“Cầm chầu” tức là ngồi trước cái trống chầu, đánh trống để khen chê đào kép trong đêm hát bội - một thú chơi tốn tiền.
Bạn đang xem: Gác cu cầm chầu là gì
“Gác cu” tức là dùng đồ nghề - trong đó có con cu mồi, đi nhử cu trong lùm bụi, thú chơi dễ gặp nguy hiểm. “Nhận nợ” tức là đứng tên mình để đi mượn tiền giùm cho người khác…“Làm mai” được xếp lên đầu tiên, được coi là cái ngu lớn nhất, có nghĩa là người nào làm “nghiệp vụ” này được xem là người ngu nhất. Ấy vậy mà từ ngàn xưa, việc làm mai mối trong hôn nhân được coi là một nghề, người làm mai mối được coi là người quan trọng giúp nối kết hai gia đình, hai đối tượng nam nữ lại để tiến đến hôn nhân. Tiếng Hoa gọi người làm mai là băng nhân; tiếng Pháp gọi là entremetteur. Nói theo ngôn ngữ hiện nay, làm mai cũng là một nghề cò - cò hôn nhân.Xem thêm: Sự Khác Biệt Giữa Người Dùng ` Dbo Là Gì ? Schema Là Gì
Rồi lễ cưới cũng diễn ra và người mai mối trở thành một nhân vật… siêu chủ lễ. Ông [bà] mai mối sẽ chuẩn bị sẵn một cái miệng để ăn nói cho thật có duyên, một cái bụng thật tốt để ăn tiệc cưới của cả hai bên. Dâu rể, nhà trai nhà gái có khi không dám cười nhưng người mai mối có quyền mở hết khẩu độ cười ha hả. Cưới hỏi xong, người mai mối an tâm về nhà, chờ đợi thu hoạch. Thông thường sau lễ cưới, nhà trai sẽ mang cái đầu heo hoặc một khoanh thịt nọng ở cổ heo qua kính biếu người mai mối. Một vài năm sau nếu đôi lứa sinh con đầu lòng thì người mai mối cũng được mời đến ăn đầy tháng hay thôi nôi mà không phải đem quà mừng. Việc mời mọc ăn uống đó chỉ diễn ra được một vài lần rồi cả trai gái đều quên tuốt hình ảnh ông [bà] mai. Chuyện “qua sông rồi đạp gãy cầu” cũng là chuyện bình thường trong thiên hạ.Tuy nhiên, trong cuộc sống có những lứa đôi “trục trặc”. Lứa đôi ăn ở không hợp tính nhau; anh chồng vũ phu hay đánh vợ; chị vợ chỉ đợi chồng đi vắng là đi đánh bài; nhà dột cột xiêu; chuồng heo sụp đổ. Lứa đôi bắt đầu gấu ó nhau, người này chửi người kia, anh chồng chửi tới gia đình bên vợ, chị vợ chửi qua gia đình bên chồng. Thế nhưng, đối tượng tốt nhất để họ phát tiết cơn nóng giận là… người làm mai mối. Họ đem ông [bà] mai ra chửi xối xả, thậm chí đến trước nhà mà phóng thanh. Câu cú, văn chương cứ tuôn ra ào ào như nước lũ mà chữ nghĩa thì ít thấy trong từ điển tiếng Việt của chúng ta.Đại để, cả chồng và vợ đều có quyền lên án ông [bà] mai ăn nói lật lọng; con người tệ hại, bất nhơn sát đức như vậy mà cứ xúi giục họ lấy làm chồng [làm vợ] để đời họ đau khổ, tủi nhục, ngóc đầu không nổi. Đôi bên gia đình đau xót vì nhân duyên của con mình lỡ dở, cũng lên tiếng thóa mạ ông [bà] mai mối làm mai chẳng ra gì. Tiếng lành đồn xa nhưng tiếng dữ đồn ba ngày đường; nghiệp vụ mai mối nát bét năm bảy tầng, uy tín làm mai bị tổn thương nghiêm trọng.Tóm lại, nghiệp vụ mai mối dù chỉ tốn một ít nước bọt nhưng công sức thì có vẻ nhiều, phần “thù lao” chẳng được bao nhiêu và lắm trường hợp bị chửi xối xả, bị cả dâu rể và gia đình đôi bên “ném đá” đến hoa lá tả tơi. Vì vậy, cha ông ta mới xếp cái ngu làm mai lên đứng đầu bốn cái ngu của thiên hạ.Hôn nhân ngày nay tiến bộ và được hiện đại hóa rộng khắp. Trai gái thương yêu nhau có quyền thưa với cha mẹ đôi bên để kết hôn mà không cần thông qua trung gian mai mối. Nghiệp vụ làm mai có vẻ xuống cấp nhưng không có nghĩa là cáo chung hẳn. Vùng nông thôn vẫn còn những người mai mối cho các lứa đôi nhưng ông [bà] mai trong thời đại ta ít bị chửi như ông [bà] mai ngày xưa. Tại sao vậy? Trai gái quen nhau, thương nhau, đôi khi “ứng trước” cho nhau rồi mới cưới. Mai mối chỉ là bước đến sau, hợp thức hóa cái đã rồi; nếu tình duyên họ “very bad” [thậm tệ] thì họ cũng không còn cao hứng để chửi ông [bà] mai mối.Theo cá nhân tôi thì câu thành ngữ này có thể được hiểu rộng hơn ở nhiều góc độ: làm mai có thể là mai mối mua bán, hay giới thiệu làm một việc gì đó chứ không hẳn chỉ đơn thuần là mai mối cưới sinh, đơn thuần khi thắng thì không ai nhớ ơn còn khi thất bại thì dễ bị đổ thừa và vì vậy được xem là cái ngu! Cầm chầu cũng chưa hẳn là cầm trống chầu, mà vai trò của người cầm chầu gần giống như đầu nậu, đứng ra tổ chức, nhận lãnh trách nhiệm về một việc gì đó: đứng ra tổ chức chầu nhậu, chầu café, chầu xem phim, đánh trống cho nghệ sĩ hát bội... khi thuận buồm xuôi gió thì ít ai khen, nhưng khi trục trặc [một ai đó không chịu đóng góp theo thỏa thuận của người tổ chức chầu] thì coi như người cầm chầu lãnh đủ và đấy cũng là cái ngu...Bạn phân tích qúa xa. Câu ca dao này đã có từ lâu và việc làm mai mối chỉ để nói đến việc giới thiệu cho các cặp trai gái lấy nhau. Bởi thế khi gọi ai là ông mai, bà mối thì mọi người đều hiểu họ là ai. Giới thiệu mua bán...bây giờ gọi là "cò" chứ chẳng ai gọi là ông mai, bà mối. Câu ca dao đúng nhất phải là: “Ở đời có bốn cái ngu/Làm mai, gánh nợ, gác cu, cầm chầu” chứ không phải là nhận nợ. Comment của ông Nghĩa theo tư duy của thời nay , còn thời các Cụ [ khi ra đời Ca dao này ] thì sự cắt nghĩa của tác giả là chính xác .Xem thêm: Thuốc Berocca Có Tác Dụng Gì, Viên Uống Berocca Có Tốt Không
Trả lời20 thíchBáo nội dung xấu6 phản hồiVăn Thanh13:06 14/11Vũ Văn Nhiên: Theo tôi thì câu ca dao nguyên thủy là " Ở đời có bốn cái ngu/ Làm mai, lãnh nợ , gác cu, cầm chầu". Tôi cũng nghĩ làm mai chỉ để nói riêng cho việc giới thiệu, dẫn mối cho trai gái lấy nhau chứ không phải những việc khác.Bạn hiểu chức năng của người làm mai hồi xưa giống như lám "cò"bây giờ rồi.Bà cầm chầu hoàn toàn khác cầm trịch bạn ơi!!! Thần thoại Văn học đời Tiền Lê
Nhà thơ - Nhà văn Bốn cái ngu [hay tứ ngu] là một quan niệm dân gian Việt Nam về những nghề nghiệp hay việc không nên làm.
