Trong lĩnh vực kinh tế, GRDP là một thuật ngữ được sử dụng rất nhiều dưới hình thức các báo cáo tài chính. Nó đem lại ý nghĩa tượng trưng cho tình hình tăng trưởng kinh tế của một tỉnh. Vậy GRDP là gì? Cách tính GRDP như thế nào? Cùng theo dõi bài viết sau để tìm hiểu kĩ hơn nhé
GRDP là gì?
GRDP là tên viết tắt của từ Gross Regional Domestic Product - tổng số sản phẩm trên địa bàn. Đây là một khái niệm thuộc lĩnh vực kinh tế, được sử dụng để thống kê đo lường quy mô hoạt động của nền kinh tế trong khu vực. Nó được sử dụng nhằm khái quát một cách đầy đủ những kết quả sau cùng của tất cả đơn vị trong tỉnh trong vòng 1 năm.
GRDP là công cụ thể hiện mối liên hệ của các quá trình phân phối thu nhập, sử dụng hàng hóa và dịch vụ trong quy trình sản xuất. Nó sẽ bao gồm 3 lĩnh vực chính như sau
- Công nghiệp: điện, nước, xây dựng, sản xuất và khai thác
- Nông - lâm - ngư nghiệp
- Dịch vụ: giao thông vận tải, thương mại, bất động sản, tài chính, lưu trữ, truyền thông, quyền sở hữu bất động sản của chính phủ tư nhân
GRDP được xem là một chỉ tiêu chính xác nhất nhằm giúp các nhà quản lý đánh giá được sự biến động cơ cấu kinh tế của các nhóm ngành. Kèm theo đó là so sánh đánh giá tốc độ tăng trưởng giữa các địa phương với nhau. Từ đó, có những chính sách, kế hoạch điều chỉnh thích hợp nhất nhằm tạo sự phát triển đồng đều giữa các tỉnh.
Có thể bạn chưa biết: ETD là gì? Những thông tin thú vị nhất về ETD có thể bạn chưa biết
Phương pháp tính giá trị GRDP
Thông thường, tổng số sản phẩm trên địa bàn sẽ được đánh giá dưới 3 góc độ riêng biệt. Kèm theo đó, chúng ta cũng sẽ có 3 cách tính khác nhau
Theo nhu cầu sử dụng
Tổng sản phẩm trên địa bàn theo nhu cầu sử dụng được xem là tổng cầu của nền kinh tế. Giá trị này sẽ bao gồm: Tích lũy tài sản, chi tiêu cuối cùng của cơ quan , hộ gia đình, chênh lệch giá trị xuất khẩu giữa hàng hóa và dịch vụ
Công thức tính: G = C + R + I + [ X - M ]
Trong đó:
- G: Tổng sản phẩm trên địa bàn
- C: Chi tiêu cuối cùng của hộ gia đình
- R: Tổng giá trị chi tiêu của cả hệ thống nhà nước và chính phủ
- I: tài sản đầu tư hoặc tích lũy của chủ đơn vị kinh doanh
- X: Tổng giá trị xuất khẩu ròng
- M: Tổng giá trị của các hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu
Với công thức này, chúng ta có thể thấy các yếu tố sử dụng hầu hết đều nhằm vào các khoản chi tiêu. Tuy nhiên đối với các doanh nghiệp thì có khá nhiều khoản chi tiêu ngầm không được công khai. Vì vậy giá trị GRDP này chỉ mang tính chất tương đối và khá dễ bị làm giả số liệu
Theo góc độ thu nhập
Phương pháp tính này sẽ phụ thuộc vào thu nhập của từng hộ gia đình, cá nhân đang sinh sống và làm việc tại địa phương. Tổng sản phẩm theo thu nhập bao gồm thuế sản xuất, thu nhập của người lao động, giá trị thặng dư sản xuất và khấu trừ đi tài sản sử dụng trong sản xuất.
Công thức tính: G = I + T + A + S
Trong đó
- G: Tổng sản phẩm trên địa bàn
- I: Thuế sản xuất, đã trừ đi giá trị sản phẩm trợ cấp cho quy trình sản xuất
- T: Thu nhập của người thực hiện hoạt động sản xuất. Giá trị này có thế tính bằng cả hiện vật lẫn tiền mặt
- A: Khấu hao tất cả tài sản đã dùng trong quá trình sản xuất
- S: Thặng dư sản xuất hoặc tổng số thu nhập hỗn hợp
Dưới góc độ tổng thể, thu nhập của một người lao động thông thường có khá nhiều biến động và rất khó để đưa ra số liệu cố định. Đặc biệt là với các lao động thuộc hoạt động nông nghiệp cá nhân. Vì vậy, GRDP theo thu nhập chỉ mang tính chất tham khảo
Theo phương pháp sản xuất
GRDP được tính bằng tổng giá trị sản xuất của tất cả ngành nghề, dịch vụ trừ đi chi phí trung gian kèm theo thuế sản phẩm.
Công thức tính: G = VA - S + T
Trong đó
- G: Tổng sản phẩm trên địa bàn
- VA: tổng số giá trị tăng lên của tất cả các ngành nghề và dịch vụ
- T: Tổng số thuế nhập khẩu vào tỉnh hoặc thành phố
- S: Trợ cấp sản phẩm sản xuất trong tỉnh hoặc thành phố
Đối với ngành công nghiệp sản xuất thì 3 giá trị trên à các yếu tố bắt buộc phải có. Thêm vào đó, các giá trị này trong thống kê hầu như đều mang tính chính xác tuyệt đối. Vì vậy, giá trị GRDP tổng thể theo góc độ này cũng được xem là chính xác nhất
Theo giá so sánh
Chỉ tiêu sản phẩm trên địa bàn là một giá trị tổng thể, không thể dùng để phân tích thành các yếu tố lượng giá được. Do đó, GRDP còn được tính bằng chênh lệch giá sản phẩm của quy trình sản xuất
Công thức tính: G = A - B
Trong đó
- G: Tổng sản phẩm trên địa bàn
- A: Tổng giá trị sản phẩm sản xuất theo mức giá so sánh
- B: Mức giá trung gian theo giá so sánh
GRDP theo giá so sánh thường chỉ được áp dụng trong trường hợp báo cáo bị thiếu các số liệu thống kê thực tế. Do đó, tất nhiên giá trị này cũng nhằm giúp người quản lý đưa ra một giá trị phán đoán tổng thể chứ hoàn toàn không thể thay thế GRDP truyền thống
Có thể bạn chưa biết: Kim ngạch là gì? Tìm hiểu về kim ngạch xuất - nhập khẩu nước ta hiện nay
Giá trị GRDP lại những ưu điểm gì?
Xét về tổng thể GRDP có những đặc điểm khác tương tự với GDP. Chúng đều là những chỉ số phản ánh mức độ tăng giảm của nền kinh tế địa bàn trong một khoảng thời gian cụ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng tổng sản phẩm còn đem lại một số lợi ích tuyệt vời mà GDP khó có thể làm được
- Độ chính xác khá cao, rất ít khi bị sai sót hoặc trùng lặp kết quả giữa các đơn vị
- Có nhiều cách tính, hạn chế việc bỏ trống giá trị trong những trường hợp thiếu số liệu
- Đạt chuẩn quy định chung của tổ chức Liên Hợp Quốc trong lĩnh vực thống kê tài chính quốc gia
- Thể hiện một cách chân thực nhất tốc độ tăng trưởng của từng ngành nghề riêng biệt
- Khắc phục được tình trạng chênh lệch giá trị tính toán của hệ thống kế tán trung ương và địa phương.
