêu hoá hấp thu và sự phát triển của bé để xác định sự phù hợp.
Có thể đổi sữa mới ngay lập tức mà không cần giai đoạn chuyển tiếp: trẻ vẫn thích nghi được, uống sữa mới bình thường giống như sữa trước đó, đạt mục tiêu tăng cân, tăng cao tốt…, việc đổi sữa khi đó thành công.
Khi mua sữa thì phải xem hạn dùng và pha sữa đúng theo tỷ lệ hướng dẫn ghi trên vỏ hộp, chỉ nên dùng nước để pha [nước đun sôi để nguội bớt] không được dùng nước sôi hoặc đun sôi sữa vì sẽ làm mất hoặc hao hụt các vitamin và khoáng chất có trong sữa.
Pha sữa phải tuân theo công thức của nhà sản xuất
Khi bắt đầu đổi sữa thì cần có giai đoạn chuyển tiếp để bé thích nghi với sữa mới hoặc kiểm tra xem sữa mới có phù hợp với trẻ hay không:
- Pha tỉ lệ sữa mới bằng 1/3 tổng lượng sữa, uống 2-3 ngày, quan sát phản ứng của trẻ. Nếu trẻ không có hiện tượng bú ít, bỏ bú hay tiêu chảy…thì tiếp tục tăng;
- Pha tỉ lệ tăng sữa mới bằng ½ tổng lượng sữa và tiếp tục quan sát bé uống trong 2-3 ngày;
- Pha tỉ lệ tăng sữa mới bằng 2/3 tổng lượng sữa và tiếp tục quan sát bé uống trong 2-3 ngày;
- Cuối cùng là pha hoàn toàn sữa mới cho bé.
Tác động của một loại sữa với từng trẻ không phải chỉ một ngày hay hai ngày là thấy ngay. Vì vậy, sau khi đổi sữa một thời gian tối thiểu hai tuần thì mới có thể tạm đánh giá loại sữa đó có phù hợp với trẻ không.
Pha sữa với tỷ lệ thích hợp trong từng giai đoạn khi đổi sữa
Và một điều rất quan trọng, cần biết rõ những trục trặc trẻ gặp phải là do sữa hay do thức ăn đặc không phù hợp, cơ thể trẻ dị ứng, không dung nạp… Nếu đã thay đổi sữa cho trẻ từ hai, ba loại sữa mà vẫn không đạt mục tiêu mong muốn thì hãy nghĩ đến rắc rối không phải do sữa mà do nguyên nhân khác. Trường hợp gặp khó khăn khi chọn sữa hoặc đổi sữa, nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa dinh dưỡng để được tư vấn./.
Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Mách các mẹ cách nhận biết các loại sữa tốt nhất cho bé
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho con, tuy nhiên có trường hợp mẹ bị thiếu sữa hoặc phải đi làm sớm thì trẻ cần phải dùng đến sữa ngoài. Vậy làm thế nào để chọn loại sữa tốt nhất cho bé?
Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ của bác sĩ Đào Thị Yến Thủy – Trưởng khoa dinh dưỡng bệnh viện Quốc tế Hạnh phúc trong chương trình Con khỏe mẹ vui, phát sóng trên VOH Radio – Đài Tiếng nói nhân dân TPHCM.
1. Các yếu tố để chọn sữa tốt nhất cho bé
Theo bác sĩ Thủy, loại sữa tốt nhất cho con là loại sữa phù hợp với cơ thể con và không dùng các loại sữa giả.
Theo đó, các bậc cha mẹ có thể đánh giá loại sữa phù hợp với con qua những yếu tố sau đây:
Mẹ nên chọn loại sữa nào tốt nhất cho con?
Theo từng độ tuổi của trẻ sẽ có những loại sữa khác nhau. Bao gồm:
- Sữa công thức 1: Dành cho trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa sẽ bao gồm một số chất dinh dưỡng giống như sữa mẹ.
- Sữa công thứ 2: Dành cho trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi. Sữa cho giai đoạn này cần có nhiều đạm và năng lượng hơn.
- Sữa công thức 3: Dành cho trẻ trên 1 tuổi.
1.2 Phù hợp với tình trạng dinh dưỡng của trẻ
Các bậc cha mẹ cứ theo nguyên tắc:
- Nếu bé gầy thì cho uống sữa béo
- Nếu bé béo thì cho uống sữa gầy
Đối với trẻ phát triển bình thường, cần phát triển não, cần tăng cân thì cha mẹ nên lựa chọn loại sữa nguyên kem.
Đối với trẻ trên 3 tuổi bị béo phì nặng thì lựa chọn loại sữa đã lấy bớt chất béo ra.
1.3 Sữa phù hợp với con
Nếu loại sữa đang dùng giúp con uống được nhiều, đi phân tốt, không gây tiêu chảy, không dị ứng thì đó là loại sữa phù hợp với con.
Chọn sữa phù hợp cho bé2. Các loại sữa tốt nhất cho bé
2.1 Sữa similac của Abbot Mỹ
Là một trong những thương hiệu sữa bột lâu đời của Mỹ, được các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu đánh giá cao. Sữa similac là sản phẩm chất lượng tốt, cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu cho bé trong giai đoạn phát triển đầu đời.
Sữa similac chứa hàm lượng canxi dồi dào giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, phát triển chiều cao tối đa cho trẻ. Ngoài ra sữa còn bổ sung các lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa, vitamin và khoáng chất tốt cho sự phát triển của trẻ.
2.2 Sữa Meiji Nhật Bản
Meji là thương hiệu sữa lâu đời ở Nhật Bản, được các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu nghiên cứu và tạo ra một sản phẩm chất lượng tốt cho bé.
Sữa công thức Meiji phù hợp với trẻ từ 0 - 9 tháng tuổi, sữa mát giúp cho bé hấp thu, tiêu hóa tốt, ngăn ngừa táo bón ở trẻ em. Ngoài ra sữa Meiji còn hỗ trợ bé phát triển chiều cao và tăng cường hệ thống miễn dịch.
2.3 Sữa Physiolac
Là thương hiệu hàng đầu của Pháp, sữa bột Physiolac được nhiều chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao và phù hợp cho trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi. Với công thức gần giống với sữa mẹ, sữa Physiolac có vị mát được cải tiến công thức với hệ dưỡng chất IQ - Advance giúp bé phát triển toàn diện về thể chất lẫn trí tuệ.
Ngoài ra nhờ giàu hàm lượng canxi, photpho với tỉ lệ cân đối giúp hỗ trợ phát triển sức khỏe xương khớp và tăng chiều cao của trẻ.
2.4 Sữa Friso Gold
Friso là một trong những thương hiệu sữa hàng đầu tại Hà Lan, được đánh giá là một trong những sữa bột tốt nhất cho bé. Là sản phẩm được kiểm định tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, có hương vị dễ uống, thơm ngon, cung cấp đầy đủ dưỡng chất, phù hợp với trẻ trong giai đoạn phát triển. Các dòng sản phẩm của Friso Gold như:
- Friso Gold 1: Phù hợp trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi, hỗ trợ bổ sung nguồn dưỡng chất Vitamin C, A, E, Selen, DHA và AA,...giúp bé tăng cân đều đặn, hấp thu và tiêu hóa tốt.
- Friso Gold 2: Phù hợp cho trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi giúp cân bằng vi sinh trong đường ruột, bảo vệ tốt cho hệ tiêu hóa của bé. Ngoài ra còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bé phát triển một cách khỏe mạnh.
- Friso Gold 3: Phù hợp cho trẻ từ 1 - 2 tuổi, giúp bé phát triển não bộ, trí tuệ và thông minh hơn. Cùng với hàm lượng vitamin D cao trong sữa hỗ trợ tăng cường sức khỏe xương vững chắc.
3. Tình trạng dinh dưỡng của con là như thế nào?
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, khi uống sữa mẹ hoặc sữa bò công thức mà vẫn lên cân bình thường thì tức là đã đủ sữa. Nhưng nếu con uống sữa chậm lên cân, nôn ói thì mẹ cần phải đổi loại sữa khác ngay.
Đồng thời, giai đoạn này bé đang phát triển não bộ cần cung cấp đủ chất béo cho trẻ nên mẹ không nên dùng loại sữa không béo.
Nếu trẻ trên 3 tuổi hoặc trẻ béo phì thì cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn loại sữa cho con.
4. Làm sao để nhận biết sữa không phù hợp với con?
- Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, nguồn dinh dưỡng chủ yếu từ sữa [sữa mẹ hoặc sữa công thức]. Do đó, nếu trẻ bị dị ứng hoặc rối loạn tiêu hóa thì nguyên nhân chính là do sữa.
- Đối với trẻ trên 6 tháng tuổi thì ngoài nguồn dinh dưỡng từ sữa còn có thức ăn dặm. Nếu trẻ bị rối loạn tiêu hóa thì cần xem xét lại 2 nguồn dinh dưỡng này. Đôi khi do sữa hoặc do thức ăn.
5. Đổi sữa như thế nào?
Đối với trẻ nhỏ, nguyên tắc đổi là ngưng ngay sữa không phù hợp và cho trẻ uống liền loại sữa mới. Tuyệt đối không nên cho trẻ uống một nửa lại này, một nửa loại kia để đổi dần dần.
Đối với những trẻ lớn, ăn được nhiều thứ và uống được nhiều loại sữa thì có thể uống nhiều loại sữa cùng một ngày. Nếu thấy loại sữa nào phù hợp thì tiếp tục dùng loại đó.
Lưu ý: Không nên ép trẻ uống loại sữa mà mẹ đã chọn vì nó còn phù hợp với khẩu vị của bé.
Xem thêm: Thực đơn cho bé suy dinh dưỡng bị táo bón
6. Những dấu hiệu nào cho thấy trẻ dị ứng với sữa?
Theo bác sĩ Thủy, dị ứng sữa là tình trạng khá phổ biến. Thậm chí, con bú sữa mẹ hoàn toàn, mẹ uống sữa bò, nếu con dị ứng với sữa bò thì vẫn có thể bị dị ứng qua sữa mẹ.
Tình trạng trẻ bị dị ứng sữaKhi trẻ bị dị ứng với sữa sẽ có những biểu hiện sau đây:
- Biểu hiện ngoài da: Bé nổi mề đay, ngứa, đỏ mặt,…
- Biểu hiện đường tiêu hóa: Bé bị tiêu chảy, phân nhày, đại tiện có máu,
- Hen suyễn: gây co thắt phế quản, bé khò khè.
- Sốc phản vệ: Trường hợp này tương đối nguy hiểm cần đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám.
7. Sữa bột và sữa nước thành phần dinh dưỡng có gì khác nhau?
Theo bác sĩ Thủy, nhìn chung thành phần dinh dưỡng có trong sữa bột và sữa nước đều ngang nhau. Cụ thể:
Sữa bột và sữa tươi sữa nào nhiều dinh dưỡng hơn?
- Sữa bột: Sữa được tạo ra từ sữa tươi, làm khô, khi pha với nước âm sẽ hoàn nguyên lại, các thành phần dinh dưỡng được hoàn lại.
- Sữa nước: Gồm sữa tươi hoặc sữa bột hoàn nguyên lại.
Mặt khác, nhiều người cho rằng sữa bột đảm bảo dinh dưỡng hơn nếu pha đúng cách, còn sữa tươi thì nếu quá lỏng sẽ không đảm bảo đủ chất dinh dưỡng.
Tuy nhiên, theo bác sĩ loại sữa nào cũng tốt nếu chúng ta pha đúng cách hoặc mua đúng loại sữa tươi uy tín.
8. Sữa nội hay sữa ngoại tốt hơn?
Bác sĩ cho biết, nhiều bậc cha mẹ cho rằng các nước tiên tiến sẽ cho ra những loại sữa đảm bảo chất lượng hơn vì nền công nghiệp của họ phát triển, nên họ ưu tiên lựa chọn sữa ngoại cho con. Quan niệm này cũng có phần đúng, tuy nhiên nếu chọn các loại sữa có nhãn hiệu uy tín nhiều năm thì vẫn đảm bảo tốt cho con.
Theo bác sĩ lựa chọn sữa ngoại hay nội đều không quan trọng. Quan trọng là lựa chọn loại sữa phù hợp cho con, không gây dị ứng, không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa,…
Lời khuyên
Bác sĩ Thủy khuyên các bậc phụ huynh khi lựa chọn sữa cho con cần:
- Đọc kỹ thông tin, thành phần dinh dưỡng trên bao bì. Cho con uống sữa tươi đúng tiêu chuẩn, sữa bột pha đúng cách thì sẽ cung cấp đủ canxi.
- Đối với những loại sữa được quảng cáo giúp con thông minh sẽ có những thành phần dinh dưỡng tốt cho não, nhưng khi mua những loại sữa này cần lựa chọn loại có nhãn hiệu uy tín lâu năm.
- Cần cân nhắc giữa chi phí và hiệu quả sử dụng khi lựa chọn các loại sữa đắc tiền.
Trên đây là những thông tin cần thiết để các bận phụ huynh biết cách lựa chọn loại sữa tốt nhất cho bé.
Group Mẹ và Bé VOH - Những bà mẹ thông thái