Trong nghiên cứu, các nhà khoa học cho biết họ phát hiện những “bằng chứng mạnh mẽ” cho thấy sự chênh lệch huyết áp giữa 2 cách tay có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn, theo Evening Express.
Nghiên cứu được công bố trên chuyên san Hypertension. Nhóm khoa học đã phân tích dữ liệu của gần 54.000 người, được thu thập từ 24 nghiên cứu khác nhau.
Việc kiểm tra huyết áp ở cả 2 tay bằng máy đo huyết áp thông thường là rất dễ, chi phí thấp và có thể thực hiện ở hầu hết các cơ sở y tế.
Sự chênh lệch huyết áp tâm thu ở 2 cánh tay có thể là dấu hiệu cảnh báo động mạch đang hẹp dần hoặc xơ cứng, tiến sĩ Chris Clark, người dẫn đầu nghiên cứu và đang là chuyên gia tại Trường Y khoa Đại học Exeter [Anh], cho biết.
Trong khi đó, động mạch hẹp và xơ cứng là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đau tim, đột quỵ hoặc chết sớm.
“Chúng tôi tin rằng chênh lệch 10 mmHg huyết áp tâm thu giữa 2 cánh tay được xem là giới hạn của mức bình thường”, giáo sư Victor Aboyans, một trong những tác giả nghiên cứu và đang là chuyên gia tim mạch tại Bệnh viện Đại học Dupuytren [Pháp], cho biết.
Sự chênh lệch huyết áp giữa 2 cánh tay trên mức 10 mmHg là dấu hiệu cảnh báo với sức khỏe. Nghiên cứu phát hiện từ 10 mmHg, chênh lệnh huyết áp càng cao thì nguy cơ xuất hiện cơn đau tim, đột quỵ càng sớm.
Các bằng chứng cho thấy nếu chênh lệch huyết áp giữa 2 cánh tay từ mức 15 mmHg trở lên thì sẽ làm tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch và mọi nguyên nhân khác.
Nhóm nghiên cứu tin rằng những phát hiện mới cần được đưa vào các khuyến cáo sức khỏe và đánh giá lâm sàng trong tương lai. Việc này sẽ giúp nhiều người được khám và điều trị tốt hơn trong tương lai, nhờ đó giảm nguy cơ bị đau tim, đột quỵ và tử vong, theo Evening Express.
Tin liên quan
Huyết áp là số liệu quan trọng nhất trong các số liệu sức khỏe vì nó biểu thị sức khỏe của hệ thống tim và mạch máu. Các loại bệnh khác cho dù khó trị đi nữa cũng còn cho thời gian để y học tìm cách khắc phục.Tim mạch mà có vấn đề thì đôi khi nó đánh gục một cơ thể khỏe mạnh trẻ trung chỉ trong vài phút đồng hồ và y học không kịp trở tay.
Một trong những nguyên nhân khiến cho nhiều người bị tai biến dù đã được khám sức khỏe định kỳ đều đặn là tình trạng chênh lệch huyết áp ở hai tay.
Ở Việt Nam hiện nay, thói quen đo huyết áp chỉ ở một tay khá phổ biến. Tùy theo vị trí được sắp xếp cố định của người đo và người được đo ở trong các cơ sở y tế mà bệnh nhân chỉ được đo huyết áp bên tay trái hoặc phải mà thôi. Nếu đi nơi khác thì lại có thể được đo HA ở tay bên kia. Vì vậy BN thường hay phát biểu rằng “ở chổ này nói là HA cao bắt uống thuốc, chổ kia lại nói là HA bình thường….”. Thực chất là sao? Sao lại có sự bất đồng giữa hai nơi như vậy?
Vẫn biết rằng đo HA bởi 2 người khác nhau, bằng 2 máy khác nhau, thời điểm đo khác nhau thì trị số HA có thể khác nhau. Nhưng khó có thể chấp nhận sự chênh lệch xa đến mức bác sĩ phải đưa ra hai chỉ định mâu thuẩn nhau đến thế.
Đó là vì có nhiều trường hợp BN bị trở ngại một bên vùng động mạch cánh tay-đầu. Khi một bên bị trở ngại thì não bên đó bị thiếu máu, lập tức nó gởi tín hiệu về tim yêu cầu tim tăng cường máu cho nó. Tim nhận lệnh, thế là co bóp mạnh hơn để bên não bị thiếu có đủ máu để hoạt động. Thế là cánh tay bên kia vô tình bị nâng cao áp lực máu tạo ra sự chênh lệch HA ở hai tay. Chính xác hơn nữa là chênh lệch huyết áp ở hai bán cầu não.
