Tiếp nước mất bao lâu

Diễn đàn Nội thất Web - Forum rao vặt Nội thất lớn nhất Việt Nam

Diễn đàn Nội thất Web - Forum rao vặt Nội thất lớn nhất Việt Nam

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Tấn Phúc - Khoa Khám bệnh & nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Khi có dấu hiệu sốt cao, chán ăn, cơ thể mệt mỏi, nhiều người nghĩ ngay tới việc truyền đạm [hay còn gọi là truyền dịch, truyền nước] để phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, việc tự ý truyền dịch có thể dẫn tới nhiều biến chứng khó lường như phù phổi, tim hay thậm chí là mất mạng do sốc phản vệ. Hãy tham khảo thông tin sau đây để biết truyền dịch là gì, cần chú ý những gì khi truyền đạm.

Truyền đạm là truyền các chất có lợi vào cơ thể để hỗ trợ điều trị bệnh hoặc phục hồi sức khỏe. Dịch truyền là các dung dịch hòa tan gồm nhiều chất khác nhau, có thể tiêm chậm hoặc truyền trực tiếp vào tĩnh mạch của người bệnh. Phần lớn dung môi sử dụng trong dịch truyền là nước cất. Ngoài ra, người ta còn có thể sử dụng một số loại dung môi khác để hòa tan dược chất.

Truyền đạm chủ yếu dành cho người bị suy kiệt hoặc mắc một số vấn đề về sức khỏe.

Truyền đạm chủ yếu dành cho người bị suy kiệt hoặc mắc một số vấn đề về sức khỏe

Hiện, có trên 20 loại dịch truyền được chia thành 3 nhóm cơ bản là:

• Nhóm cung cấp dưỡng chất cho cơ thể [glucose các loại 5%, 10%, 20%, 30% và các dung dịch chứa vitamin, chất đạm, chất béo]. Nhóm này được sử dụng truyền đạm cho người suy nhược cơ thể, những đối tượng phẫu thuật, suy dinh dưỡng, không thể ăn được bằng đường miệng, hoặc không tiêu hóa được thức ăn,...
• Nhóm cung cấp nước và các chất điện giải [dung dịch natri clorua 0.9%, lactate ringer, bicarbonate natri 1.4%,...] dùng cho bệnh nhân bị mất nước, mất máu khi bị tiêu chảy, ói mửa, bỏng, ngộ độc.
• Nhóm đặc biệt [huyết tương tươi, dung dịch dextran, dung dịch chứa albumin, haes-steril, gelofusine, dung dịch cao phân tử,...] dùng trong các trường hợp bệnh nhân cần bù nhanh chất albumin hay lượng dịch tuần hoàn trong cơ thể.

Theo các chuyên gia, từng nhóm dịch truyền sẽ phù hợp với từng đối tượng khác nhau. Để tránh không xảy ra tai biến thì trước khi truyền đạm bệnh nhân cần được bác sĩ khám, xét nghiệm và kê toa phù hợp.

Bác sĩ cần xét nghiệm máu và làm nhiều thủ tục khác trước khi chỉ định truyền dịch cho bệnh nhân

Trong cơ thể của mỗi con người đều có các chỉ số trung bình trong máu, về các chất đạm, đường, muối, các chất điện giải,... Nếu một trong các chỉ số trung bình trên còn thấp hơn mức độ chỉ số bình thường cho phép thì lúc đó chúng ta mới bù đắp. Để quyết định bệnh nhân có cần truyền dịch hay không, các bác sĩ thường hay dựa vào các kết quả của xét nghiệm để thấy được trường hợp nào cần thiết và trường hợp nào chưa cần thiết để truyền bổ sung và số lượng bổ sung là bao nhiêu.

Trong một số trường hợp đặc biệt, dù chưa có kết quả xét nghiệm nhưng các bác sĩ vẫn phải cho bệnh nhân truyền đạm. Điều này xảy ra khi người bệnh bị mất nước [do nôn quá nhiều, tiêu chảy], mất máu, bị ngộ độc, suy dinh dưỡng nặng hoặc các bệnh nhân trước và sau khi phẫu thuật. Còn đối với những bệnh nhẹ thì tốt nhất không nên truyền dịch.

Nếu cơ thể bị mất nước nhưng vẫn ăn uống được thì truyền đạm không tốt bằng phương pháp bù nước qua đường uống. Cụ thể, truyền một chai glucose 5% chỉ tương đương với việc uống gần một thìa cà phê đường, truyền một chai dung dịch muối 9% chỉ như uống một bát canh nhạt.

Bác sĩ cần xét nghiệm máu và làm nhiều thủ tục khác trước khi chỉ định truyền dịch cho bệnh nhân

Tự ý truyền dịch có thể gây ra những tai biến khó lường. Đặc biệt, không phải nhân viên y tế nào cũng biết cách ứng phó trước nguy cơ tai biến, dị ứng, sốc, nhiễm khuẩn, phù não,... ở bệnh nhân.

Một số người khỏe mạnh tự ý truyền dịch để bồi bổ sức khỏe cần đặc biệt thận trọng. Các biến chứng xảy ra khi tự ý truyền dịch có thể ở dạng nhẹ hoặc nặng. Trường hợp nhẹ, người bệnh bị sưng phù, đau tại vùng tiêm truyền hoặc chán ăn vì dung mao ruột thoái hóa. Trường hợp nặng, người bệnh có thể bị viêm tĩnh mạch, bị phù tim, thận vì cơ thể buộc phải tiếp nhận lượng dinh dưỡng và lượng nước quá lớn. Đặc biệt, có trường hợp bệnh nhân bị sốc phản vệ, tử vong sau khi tự ý truyền đạm.

Do vậy, về nguyên tắc, cần lưu ý tới những vấn đề sau khi có ý định truyền đạm cho cơ thể:

• Bệnh nhân không được tự ý đến cơ sở y tế, quầy bán dược phẩm hoặc mời dược sĩ về nhà truyền dịch khi chưa được khám, xét nghiệm các chỉ số liên quan. Thay vào đó, người bệnh chỉ truyền đạm khi có chỉ định của bác sĩ xác định rõ tình trạng cơ thể của chúng ta cần loại dịch truyền gì, liều lượng bao nhiêu.
• Nên truyền đạm ở những cơ sở y tế có các bác sĩ chuyên môn giỏi, có dụng cụ và thiết bị xử lý phù hợp khi xảy ra tai biến, phải kiểm tra hạn dùng bộ dây truyền và túi đựng.
• Nên truyền dịch tại các cơ sở y tế lớn, có uy tín.

Có trường hợp bệnh nhân bị sốc phản vệ, tử vong sau khi tự ý truyền đạm.

• Trước khi truyền, cần cho chảy những giọt dịch đầu tiên ra ngoài để loại bỏ hết bọt khí trước khi cho dung dịch truyền vào mạch máu người bệnh.
• Tuân thủ tuyệt đối các quy định trong truyền đạm về tốc độ, thời gian, liều lượng. Đồng thời, dụng cụ truyền dịch phải đảm bảo vô khuẩn tuyệt đối và bác sĩ phải thường xuyên theo dõi tình trạng của bệnh nhân.
• Khi đang truyền dịch, nếu cơ thể có những biểu hiện bất thường như khó thở, rét run, phù chỗ tiêm,... bệnh nhân cần báo ngay cho nhân viên y tế để kịp thời xử trí, tránh những biến chứng nguy hiểm hơn.
• Các cơ sở y tế phải có thuốc cấp cứu chống sốc để không may khi xảy ra tai biến có thể cấp cứu bệnh nhân kịp thời.
• Khi cơ thể chán ăn, gầy yếu, người bệnh nên xem lại chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, vận động. Trong trường hợp còn ăn uống được, thay vì truyền dịch, bạn nên bổ sung vào chế độ ăn các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như cá, thịt, trứng, sữa,... vì cách này tốt và an toàn hơn so với truyền đạm. Bởi vậy, với những người không quá suy yếu, còn hấp thu thức ăn qua đường tiêu hóa được thì ăn uống là cách bồi bổ cơ thể tốt nhất, vừa kinh tế, vừa an toàn.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn!

