Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Viêm điểm bám lồi cầu ngoài do quá trình viêm và vi chấn thương các sợi gân duỗi cẳng tay. Triệu chứng là đau lồi cầu ngoài khuỷu tay, lan xuống cẳng tay. Chẩn đoán bằng khám lâm sàng, làm các test kích thích. Điều trị bằng nghỉ ngơi, NSAID, vật lý trị liệu.

Lý thuyết về tổn thương bệnh học của lồi cầu ngoài ở các trường hợp không phải vận động viên, hoặc hoạt động nghề nghiệp là lặp lại mạnh liên tục các động tác sấp ngửa cẳng tay cũng như vận động quá mức hoặc yếu gân duỗi bám vào lồi cầu ngoài, hoặc cả hai cơ chế. Ví dụ, trong động tác dùng cẳng tay hất ngược để đánh bóng bàn, khuỷu tay và cổ tay sẽ duỗi đặc biệt là cơ gấp cổ tay trụ sẽ hoạt động quá mức gây tổn thương khi gân trượt về phía lồi cầu ngoài và đài quay. Các yếu tố đóng góp làm tổn thương bao gồm bao gồm yếu cơ khớp vai và cổ tay, vợt đánh bằng lực mạnh, bàn tay nhỏ hơn so với tay vợt, đánh mạnh vào quả bóng ướt hoặc đánh bằng rìa vợt.

Trong quá trình tập luyện kéo dài, tổn thương có thể do dùng quá mức (dùng quá mức gân duỗi hoặc lặp đi lặp lại một động tác) hoặc mất cân bằng cơ duỗi và gấp cẳng tay. Các hoạt động không phải do chơi thể thao cũng có thể gây viêm lồi cầu ngoài cánh tay do lặp lại động tác cầm vật bằng tay và sấp ngửa cẳng tay (ví dụ như bắt vít, có thể do đánh máy).

Theo thời gian, gây tụ máu dưới màng xương, canxi hóa gân, hình thành gai xương lồi cầu ngoài và đặc biệt có thể thoái hóa gân.

Ban đầu đau ở vị trí xung quanh điểm bám gân duỗi ở lồi cầu ngoài khi cổ tay duỗi và có sức cản (ví dụ động tác bắt vít hoặc đánh bóng). Trong tập đối kháng, viêm lồi cầu ngoài thường xảy ra trong môn như chèo thuyền, hoặc lên xà đơn để tập các cơ thắt lưng đặc biệt là khi cổ tay sấp. Đau có thể kéo lan từ lồi cầu ngoài đến giữa cẳng tay.

  • Test kích thích
  • Nghỉ ngơi, chườm lạnh, giảm đau NSAID, tập căng cơ duỗi
  • Thay đổi sinh hoạt hàng ngày
  • Sau đó, tập các bài tập đối kháng

Điều trị thông qua tiếp cận hai giai đoạn. Ban đầu, nghỉ ngơi, giảm đau NSAID, tập căng cơ duỗi. Đôi khi tiêm corticosteroid vào vị trí đau gân. Khi cơn đau giảm xuống, tập đối kháng nhẹ nhàng cơ gấp và duỗi cẳng tay qua các bài tập kháng lực cân bằng, không cân bằng. Nên tránh các động tác gây đau như duỗi cổ tay hoặc sấp cổ tay. Nên dùng nẹp băng chun cố định gân duỗi dưới khớp khuỷu. Điều chỉnh phù hợp kích thước của vợt giúp hạn chế thêm tổn thương.

Mặc dù ít khi phải phẫu thuật, chỉ định mổ đặt ra nhằm mục đích cắt bỏ phần gân thoái hóa, gân dính dây sẹo. Phẫu thuật chỉ định khi điều trị nội khoa 9 - 12 tháng thất bại, bệnh nhân nên được giải thích phẫu thuật có thể không cải thiện triệu chứng nhiều.

  • Viêm lồi cầu ngoài cánh tay là lặp đi lặp lại một động tác hoặc sấp/ngửa của cẳng tay với cường độ lớn, các động tác đó ảnh hưởng đến cơ duỗi cổ tay trụ và các cơ duỗi dài cẳng tay, các cơ này bám vào lồi cầu ngoài.
  • Các hoạt động điển hình liên quan đến hoạt động trên như hất cẳng tay ra phía trước hoặc bắt vít.
  • Chẩn đoán khi đau dọc theo gân duỗi chung các ngón khi ngón giữa duỗi có đối kháng và khuỷu tay duỗi thẳng.
  • Điều trị ban đầu gồm nghỉ ngơi, chườm lạnh, NSAID và tập căng cơ duỗi sau đó là tập cơ lực cơ gấp và duỗi.
  • Đôi khi tiêm corticosteroid vào vị trí đau, và mổ thường hiệu quả không cao.

Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Bản quyền © 2024 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền.

Lượng giá hoạt động chức năng có một vai trò rất quan trọng trong công tác chăm sóc phục hồi chức năng, nhằm đánh giá chính xác và đầy đủ khả năng của cá nhân (người bệnh), tạo cơ sở cho việc đề xuất và thực hiện mục tiêu và chương trình phục hồi thích hợp cho cá nhân, cũng như là thước đo để đánh giá diễn tiến và hiệu quả của công tác chăm sóc điều trị. Chính vì thế, việc áp dụng các thang đo này trên lâm sàng ngày càng được chú trọng, là nền tảng cho tiếp cận thực hành y học dựa vào chứng cứ (Evidence- Based Practice).

Chụp x quang khớp khuỷu gập là một trong các phương pháp chẩn đoán những bất thường về khớp khuỷu đơn giản và vô cùng hiệu quả.Cùng với phương pháp chụp x quang khớp khuỷu thẳng, nghiêng, chếch. Chụp x quang khớp khuỷu gập bổ xung và hoàn thiện góc nhìn đa chiều về x quang khớp khuỷu, giúp bác sĩ chẩn đoán hình ảnh đánh giá được chính xác nhất các tổn thương, đặc biệt trong chấn thương gãy kín vị trí mỏm vẹt và đầu xương trụ

1. Chụp x quang khớp khủy gập là gì

Như đã giới thiệu tại phần tiêu đề, chụp x quang khớp khuỷu gập là một trong nhiều phương pháp đánh giá khớp khuỷu bằng máy x quang. Hình ảnh x quang thu được sẽ khác với chụp x quang khớp khuỷu thẳng, nghiêng và chếch. Nhằm bổ xung và hạn chế tối đa bỏ sót những tổn thương kín đáo không đáng có cho người bệnh.

Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Hình ảnh x-quang khớp khuỷu gập

2. Khi nào bệnh nhân cần chụp x quang khớp khuỷu gập

Chụp x quang khớp khuỷu gập được chỉ định rộng rãi trong trường hợp chấn thương khớp khuỷu, khi bệnh nhân không thể duỗi thẳng tay và chụp khớp khuỷu tư thế thẳng thông thường do quá đau. Hoặc trong trường hợp bác sĩ lâm sàng nghi ngờ gãy xương vị trí mỏm vẹt, đầu trên xương trụ hoặc trật khớp khuỷu. Các vị trí giải phẫu này thường bị trồng hình, khó đánh giá trên phim chụp khớp khuỷu thẳng, nghiêng, đặc biệt hay gặp ở trẻ em.

Một số nghi ngờ bệnh lý, viêm nhiễm hoặc đánh giá các tổn thương phần mềm vùng khớp khuỷu cũng có thể được chỉ định chụp x quang khớp khuỷu dựa vào các dấu hiệu điển hình trên phim chụp x quang.

3. Cần chuẩn bị gì trước khi chụp x quang khớp khuỷu gập

Chụp x quang nói chung và chụp x quang khớp khuỷu gập nói riêng khi chụp bệnh nhân đều cần loại bỏ hết các vật dụng kim loại che chắn vùng khớp khủy.

Đảm bảo người bệnh không mang thai đặc biệt là ba tháng đầu do tia X là tia bức xạ ion hóa, có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Đối với trẻ em khước khi chụp X quang cần cân nhắc giữa giá trị chẩn đoán mang lại và khả năng nhiễm xạ của bệnh nhân. Đồng thời trẻ quấy khóc hoặc không hợp tác trong quá trình chụp cần hỗ trợ an thần từ bác sĩ lâm sàng.

4. Quy trình chụp x quang khớp khuỷu gập

Người bệnh sau khi được giải thích, đối chiếu chỉ định, thông tin hành chính sẽ được mời vào phòng chụp.

Hướng dẫn người bệnh ngồi trên ghế cạnh bàn chụp, tay bên cần chụp khuỷu tay gấp tối đa, mặt sau xương cánh tay sát tấm cảm biến, bàn tay úp sấp, các ngón tay chạm vào mặt trên vai, chú ý đường nối giữa hai nồi câu song song với tấm cảm biến.

Điều chỉnh khoảng cách giữa bóng và tấm cảm biến khoảng một mét, bóng x quang có thể chiếu vuông góc với tấm cảm biến hoặc chếch khoảng hai mươi độ về hướng người bệnh. Tia trung tâm vào giữa tấm cảm biến và vị trí trên mỏm khuỷu khoảng 4cm.

Hướng dẫn bệnh nhân giữ nguyên tư thế. Đối với trẻ em có thể nhờ người thân vào hỗ trợ.

Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Tư thế bệnh nhân chụp x-quang khớp khuỷu gấp.

5. Một số kỹ thuật đánh giá khớp khuỷu khác

Kỹ thuật chụp x quang khớp khuỷu thẳng, nghiêng: tương tự như chụp x quang khớp khuỷu gấp, mục đích của chụp x quang khớp khuỷu thẳng nghiêng đều đánh giá các tổn thương của khớp khuỷu nếu có. Tuy nhiên tư thế bệnh nhân tại mỗi kỹ thuật sẽ khác nhau, hình ảnh thu được sẽ khác nhau giúp bổ xung và đánh giá khớp khuỷu đa diện hơn. Với kỹ thuật chụp khớp khuỷu thẳng, bệnh nhân duỗi thẳng cánh tay, lòng bàn tay ngửa, mặt sau cánh tay sát tấm cảm biến, điều chỉnh đường nối hai lồi cầu xương cánh tay song song với phim và trục giữa vai, khuỷu tay, cổ tay trên cùng mặt phẳng. Kỹ thuật chụp khớp khuỷu nghiêng, bệnh nhân ngồi cạnh bàn, cẳng tay gấp vào cánh tay một góc khoảng 90 độ bờ trong khớp khuỷu tỳ lên tầm cảm biến. Chú ý chỉnh vai hạ thấp, trục giữa khuỷu và vai trên một mặt phẳng, đường nối hai lồi cầu vuông góc với tấm cảm biến.

Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Hình ảnh x-quang khớp khủy thẳng - nghiêng tại bệnh viện đa khoa MEDLATEC

  • Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính khớp khuỷu: Kỹ thuật này khớp khuỷu của bệnh nhân sẽ được quét trong máy cắt lớp vi tính với lát cắt mỏng và có thể tái tạo theo nhiều mặt phẳng khác nhau. Hình ảnh thu được giúp bác sĩ đánh giá cực kì chi tiết hình ảnh xương của bệnh nhân đặc biệt trong trường hợp chấn thương.
  • Kỹ thuật chụp cộng hưởng từ khớp khuỷu: Bệnh nhân sẽ được nằm trong máy cộng hưởng từ, coil thu nhận ảnh bao trùm toàn bộ khớp khuỷu và được cố định tay bằng túi cát đảm bảo khớp khuỷu không bị di chuyển trong quá trình phát xung. Khớp khuỷu chụp với phương pháp này bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có thể đánh giá cơ, gân, xương, phần mềm.. Kỹ thuật này hiện có thể coi là phương pháp đánh giá khớp khuỷu toàn diện nhất.
  • Kỹ thuật siêu âm khớp khuỷu: khớp khuỷu sẽ được bác sĩ sử dụng đầu dò với tần số thích hợp thăm khám theo nhiều mặt phẳng khác nhau, siêu âm khớp khuỷu có thể đánh giá cực kì tốt các bệnh lý viêm nhiêm, dịch, gân và các cơ.

Thang điểm đánh giá chức năng khuỷu năm 2024

Chụp cắt lớp vi tính khớp khủy tại bệnh viện đa khoa MEDLATEC

6. Tổng kết

Có rất nhiều phương pháp đánh giá khớp khủy như cộng hưởng từ, cắt lớp vi tính, siêu âm, chụp xquang. tuy nhiên chụp x quang khớp khuỷu luôn là lựa chọn ban đầu giúp bác sĩ đánh giá sơ bộ về khớp từ đó có thể có những chỉ định thăm khám chuyên sâu hơn. Chụp x quang khớp khủy gấp là một trong các kỹ thuật quan trọng trong kỹ thuật x quang khớp khủy, giúp đánh giá khớp khủy được đa điện hơn, hạn chế những bỏ sót không đáng có. Bệnh viện đa khoa MEDLATEC với đội ngũ bác sĩ đầu ngành chẩn đoán hình ảnh, kỹ thuật viên nhiều kinh nghiệm chụp x quang, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ.. luôn mang đến những chẩn đoán chính xác nhất cho người bệnh. Mọi thông tin chi tiết khách hàng có thể liên lạc hotline 19005656 để được tư vấn và đặt lịch.