Thế là hể uống thuốc HA thì bên này bình thường mà bên kia lại bị hạ thấp,đương nhiên việc tự điều chỉnh lại xảy ra; cứ thế HA không thể ổn định được…. Và rõ ràng vấn đề không được giải quyết đúng.
Thế là BS đổi thuốc hoặc BN đổi BS. Cứ thế…cho đến khi BN chán nãn hoặc lơ là với hiện trạng HA của mình.
Nếu chỉ đo HA ở một tay, tình hình này sẽ không được phát hiện. Thế là, một ngày nào đó BN bị tai biến, thật là oan uổng!!
Làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng này? Đó là phải đo HA cho cả hai tay trái và phải. Nếu thấy hai tay chênh lệch nhau hơn 10 số thì cần đo lại mỗi bên 2 lần. Vì có khi BN hồi hộp khiến HA thể hiện không đúng. Đo tay này rồi tay kia, lập lại quy trình 2 lần như thế thì BN sẽ giãm hồi hộp và HA được thể hiện tương đối đúng với thể trạng của họ. Có khi đo xong lượt thứ nhì thì HA hai tay gần như nhau.
Nhưng nếu trị số HA 2 tay chênh nhau hơn 10 số thì làm sao?
Bạn hãy làm như sau:
Day với dầu bộ TIÊU VIÊM KHỬ Ứ [156 -+, 38 -+, 7 -+, 50, 37, 3 -+, 61 -+, 290 -+, 16 -+, 26], sau đó dùng cây cào nhỏ cào vùng sơn căn, vùng ấn đường cùng bên tay có HA thấp hơn [vùng giữa 2 mắt và giữa hai đầu lông mày]. Nếu không có cây cào mini thì bạn có thể dùng đầu que dò quẹt hai nơi này nhiều lần cho đến khi thấy da vùng này mềm mại hẳn]. Đến đây, đo lại HA bạn sẽ thấy trị số ở 2 tay sẽ bằng nhau hoặc sự chênh lệch giãm rõ rệt. Nếu tình hình không được cải thiện là bạn gặp một trường hợp phức tạp rồi đó. Hãy chuyển BN đến cơ sở y tế để họ giải quyết nếu bạn chưa đủ kinh nghiệm để giải quyết.
Ở đây, tôi đưa ra ví dụ HA tay trái là 120/70, HA tay phải là 150/70 [chênh nhau 30 số]. Phần bộ huyệt là cố định, chỉ thay đổi vùng sơn căn và ấn đường cho phù hợp với bên có trị số HA thấp mà thôi.
Sài Gòn, 2009Lương y: Tạ Minh© 12/2013 - www.dienchanviet.com
Khi đo huyết áp người bệnh thường phát hiện rằng huyết áp tay phải cao hơn tay trái. Vì đâu lại có tình trạng này, và có nguy hiểm không? Cùng chúng tôi tham khảo bài viết sau để có câu trả lời cho mình.
>>> Máy đo huyết áp cơ
Huyết áp tay phải cao hơn tay trái
Huyết áp ở người bình thường ở cả 2 tay sẽ có sự chênh lệch, tuy nhiên sự cao hơn đó không nhiều.
Động mạch ở 2 tay cũng không khác nhau về cường độ [mạnh, yếu] và tần số [số lần đập trong 1 phút].
Trong một số trường hợp [ví dụ trong bệnh xơ vữa động mạch], xảy ra hiện tượng hẹp lòng một đoạn mạch của 1 bên tay khiến dòng máu chảy qua đó bị cản trở, cường độ của nó sẽ mạnh hơn và huyết áp đo được cao hơn bên tay kia.
Huyết áp tay phải cao hơn tay trái vì sao?
Khi bạn gặp trường hợp huyết áp hai tay chênh lệch nhau, cụ thể huyết áp tay phải cao hơn tay trái thì rất có thể bạn đang gặp một số vấn đề không bình thường ở hệ động mạch cánh tay đòn bên phải.
Ngoài ra, còn do một số yếu tố khách quan gây ra hiện tượng huyết áp tay phải cao hơn tay trái như thể trạng người bệnh, vấn đề máy huyết áp kế…
Hội chứng hoa mắt chóng mặt thường gặp ở người huyết áp cao [từ 140/90 mmHg trở lên], mạch nhanh [95 lần/phút] hoặc huyết áp thấp [dưới 100/60 mm Hg], mạch chậm [55 lần/phút trở xuống] do thiếu máu ở não. Cũng có trường hợp cơ thể người bệnh thích nghi nhanh, tuần hoàn não đáp ứng tốt nên không có hiện tượng này.
