Khử trùng [trong tiếng Anh là sterilization hay sterilisation] là một thuật ngữ dùng để chỉ bất kỳ quá trình nào dùng để loại trừ hoặc tiêu diệt tất cả các hình thái sự sống bao gồm các tác nhân gây truyền nhiễm như nấm, vi khuẩn, virus, các dạng bào tử,... hiện diện trên bề mặt, hay tồn tại trong canh trường, dung dịch thuốc, hay các hợp chất dùng trong nuối cấy sinh học.[1][2] Khử trùng có thể thực hiện được bằng các phương pháp như dùng nhiệt, hóa chất, chiếu xạ, áp suất cao, và lọc hay có thể kết hợp nhiều yếu tố trên.[3] Kiểm soát sự tăng trưởng của vi sinh vật bao gồm nhiều biện pháp như khử trùng, tẩy trùng, sát trùng. Mục đích cuối cùng của kĩ thuật vô trùng là diệt sạch các tế bào và bào tử của vi sinh vật trong môi trường ban đầu.
Sự nhiễm trùng là mối đe doạ vô hình ở bất cứ công đoạn nào hay quy trình công nghệ sinh học nào, từ nghiên cứu đến sản xuất trên các đối tượng vi sinh vật, thực vật hay động vật.
Sự nhiễm trùng sẽ gây ra nhiều hậu quả:
Trong không khí có nhiều vi sinh vật và các bào tử của chúng, đây là nguồn nhiễm khi nuôi cấy vi sinh vật, tế bào động, thực vật.
Muốn cấy ít nhiễm khuẩn, công việc được tiến hành trong các phòng đặc biệt gọi là phòng vô trùng hay phòng cấy và tủ cấy vô trùng.
Nguyên tắc chung là làm thế nào để khi nuôi cấy thì bầu không khí trong sạch, ít có vi sinh vật trong không khí. Ngày nay có máy lọc không khí khỏi các vi sinh vật và bào tử nên có thể tiến hành thao tác cấy trong tủ trước luồng không khí vô trùng.
Những thí nghiệm cần điều kiện vô trùng tuyệt đối thì phòng được thổi không khí vô trùng tạo áp xuất cao bên trong phòng để khí từ ngoài không xâm nhập vào, trước khi vào phòng môi người phải qua phòng riêng tắm và mặc quần áo phủ kín toàn thân.
Một vật được coi là vô trùng khi không còn mang bất kì một sinh vật nào.
Có nhiều phương pháp khử trùng, thường dùng là nhiệt độ cao,lọc, bức xạ và hoá học.
Nhiệt độ cao:
Xử lý bằng nhiệt độ cao hơn nhiệt độ tối đa của vi sinh vật làm biến tính các phân tử [cấu trúc, chức năng] của tế bào vi sinh vật.
Lựa chọn nhiệt độ và thời gian xử lý phù hợp tuỳ thuộc vào các yếu tố:
-Dùng lửa đền cồn hoặc gas đốt cháy các dụng cụ kim loại như que cấy, kẹp, kéo dao.
-Tác dụng: Đốt tế bào và phá huỷ tế bào vi sinh vật.
Xử lý bằng nhiệt
-Nhiệt khô: dùng để diệt trùng các dụng cụ kim loại hay thuỷ tinh trong lò Pasteur [180 °C trong 30 phút hay 160 °C trong 2 giờ].
- Đun sôi:
-Thông thường xử lý ở 100 °C trong 30 phút
-Tác dụng: Giết đa số tế bào vi sinh vật, ngoại trừ một số loài vi sinh vật có bào tử.
-Nếu cần phải diệt bào tử thì cần thực hiện đun sôi với thời gian kéo dài hoặc xử lý bằng cách đun sôi gián đoạn [shock nhiệt].
- Hơi nước bão hoà dưới áp suất cao:
-Sẽ cho nhiệt độ cao hơn 100 °C như ở áp suất thường [1 Atm], áp suất hơi nước tương ứng với 121 °C. Dụng cụ để khử trùng thông dụng là nồi hấp áp suất [Autoclave].