- Tất cả những số liệu công bố ra đều xuất phát từ một đầu mối chung. Do đó, tính đồng bộ số liệu cũng cực kì cao
Trên đây là giải đáp cho thắc mắc GRDP là gì cũng như một số thông tin tổng quan về chỉ số này trong nền kinh tế nước ta. Hy vọng những thông tin của ReviewAZ sẽ giúp bạn có thêm thật nhiều kiến thức trong lĩnh vực này
Có thể bạn chưa biết: LC là gì? Điều kiện để mở LC trong xuất nhập khẩu là gì?
Tổng sản phẩm trên địa bàn hay còn gọi là GRDP, một trong những chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của hoạt động sản xuất của một địa phương, một khu vực. Vậy thực chất GRDP là gì, cách tính tổng sản phẩm trên địa bàn như thế nào sẽ được Infofinance.vn thông tin ngay dưới đây, mọi người tham khảo để có thể tính toán chính xác và nhanh chóng nhất.
GRDP là gì
GRDP là viết tắt của Gross Regional Domestic Product hay được dịch ra là tổng sản phẩm trên địa bàn: Là kết quả cuối cùng của hoạt động sản xuất thực hiện bởi các đơn vị sản xuất thường trú trên địa bàn Tỉnh, Thành phố trực thuộc trung ương [Việt Nam].
Ở Việt Nam GRDP là chỉ tiêu Kinh tế tổng hợp phản ánh giá trị mới tăng thêm của Hàng hóa và Dịch vụ được tạo ra trên địa bàn tỉnh/thành phố trong một thời gian nhất định [6 tháng, năm]. Cụm từ “hàng hóa và dịch vụ cuối cùng” được hiểu theo nghĩa không tính giá trị sản phẩm vật chất và dịch vụ sử dụng ở các khâu trung gian trong quá trình sản xuất sản phẩm.
Để dễ hiểu hơn mọi người có thể hiểu GRDP là Toàn bộ kết quả cuối cùng của các hoạt động sản xuất của tất cả các đơn vị thường trú trong nền kinh tế của tỉnh trong một thời kỳ nhất định [thường là một năm]; phản ánh các mối quan hệ trong quá trình sản xuất, phân phối thu nhập, sử dụng cuối cùng sản phẩm hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế địa phương.
Phân biệt GRDP với GDP
GDP là thuật ngữ khá quen thuộc với nhiều người, đặc biệt là thuật ngữ kinh tế được xem là quan trọng đối với một đất nước.
- GDP là tổng sản phẩm trong nước hay tổng sản phẩm quốc nội là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ nhất định [ 1 quốc gia] trong một thời gian nhất định [ thường là 1 năm].
Điểm khác biệt đó chính là GDP là tổng sản phẩm của 1 quốc gia đất nước còn GRDP là tổng sản phẩm của 1 vùng, tỉnh hay thành phố nhất định. Điểm khác biệt đó chính là phạm vị, bên GDP có phạm vi tính lớn hơn còn bên GRDP lại có phạm vi tính nhỏ hơn.
GRDP bình quân đầu người là gì
GRDP bình quân đầu người là tổng sản phẩm trên mỗi người tại địa bàn tỉnh/ thành phố được tính là một trong những chỉ tiêu thống kê kinh tế tổng hợp quan trọng phản ánh kết quả sản xuất tính bình quân đầu người trong một năm. Căn cứ vào chỉ số đó mà có thể đánh giá, so sánh được mức thu nhập, tổng sản phẩm của vùng này với vùng khác trong nước, có thể thấy được tỉnh/ TP nào có nhiều sản phẩm hơn.
Tăng trưởng grdp là gì
Tăng trưởng GRDP là sự thay đổi theo hướng tịch cực theo chiều đi lên của các chỉ số GRDP. Nếu GRDP là tổng sản phẩm trên địa bàn thì tăng trưởng ở đây chính là tỷ lệ tăng trưởng của các sản phẩm, tất cả các hoạt động sản xuất. Hiện nay khi nhìn vào chỉ số tăng trường người ta thường mang đi so sánh để thấy được mức tăng trưởng như thế nào, có tăng trưởng hay không thì có thể so sánh với năm trước đó hoặc thời gian thống kê trước đó.
Chỉ tiêu grdp là gì
Chỉ tiêu GRDP là mục tiêu nhưng con số đặt ra sau khi tổng kết năm cũ cho năm mới sẽ hoàn thành nhanh chóng và tiện lợi nhất. Chỉ tiêu GRDP là chỉ tiêu đặt ra về việc sản xuất sản phẩm và dịch vụ của 1 địa bàn nhất định.
Có 2 loại chỉ tiêu được chú trọng vào nhất đó là chỉ tiêu đặt ra và chỉ tiêu đạt được để hoàn thành chỉ tiêu cần sự lãnh đạo sáng suốt từ trên xuống, từ cán bộ cho đến người dân.
Ý nghĩa GRDP
Với chỉ số mà GRDP đưa ra trong 1 thời gian nhất định đánh giá mặt bằng chung tình trạng kinh tế dựa trên tổng sản phẩm và dịch vụ trong mỗi lĩnh vực trên địa bàn. Do có phạm vi nhỏ nên việc tính toán dễ dàng, đưa ra con số chín xác hơn.
Cung cấp số liệu cho 1 quốc gia, từ những số GRDP mà có thể đưa ra con số toàn cả nước và con số này chính xác hơn bởi do chính mỗi một tỉnh/ thành phố tính toán và thống kê, phản ánh kết quả sản xuất cuối cùng của tỉnh trong một năm.
Đây cũng là con số để so sánh sự phát triển, so sánh sản phẩm và dịch vụ của các tỉnh thành trong cả nước để từ đó có thể từ đó hoạch định các chiến lược, chính sách để phát triển cũng như nắm được điểm mạnh và điểm yếu kinh tế của từng tỉnh/TP. Qua các con số GRDP có thê thấy sự phát triển, thu nhập và nhu cầu của từng tỉnh/tp để đưa ra những chỉ tiêu, phương án tốt nhất để phát uy ưu điểm và hạn chế những khuyết điểm.
Cách tính tổng sản phẩm trên địa bàn
Phương pháp tính GRDP hiện có 3 cách để tính
Theo phương pháp sản xuất
Công thức tính như sau:
GRDP = VA + T – S
Diễn giải: Tổng sản phẩm trên địa bằng Tổng giá trị tăng thêm của tất cả các ngành
kinh tế cộng thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm.
Trong đó:
VA: Tổng giá trị tăng thêm của tất cả các ngành kinh tế
T: Thuế nhập khẩu vào tỉnh/thành phố
S: Trợ cấp sản xuất phát sinh từ các đơn vị thường trú trong tỉnh/thành phố
Theo phương pháp thu nhập
Đây là phương pháp dựa trên mức thu nhập của các cá nhân, hộ gia đình có hộ khẩu sinh sống và làm việc trên địa bàn tỉnh/ TP. Và các yếu tố của phương pháp này đó là:
- Thu nhập của người lao động từ sản xuất [ bằng tiền hoặc hiện vật quy ra tiền]
- Thuế sản xuất [đã trừ phần trợ cấp sản xuất]
- Khấu hao tài sản cố định dùng trong sản xuất
- Thặng dư sản xuất hoặc thu nhập hỗn hợp
Công thức tính như sau:
GRDP = I + T + A + S
Trong đó:
I: Thu nhập của người lao động từ sản xuất
T: Thuế sản xuất
A: Khấu hao tài sản cố định dùng trong sản xuất
S: Thặng dư hoặc thu nhập hỗn hợp
Theo phương pháp sử dụng
Công thức tính như sau:
GRDP = C + G + I + [X-M]
Trong đó:
C: Tiêu dùng của hộ gia đình
G: Tổng chi tiêu của chính phủ và nhà nước [tiêu dùng của chính quyền]
I: Đầu tư của các nhà kinh doanh hay tích lũy tài sản
X – M: “xuất khẩu ròng của nên kinh tế, đo bằng tổng giá trị hàng hóa dịch vụ xuất
khẩu [X] – tổng giá trị hàng hóa dịch vụ nhập khẩu [M]
Đánh giá phương pháp tính GRDP
Đây là 3 phương pháp tính trên lý thuyết sách vở ghi lại nên chi mang tín tương đối chứ không thể nào đưa ra một con số tuyệt đối chính xác về GRDP của một tỉnh nào đó. Hiện nay ở Việt Nam chủ yếu là áp dụng chỉ số GDP cho tỉnh/TP vì đơn giản và nhanh chóng nhưng phương pháp này cũng không chính xác hoàn toàn.
Đánh giá phương pháp tính theo thu nhập
Phương pháp này dựa chủ yếu vào thu nhập của người lao động nhưng hiện nay thu nhập của 1 người lao động từ sản xuất rất khó đưa ra con số cố định. Nếu như là thu nhập từ hoạt động sản xuất trong xưởng nhà máy thì có thể tính toán nhưng đối với hoạt động nông nghiệp cá nhân thì rất khó đưa ra con số cố định mà chỉ ước tính. Vậy nên với số ước tính thì bắt buộc các con số tính theo thu nhập cũng chỉ mang tính tương đối.
Đánh giá tính theo phương pháp sản xuất
Đối với sản xuất thì bắt buộc đáp ứng 4 yêu cầu đó là tổng giá trị tăng thêm của tất cả các nghành, thuế và Khấu hao tài sản cố định dùng trong sản xuất, Thặng dư hoặc thu nhập hỗn hợp vậy liệu rằng khi thống kê các con số này sẽ luôn có con số cố định, chính xác nhất. Mỗi một yếu tố tác động vào nhau nên chỉ cần số ở bên này tương đối thì các con số còn lại cũng sẽ tương đối và cuối cũng là tổng thể sẽ mang giá trị tương đối.
Đánh giá phương pháp tính theo sử dụng
Với phương pháp sử dụng khi nhìn vào công thức thấy khá nhiều yếu tố cần để có thể tính toán và chủ yếu là nhắm vào chi tiêu nhưng về vấn đề chi tiêu thì có rất nhiều nhưng khi kê khai chỉ có một con số ước tinh. Đằng sau các mức chi tiêu công khai các hộ gia đình, chính quyền doanh nghiệp còn có các khoản chi tiêu ngầm khác nên khi tính được GRDP cũng chỉ mang tính chất tương đối không hoàn toàn chính xác và có thể làm giả số liệu.
GRDP có ảnh hưởng gì đến chỉ số GDP của cả nước
Trước hết nhiều người đang hiểu nhầm là cách tính được GDP cả nước là tổng của các GRDP của các tỉnh lại với nhau. Nhưng thực chất không phải như vậy, cách tính GDP là hoàn toàn độc lập vậy nên GRDP không có ảnh hưởng gì đến tính toán GDP cả. Chỉ tiêu GRDP các tỉnh tính cao không ảnh hưởng đến GDP mà chỉ là các chỉ tiêu GDP bảo đảm độ xác thực, nên các chính sách xây dựng dựa trên chỉ tiêu GDP cũng được bảo đảm tính xác thực, thực tiễn và tính khả thi.
Trên đây là một số thông tin cơ bản giải thích GRDP là gì mà mọi người có thể tìm hiểu để nắm bản chất cơ bản về thuật ngữ này. Bên cạnh đó nắm chắc cách tính GRDP hiện nay mà các địa phương, tỉnh/ TP ở Việt Nam đang áp dụng để tính toán. Đây là những kiến thức mà bất kỳ một sinh viên kinh tế nào cũng nên nắm rõ.
Xem thêm: