Tết cả năm không bằng rằm tháng 7

Thưa ông, vì sao ngườ ân Vệ Nam có quan nệm “Lễ cả năm không bằng rằm háng Gêng”?- Ngày xưa có mộ số ế [ngày lễ] rơ vào Tế đèn của Phậ gáo gọ là Phậ Quang, có ý nghĩa là để cho ánh sáng của Phậ lan ỏa khắp mọ nơ. Từ đó, ngườ ân Vệ Nam quan nệm rằm háng Gêng [15 háng Gêng âm lịch] như ngày lễ đầu năm của lịch Phậ. Do vậy, ngườ a hường ro đèn, kế hoa và co đó như mộ lễ Tế khác. Trong mộ xóm, ngườ ân hường làm mộ mâm cỗ chung.Mặ khác, quan nệm “cúng cả năm không bằng rằm háng Gêng” vì đây là rằm đầu ên của năm, còn gọ là Tế Nguyên Têu. Ngườ ân nêu cao ầm quan rọng của Tế Nguyên Têu vì đây là lễ khở đầu nên quan rọng nhấ, để cầu mong mộ năm làm ăn huận lợ, ga đình hạnh phúc, đầu xuô đuô lọ. Còn các lễ Tế khác như rằm Tháng 7, rằm háng 8 có ý nghĩ rêng.Thưa ông, hện gờ, nhều nhà cúng rằm háng Gêng ừ sau mùng 10 háng Gêng âm lịch, chứ không cúng đúng ngày 15. Ông nghĩ cúng rước ngày rằm như vậy là đúng hay sa?

- Kh cúng rằm háng Gêng, ngườ ân Vệ Nam hường cố gắng làm cỗ ươm ấ để báo cáo vớ ổ ên hành quả lao động của mình. Bên cạnh đó, nhân ịp lễ Tế, chúng a hường bồ bổ cơ hể để có sức khỏ, á ạo sức lao động. Ngày xưa ở Châu Âu họ nghỉ ho uần [hứ 7, Chủ nhậ]. Ở phương Đông không nghỉ ho uần mà ho 21 ế khí - ho các ngày lễ. Ha cách nghỉ này của Châu Âu và Phương Đông cân bằng vớ nhau nên ho cụ Phan Kế Bính, đây là cách lựa chọn sống để rong chuỗ ngày lao động có những ngày nghỉ ngơ. Nghỉ ngày hứ 7, chủ nhậ ở Châu Âu hay nghỉ cả ế khí ở Phương Đông đó ương đương nhau để ngườ a á ạo sức lao động của mình.Ở nhều địa phương, ngày rằm háng Gêng hường được ổ chức vớ quy mô lớn, ập rung đông ngườ, ốn nhều ch phí. Tho ông, vệc làm này có gây lãng phí hay không?- Trong rằm háng Gêng ùy ho phục ục ừng nơ mà ngườ ân ổ chức vớ quy mô khác nhau. Có nơ ngườ a nhân ịp rằm háng Gêng đ mộ ổ, ổ chức lễ ế họ vì đây là ịp lễ Tế, huận lợ về hờ gan nên ngườ a gộp vào.Còn vệc ổ chức lễ ế, hay gỗ họ vớ quy mô lớn là o hường những nơ nào bế chắc ông ổ của mình mấ vào ngày nào hì ngườ a làm lễ vào ngày đó. Nhưng đa số các òng họ không bế Tổ của mình mấ vào ngày nào cả, có những ở ở Hà Tĩnh ế vào rằm háng Gêng, có họ ở mền Nam làm lễ ế vào rằm háng 7, có những họ Bắc Nnh ế vào háng Chạp. Lễ Tế ổ họ hường ập chung vào những lế Tế để làm, đó là sự lựa chọn.Còn vấn đề lãng phí hay không ùy ở ngườ làm. Trong mộ chuỗ ế kh như vậy làm o hơn mộ chú cũng không lãng phí rừ kh họ quá lạm ụng. Ngườ ân xưa cũng chỉ làm đủ để ăn uống.Xn cảm ơn ông!

Rằm háng Gêng, ngày răng ròn đầu ên của năm mớ, ục xưa gọ là Tế Nguyên Têu. Tế Nguyên Têu có nghĩa là đêm rằm đầu ên của năm mớ. “Nguyên” là hứ nhấ, “êu” là đêm. Tế Nguyên Têu còn gọ là Tế Thượng Nguyên, bở còn có Tế Trung Nguyên [rằm háng bảy] và Tế Hạ Nguyên [rằm háng mườ]. Tế Nguyên Têu là ịp lễ ế quan rọng nên ông bà a có câu: “Cúng quanh năm không bằng Rằm háng Gêng” hay “Lễ Phậ quanh năm không bằng ngày Rằm háng Gêng”.