>>> Máy đo huyết áp bắp tay
Khi huyết áp 2 tay không bằng nhau thì phải làm gì?
Trong mọi tình huống cần nhanh chóng tìm ra nguyên nhân của nó. Cần thực hiện kiểm tra kĩ càng để tránh sai sót. Cần giữ thể trạng ở mức tốt nhất để chỉ số huyết áp không bị sai số.
Trong trường hợp tất cả các chỉ số trên đều chuẩn xác và huyết áp tay phải vẫn cao hơn tay trái thì cần xem lại. Đây có thể là dấu hiệu cho một căn bệnh nguy hiểm về thành mạch như xơ vữa động mạch, phình động mạch.
>>> Huyết áp lúc cao lúc thấp không nên ăn gì?
Nếu bạn thấy bài viết hay, hãy chia sẻ với mọi người!
Khi luân phiên đo huyết áp ở hai tay bạn sẽ nhận thấy rằng chỉ số huyết áp có sự chênh lệch. Đây chính là lý do khiến cho nhiều người hoang mang không biết nên đo huyết áp tay nào thì mới có được chỉ số đúng. Hãy cùng chúng tôi đi tìm lời giải cho vấn đề này qua nội dung được chia sẻ dưới đây.
1. Chênh lệch huyết áp ở hai tay - những vấn đề cần lưu ý
1.1. Vì sao có sự chênh lệch huyết áp ở hai tay?
Thực tế đo huyết áp cho thấy có xảy ra trường hợp huyết áp tay phải cao hơn so với tay trái một chút hoặc ngược lại. Điều này xuất phát từ sự ảnh hưởng của hoàn cảnh xung quanh như băng tay đeo lỏng hay chặt, tâm lý người được đo có căng thẳng hay không,...
Một số trường hợp bị chênh lệch huyết áp ở hai tay là do bệnh lý tim mạch
Bên cạnh đó cũng có. không ít trường hợp chỉ số huyết áp ở tay phải cao hơn so với tay phải là do cấu trúc giải phẫu. Nguyên nhân gây ra điều đó là do hệ thống động mạch bên phải đi từ thân động mạch của cánh tay đầu. Vị trí này gần tim hơn hệ động mạch ở tay trái nên khi tim co bóp thì áp suất hơi ở hệ động mạch tay phải sẽ cao hơn. Kết quả là huyết áp đo ở tay phải cao hơn tay trái.
1.2. Chênh lệch huyết áp giữa hai tay - khi nào là bất thường?
Các bác sĩ Tim mạch chia sẻ rằng: chỉ số huyết áp ở hai tay sẽ có sự chênh lệch nhẹ, rất ít khi bằng nhau. Nếu mức chênh lệch này không vượt quá 10 mmHg thì nó là bình thường và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, khi chỉ số huyết áp giữa hai tay chênh lệch quá 10 mmHg thì cần phải tìm ra nguyên nhân xem có phải là do bệnh lý nào đó hay không.
Như vậy, những trường hợp có chỉ số huyết áp tay phải cao hơn tay trái vượt mức 10 mmHg sẽ được xem là bất thường và có thể xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý. Cơ chế bệnh lý ở đây là do chấn thương, xơ vữa,... khiến cho hệ động mạch chủ tay phải bị thu hẹp lại và làm tăng sức cản ngoại biên. Kết quả của tình trạng ấy chính là huyết áp ở tay bên phải cao hơn tay bên trái.
2. Nên đo huyết áp tay nào và hướng dẫn cách đo đúng
2.1. Nên đo huyết áp ở tay nào?
Có sự chênh lệch huyết áp như vậy thì đo huyết áp tay nào mới cho kết quả đúng? Chuyên gia tim mạch khuyên bạn nên đo huyết áp ở cả hai tay, mỗi bên vài lần. Khi đo như vậy thì tùy từng trường hợp bạn nên làm như sau:
Bảng chỉ số huyết áp trong từng trường hợp cụ thể
- Nếu chỉ số huyết áp ở tay trái cao hơn hoặc bằng chỉ số ở tay bên phải thì những lần tiếp theo hãy liên tục đo huyết áp ở bên tay trái. Nếu chỉ số huyết áp ở tay bên phải cao hơn tay bên trái thì lại tiếp tục đo huyết áp ở tay phải. Cứ làm như vậy thì sẽ có được kết quả ổn định.