-Tác dụng: Có thể tiêu diệt các nội bào tử kháng nhiệt
-Autoclave là thiết bị xử lý nhiệt - hấp tiệt trùng: tiêu diệt vi sinh vật bằng áp suất hơi nước đun sôi.
Nguyên lý hoạt động chung: áp suất hơi nước ở mức 1.1 kg/cm2 thì nhiệt độ được tạo ra trong nồi hấp là 121 °C, thời gian hấp thích hợp nhất là khoảng 10-15 phút, hoặc 25 phút tuỳ mẫu vật, môi trường.
Chú ý là nhiệt độ 121 °C tiêu diệt vi sinh vật, không phải do áp suất hơi nước
Trong thời gian tiệt trùng phụ thuộc thể tích dịch lỏng cần xử lý. Thời gian chỉ được tính khi nhiệt độ bắt đầu ở 121 °C.
Phương pháp tiệt trùng Pasteur
- Là phương pháp kiểm soát vi sinh vật bằng nhiệt độ "ôn hoà, nhẹ"; không giết tất cả tế bào vi sinh vật; làm chậm sự sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật có trong mẫu.
- Nhằm mục đích: giảm số lượng vi sinh vật trong các loại thực phẩm: Sữa,… và các loại chất lỏng nhạy với nhiệt.
- Louis Pasteur là người đầu tiên sử dụng nhiệt để kiểm soát vi sinh vật gây hỏng rượu.
- Thanh trùng sữa, thực phẩm, nước trái cây… chủ yếu để giết vi khuẩn gây bệnh: VK lao Tuberculosis, Brucellosis, sốt Q, sốt thương hàn,…
- Phương pháp thanh trùng sữa thường ở khoảng 71 °C trong 15 giây: flash pasteurization.
- Phương pháp này có thể thực hiện ở nhiệt độ cao trong thời gian ngắn, tiêu diệt vi sinh vật hiệu quả
- Nếu trong thiết bị lớn thì khoảng 63-66 °C 30 phút: bulk pasteurization, tuy nhiên không hiệu quả vì sữa nóng lên và làm nguội chậm và cần phải duy trì ở nhiệt độ cao trong thời gian dài.
Xử lý bằng nhiệt độ thấp: Sử dụng nhiệt độ thấp để làm giảm tốc độ sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật.
Phương pháp lọc
Dùng cho vật lỏng, trong và có độ nhạy tương đối yếu nhưng không chịu được nhiệt độ cao trên 60 °C. Vật đem lọc qua một màng lọc xốp có những lỗ với đường kính nhỏ hơn đường kính của tế bào vi sinh vật nhỏ nhất. Vi trùng sẽ bị giữ lại trên màng lọc còn dung dịch đi qua sẽ vô trùng.
Màng xốp có thể bằng sứ, amiante, cellulose…Trong các phòng vô trùng hiện đại thường dùng màng bông thuỷ tinh lọc khí để hạn chế nhiễm trùng.
Diệt trùng bằng bức xạ
Tia tử ngoại [UV], tia X và các tia phóng xạ ion hoá như tia alpha, beta, gamma,… đều có khả năng tiệt trùng
Tia tử ngoại thường dùng nhất trong diệt trùng không khí các bệnh viện hoặc các phòng cấy vi sinh vật.
Tia tử ngoại chỉ diệt trùng bề mặt, không thấm sâu vào phẩm vật.
Phương pháp hoá học
Nhiều hoá chất có khả năng diệt trùng: rượu cồn[trên 70 °C] thường được dùng để sát trùng ngoài da. Oxyde ethylene thường dùng để khử trùng các dụng cụ làm bằng plastic.
Sterilant – sterilizer – Sporicide:
- Là các hoá chất phá huỷ tát cả các cấu trúc sống của vi sinh vật: tế bào, nội bào tử.
- Sử dụng ở trong những trường hợp không xử lý nhiệt hoặc tia phóng xạ hoặc phương pháp tiệt trùng để loại bỏ sự nhiễm khuẩn.
- Bệnh viện, phòng thí nghiệm, khu vực tiệt trùng lạnh…
- Các hoá chất thường sử dụng: Ethylen oxide,fomaldehyde…
Chất sát trùng:
- Là chất hoá học giết tế bào vi sinh vật nhưng không tác dụng đến bào tử, an toàn cho các mô sinh vật sống với một liều lượng nhất định
- Có thể sử dụng cho khu nhà bơi, nhà cửa, xử lý nước tinh khiết,..
- Chlorine, dung dịch kiềm,…
Ngoài ra nhiều chất hoá học khác cũng là những chất sát trùng có thể dùng khử trong phòng cấy, cần lưa ý một số chất sát trùng có tác dụng độc với con người. Có nhiều phương pháp khử trùng khác nhau. Tuỳ đối tượng, tuỳ tính chất công việc mà sử dụng phương pháp này hay phương pháp khác.
- ^ WHO Glossary
- ^ UCLA Dept. Epidemiology: Definitions
- ^ CDC-Guideline for Disinfection and Sterilization in Healthcare Facilities, 2008 Prions, p. 100. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2010
- Phạm Thành Hổ [2005], Nhập môn công nghệ sinh học, Nhà xuất bản Giáo dục.
- Trương Kim Phượng [2009] Giáo trình vi sinh vật đại cương [lưu hành nội bộ], ĐH Mở TPHCM.
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Khử_trùng&oldid=68247298”
Trong lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa đi nước ngoài, đặc biệt các mặt hàng thực vật thì không thể không nhắc đến khái niệm hun trùng. Vậy khái niệm hun trùng là gì? Phí hun trùng là gì? Hãy cùng SIMBA GROUP tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Hun trùng là gì và phí hun trùng là gì?
Hun trùng là gì?
- Hun trùng hay trong tiếng anh thường gọi là Fumigation, là một biện pháp diệt sâu bệnh, mối mọt hay các sinh vật gây hại cho thực vật. Thông thường người ta sẽ sử dụng hóa chất dạng xịt để xịt vào khoang tàu, kệ gỗ hay các container để hun trùng.
Phí hun trùng là gì?
- Những mặt hàng có nguồn gốc từ hữu cơ như các loại nông sản [cafe, tiêu, hạt điều..], các loại mặt hàng nguồn gốc từ gỗ, mây tre đan, thủ công mỹ nghệ, hàng chưa xử lý bề mặt… nếu không xử lý hóa chất thì trong quá trình vận chuyển đường dài sẽ rất dễ bị hỏng. Vậy nên cần cần phải xử lý bằng hóa chất [hun trùng] và việc xử lý này sẽ cần phải thêm chi phí. Đó chính là phí hun trùng.
Tại sao phải hun trùng hàng hóa xuất nhập khẩu?
Hun trùng hàng hóa xuất nhập khẩu là một bước rất quan trọng để bảo vệ hàng hóa và tránh các rủi ro về việc hàng bị hư hại trong quá trình vận chuyển. Một số lý do chính phải hun trùng hàng hóa bạn có thể tham khảo như sau:
- Việc vận chuyển hàng hóa bằng đường biển thường có nhược điểm là mất nhiều thời gian di chuyển, cùng với đó điều kiện của hàng hóa lúc vận chuyển không được đảm bảo [độ ẩm, nhiệt độ cao..] đây là điều kiện để nấm mốc sinh sôi. Vậy nên hun trùng có thể giúp bạn giải quyết được những vấn đề này.
- Bên cạnh đó hàng hóa như các loại nông sản thường sẽ rất dễ nhiễm bệnh từ chính chúng. Vậy nên hun trùng cũng là một điều cần thiết để bảo quản hàng hóa nông sản khi xuất khẩu
- Một số quốc gia như các nước Châu Âu, Châu Mỹ, Úc, Nhật.. thường sẽ rất nghiêm ngặt với các quy định về hun trùng. Đó nhằm mục đích đảm bảo an toàn an ninh, an toàn thực phẩm. Khi xuất khẩu hàng hóa mà không đáp ứng được yêu cầu hun trùng của các nước này có thể bị trả lại, thâm trí là phạt tiền và cấm nhập khẩu. Do vậy để tránh các trường hợp đáng tiếc như vậy thì hun trùng lô hàng của mình khi xuất khẩu là việc nên làm.
