- Thứ bảy, 27/02/2021 18:02 [GMT+7]
Nói về triển vọng ngày ôtô Việt Nam trong năm 2021, trong báo cáo mới phát hành, Công ty CP Chứng khoán SSI [SSI Research] cho biết, trong thời gian vừa qua, có nhiều dự án sản xuất ôtô đang mở rộng đầu tư tại Việt Nam. Điều này được kỳ vọng mang lại giá xe ngày càng giảm.
Thị trường ôtô cực kỳ sôi động và giảm giá mạnh trong năm 2021
Theo SSI Research, trong 2 năm gần đây, các thương hiệu ôtô hàng đầu đã công bố đầu tư vào các nhà máy lắp ráp ôtô ở Việt Nam, như Ford đầu tư 1.900 tỉ đồng để sản xuất 30.000 chiếc/năm. Hyundai đầu tư 3.200 tỉ sản xuất 100.000 chiếc/năm, hay Mitsubishi đầu tư gần 6.000 tỉ để sản xuất 40.000 chiếc/năm.
Nhiều dự án lắp ráp khác cũng sẽ triển khai trong thời gian tới như nhà máy Honda và Toyota mở rộng. Ngoài ra, thương hiệu xe Việt Nam VinFast cũng sẽ gia tăng sản lượng ôtô trong thời gian tới.
"Sản lượng sản xuất xe trong nước tăng nhanh đang dần đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng và có thể giúp giá xe ngày càng rẻ hơn.
Với việc có thêm nhiều nhà máy sản xuất và lắp ráp ôtô mới ước tính hoàn thành vào giai đoạn 2022 – 2023, chúng tôi cho rằng thị trường ôtô sẽ cực kỳ sôi động và các nhà sản xuất có thể cho ra nhiều chính sách chiết khấu và giảm giá mạnh mẽ để thúc đẩy nhu cầu thị trường bắt kịp nguồn cung mới" - SSI đánh giá.
SSI Research dự báo ngành ôtô Việt Nam sẽ tăng trưởng 16,3% YoY về sản lượng tiêu thụ trong năm 2021, do nhu cầu mua ôtô tiếp tục duy trì ở mức cao.
Nhu cầu mua ôtô có thể tiếp tục tăng nhanh nhờ tăng nguồn cung ôtô trong nước, giảm thuế/phí và giảm giá ở nhiều mẫu ôtô, trong khi thu nhập của người Việt ngày càng được cải thiện, bình quân trên đầu người Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhanh, dự kiến ở mức 8-10%/năm trong vòng 10 năm tới.
So sánh với các quốc gia trong khu vực, mức thu nhập bình quân hiện nay của Việt Nam đang tiến rất gần tới điểm bùng nổ về nhu cầu mua ôtô. Ôtô sẽ sớm chuyển từ mặt hàng xa xỉ với chỉ 34 xe/1000 người vào năm 2020 trở thành mặt hàng tiêu dùng phổ biến với tỉ lệ sở hữu xe cao như các nước trong khu vực.
Bên cạnh đó, sản lượng sản xuất xe trong nước tăng nhanh đang dần đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng và có thể giúp giá xe ngày càng rẻ hơn.
Những chính sách để kích cầu tiêu thụ ôtô trong năm 2021
SSI cũng cho rằng, trong năm 2021, Chính phủ sẽ có khả năng giảm dần thuế, phí đối với ôtô, vì sau khi Nghị định 57/2020/NĐ-CP và Hiệp định EVFTA có hiệu lực, rất nhiều loại thuế phí đã được cắt bỏ và giá ôtô cũng giảm theo tương ứng.
Trao đổi với Lao Động, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho biết, để tạo đà cho ôtô Việt cần có những chính sách khơi thông.
Cụ thể, năm 2020, Việt Nam ra chính sách rất tốt nhằm giảm, bãi bỏ thuế nhập khẩu đối với linh kiện cho doanh nghiệp lắp ráp trong nước không sản xuất được. Việc này đã khiến các doanh nghiệp xe tăng cường nội địa hóa tại Việt Nam để hưởng thuế thay vì nhập khẩu ồ ạt trong khu vực như trước kia.
Ngoài chính sách giảm thuế nhập linh kiện, vốn ngốn phần lớn chi phí đầu vào. Chính phủ Việt Nam cũng đang yêu cầu các bộ, ngành chức năng nghiên cứu áp đặt cách đánh thuế tiêu thụ đặc biệt theo phương thức mới.
