Nhận định về thơ Hồ Xuân Hương, sách "Văn học trung đại Việt Nam" của Lê Trí Viễn có viết: "Thơ Hồ Xuân Hương là tiếng nói tâm tình của người phụ nữ, thể hiện một bản lĩnh sống mạnh mẽ khác thường”
Ở thơ của Hồ Xuân Hương mang âm sắc vô cùng khác biệt, một cái tôi ngông cuồng muốn phá tan mọi rào cản của xã hội phong kiến để cất cao tiếng nói của bản năng và tính cách. Là một người phụ nữ, hơn ai hết bà hiểu rất rõ thân phận bèo bọt của họ trong xã hội phong kiến trọng nam khinh nữ. Hình ảnh của người phụ nữ được khắc họa rất rõ nét trong bánh trôi nước
“Thân em thời trắng phận em tròn, Bảy nổi ba chìm mấy nước non. Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Nhưng em vẫn giữ tấm lòng son”
Vẻ đẹp của người phụ nữ
Người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa bị gò bó bởi rất nhiều hà khắc, họ mất đi hoàn toàn tiếng nói của mình. Song thật ngạc nhiên khi họ vẫn giữ cho mình vẻ đẹp sáng ngần của tâm hồn. Nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương đã mượn hình ảnh bánh trôi nước để nói lên vẻ đẹp đó:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Mở đầu bằng đại từ nhân xưng “thân em”, vừa diễn tả được sự tự hào về bản thể của mình, đồng thời thể hiện cảm hứng tự thương của người phụ nữ khi xưa đã từng được thể hiện trong những câu ca dao:
“Thân em như củ ấu gai.
Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen”
Hay:
“Thân em như đoá hoa rơi
Phải chăng chàng thật là người yêu hoa”
Ở một bộ phận trong chùm ca dao than thân viết về người phụ nữ, luôn dành những hình ảnh đẹp nhất, thanh cao nhất để so sánh với tâm hồn của họ. Hồ Xuân Hương cũng vậy, chỉ với một câu thơ nhưng nhà thơ đã miêu tả quá chi tiết hình dáng, màu sắc của chiếc bánh trôi. Bánh trôi là loại bánh dân dã, gắn liền với đời sống của nhân dân. Có rất nhiều cách để viết hay, viết đẹp hơn nữa nhưng nhà thơ Hồ Xuân hương lại chọn cách viết thật, viết đúng, viết sâu như thế này. “Vừa trắng lại vừa tròn” không phải là chuẩn mực của cái đẹp nhưng lại rất phúc hậu. Chiếc bánh trôi trắng và tròn cũng giống như tâm của người phụ nữ hiền lành, điềm đạm và không vướng bụi trần.
Không sử dụng những hình ảnh quen thuộc trong thơ xưa, thi sĩ chọn cho mình chiếc bánh trôi nước, hình ảnh thể hiện rất rõ vẻ đẹp của người phụ nữ thời xưa, tính từ “trắng” đã làm nổi bật nên vẻ đẹp ấy một cách hoàn chỉnh và chân thực nhất.
Vẻ đẹp của người phụ nữ được thể hiện rõ hơn qua câu thơ:
Mà em vẫn giữ tấm lòng son
Trong tất cả các phẩm chất, thi nhân chỉ chọn tấm lòng thủy chung son sắc để miêu tả và khắc họa, bởi đây là phẩm chất điển hình nhất, hi sinh và cao thượng nhất ở người phụ nữ. Họ phải chịu cảnh ghẻ lạnh:
“Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng Chém cha cái kiếp lấy chồng chung Năm chừng mười hoạ hay chăng chớ
Một tháng đôi lần có cũng không” [Lấy chồng chung]
Ấy vậy mà vẫn luôn chung thủy một lòng:
“Phụ nữ Việt Nam trung trinh tiết hạnh, Trang điểm cuộc đời muôn cánh hoa thơm. Ra ngoài giúp nước, giúp non,
Về nhà tận tụy chồng con một lòng.”