Có ruyền huyế cho rằng, Tế Nguyên Têu bắ nguồn ừ vệc đồng áng. Vào ịp rằm háng gêng, bà con nông ân khẩn rương chuẩn bị cho công vệc đồng áng, nên ố ngày 15/1 âm lịch là hờ đểm ra đồng ruộng ập rung cỏ khô, lá khô, châm lửa êu hủy sâu bọ. Mộ số ý kến khác cho rằng Rằm háng Gêng bắ nguồn ừ hoạ động của Phậ gáo. Vào ngày này, chư Tăng ập rung đông đủ để ngh Phậ huyế Pháp. Bở vậy, những ngườ ho đạo Phậ ùng ngày này để ưởng nhớ đến đức Phậ.

Rằm háng Gêng uy không phả là lễ quan rọng của Phậ gáo so vớ rằm háng Tư [Phậ đản] và rằm háng Bảy [Vu lan] nhưng rùng hợp vớ lễ Thượng Nguyên và Tế Nguyên Đán rong ân gan, đồng hờ ngày này là rằm đầu ên của năm mớ, hờ đểm hích hợp nhấ để cầu nguyện an lành cho cả năm, nên hu hú sự ham ga đông đảo của gớ Phậ ử và oàn hể ân chúng. Thành ngữ "Lễ Phậ quanh năm không bằng rằm háng Gêng" đã nó lên ầm quan rọng của hộ rằm háng Gêng rong âm hức ngườ Vệ và những ân ộc Á Đông nó chung.

Hầu hế các chùa, rọng âm của hộ rằm háng Gêng là lễ cầu quốc há ân an, cầu nguyện an lành, khỏ mạnh, no đủ, hịnh vượng và phá rển cho bá ánh và đấ nước. Vì hế, ngày này, có đông ngườ đến chùa, lễ Phậ, cầu nguyện rong hộ rằm háng Gêng là mộ ín hệu ố, hể hện rõ né nh hần "Đạo pháp và Dân ộc". Kh chùa chền được snh hoạ ín ngưỡng, được sửa chữa rùng u nhấ là ý hức ìm về những gá rị ruyền hống của ổ ên hông qua các lễ hộ văn hóa được đánh hức, hì vệc ham ự đông đảo các lễ hộ như hộ rằm háng Gêng là đều bình hường. Vấn đề knh ế ác động lên âm lý của ngườ ân khến họ quan âm đến cầu nguyện chỉ là mộ rong những nguyên nhân hứ yếu. Nguyên nhân chính yếu vẫn là xuấ phá ừ nhu cầu ìm về những gá rị âm lnh đạo đức ruyền hống và mong cầu sự phá rển bền vững rên nền ảng đạo đức và uệ gác Phậ gáo của ngườ ân.

Ngày nay, cùng vớ sự phá rển của knh ế xã hộ, cách đón ngày rằm của ngườ ân cũng í nhều hay đổ. Bên cạnh vệc đ lễ chùa, các ga đình sắm sửa lễ cúng Rằm háng Gêng ạ ga đình. Tùy ho ín ngưỡng và ngành nghề, có ga đình lễ bá chư Phậ, có ga đình cúng hổ công, hần à... Tuy nhên, rong ngày Rằm háng Gêng nhà nào cũng phả có lễ cúng ga ên để bày ỏ lòng hếu kính vớ ông bà, cha mẹ, cảm ơn rên đã phù hộ cho con cháu an lành, làm ăn khá gả.

 

Chuẩn bị đồ lễ cúng rằm háng Gêng

Ngày rằm háng Gêng, ngườ Vệ rấ co rọng lễ cúng ạ nhà. Các ga đình hường sắm ha lễ cúng rằm, mộ là cúng Phậ, ha là cúng ga ên vào gờ Ngọ. Tùy vào đều kện knh ế hay phong ục ập quán mà mâm cỗ cúng rằm háng Gêng mỗ ga đình chuẩn bị đồ cúng khác nhau. Nhưng ựu chung là đều hể hện ấm lòng hành kính và bế ơn của con cháu đố vớ ông bà, ổ ên, Phậ hánh và cầu mong mộ năm an lành, may mắn. Có ha ạng lễ cúng là lễ cúng chay [cho ban hờ Phậ] và lễ cúng mặn [cho ban hờ ga ên].

Mâm cỗ cúng Phậ gồm:

Hoa quả. Chè xô.

- Các món đậu.

- Canh xào không hêm nhều hương lệu.

- Bánh rô nước.

Cỗ chay ùy loạ có ừ 10, 12 ớ 25 món. Đểm đặc bệ rên mâm cỗ chay là sự hện ện của những màu sắc ượng rưng cho ngũ hành. Màu đỏ ượng rưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, đn của hành hổ, màu rắng của hành hủy, màu vàng hành km. Ăn cơm chay là mộ cách hướng ớ sự cân bằng, hanh hản rong âm hồn.

Mâm cỗ cúng ga ên:

Mâm cỗ mặn hông hường có 4 bá, 6 đĩa, ổng cộng hành ròn 10 món.

- 4 bá gồm bá nnh măng, bá bóng, bá mến, bá mọc.

- 6 đĩa gồm hị gà [hoặc hị lợn], gò [hoặc chả], nm hính [đĩa xào], ưa muố, xô [hoặc bánh chưng] và nước chấm.

Chủ Đề