Theo đề xuất của Bộ Công Thương, phương án giảm hoặc bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt được xây dựng là giảm thuế đối với xe dung tích thấp, xe có tỉ lệ nội địa hóa cao.
"Tôi cho rằng, đây là biện pháp kích thích giá xe giảm, mở rộng thị trường và tăng cường năng lực nội địa hóa của doanh nghiệp Việt" - bà Phạm Chi Lan nêu quan điểm.
Trong tháng 5, CPI của Mỹ tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, việc giá ô tô cũ tăng mạnh đóng góp 1/3 mức tăng của chỉ số. Trong vòng 12 tháng tính đến tháng 5, giá ô tô đã qua sử dụng ở Mỹ tăng 30%, chỉ thua mức tăng kỷ lục ghi nhận vào năm 1975.
Theo trang dữ liệu ô tô Edmunds, giá bình quân của một chiếc ô tô cũ ở Mỹ trong tháng 6 là 26.500 USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, giá bình quân của một chiếc ô tô mới được bán là 41.000 USD, chỉ tăng 5% so với tháng 6/2020 và gần như ngang bằng với mức bình quân 41.500 USD của giá niêm yết.
CUNG KHÔNG ĐỦ CẦU
Giá ô tô cả cũ và mới đều tăng là một gánh nặng đối với ngân sách của các gia đình ở Mỹ. Khoảng 40% số hộ gia đình ở nước này mua ô tô mỗi năm, có thể là xe mới hoặc xe đã qua sử dụng. Tỷ lệ này có thể cao hơn trong năm nay do nhu cầu bị dồn nén vì kế hoạch mua xe bị trì hoãn trong năm 2020 do đại dịch Covid-19 hoành hành.
Có một số nguyên nhân khiến giá xe cũ ở Mỹ tăng mạnh, nhưng tựu chung ở hai yếu tố: nhu cầu cao và nguồn cung hạn chế.
Khi đại dịch Covid-19 mới bắt đầu trong năm ngoái, các công ty cho thuê ô tô ở Mỹ chứng kiến nhu cầu thuê xe gần như sụt giảm về 0. Do đó, các công ty này phải bán đổ bán tháo ô tô để huy động tiền mặt nhằm sống sót qua thời gian đại dịch. Một lượng xe lớn bị đẩy ra thị trường khiến giá ô tô cũ giảm trong nửa đầu năm ngoái, và cơ sở so sánh thấp là một nguyên nhân dẫn tới mức tăng phần trăm lớn của giá xe cũ ở thời điểm hiện nay.
Năm nay, khi kinh tế hồi phục mạnh và nhu cầu đi lại khởi sắc nhờ tiêm chủng, các công ty cho thuê xe ở Mỹ rơi vào tình trạng không có đủ xe để cho thuê. Và tất nhiên, những công ty này cũng không còn xe để bán ra cho dù nhu cầu mua xe tăng vọt. Hàng triệu người Mỹ mất việc trong năm ngoái đã tìm được việc trong năm nay, hàng triệu người khác chuyển từ làm việc ở nhà sang trở lại công sở. Nhu cầu sắm xe vì thế tăng mạnh.
Chưa kể, nhiều người Mỹ có kế hoạch mua xe trong năm ngoái nhưng chưa mua vì cảm thấy bấp bênh do Covid. Năm nay, họ thực hiện kế hoạch này. Theo dữ liệu của JD Power, doanh số bán ô tô mới ở Mỹ đạt 7 triệu xe trong nửa đầu năm nay, một con số cao kỷ lục.
Dù tăng không mạnh như giá xe cũ, giá ô tô mới ở Mỹ cũng đang cao kỷ lục. Vì thế, nhiều người đã chuyển sang mua xe cũ để tiết kiệm một khoản.
Về phần mình, giá ô tô mới ở Mỹ tăng là do cuộc khủng hoảng thiếu con chip. Chưa kể, lượng xe tồn kho tại các đại lý đã giảm xuống ngưỡng thấp lịch sử.
Lượng xe mới tồn kho ít ỏi là một lý do khác khiến các công ty cho thuê xe không thể mua xe mới để thay thế đội xe cũ, buộc họ phải tiếp tục dùng thay vì bán xe cũ.