Câu thơ của Hồ Xuân Hương một lần nữa khẳng định vẻ đẹp vĩnh cửu đó. Ở đây kết cấu đối lập được tác giả khai thác triệt để. Đó là sự đối lập giữa thái độ người phụ nữ trong câu ba và câu bốn, đối lập giữa thái độ cam chịu và thái độ quả quyết bảo vệ phần trong sáng trong tâm hồn con người. Sự đối lập này tràn ra cả ngôn từ Mặc dù... mà em vẫn giữ... chỉ quan hệ đối lập nhưng do đặt vị trí đầu câu lại được tăng cường thêm của từ vẫn khiến cho ý nghĩa đối lập càng thêm sắc, mạnh. Câu thơ là lời khẳng định đầy đanh thép cho vẻ đẹp “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Thân phận của người phụ nữ
Bài thơ là sự đi lại liên tục giữa số phận của người phụ nữ và vẻ đẹp của họ. Càng làm bật lên sự thống khổ của người phụ nữ, ta càng càm thấy thêm trân quý vẻ đẹp lẩn khuất hi sinh thầm lặng của họ. Có thể nói đây là nghệ thuật đòn bẩy mà nhà thơ đã sử dụng. Ta không thể không đau xót khi đọc câu thơ:
Bảy nổi ba chìm với nước non
Mượn cách nấu bánh trôi nước để nói về thân phận người phụ nữ, nhà thơ đã khát quát được cuộc đời truân chuyên của những người phụ nữ. Không phải ngẫu nhiên mà ca dao xưa có câu:
“Thân em như giếp giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửa chân.”
Từ thoáng chút hài lòng, tự hào chuyển sang than vãn về số phận hẩm hiu. Đảo lại một thành ngữ quen thuộc [ba chìm bảy nổi], nhà thơ đã tạo nên cách nói mới, nhấn mạnh hơn vào sự long đong. Thành ngữ này được sử dụng đối lập với cụm từ “vừa trắng lại vừa tròn” ở câu thơ đầu tiên để tăng sự đối lập, qua đó làm tăng tiến hơn nữa thân phận của người phụ nữ. Họ không biết được số phận của mình sẽ như thế nào, câu thơ diễn tả khoảng không vô tận trong tâm hồn người phụ nữ vì họ không được quyết định số phận của mình. Câu thơ tiếp theo càng khiến ta thêm xót xa:
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Hồ Xuân Hương là một nhà thơ có cái tôi đầy ngông cuồng và phá cách, song câu thơ ta lại chỉ nghe tiếng thở dài. Thở dài cho một phận đời bèo bọt nổi trôi, cho vẻ đẹp bị bào mòn và che lấp. Người phụ nữ không còn cách nào khác ngoài việc để mặc cho người khác quyết định hạnh phúc của mình. biết bao giờ họ mới có được cuộc sống riêng tự lâp cho chính bản thân mình. Họ phải đau khổ biết bao để chịu đựng những thứ đao lí như thế.
Chỉ vẻn vẹn bốn câu thơ, nhưng Hồ Xuân Hương đã thật tài tình khi khắc họa được cả thân phận người phụ nữ cũng như vẻ đẹp của mình. Bằng sự trải nghiệm của mình, nhà thơ đã làm sống dậy trong người đọc lòng xót thương cho những người phụ nữ thời phong kiến.
Thảo Nguyên
Xuất bản ngày 10/11/2020 - Tác giả: Huyền Chu
Viết đoạn văn cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài Bánh trôi nước với những ý chính cần có trong đoạn và một số đoạn văn mẫu dành cho em.
Để làm được yêu cầu này, các em cần lưu ý những ý chính sau đây:
1. Hồ Xuân Hương, nữ thi sĩ dùng tài năng và ngòi bút của mình để thay mặt người phụ nữ nói lên những tâm sự thầm kín, khát vọng được yêu thương.
2. Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam được ví von với hình tượng chiếc bánh trôi nước, loại bánh dân dã bình dị cũng như người phụ nữ chân phương, giản dị.
3. Đi vào những nội dung chính: [Nội dung bắt buộc khi viết đoạn văn cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài Bánh trôi nước]
- "Vừa trắng lại vừa tròn": Vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ, đẫy đà, tròn trịa, mềm mại, ....
- "Bảy nổi ba chìm với nước non": Thành ngữ thể hiện số phận long đong, lận đận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
- "Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn": Sự tủi hổ, bất công khi sinh ra là phận nữ trong thời đại trọng nam khinh nữ.
- "Mà em vẫn giữ tấm lòng son": Nét đẹp tâm hồn, luôn giữ được bản tính thiện lương, hiền lành giữa cuộc đời xô bồ, bất công. Qua đó là ý chí kiên cường
Trên đây là những nội dung chính là em có thể đưa vào đoạn văn cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài bánh trôi nước của mình, dưới đây là một số đoạn văn hay do Đọc tài liệu thực hiện sẽ giúp em định hình bài làm của mình tốt hơn.
Đoạn văn số 1
Qua bài thơ "Bánh trôi nước" của nữ sĩ Hồ Xuân Hương, hình ảnh người phụ nữ trong xã hội phong kiến hiện lên thật rõ ràng trước mắt người đọc. Hai câu thơ đầu nói về sự xinh đẹp của họ. Đó là " trắng " của làn da, " tròn " của vẻ đẹp phúc hậu, đầy đặn. Vẻ đẹp nội tâm của họ cũng được bộc lộ rõ trong cụm từ "tấm lòng son", sự trong trắng, tròn trịa trong cách ứng xử, tấm lòng thủy chung son sắt. Thành ngữ "Ba chìm bảy nổi" được tác giả biến đổi thành "Bảy nổi ba chìm", từ đó ta thấy thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa chìm nổi bấp bênh, lênh đênh không tự quyết định được số phận của mình. Cuộc sống của họ sướng hay khổ đều phải phụ thuộc vào người khác và sự may rủi. Câu cuối là lời khẳng định dù ở bất cứ hoàn cảnh nào, họ vẫn giữ tấm lòng thủy chung son sắt cùng với những phẩm chất tốt đẹp của mình. Qua đây, tác giả Hồ Xuân Hương đã gián tiếp lên án xã hội phong kiến, đồng thời khẳng định định vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ xưa, và họ xứng đáng được sống trong một xã hội bình đẳng.
Đoạn văn cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài Bánh trôi nước số 2
Nữ sĩ Hồ Xuân Hương thật tài tình khi hóa thân người phụ nữ vào những chiếc bánh dân dã đáng yêu ấy. Bà không dùng “khuôn mặt hình trái xoan”, hay “đôi mày hình lá liễu” để mô tả vẻ đẹp của người phụ nữ, trái lại bà dùng hình tượng “tròn”, “trắng” để cho ta có thể liên tưởng đến một vẻ đẹp phúc hậu, mềm mại. Bên cạnh đó, điệp từ “vừa” càng làm tăng thêm sự tự hào về vẻ đẹp ngoại hình của người con gái Việt. Người phụ nữ mạnh khỏe, xinh xắn, đáng yêu là thế, còn cuộc đời của họ thì sao? Trong xã hội phong kiến xưa, số phận người phụ nữ cũng lênh đênh chìm nổi như chiếc bánh trôi nước trong nồi. Cuộc đời long đong, gian truân đầy sóng gió dường như đã dành sẵn cho người phụ nữ trong xã hội phong kiến, nghe như một tiếng than thầm, cam chịu, nhưng cũng phảng phất vẻ cao ngạo của họ. Cũng nổi, cũng chìm, nhưng lại nổi chìm “với nước non”. Cuộc đời có bạc bẽo, bất công, cuộc sống có gian khổ, long đong như nào thì người phụ nữ vẫn giữ được sự son sắt, thủy chung cùng những phẩm chất tốt đẹp của mình. Đó là sự khẳng định của nữ sĩ và đó cũng là phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt.. Với hình tượng cái bánh trôi nước, Hồ xuân Hương đã nói lên được vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ, đồng thời cũng đã đề cập đến một vấn đề xã hội rộng lớn - bình đẳng giới.
>> Ngoài ra các em có thể xem thêm phân tích bài thơ bánh trôi nước với đầy đủ dàn ý và những văn mẫu đặc sắc nhất.
Đoạn văn số 3
Bánh trôi nước - nhắc đến bài thơ là ta lại suy nghĩ về thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Ta cũng biết rằng, xã hội phong kiến là một xã hội trọng nam khinh nữ, một xã hội đen tối, thối nát, và đó cũng là thời điểm mà thi sĩ Hồ Xuân Hương đã sống. Bà cũng là một người phụ nữ, một người con gái trong xã hội đó, bà cũng phải chịu chung một số phận như họ nên bà hiểu rõ hơn hết về người phụ nữ Việt. Người con gái dù có xinh đẹp, trắng trẻo, trong sáng nhưng họ lại phải chịu một cuộc đời "bảy nổi ba chìm", để mặc cho số phận lênh đênh giữa dòng nước, không biết trôi vào đâu. Nhưng dù hoàn cảnh có ra sao, họ cũng đâu có để cho tâm hồn mình theo nó, họ luôn giữ nguyên nét đẹp đó, trong trắng, hiền dịu, phúc hậu, vẻ đẹp vốn có từ bao lâu nay của người phụ nữ Việt, từ hàng vạn năm trước họ đã đẹp vậy, họ đã tỏa hương thơm ngát như những bông hoa sen trong bùn lầy hôi tanh mà không vấy bẩn chút gì. Và họ - người phụ nữ Việt Nam, một nét đẹp truyền thống không bao giờ biến mất theo dòng thời gian.
Đoạn văn số 4
Người phụ nữ ngày xưa xuất hiện trong văn học thường là những người phụ nữ đẹp. Từ vẻ đẹp ngoại hình cho đến tính cách. Đều là đẹp nhưng mỗi người lại mang một vẻ đẹp khác nhau, mỗi thân phận có một đặc điểm ngoại hình riêng biệt.Trong tác phẩm ” Bánh trôi nước” của nữ sĩ Hồ Xuân Hương, hiện lên hình ảnh người con gái “vừa trắng lại vừa tròn”, một người mang vẻ bề ngoài đầy đặn, tròn trịa. Đó là vẻ đẹp tự nhiên, dân dã, không chăm chút mà mộc mạc, tự nhiên nhưng không kém phần duyên dáng với làn da trắng mịn màng. Đấy chính là vẻ đẹp của người con gái lao động hay lam hay làm, đầy mạnh mẽ chốn thôn quê. Ta cũng bắt gặp người phụ nữ như thế xuất hiện trong “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ. Vũ Thị Thiết cũng giống như cô gái trong “Bánh trôi nước”, là một người phụ nữ tư dung tốt đẹp, chăm chỉ siêng năng,… khiến Trương Sinh phải đem lòng thương mến mà bỏ ra trăm lạng vàng rước nàng về làm dâu.Vâng, số phận người phụ nữ thời xưa phải chịu bao nhiêu oan khuất, bất hạnh. Bị vu oan, bị nghi ngờ mà không thể giãi bày, không thể minh oan cho bản thân. Số phận của họ ở thế bị động, phải phụ thuộc vào người khác – những gã đàn ông chỉ lấy phụ nữ làm thứ mua vui, tiêu khiển. Họ không làm chủ được số phận của chính họ.
-/-
Trên đây là hướng dẫn viết đoạn văn cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài Bánh trôi nước với những ý chính cần có trong đoạn và một số đoạn văn mẫu dành cho em. Còn rất nhiều bài văn mẫu 7 hay đang đợi các em khám phá nhé!