Ca dao Việt Nam đã đúc kết:[1]
Văn học dân gian:
Truyền thuyết
Cổ tích
Truyện cười
Ngụ ngôn
Vè, Tục ngữ
Thành ngữ
Câu đố
Ca dao
Văn học dân gian dân tộc thiểu số
Sân khấu cổ truyền
Văn học viết:
Văn học đời Lý
Văn học đời Trần
Văn học đời Lê Sơ
Văn học đời Mạc
Văn học đời Lê trung hưng
Văn học đời Tây Sơn
Văn học thời Nguyễn
Văn học thời Pháp thuộc
Văn học thời kỳ 1945-1954
Văn học thời kỳ 1954-1975
Văn học thời kỳ sau 1975
xem thêm
Tác giả - tác phẩm:
Nhà báo - Nhà viết kịch
“ | Ở đời có bốn cái ngu
Làm mai, nhận nợ, gác cu, cầm chầu |
” |
Trong đó, "làm mai" là nghề mai mối, kết nối nam nữ tiến đến hôn nhân; "nhận nợ" là việc đứng tên mình để vay nợ cho người khác; "gác cu" là dùng đồ nghề để đi nhử cu trong lùm bụi; "cầm chầu" là việc đánh trống để khen chê đào kép trong đêm hát bội.[1]
Làm mai
Làm mai được coi là cái ngu lớn nhất trong bốn cái ngu.[1]
Nhận nợ
Nhận nợ đôi khi được coi là một hành động tốt giữa những người bạn, tuy nhiên trong một số trường hợp có thể dẫn đến hậu quả tồi tệ.[2]
Gác cu
Gác cu có thể là hoạt động canh gác để chim cu không ăn lúa trên đồng [nguy hiểm do địa hình],[cần dẫn nguồn] cũng có thể là hoạt động nuôi chim cu làm kiểng [tốn tiền bạc, thời gian, công sức],[cần dẫn nguồn] hoặc hoạt động len lỏi trong các bụi rậm chờ cu dính nhựa hoặc mắc bẫy.[3]
Cầm chầu
Cầm chầu là một thú chơi tốn tiền.[1]
Tác giả Vương Hồng Sển cho rằng ở thời hiện đại, còn có nhiều việc "ngu hơn" bốn việc kể trên.[4]
Sư xuất hiện của con số 4 là một đặc trưng của văn học dân gian Việt Nam.[5]
- ^ a b c d Vũ Đức Sao Biển [13 tháng 11 năm 2016]. “Ở đời có bốn cái ngu:Bàn chuyện cái ngu lớn nhất”. Thanh niên. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ Thích Đạt Ma Phổ Giác, tr. 54-55
- ^ Toan Ánh [2011], tr. 12
- ^ Vương Hồng Sển [1968], tr. 22, phần "Ở đời có bốn cái ngu"
- ^ Nguyễn Xuân Kính [2004], tr. 206
- Nguyễn Xuân Kính, 2004, Thi pháp ca dao, Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội
- Thích Đạt Ma Phổ Giác, Phải trái cuộc đời, Nhà xuất bản Phương Đông
- Toan Ánh, 2011, Các thú tiêu khiển Việt Nam - Thú vui tao nhã, Nhà xuất bản Trẻ
- Vương Hồng Sển, 1968, Hồi ký 50 năm mê hát, 50 năm cải lương, Nhà xuất bản Trẻ
- Đại Nghĩa, 2007, Địa chí Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, Nhà xuất bản Đà Nẵng
- "Gác cu" có nghĩa là gì? tại Vietnamesecommunity Wordpress
- Bốn cái ngu - Truyện ngắn Sơn Nam
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bốn_cái_ngu&oldid=68148846”