Những loại mặt hàng nào cần hun trùng?
Những loại mặt hàng cần hun trùng đã số là những mặt hàng dễ bị nấm mốc, nhiễm mầm bệnh và không được khuyến cáo bảo quản ở điều kiện độ ẩm cao. Cụ thể hơn những loại mặt hàng sau sẽ cần phải hun trùng trước khi xuất khẩu:
- Các loại mặt hàng nông sản có nguồn gốc là thực vật đã chế biến chuyển thành dạng khô: cà phê, gạo, chè, tiêu, hạt điều, các loại đậu…
- Các loại mặt hàng có nguồn gốc từ gỗ như: hàng mây tre đan, thủ công mỹ nghệ, gỗ chưa xử lý bề mặt…
- Bên cạnh đó là những sản phẩm bao bì đóng gói nguồn gốc từ gỗ như pallet gỗ, kiện gỗ… Những loại bao bì này thường dùng để đóng hàng gốm sứ, hàng dễ vỡ…
Nói chung việc hun trùng hàng hóa không chỉ thực hiện với hàng hóa và còn thực hiện cả với bao bì của chúng. Tuy nhiên hun trùng bao bì thường đã được đảm bảo bởi người cung cấp bao bì nên khi bạn xuất khẩu mà sử dụng các loại bao bì này sẽ không cần thực hiện hun trùng.
Bên cạnh đó, khi bạn là người xuất khẩu bạn cần phải liên hệ với bên nhập khẩu để biết được phương pháp hun trùng phù hợp với loại hàng hóa nhập khẩu vào quốc gia đó.
Giấy chứng nhận hun trùng
Thông thường bên xuất khẩu sẽ liên hệ với các đơn vị hun trùng trước khi đóng hàng bì hàng hóa sẽ được hun trùng trong lúc đóng hàng vào container. Sau đó từ 1 đến 2 ngày thì công ty hun trùng sẽ gửi lại cho chủ hàng hóa một giấy chứng nhận hun trùng [Certificate of Fumigation].
Để được cấp chứng từ hun trùng thì bộ chứng từ chuẩn bị sẽ bao gồm:
- Hóa đơn thương mại [commercial invoice].
- Phiếu đóng gói [packing list].
- Vận đơn [bill of lading].
Giấy chứng nhận hun trùng sau khi hun trùng hàng hóa sẽ có nội dung cụ thể như sau:
- Description of goods [mô tả hàng hóa]
- B.L No [số vận đơn]
- Weight [trọng lượng]
- Quantity [số lượng]
- Means of conveyance [phương tiện vận chuyển]
- Has been fumigated with [được khử trùng với thuốc]
- Dosage [liều lượng]
- Duration of exposure [thời gian thuốc ngấm]
- Place of fumigation [địa điểm khử trùng]
- Date fumigated [ngày khử trùng]
- Consignee.
- Số cont/seal.
Trên đây là những thông tin mà SIMBA GROUP muốn gửi đến các bạn để trả lời cho câu hỏi hun trùng là gì và phí hun trùng là gi. Mong rằng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình xuất khẩu hàng hóa.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục xuất nhập khẩu hoặc bạn đang muốn tìm nguồn hàng chất lượng để nhập khẩu chính ngạch. Liên hệ ngay với SIMBA GROUP để được tư vấn trực tiếp và miễn phí!
- Địa chỉ: Văn phòng Hà Nội: Tầng 21, tháp A, tòa Sông Đà, Phạm Hùng, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Văn phòng HCM: Tầng 4 - Tòa nhà DTC Building, 99 Cộng Hòa, Phường 4, Quận Tân Bình, TP.HCM
- Hotline: 086.690.8678
- Email: