Chlamydia chữa bao lâu thì khỏi
13-02-2012 Đây là hai bệnh đi kèm với nhau. Lậu và chlamydia thường gây nhiễm ở cổ tử cung của phụ nữ và đường tiết niệu nam giới. Ngoài ra bệnh cũng có thể thấy ở trực tràng và vùng hầu họng. Nam giới nhiễm hai bệnh này đa số đều có chảy mủ ở dương vật, tiểu buốt. Nữ giới kém may mắn hơn, chỉ một số ít tiết dịch âm đạo bất thường, tiểu buốt hoặc đau bụng dưới, còn đa số không có biểu hiện gì nên không biết mình bị bệnh. 1. Nền Tảng Bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae (GC), và chlamydia, do vi khuẩn Chlamydia trachomatis (CT), là những bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bệnh lây truyền qua đường miệng, âm đạo, hoặc hậu môn; mầm bệnh còn có thể lây truyền từ mẹ sang con trong khi sanh, gây bệnh đáng kể ở trẻ. - Cả hai vi khuẩn trên đều có thể gây nhiễm ở niệu đạo, vùng hầu họng, trực tràng ở cả nam lẫn nữ; gây nhiễm mào tinh hoàn ở nam, cổ tử cung, tử cung, và 2 ống dẫn trứng ở nữ.- Ở bệnh nhân nữ không được điều trị, lậu và chlamydia sẽ gây ra viêm phần phụ (PID), sẹo vòi trứng, vô sinh, hoặc thai ngoài tử cung. - Hai vi khuẩn này còn có thể gây thương tổn ở những bộ phận khác; N. gonorrhoeae gây nhiễm trùng lan tỏa ở da, khớp, và các hệ thống khác. Nhiểm lậu cầu và chlamydia tạo thuận lợi cho việc lây truyền HIV sang bạn tình. - Một số chủng chlamydia gây bệnh lymphogranuloma venereum (LGV). Bệnh thường gặp ở Châu Phi, Ấn Độ, Đông Nam Á và vùng Caribbê. Những đợt bùng phát ở người đồng tính nam (MSM) đã được báo cáo tại Châu Âu và Hoa Kỳ trong những năm gần đây. - LGV gây loét sinh dục, sau đó là sưng hạch bẹn; ngoài ra nó còn gây ra các triệu chứng tiêu hóa, đáng chú ý nhất là đau và tiết dịch ở vùng hậu môn trực tràng. - Bệnh nhân có những triệu chứng của lậu và chlamydia cần được đánh giá và điều trị theo các hướng dẫn dưới đây.- Mặc dù viêm niệu đạo do lậu và chlamydia ở nam giới gây những triệu chứng điển hình, lây nhiễm niệu đạo ở nữ và lây nhiễm ở miệng hoặc trực tràng ở cả nam lẫn nữ lại thường không có triệu chứng. Vì thế một số đáng kể người nhiễm lậu và chlamydia không biết mình có bệnh. Người có nguy cơ phơi nhiễm với các bệnh này cần được tầm soát thường xuyên, đi đôi với tầm soát cả giang mai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (STI). Bệnh nhân thường nhiễm lậu và chlamydia cùng một lúc, vì thế họ cần được xét nghiệm và điều trị cho cả hai bệnh này. 2. Triệu chứng Triệu chứng tùy vào vị trí nhiễm bệnh (như hầu họng, niệu đạo, cổ tử cung, trực tràng). Triệu chứng không phải lúc nào cũng gặp ở tất cả bệnh nhân. - Bệnh nhân nữ thường thấy:
- Triệu chứng ở bệnh nhân nam có thể là:
- Khi hỏi bệnh sử cần chú ý:
3. Khám thực thể - Kiểm tra thân nhiệt và các dấu sinh tồn khác. - Ở bệnh nhân nữ, khám kỹ miệng, vùng bụng và tiểu khung. Khám vùng hầu họng xem có tiết dịch và thương tổn? - Kiểm tra nhu động ruột xem có căng bụng, phản ứng thành bụng, khối u, đau trên xương mu hoặc đau góc sườn-cột sống? - Khám phụ khoa bao gồm khám toàn bộ tiểu khung, âm đạo xem có tiết dịch, xuất huyết? - Kiểm tra tử cung, phần phụ, đau khi di động cổ tử cung. Tìm các khối u ở vùng chậu và tình trạng phì đại 2 phần phụ. - Kiểm tra hậu môn xem có xuất tiết và tổn thương, soi hậu môn nếu có triệu chứng. - Kiểm tra hạch bẹn. - Ở bệnh nhân nam, chú ý kiểm tra miệng, bộ phận sinh dục và hậu môn, trực tràng. - Khám vùng hầu họng, niệu đạo, bộ phận sinh dục ngoài xem có tiết dịch và thương tổn. - Kiểm tra hậu môn xem có xuất tiết và tổn thương, soi hậu môn nếu có triệu chứng. - Kiểm tra hạch bẹn. 4. Đánh giá - Chẩn đoán phân biệt với:
5. Chẩn đoán - Xét nghiệm kiểm tra nhiễm khuẩn ở miệng, niệu đạo hoặc hậu môn trực tràng dựa trên triệu chứng và khả năng có tiếp xúc, phơi nhiễm. Kiểm tra khả năng nhiễm cùng lúc lậu và chlamydia. Phương pháp xét nghiệm sẽ tùy thuộc vào vị trí tổn thương. - Cần xem xét thực hiện:
6. Điều trị - Điều trị lậu và chlamydia theo các hướng dẫn sau đây - Lậu cầu kháng fluoroquinolone rất thường gặp ở Hoa Kỳ, các đảo quốc ở Thái bình Dương, Châu Á và Anh Quốc, do đó cơ quan CDC khuyến cáo không dùng fluoroquinolones để điều trị lậu ở những người đồng tính nam (MSM) hoặc những bệnh nhân thuộc những vùng miền nêu trên trừ phi đã kiểm tra độ nhạy cảm với kháng sinh để có hướng điều trị. Tương tự, sự đề kháng của lậu cầu với azithromycin cũng đang trỗi dậy, và chỉ dùng azithromycin để điều trị lậu cho những bệnh nhân có chống chỉ định với các thuốc khác. - Do nhiễm bộ đôi vi khuẩn rất thường gặp, bệnh nhân đã được chẩn đoán nhiễm lậu cầu hoặc chlamydia cần được điều trị theo kinh nghiệm cho cả 2 loại vi khuẩn này, trừ phi đã xác định được là chỉ nhiễm có một loại. Tái nhiễm dễ xảy ra nếu tiếp tục tiếp xúc. Tất cả những bạn tình của bệnh nhân trong vòng 60 ngày trước và sau chẩn đoán đều cần được điều trị. Bệnh nhân cần kiêng giao hợp trong vòng 7 ngày điều trị. - Tuân thủ điều trị là cần thiết cho việc điều trị thành công. Dùng liều duy nhất giúp bệnh nhân dễ tuân thủ. Các vấn đề khác cần xem xét là tình trạng kháng thuốc, chi phí điều trị, cơ địa dị ứng thuốc và thai nghén. a. Điều trị lậu cầu - Các hướng dẫn điều trị hiện nay nhấn mạnh việc sử dụng ceftriaxone, nếu có thể được, cho nhiễm lậu cầu ở bất kỳ vị trí nào và azithromycin hoặc doxycycline để cải thiện tỷ lệ chữa dứt điểm, giảm nguy cơ tạo ra các chủng vi khuẩn kháng cephalosporin. Cần chú ý là nhiễm lậu cầu ở vùng hầu là khó điều trị hơn so với những nơi khác. Bệnh nhân có phơi nhiễm với lậu cầu ở vùng hầu họng nếu có thể, nên được điều trị bằng ceftriaxone 250 mg. + Phác đồ khuyến nghị
Nếu ceftriaxone không là chọn lựa, phác đồ sau đây sẽ chỉ được dùng cho lậu niệu đạo, cổ tử cung, và trực tràng:
+ Phác đồ thay thế (chỉ dùng cho nhiễm lậu cầu ở niệu đạo, cổ tử cung, và trực tràng; không đủ sức cho lậu vùng hầu họng)
+ Nếu dị ứng với penicillin:
+ Chú ý: Ở Mỹ, fluoroquinolones không được khuyến nghị dùng cho điều trị lậu cầu do đã xuất hiện nhiều chủng kháng thuốc. b. Điều trị Chlamydia + Phác đồ khuyến nghị
+ Phác đồ thay thế
c. Điều trị lymphogranuloma venereum (LGV) + Phác đồ khuyến nghị
+ Phác đồ thay thế
Cần xét nghiệm tầm soát lậu cầu ở niệu đạo và cổ tử cung đối với những bạn tình gần đây (trong vòng 6 ngày kể từ lúc khởi phát triệu chứng ở người bệnh) và điều trị với azithromycin 1 g uống liều duy nhất hoặc doxycycline 100 mg uống ngày 2 lần trong 7 ngày. d. Điều trị ở thai phụ - Tránh dùng fluoroquinolones và tetracyclines cho thai phụ. + Phác đồ khuyến cáo điều trị lậu
+ Phác đồ khuyến cáo điều trị chlamydia
+ Phác đồ điều trị chlamydia thay thế:
7. Theo dõi
8-Giáo dục bệnh nhân · Hướng dẫn bệnh nhân uống đầy đủ liều lượng thuốc đã được chỉ định. Tư vấn cho họ về việc uống thuốc sau khi ăn nếu có buồn nôn và báo ngay cho bác sĩ nếu ói mửa hoặc không thể uống được thuốc. · • Các
bạn tình từ 60 ngày trước đó cần được xét nghiệm các mầm bệnh lây truyền qua đường tình dục, và điều trị càng sớm càng tốt với một phác đồ kháng lậu cầu và chlamydia có hiệu quả, ngay cả khi chưa có triệu chứng. Khuyên bệnh nhân báo cho bạn tình của mình là họ cần được kiểm tra và điều trị, nếu không, sẽ có thể xảy ra tái nhiễm. · • Giáo dục về tình dục an toàn. Hướng dẫn bệnh nhân sử dụng bao cao su mỗi lần tiếp xúc tình dục để ngăn ngừa tái nhiễm với lậu cầu hoặc chlamydia, ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác và ngăn chặn lây nhiễm HIV cho bạn tình. BS. ĐỒNG NGỌC KHANH - BV Hoàn Mỹ SàiGòn Tài liệu Tham khảo: Tài liệu của Centers for Disease Control and Prevention. Sexually Transmitted Diseases Treatment Guidelines, 2010. |