– Môi trường sống : trên cạn .
– Đời sống :
- Sống nơi khô ráo, thích phơi nắng.
- Ăn sâu bọ.
- Có tập tính trú đông.
- Là động vật biến nhiệt.
– Sinh sản :
- Thụ tinh trong.
- Trứng có vỏ dai, nhiều noãn hoàng, phát triển trực tiếp.
1.2. Cấu tạo và di chuyển
a. Cấu tạo ngoài
- Thằn lằn bóng đuôi dài có bốn chi ngắn, yếu với năm ngón chân có vuốt. Da khô có vảy sừng bao bọc. Cổ dài nên đầu có thể quay về các phía, mắt có mi cử động, màng nhĩ nằm ở trong hốc tai ở hai bên đầu.
A. Thằn lằn bóng ; B. Ngón chân có vuốt
- Đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng đuôi dài thích nghi với đời sống ở cạn.
- Da khô có vây sừng bao bọc: Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể
- Có cổ dài: Phát huy được các giác quan nằm trên đầu, tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng
- Mắt có mí cử động, có nước mắt: Bảo vệ mắt, giữ nước mắt để màng mắt không bị khô
- Màng nhĩ nằm trong một hốc nhỏ bên đầu: Bảo vệ màng nhĩ và hướng các dao động âm thanh vào màng nhĩ
- Thân dài đuôi rất dài: Động lực chính của sự di chuyển
- Bàn chân có 5 ngón có vuốt: Tham gia sự di chuyển trên cạn
b. Di chuyển
Khi chuyển dời thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp những chi → tiến lên phía trước .
Các động tác của thân, đuôi và chi của thằn lằn khi chuyển dời trên mặt đất
Xem thêm: PHÁP LUẬT ĐỜI SỐNG – HỆ TIN TỨC PHÁP LUẬT ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY
2. Bài tập minh họa
Giải thích những đặc thù sau ở thằn lằn ? 1. Nêu đặc thù sinh sản của thằn lằn ? 2. Vì sao số lượng trứng của thằn lằn lại ít ? 3. Trứng thằn lằn có vỏ dai có ý nghĩa gì so với đời sống ở cạn ?
4. Sự tăng trưởng của thằn lằn có giống ếch đồng không ?
Hướng dẫn giải
1. đặc điểm sinh sản của thằn lằn là Đẻ trứng, thụ tinh trong .
Xem thêm : Mùa dịch nên làm gì để có thu nhập không thay đổi
2. Thằn lằn thụ tinh trong khiến tỉ lệ trứng gặp tinh trùng cao nên số lượng trứng ít . 3. Trứng có vỏ dai giúp bảo vệ trứng khỏi bị động vật hoang dã khác ăn .
4. Sự tăng trưởng của thằn lằn không giống ếch đồng. Phát triển trực tiếp .
3. Luyện tập
3.1. Bài tập tự luận
Câu 1: So sánh đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng đêm đuôi dài với ếch đồng?
Câu 2: Tại sao ở bò sát trứng có vỏ dai hoặc vỏ đá vôi và giàu noãn hoàng?
3.2. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng đuôi dài
a. Thích phơi nắng, trú đông trong những hốc đất khô ráo b. Bắt mồi về ban ngày c. Sống và bắt mồi nơi khô ráo
d. Tất cả những đặc thù trên đúng
Câu 2: Đặc điểm nào của thằn lằn có giúp ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể
a. Da khô có vảy sừng phủ bọc b. Mắt có mi cử động, có nước mắt c. Có cổ dài
d. Màng nhĩ nằm trong hốc tai
Câu 3: Cơ quan hô hấp của thằn lằn là
a. Mang b. Da c. Phổi
d. Da và phổi
Câu 4: Thằn lằn bóng đuôi dài là
a. Động vật biến nhiệt
b. Động vật hằng nhiệt
c. Động vật đẳng nhiệt
d. Không có nhiệt độ khung hình
4. Kết luận
Sau khi học xong bài này những em cần :
- Nêu được những điểm giống nhau và khác nhau giữa đời sống của thằn lằn bóng đuôi dài với ếch đồng.
- Nêu được những đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với điều kiện sống ở cạn.
- Mô tả được cách di chuyển của thằn lằn.
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
- Giải Vở Bài Tập Sinh Học Lớp 7
- Bài Tập Trắc Nghiệm Sinh Lớp 7
- Sách Giáo Khoa Sinh Học Lớp 7
- Giải Sinh Học Lớp 7 [Ngắn Gọn]
- Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 7
- Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
Giải Bài Tập Sinh Học 7 – Bài 38: Thằn lằn bóng đuôi dài giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 38 trang 124: So sánh đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng đêm đuôi dài với ếch đồng.
Lời giải:
| Nơi sống | Khô ráo | Ẩm ướt | |
| Thời gian hoạt động | Ban ngày | Chập tối hoặc ban đêm | |
| Tập tính | Trú đông | Trong hốc đất khô ráo | Trong hốc đất ẩm bên vực nước |
| Lối sống | Thường phơi nắng | Thường ở nơi tối, bóng râm | |
| Sinh sản |
-Thụ tinh trong. -Đẻ ít trứng, trứng phát triển trực tiếp thành con. |
-Thụ tinh ngoài. -Đẻ nhiều trứng, trứng thành nòng nọc phát triển qua biến thái. |
Trả lời câu hỏi Sinh 7 Bài 38 trang 125: Quan sát hình 38.1, lựa chọn những câu trả lời thích hợp để điền vào bảng sau:
Lời giải:
| 1 | Da khô, có vảy sừng bao bọc | G |
| 2 | Có cổ dài | E |
| 3 | Mắt có mi cử động, có nước mắt | D |
| 4 | Màng nhĩ nằm trong hốc nhỏ bên đầu | C |
| 5 | Thân dài, đuôi rất dài | B |
| 6 | Bàn chân năm ngón có vuốt | A |
Bài 1 [trang 126 sgk Sinh học 7]: Hãy trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống hoàn toàn ở cạn so với ếch đồng.
Lời giải:
Đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống hoàn toàn ở cạn:
– Da khô, có vảy sừng: tránh mất nước.
– Cổ dài: tăng khả năng quan sát.
– Mắt có mi cử động và có tuyến lệ: tránh khô mắt.
– Chân có vuốt sắc: để bám vào nền khi di chuyển.
– Màng nhĩ nằm sau trong hốc tai: bảo vệ màng nhĩ, hướng âm thanh vào màng nhĩ.
– Thân dài, đuôi rất dài: định hướng chuyển động nhanh, linh hoạt, giữ thăng bằng khi di chuyển.
Bài 2 [trang 126 sgk Sinh học 7]: Miêu tả thứ tự các động tác của thân và đuôi khi thằn lằn di chuyển ứng với thứ tự cử động của chi trước và chi sau. Xác định vai trò của thân và đuôi
Lời giải:
* Hoạt động bò của thằn lằn:
+ Chân trước trái và chân sau phải cố định vào đất, đuôi uốn sang phải, thân uốn sang trái, chân trước phải và chân sau trái tiến 1 bước về phía trước.
+ Chân trước phải và chân sau trái cố định vào đất, đuôi uốn sang trái, thân uốn sang phải, chân trước trái và chân sau phải tiến 1 bước về phía trước.
+ Kết thúc 1 chu kì bò thằn lằn di chuyển được 2 bước .
* Vai trò của thân và đuôi: khi thân và đuôi uốn mình dựa sát vào đất, tạo nên một lực ma sát, thắng được sức cản của đất nên đẩy con vật tiến lên. Thân và đuôi càng dài thì sức đẩy của thân và đuôi lên mặt đất càng mạnh, con vật bò càng nhanh.