XEM THÊM:

Truyền nước hay truyền dịch là truyền các chất có lợi vào cơ thể thông qua đường tĩnh mạch để hỗ trợ điều trị hoặc phục hồi sức khỏe. Việc truyền dịch chỉ thực hiện khi có sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa. Không nên tự ý truyền dịch bừa bãi, rất có thể sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như suy tim, phù phổi, nghiêm trọng hơn là tình trạng sốc phản vệ dẫn đến tử vong.

1. Khi nào cơ thể mới cần truyền nước?

Các chỉ số trong máu, muối, đường, chất điện giải,... ở cơ thể người đều có một mức giá trị nhất định, khi giá trị này giảm đi thì phải bù đắp thêm vào để không làm mất sự cân bằng. Lúc này chúng ta cần thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra chính xác lượng mất đi từ đó có những biện pháp bù đắp với liều lượng thích hợp. Do đó việc khám và xét nghiệm kiểm tra rất quan trọng trước khi truyền dịch, để có thể kiểm soát được lượng nước đưa vào cơ thể không ít hơn và cũng không nhiều hơn.

Tuy nhiên, nếu thuộc một trong số những đối tượng sau thì vẫn cho bệnh nhân truyền nước trước khi có kết quả xét nghiệm: bệnh nhân bị mất máu, mất nước, ngộ độc, trước và sau thực hiện phẫu thuật.

Hiện nay việc tự ý truyền dịch tại nhà khi cảm thấy cơ thể mệt mỏi, ngủ ít, ăn uống kém,... rất phổ biến. Không phải lúc nào truyền cũng tốt, tùy theo thể trạng và đối tượng bệnh nhân mà sẽ có nhóm dịch truyền khác nhau. Do đó việc truyền dịch mà không được bác sĩ kiểm tra rất dễ xảy ra tai biến và gây nên những hậu quả nghiêm trọng.

Đối với một số trường hợp bị mất nước nhưng vẫn còn khả năng ăn uống thì việc truyền dịch lại không hiệu quả bằng việc uống trực tiếp. Ví dụ: Truyền một chai muối 9% chỉ tương đương với việc bạn uống trực tiếp một bát canh, truyền glucose 5% chỉ như uống một muỗng cà phê đường.

Truyền nước khi được sự chỉ định của bác sĩ

2. Một số loại dịch truyền phổ biến

2.1. Những nhóm dịch truyền phổ biến

Có 3 loại truyền nước phổ biến tùy thuộc vào mục đích điều trị như sau:

Cung cấp dưỡng chất cho cơ thể: Được sử dụng để truyền cho những người cơ thể suy nhược, không ăn uống được bằng miệng, trước và sau phẫu thuật. Bao gồm: glucose nhiều nồng độ 5%, 10%, 20%,... các loại chất đạm, chất béo, vitamin.

Cung cấp nước và chất điện giải: Được sử dụng cho bệnh nhân bị mất nước, mất máu do tiêu chảy, ngộ độc,... Bao gồm: Dung dịch NaCl 0,9%, bicarbonate natri 1,4%, lactate ringer.

Nhóm đặc biệt: Được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân cần bù dịch tuần hoàn trong cơ thể hoặc bù nhanh albumin. Bao gồm: dung dịch chứa albumin, dung dịch cao phân tử, dung dịch dextran, huyết tương tươi,...

Tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định truyền những loại dịch khác nhau

2.2. Giới thiệu một số loại dịch truyền phổ biến

NaCl 0,9% [Nước muối sinh lý]

Loại truyền nước thông dụng nhất, thường được gọi với cái tên “truyền muối biển”. Tại nồng độ 0,9%, dung dịch muối đẳng trương, nồng độ này thích hợp nhất do có độ thẩm thấu tương đầu với các dịch bên trong cơ thể người.

Truyền 1000ml nước muối sinh lý thì có khoảng 250ml được giữ lại trong lòng mạch.

Được sử dụng trong những trường hợp sau:

- Sốt siêu vi mất nước, tiêu chảy, nôn mửa, tiểu đường,...

- Pha loãng cùng với một số loại thuốc để truyền vào cơ thể.

- Sử dụng khi có những chỉ định đặc biệt của bác sĩ.

Lactate Ringer

Nacl 0,9% là loại được sử dụng nhiều nhất

Trong dung dịch Lactate Ringer bao gồm nước và một số ion như Na+, K+, Ca2+. Cl-,... Dung dịch này có tình chất thẩm thấu giống như huyết tương, ươu trương nhẹ. Được chỉ định trong những trường hợp cần bù nước và điện giải, không nên sử dụng cho những bệnh nhân bị mất nước do nôn nhiều. Truyền 1000ml thì có 190ml được giữ lại trong lòng mạch.

Đường Glucose 5%

Dung dịch đường Glucose 5% có tính chất tương tự như dung dịch NaCl 9%, được sử dụng trong những trường hợp sau:

- Bù dịch.

- Ăn uống kém, nôn ói nhiều.

- Mệt mỏi nôn nao sau khi say rượu.

3. Một số lưu ý khi truyền nước

Không phải nhân viên y tế hoặc bác sĩ nào cũng có đủ chuyên môn để ứng phó với những trường hợp tai biến khi truyền dịch. Những biến chứng xảy ra có thể nặng hoặc nhẹ tùy thuộc vào mức độ.

Nếu nhẹ, bệnh nhân có thể bị đau, sưng ở vị trí truyền. Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị suy tim, phù phổi, viêm tĩnh mạch do tiếp nhận lượng dịch truyền quá mức cần thiết đối với cơ thể. Trường hợp xấu nhất là sốc phản vệ dẫn đến tử vong sau khi truyền dịch.

Do đó cần chú ý một số vấn đề sau đây trước khi tiến hành truyền dịch như sau:

- Chỉ truyền khi có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, liều lượng truyền dựa vào kết quả thăm khám và xét nghiệm.

- Có bộ dụng cụ xử lý tai biến, thuốc chống sốc. Dụng cụ truyền nước phải đảm bảo vô khuẩn.

- Loại bỏ bọt khí trong túi truyền bằng cách cho chảy những giọt đầu tiên ra ngoài trước khi cắm vào tĩnh mạch của người bệnh.

- Theo dõi và đảm bảo các yếu tố liều lượng, tốc độ, thời gian, y tá phụ trách truyền cần thường xuyên kiểm tra tình trạng của bệnh nhân.

- Nếu còn ăn uống được thì nên thay đổi chế độ dinh dưỡng phù hợp vì cách này an toàn và tự nhiên hơn so với việc truyền dịch.

Truyền dịch rất tốt cho việc phục hồi sức khỏe và phục vụ điều trị, tuy nhiên cần tuân theo những chỉ dẫn của bác sĩ để việc truyền nước đạt được hiệu quả tốt nhất mà không có những rủi ro ngoài ý muốn.

Theo dõi tình trạng bệnh nhân thường xuyên khi tiến hành truyền nước

Để được truyền nước an toàn hãy đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Tại đây, chúng tôi thực hiện khám và xét nghiệm trước khi truyền nước cho bệnh nhân để kiểm soát được liều lượng thích hợp. Bên cạnh đó MEDLATEC còn trang bị đầy đủ dụng cụ truyền, dụng cụ cấp cứu khi tai biến đều đạt chuẩn chất lượng. Ngoài ra bạn có nhận được sự tư vấn của những bác sĩ là chuyên gia đầu ngành có nhiều năm kinh nghiệm.

Không những về vấn đề truyền nước, MEDLATEC còn hỗ trợ khám chữa nhiều bệnh lý khác nhau, phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế có thể kiểm tra hơn 500 loại xét nghiệm. Đến với MEDLATEC bạn sẽ được tận hưởng chất lượng dịch vụ y tế tuyệt vời.

Hãy liên hệ ngay đến hotline 1900 56 56 56 của MEDLATEC khi có nhu cầu truyền nước hoặc muốn đặt lịch thăm khám xét nghiệm.