Ngoài ra, giá bình quân của ô tô mới ở Mỹ còn do một nguyên nhân khác: người tiêu dùng nước này ngày càng chuộng xe bán tải và xe SUV – những dòng xe đắt đỏ hơn so với xe sedan. Họ cũng chuộng những tính năng đắt tiền hơn, như phanh tự động, cảnh báo chuyển làn… tất cả đều đẩy giá xe lên.
ẢNH HƯỞNG ĐẾN LẠM PHÁT
Giá ô tô, cả cũ và mới, thường đóng góp khoảng 7% vào CPI của Mỹ. Tuy nhiên, mặt hàng này thường không gây biến động chỉ số vì hiếm khi có sự thay đổi lớn về giá cả - theo chuyên gia kinh tế trưởng Jonathan Smoke của Cox Automotive.
“Bình thường, giá xe cũ chỉ tăng khoảng 1% mỗi năm. Nhưng bây giờ, chắc chắn là giá xe cũ gây lạm phát nhiều hơn”, ông Smoke nói với CNN Business.
Theo vị chuyên gia, giá xe cũ và xe mới đều tăng là một phần quan trọng trong tốc độ lạm phát ở Mỹ hiện nay, xét đến lượng tiền khổng lồ - hơn 600 tỷ USD mỗi năm – mà người dân nước này tiêu vào ô tô.
Tuy nhiên, ông Smoke và các chuyên gia kinh tế khác cho rằng sự tăng giá này chỉ là tạm thời và giá xe cũ sẽ hạ nhiệt trong thời gian còn lại của năm. “Tôi không nói sẽ có một đợt điều chỉnh mạnh. Nhưng có vẻ như chúng ta đang vượt qua sự mất cân đối đã gây nên cơn sốt giá xe cũ”, ông nói.
Đó là lý do vì sao Cục Dự trữ Liên bang Mỹ [Fed] không nên sớm thắt chặt chính sách tiền tệ nhằm mục đích chống lạm phát: lạm phát sẽ tự giảm mà thôi – theo chuyên gia kinh tế trưởng Mark Zandi của Moody’s Analytics.
“Sẽ là một sai lầm chính sách nếu Fed cắt giảm các biện pháp hỗ trợ bằng chính sách tiền tệ chỉ vì những con số lạm phát này”, ông Zandi nói. “Lạm phát chỉ là tạm thời, sẽ không kéo dài mà sẽ nhanh chóng giảm thôi”.
Ôtô cũ khó bán, giảm giá kịch sàn
Các mẫu ôtô cũ bị khách hàng chê do tốn nhiên liệu, nhất là trong giai đoạn giá xăng tăng cao như hiện nay
-
Tiêu thụ ôtô cũ còn yếu
-
Ôtô cũ của hãng được ưa chuộng
-
Thị trường ôtô cũ phục hồi
-
Giá ôtô cũ tiếp tục giảm
Ông Lý Văn Thái [ngụ TP Thủ Đức, TP HCM] cho biết cuối năm ngoái, ông vay ngân hàng mua chiếc Toyota Vios giá hơn 600 triệu đồng để chạy xe công nghệ. Nhưng chỉ chạy được vài tháng, xe phải "đắp chiếu" do thành phố thực hiện giãn cách xã hội để phòng chống dịch Covid-19.
"Ôm" hàng tồn
Không có tiền trả nợ ngân hàng, ông Thái vừa phải bán rẻ chiếc xe. Theo ông Thái, rất nhiều tài xế xe công nghệ chung hoàn cảnh với ông. "Kinh tế khó khăn nên khách mua xe cũ hay mới đều ít, việc thanh lý xe rất khó, nhiều nơi chỉ chấp nhận mua với giá rẻ. Chúng tôi buộc phải bán lại dù tiền thu về không đủ trả nợ ngân hàng" - ông Thái than thở.
Giá ôtô cũ giảm mạnh nhất trong nhiều năm qua
Các cửa hàng kinh doanh ôtô cũng gặp rất nhiều khó khăn khi không bán được xe trong suốt nửa năm qua, hàng tồn ngày một nhiều. "Không chỉ ở TP HCM mà tại nhiều địa phương không áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, tình trạng ế ẩm cũng kéo dài. Hầu như không có khách hỏi mua xe cũ trong nhiều tháng bởi dù có tiền mua xe thì cũng không biết sử dụng vào mục đích gì khi nhiều hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đều đình trệ. Mua xe cũng giống như mang thêm gánh nặng" - ông Võ Văn Minh, chủ đại lý ôtô Trung Kiên [TP HCM], nói.