- Nếu chỉ số huyết áp đo được ở hai tay chênh lệch thì cần thực hiện lại thao tác sai cho đảm bảo được mọi chỉ dẫn đều đã được thực hiện đúng. Nếu đã chắc chắn thực hiện đúng thao tác mà kết quả đo hai bên vẫn có chênh lệch lớn thì đây là bất thường và cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa thăm khám ngay.
Mặc dù đã xác định được đo huyết áp tay nào đúng nhưng người có sự chênh lệch chỉ số huyết áp ở hai tay do bị bệnh hẹp động mạch chủ từng đoạn hoặc hẹp eo động mạch chủ ngực thì không nên tự đo huyết áp tại nhà, thay vào đó hãy đến cơ sở y tế để thực hiện việc này.
2.2. Cách đo huyết áp tại nhà sao cho đúng
Với những trường hợp tự đo huyết áp tại nhà, bên cạnh việc tìm hiểu nên đo huyết áp tay nào thì cũng cần nắm vững cách đo huyết áp để có được chỉ số đúng:
- Về tư thế đo
Người được đo huyết áp cần có một tư thế ngồi thật thoải mái và nên thư giãn tâm lý trước khi đo khoảng 5 phút. Tuyệt đối không nên đo huyết áp khi mới leo cầu thang, chạy nhanh, bị mệt, bị đói, ăn quá no,... vì những lúc này chỉ số huyết áp sẽ không đúng.
- Vị trí đo
+ Đo ở bắp tay: đặt cánh tay nằm ngửa trên mặt bàn và đảm bảo sao cho điểm cảm ứng nằm phía trên cách nếp khuỷu tay khoảng 2cm.
+ Đo ở cổ tay: cánh tay gập ở góc 45 độ để cho cổ tay ngang tầm với tim.
Khi băn khoăn chưa biết nên đo huyết áp tay nào người bệnh nên tham vấn ý kiến bác sĩ để biết cách đo đúng
- Thao tác đo
Khi đã xác định đúng tư thế và vị trí để đo huyết áp, bạn hãy đeo bao quấn tay rồi bấm nút điều khiển ở trên máy để đo. Tư thế đo cần được giữ nguyên cho tới khi màn hình hiển thị kết quả.
2.3. Khi đo huyết áp tại nhà cần lưu ý
Bên cạnh việc ghi nhớ nên đo huyết áp tay nào thì khi đo huyết áp tại nhà bạn cũng cần lưu ý:
- Không hoạt động trong khi đang đo huyết áp để tránh làm sai lệch kết quả đo.
- Chọn tư thế ngồi thật thoải mái, không nên ngồi trên ghế quá thấp so với chiều cao cơ thể.
- Nên đi tiểu tiện trước khi đo huyết áp vì khi bàng quang chứa đầy nước có thể chỉ số huyết áp sẽ tăng lên.
- Vòng bít phải được cuốn trực tiếp vào tay chứ không cuốn thông qua một lớp nào khác.
- Đo huyết áp ở cả hai tay rồi chọn lấy kết quả ở cánh tay có chỉ số huyết áp cao hơn.
- Mỗi ngày nên đo huyết áp hai lần: trước khi uống thuốc buổi sáng và sau bữa ăn chiều 1 giờ.
- Tất cả các kết quả, ngày và giờ đo cần được ghi lại cụ thể để khi bác sĩ cần sẽ có cơ sở để cung cấp.
- Chỉ số huyết áp:
+ Được xem là bình thường: huyết áp tâm thu < 120 mmHg; huyết áp tâm trương < 80 mmHg.
+ Được xem là cao: huyết áp tâm thu > 140 mmHg; huyết áp tâm trương > 90mmHg.
+ Được xem là dấu hiệu tiền cao huyết áp: các chỉ số huyết áp có giá trị nằm giữa huyết áp bình thường với huyết áp cao [huyết áp tâm trương trong khoảng 80 - 89 mmHg hoặc huyết áp tâm thu trong khoảng 120 - 139 mmHg].
+ Được xem là thấp: huyết áp tâm thu < 90 mmHg hoặc giảm xuống 25 mmHg so với chỉ số huyết áp bình thường.
Hy vọng qua những chia sẻ này bạn sẽ không còn băn khoăn nên đo huyết áp tay nào nữa và biết cách theo dõi chỉ số huyết áp của mình để kịp thời phát hiện bất thường nguy hại cho sức khỏe. Nếu cần tìm hiểu thêm bất kỳ vấn đề nào có liên quan, bạn đọc có thể chia sẻ qua tổng đài 1900 56 56 56, đội ngũ chuyên gia y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn lòng cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích.