Từ ngày 29/4 đến ngày 03/5/2023, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam [Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội] sẽ có nhiều hoạt động văn hóa đậm sắc màu các dân tộc vùng Tây Bắc, Đông Bắc, với các đặc sản truyền thống, văn hóa dân tộc, trò chơi dân gian của các cộng đồng dân tộc Mông, Dao, Thái, Mường, Khơ Mú, Tày... nhân dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương 10/3 âm lịch và dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5 với chủ đề “Ngày hội non sông thống nhất”.
Nhiều các gian hàng với các sản phẩm nông - lâm nghiệp, hàng thủ công mỹ nghệ, đồ lưu niệm, các món ăn ẩm thực đặc trưng của tỉnh Lào Cai, Sơn La; giới thiệu văn hóa - du lịch và trưng bày triển lãm ảnh, sách, tờ rơi quảng bá du lịch với chủ đề “Vẻ đẹp Lào Cai”; giới thiệu và bán thổ cẩm của dân tộc Mông, Thái, Dao, Nùng...
Đến “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc trong dịp này, du khách không chỉ được trải nghiệm không gian chợ mang đậm sắc màu văn hóa của vùng cao phía Bắc, nơi mua bán, trao đổi hàng hóa và là nơi gặp gỡ giao lưu, sinh hoạt văn hóa với bức tranh đa dạng, phong phú, sinh động về sản vật văn hóa dân tộc; trong đó là các hoạt động tái hiện những không gian trao đổi mua bán, chế biến các món ăn truyền thống, uống rượu ngô, ăn thắng cố, mèn mén chúc tụng chia vui, không gian những cặp trai gái người Mông say sưa với những điệu khèn, không gian đồng bào Dao, Mông… hát giao duyên khi chơi chợ, không gian đồng bào Mông nấu rượu…
Một trong những sự kiện điểm nhấn diễn ra dịp này là tái hiện chợ phiên vùng cao với chủ đề “Sắc màu Lào Cai”. Hoạt động này sẽ giúp tạo không khí đậm nét chợ vùng cao ấn tượng cho du khách đi chợ và mang lại cơ hội để du khách thưởng thức ẩm thực, đặc sản truyền thống, văn hóa dân tộc, trò chơi dân gian tại chợ vùng cao do chính những cộng đồng dân tộc thực hiện, giới thiệu.
Ngoài ra, du khách còn được thưởng thức nghệ thuật khèn Mông của đồng bào dân tộc Mông tỉnh Thái Nguyên. Khèn là nhạc cụ độc đáo thể hiện nghi thức, tín ngưỡng truyền thống và là vật linh thiêng trong các nghi thức lễ hội của dân tộc Mông. Nghệ thuật trình diễn dân gian của người Mông gắn liền với chiếc khèn. Tiếng khèn dường như đã trở thành một phương thức để người Mông chuyển tải, thổ lộ những tâm tư nguyện vọng của mình.
Nhiều lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc cũng sẽ được tái hiện đặc sắc như: Lễ hội Say Sán dân tộc Mông [tỉnh Lào Cai]; Tết mừng chiến thắng của đồng bào dân tộc Nùng; Lễ Hạn khuống của đồng bào dân tộc Thái [tỉnh Sơn La].
Đặc biệt, chương trình giới thiệu quảng bá “Không gian trà Thái Nguyên” sẽ mang đến cho du khách trải nghiệm thú vị về văn hóa trà Thái Nguyên với đặc trưng riêng, từ cách pha trà, dâng trà và thưởng trà tưởng như đơn giản nhưng khi tìm hiểu sâu sẽ thấy rất công phu và tỉ mỉ.
Các hoạt động có sự tham gia của khoảng 100 đồng bào thuộc 16 dân tộc Tày, Nùng [Thái Nguyên]; Dao [Tp. Hà Nội]; Mông [Hà Giang]; Mường [Hòa Bình]; Thái [Sơn La]; Khơ Mú [Nghệ An]; Tà Ôi, Cơ Tu [Thừa Thiên Huế]; Xơ Đăng [Kon Tum]; Ba Na, Gia Rai [Gia Lai]; Raglai, Chăm [Ninh Thuận]; Ê Đê [Đắk Lắk]; Khmer [Sóc Trăng].
Điểm nhấn của hoạt động này là chợ phiên vùng cao với chủ đề “Sắc màu Lào Cai” tạo không khí đậm nét chợ vùng cao ấn tượng cho du khách đi chợ và thưởng thức ẩm thực, đặc sản truyền thống, văn hóa dân tộc, trò chơi dân gian tại chợ vùng cao do chính những cộng đồng dân tộc thực hiện.
Không gian chợ là sự kết hợp giữa không gian hội xuống chợ, không gian vui chơi gắn với các hoạt động dân ca, dân vũ, trò chơi dân gian, không gian ẩm thực, sản vật với sắc màu của các dân tộc Mông, Dao, Thái, Mường, Khơ Mú, Tày... Trung tâm của chợ vùng cao là các gian hàng của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh Lào Cai... trưng bày giới thiệu các sản vật dân tộc: [rau củ quả: rau cải, măng khô, măng tươi, su su, các loại gia vị đặc trưng..., ẩm thực [các món ăn đặc trưng của dân tộc Mông: Thắng cố, rượu ngô mèn mén...; của dân tộc Nùng: xôi nếp bảy màu, gà nướng, thịt lợn, cơm lam, cá nướng...], giới thiệu văn hóa - du lịch của các tỉnh Lào Cai [trưng bày triển lãm ảnh, sách, tờ rơi quảng bá du lịch tỉnh Lào Cai]; giới thiệu và bán thổ cẩm của dân tộc Mông, Thái, Dao, Nùng…[trang phục, khăn, vòng tay, đồ lưu niệm...].
Bên cạnh đó là chương trình “Sắc màu chợ phiên” của cộng đồng các dân tộc tại chợ vùng cao phía Bắc. Biểu diễn dân ca dân vũ, giao lưu văn hóa giữa các cộng đồng dân tộc tham gia tại chợ vùng cao với các tiết mục dân ca, dân vũ mừng đất nước, ca ngợi quê hương đất nước, bản sắc dân tộc vùng miền và các trò chơi dân gian do đồng bào các dân tộc giao lưu với du khách như: Đánh quay [tu lu], leo cột, đánh pao, đánh yến, đu dây... tạo một không khí vui tươi phấn khởi, đầm ấm, mang đậm nét truyền thống của các dân tộc, thể hiện sự độc đáo trong đa dạng. Giới thiệu, trình diễn giã bánh dày của dân tộc Mông huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.
Đáng chú ý, nhiều lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc cũng sẽ được tái hiện như: Lễ hội Say Sán dân tộc Mông, tỉnh Lào Cai; Tết mừng chiến thắng của đồng bào dân tộc Nùng; Lễ Hạn khuống của đồng bào dân tộc Thái, tỉnh Sơn La.
Ngoài ra, đến công chúng đến với Làng dịp này còn được thưởng thức nghệ thuật khèn Mông của dân tộc Mông tỉnh Thái Nguyên; Chương trình dân ca dân vũ “Xứ Trà quê noọng” với các tiết mục văn nghệ đặc sắc của các dân tộc Tày, Nùng, Mông tỉnh Thái Nguyên và kết hợp các bài hát, điệu múa về quê trà.
Cùng với đó chương trình giới thiệu quảng bá “Không gian trà Thái Nguyên” hứa hẹn mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị về văn hóa trà Thái Nguyên với đặc trưng riêng, từ cách pha trà, dâng trà và thưởng trà./.