Ông Minh phản ánh rất nhiều cửa hàng ôtô đang phải "ôm" hàng tồn, ít thì 5-7 chiếc xe cũ, nhiều thì lên tới vài chục chiếc. Trong khi đó, dân buôn xe cũ đa phần vay vốn ngân hàng để kinh doanh nên hầu hết đều rất chật vật trả lãi ngân hàng trong giai đoạn dịch bùng phát. "Nhiều tháng qua không bán được chiếc xe nào nhưng vẫn phải trả nợ ngân hàng, trả tiền thuê mặt bằng. Do đó, khi thành phố cho mở cửa buôn bán trở lại, chúng tôi phải giảm giá xuống kịch sàn để đẩy hàng tồn và cũng phải giảm giá thu mua. Giá ôtô cũ hiện giảm sâu nhất trong nhiều năm qua do nguồn cung quá lớn" - ông Minh thông tin.
Cạnh tranh với xe thu nợ
Bà Nguyễn Thị Hiền, chủ hệ thống cửa hàng ôtô Hiền [TP HCM], cho hay vào thời điểm thành phố mở cửa hoạt động trở lại, hệ thống của bà tồn đọng hơn 100 chiếc xe cũ. Hiện đã là cuối năm, bà buộc phải giảm giá mạnh để giải phóng hàng bởi nếu cố giữ hàng đến sang năm thì không chỉ tiếp tục mất giá hơn nữa mà còn bị "nhốt" vốn.
Ông Lê Minh Đăng, chủ cửa hàng ôtô cũ Minh Đăng [TP Thủ Đức, TP HCM], cho rằng giá xe cũ trên thị trường giảm sâu còn bởi các cửa hàng xe cũ phải giảm giá để cạnh tranh với nguồn xe do ngân hàng thu nợ. Một số cửa hàng có mối mua xe cũ từ ngân hàng nên cũng hạ giá, bán tháo xe tồn để nhập nguồn xe mới về bán có lợi hơn.
Theo ghi nhận thực tế của phóng viên, giá xe cũ đang giảm mạnh. Thông thường, xe sử dụng được 1 năm chỉ mất giá khoảng vài chục triệu đồng mỗi chiếc. Nay, mức giảm lên đến cả trăm triệu đồng. Tại hệ thống cửa hàng ôtô Hiền, xe cũ của Toyota - hãng được cho là giữ giá tốt nhất thị trường - cũng giảm giá khá sâu. Chẳng hạn, Toyota Vios đời 2018 chỉ còn 310 triệu đồng, giảm 90 triệu đồng so với giá bán ra năm ngoái; Toyota Innova đời 2017 giảm từ 570 triệu đồng còn 500 triệu đồng. Các mẫu xe cũ của các hãng khác như Ford, Mazda, Mitsubishi, Suzuki, Nissan, Kia, Hyundai… còn giảm giá sâu hơn.
Theo trang điện tử buôn bán ôtô Chợ Tốt Xe, từ tháng 5 đến nay, giá xe cũ đã giảm đến 30%. Ví dụ, Hyundai i10 đời 2016 hiện còn 240 triệu đồng/chiếc, giảm 70 triệu đồng so với hồi tháng 5 và giảm đến 120 triệu đồng so với năm ngoái; Honda City đời 2016 giá hiện dưới 400 triệu đồng, giảm 60 triệu đồng so với tháng 5 và giảm hơn 100 triệu đồng so với năm ngoái…
Thông tin từ các trang mua bán xe online cho thấy giai đoạn "hậu" giãn cách, số lượng rao bán xe tăng 4-5 lần so với hồi tháng 8, song số lượt liên hệ mua xe chỉ tăng gấp đôi.
Đại lý chính hãng cũng bán xe cũ
Nhiều đại lý của hãng Toyota, Ford, Kia, Mitsubishi, Mercedes… cũng có dịch vụ thu mua xe cũ và bán cho khách hàng có nhu cầu. Các đại lý này thường kiểm tra xe khá kỹ, ghi nhận lịch sử của chiếc xe… trước khi giao dịch. Mua xe cũ tại đại lý chính hãng, khách hàng sẽ được hưởng chế độ bảo hành thêm một năm. Tuy nhiên, giá bán xe cũ tại các đại lý của hãng thường cao hơn cửa hàng bên ngoài từ 10% trở lên.