Baldr - Thần ánh sáng, tình yêu, và sự tốt lành
- Khi thấy nhánh tầm gửi, bạn có thể bỏ chạy
- hoặc nếu bạn đang để mắt đến ai đó,
- bạn nôn nóng đứng chờ một nụ hôn
dưới nhánh tầm gửi đầy quả mọng,
- Nhưng truyền thống hôn dưới nhánh tầm gửi
vào ngày Giáng Sinh này
- được bắt nguồn từ đâu?
- Truyền thống lâu đời này kết hợp
từ nguồn gốc thần thoại và cả sinh học
- xoay quanh loài cây đáng tò mò này.
- Có hơn khoảng 1000 chủng loại cây tầm gửi
- mọc quanh khắp trái đất.
- Vào thời Châu Âu cổ đại, con người
bị quyến rũ
- bởi sự phát triển kì lạ của chúng
- đến mức họ đã tạo ra truyền thuyết và
huyền thoại dựa trên loài cây này.
- Vào thời Rô Ma cổ đại,
- Trưởng lão Pliny kể về việc
các mục sư Druid ở Anh Quốc cổ
- đã tin rằng tầm gửi là loài cây
được các vị thần đánh rơi từ thiên đàng.
- Điều đó giải thích cho vị trí kì lạ
của tầm gửi giữa những nhánh trên cùng
- của vài loài cây.
- Họ còn tin rằng tầm gửi có năng lực
chữa lành
- và tăng cường khả năng thụ thai.
- Truyền thuyết vùng Scan-đi-na-vi [bắc âu]
kể về phẩm chất huyền bí của loài cây này.
- Tích kể về thần Baldr và mẹ Frigg
- là nữ thần tình yêu, hôn nhân và sinh nở.
- Thần Frigg yêu con mình đến mức,
bà đã ra lệnh cho tất cả loài cây,
- động vật,
- và tất cả vật vô tri thề
không được làm tổn thương con mình.
- Vì bất cẩn, nữ thần đã quên mất
về loài tầm gửi.
- Thần Loki nhận ra sự sai sót này
của bà
- và đã bắn xuyên qua tim của Baldr
bằng mũi tên
- được khắc ra từ 1 nhánh tầm gửi.
- Trong nỗi đau mất con,
nước mắt của bà
- đã tạo ra các quả
trên loài tầm gửi,
- khiến các vị thần khác cảm động
và đồng ý cho hồi sinh Baldr.
- Biết được điều đó, Frigg vô cùng
vui mừng
- khiến bà chuyển cây tầm gửi
từ biểu tượng của cái chết
- thành biểu tượng của hòa bình
và tình yêu.
- Bà đã ra chỉ thị một ngày đình chiến
với tất cả các cuộc chiến
- và yêu cầu rằng mọi người phải
ôm nhau dưới nhánh tầm gửi khi họ đi qua
- để ban phát tình yêu đi khắp thế giới.
- Vào thế kỉ 17,
- thực dân Anh khi đặt chân đến Châu Mỹ
- đã tìm thấy một loài rất lạ,
nhưng vẻ ngoài tương tự
- một loài tầm gửi.
- Họ đưa chúng vào trong truyện cổ tích
về phép thuật, sự sinh nở và tình yêu
- lan rộng phong tục treo cây tầm gửi
từ Châu Âu sang Châu Mỹ.
- Vào thế kỷ thứ 18,
- Người Anh đã đưa phong tục đó
trở thành truyền thống vào Giáng sinh
- nhưng phong tục này lại mờ nhạt
hơn sự tưởng tượng của con người.
- Tất cả đều lấy cảm hứng từ
sự hấp dẫn sinh học của loài cây này.
- Chúng ta biết đến loài tầm gửi
như loài cây trang trí trong lễ hội,
- nhưng là loài thân bám trong tự nhiên,
nó được biết đến như một loài cây kí sinh.
- Cây tầm gửi dựa vào loại rễ biến dạng
được gọi là giác mút
- bám vào vỏ thân cây
- hút hết nước và khoáng chất
- các loài cây mang thân của chúng
- Để thụ phấn với những cây gần đó,
- loài tầm gửi phụ thuộc vào
chim và các sinh vật khác
- để mang phấn đi.
- Những loài chim ăn những trái tầm gửi
dính nhớp màu trắng
- thi thoảng sẽ loại bỏ những hạt dính
bằng cách lau chúng lên vỏ cây
- Hoặc là với một chút may mắn,
chúng sẽ bài tiết ra các hạt đó lên cây
- nơi chúng sẽ nảy mầm và bắt đầu phát triển
- Với khả năng phục hồi
và tán lá tươi tốt
- kể cả khi những cây xung quanh
đã rụng hết lá,
- bạn vẫn có thể thấy tại sao tầm gửi
lại hấp dẫn tổ tiên ta đến mê mẩn.
- Họ thấy đó là dấu hiệu về phẩm chất
kì diệu và sự sinh nở của loài cây này.
- Kể cả ngày nay, cây tầm gửi vẫn
là nguồn cảm hứng diệu kì
- về sự đa dạng của thế giới tự nhiên.
- Hơn cả một loài cây kí sinh, tầm gửi
còn được biết đến như một loài chủ chốt
- Nó là thức ăn của nhiều loài động vật,
- bao gồm nai,
- nai sừng tấm,
- sóc,
- sóc chuột,
- nhím,
- chim họa mi,
- chim xanh,
- bồ câu bi ai,
- và loài bướm thuộc chi Delias.
- Một số loài tầm gửi tạo ra
những bụi cây rậm rạp
- trở thành những tổ chim tuyệt vời
cho rất nhiều loài chim
- Và mặc dù chúng có mối quan hệ
kí sinh với các loài cây,
- loài tầm gửi cũng giúp các loài cây khác
phát triển.
- Ví dụ, mầm cây bách xù gần
cây tầm gửi
- có được là nhờ những chú chim ăn quả mọng
mang tới.
- Nhờ những lợi ích mà nó mang lại,
tầm gửi có ảnh hưởng đến sự đa dạng loài,
- và làm cho hệ sinh thái phát triển.
- Bạn còn có thể nói như vậy với loài cây
này, cuộc sống đi ra từ huyền thoại
- Trong tự nhiên, tầm gửi có sức mạnh
đưa mọi vật đến với nhau.
- và trong truyền thống loài người,
điều đó cũng xảy ra.