Chắc hẳn bạn đã biết, quá trình thụ thai xảy ra khi tinh trùng kết hợp cùng tế bào trứng. Quá trình rụng trứng và thụ thai này không hề đơn giản, thậm chí phải mất một khoảng thời gian khá dài tinh trùng mới có thể tiếp cận được trứng.
Nếu đang cố gắng mang thai, bạn nên hiểu rõ về quá trình và thời gian thụ thai diễn ra như thế nào để tăng khả năng thụ thai thành công. Hãy cùng Hello Bacsi khám phá về quá trình này với những thông tin sau đây nhé.
Để quá trình thụ thai diễn ra cần có những gì?
Để quá trình thụ thai diễn ra cần có đầy đủ hai yếu tố quan trọng là trứng và tinh trùng.
1. Tế bào trứng
Trứng được sản xuất bởi buồng trứng của phụ nữ. Mỗi chu kỳ kinh nguyệt, buồng trứng sẽ rụng 1 – 3 quả trứng. Sau khi rụng, trứng phải đi qua ống dẫn trứng [dài khoảng 8 – 10cm] để đến tử cung.
Trứng chỉ có thể sống được 24 giờ sau khi rụng nên trứng phải được thụ tinh trong khoảng thời gian này thì bạn mới có thể mang thai. Nếu không được thụ tinh, trứng sẽ chết và được đưa ra ngoài theo kinh nguyệt của kỳ kinh ngay sau đó.
2. Tinh trùng
Trái ngược với phụ nữ chỉ rụng từ 1 – 3 quả trứng/chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể người đàn ông lại liên tục sản xuất tinh trùng. Phải mất 2 – 3 tháng để hình thành các tế bào tinh trùng mới. Sau đó, các tế bào tinh trùng này có thể sống vài tuần trong cơ thể nam giới.
Khi xuất tinh, nam giới có thể giải phóng khoảng 40 – 300 triệu tinh trùng song chỉ có một tinh trùng có thể thụ tinh cho trứng. Nếu muốn tìm hiểu thêm về trứng và tinh trùng, bạn có thể tham khảo bài viết Hiểu tường tận về trứng và tinh trùng.
Quá trình thụ thai sau khi quan hệ diễn ra như thế nào?
1. Quy trình thụ thai: Quá trình tinh trùng gặp trứng
Việc quan hệ tình dục giúp nam giới đạt cực khoái và xuất tinh. Tình trạng cực khoái đẩy tinh trùng vào tử cung với tốc độ hơn 16 km/giờ. Đây là khởi đầu tốt giúp tinh trùng bơi đi tìm trứng nhanh chóng. Cổ tử cung co thắt cũng giúp tinh trùng di chuyển dễ dàng hơn nhưng phụ nữ không cần phải đạt cực khoái để có quá trình này.
Trở ngại đầu tiên mà các tinh trùng gặp phải trên đường đua chính là chất nhầy ở cổ tử cung. Trước và sau thời điểm rụng trứng, chất nhầy ở cổ tử cung thường dẻo, đặc giống như một bức tường bất khả xâm phạm. Vào những ngày quanh thời điểm trứng rụng, chất nhầy cổ tử cung trở nên lỏng, trơn, mịn giúp tinh trùng có thể bơi qua dễ dàng.
Phần nhiều tinh trùng bị kẹt do không đi vào đúng ống dẫn trứng hoặc chết trên đường đi. Thực tế chỉ một số ít tinh trùng có thể tới được ống dẫn trứng và tiếp cận với trứng. Tại đây, các tinh trùng bước vào một cuộc tranh đua mới.
Mỗi tinh trùng phải tìm cách thâm nhập qua lớp vỏ bên ngoài của trứng để vào được bên trong trước những đối thủ khác. Khi có một tinh trùng vào được bên trong trứng, ngay lập tức trứng sẽ ngăn chặn bất kỳ sự xâm nhập nào khác. Nó giống như một lá chắn bảo vệ trứng tại thời điểm tinh trùng đầu tiên vào được trứng, bắt đầu diễn ra quá trình thụ thai.
2. Quá trình thụ thai diễn ra trong bao lâu?
Sau khi các tinh trùng được phóng thích vào âm đạo, rất nhiều điều xảy ra bên trong cơ thể bạn. Hàng triệu tinh trùng bắt đầu cuộc đua trên quãng đường dài khoảng 18cm từ cổ tử cung đến ống dẫn trứng để có thể thụ tinh cho trứng. Tinh trùng chỉ có thể di chuyển với tốc độ 2,5 cm mỗi 15 phút nên đây thực sự là một chặng đường dài.
Theo BabyCentre, thời gian tinh trùng gặp trứng sẽ khoảng 45 phút kể từ khi người đàn ông xuất tinh. Những con chậm chạp có thể mất đến 12 giờ. Nghiên cứu cho thấy tinh trùng có thể tồn tại bên trong cơ thể bạn khoảng 3 – 5 ngày. Trong thời gian này, nếu sự rụng trứng xảy ra, bạn hoàn toàn có thể thụ thai.
Sự hình thành và phát triển của thai nhi
Khi quá trình thụ thai thành công, các tế bào mang thông tin di truyền trong tinh trùng và trứng kết hợp để tạo ra tế bào mới và sẽ bắt đầu phân chia nhanh chóng. Các tế bào mới được gọi là phôi nang. Phôi nang đi xuống ống dẫn trứng về phía tử cung. Quá trình di chuyển này có thể mất đến ba ngày. Khi bám vào thành tử cung, phôi nang sẽ phát triển thành một phôi thai và nhau thai.
Sau khi trứng đã hoàn tất quá trinh thụ tinh, bạn sẽ không có kinh nguyệt vào kỳ kinh tiếp theo. Đây có thể là một trong các dấu hiệu mang thai dễ nhận biết nhất. Nếu nhận thấy các dấu hiệu của thai kỳ, hãy sử dụng que thử thai để kiểm tra xem bạn có đang mang thai hay không.
Thực tế có những trường hợp phôi nang bám vào nơi khác ngoài tử cung, thường là trong ống dẫn trứng và gây ra tình trạng mang thai ngoài tử cung. Đây là một trong các biến chứng thai kỳ rất nguy hiểm. Thai nhi sẽ không thể tồn tại, phát triển bên ngoài tử cung và cần loại bỏ hoàn toàn để tránh biến chứng nghiêm trọng cho ống dẫn trứng.
Giới tính của thai nhi phụ thuộc vào nhiễm sắc thể của tinh trùng vào bên trong trứng đầu tiên. Nếu trứng được thụ tinh với tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y, bạn sẽ mang thai bé trai. Ngược lại, nếu trứng thụ tinh với tinh trùng mang nhiễm sắc thể X, bạn sẽ mang thai bé gái. Có một số bằng chứng khoa học về việc làm thế nào để sinh con theo ý muốn, nhưng về tổng thể, giới tính của thai nhi được quyết định một cách ngẫu nhiên.
Có nhiều cách hỗ trợ quá trình thụ thai thành công chẳng hạn như việc tính ngày rụng trứng để quan hệ tình dục.
Một số chuyên gia sản phụ khoa khuyên rằng, sau khi quan hệ tình dục, bạn không nên thụt rửa âm đạo. Hãy nằm ngửa tại chỗ và kê một cái gối dưới mông trong khoảng từ 20 – 30 phút để giúp tinh trùng di chuyển đến gặp trứng nhanh hơn. Một cách khác để tăng hiệu quả thụ thai là bạn nhờ chồng massage sau khi quan hệ tình dục. Việc massage vào khoảng thời gian này giúp tinh trùng di chuyển đến ống dẫn trứng dễ dàng hơn.
Ngoài ra, để thụ thai hiệu quả, bạn và chồng cần có một sức khỏe tốt. Do đó, hai bạn nên đi khám sức khỏe tổng quát để loại bỏ các vấn đề có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc mang thai. Những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản có thể là cân nặng, hút thuốc lá, sử dụng rượu, bia, chất kích thích, stress hay đang dùng một số loại thuốc có tác động xấu đến khả năng này.
Nếu sau quá trình cố gắng thụ thai mà vẫn chưa có kết quả, có thể nguyên nhân là do bạn mắc phải các sai lầm khiến gây khó thụ thai. Hãy cẩn thận và theo dõi để biết nguyên nhân bạn khó có thai là do đâu để có cách điều chỉnh thích hợp.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có thêm nhiều thông tin về quá trình thụ thai để chuẩn bị tốt hơn cho giai đoạn mang thai của mình nhé!
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Lê Duy Thảo – Trung tâm IVF Hồng Ngọc
Chắc hẳn có nhiều người tò mò về hành trình trứng và tinh trùng gặp nhau cũng như quá trình thụ thai diễn ra như thế nào và phải mất bao lâu để biết được kết quả đã thụ thai thành công. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp hết những thắc mắc của mọi người.
Đối với phụ nữ vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt thì buồng trứng sẽ rụng khoảng từ 1 đến 3 quả trứng. Trung bình mỗi quả trứng chỉ có thể tồn tại trong vòng 24 giờ sau khi rụng.
Sau khi rụng, trứng sẽ di chuyển qua ống dẫn trứng để đến tử cung và đợi để gặp tinh trùng và nếu thụ tinh thành công thì người phụ nữ có thể sẽ mang thai.
Mặt khác, nếu quá trình thụ tinh không xảy ra thì trứng sẽ bị các đại thực bào tiêu hóa.
Theo ước tính, một người phụ nữ có thể phóng thích khoảng 400 trứng tính từ khi kỳ kinh đầu tiên cho đến khi mãn kinh.
Khác với phụ nữ, khi mỗi kỳ kinh nguyệt chỉ rụng khoảng từ 1 quả trứng thì đàn ông lại luôn sản xuất tinh trùng thường xuyên. Các tinh trùng sẽ sống một vài tuần trong cơ thể đàn ông và thường phải mất 2-3 tháng cho chu kỳ tái tạo tinh trùng.
Mỗi khi xuất tinh, nam giới sẽ xuất ra khoảng 40-300 triệu tinh trùng và chỉ có duy nhất một tinh trùng có thể vượt qua “các chướng ngại vật” để tiến tới thụ tinh với trứng.
Sau khi xuất tinh thì tinh trùng sẽ qua âm đạo hướng về phía tử cung đi qua tử cung đến vòi trứng tìm gặp trứng. Tại đây, tinh trùng sẽ tiết ra chất làm mềm vỏ trứng để có thể chui vào được bên trong noãn. Và khi có một tinh trùng thành công chui vào noãn thì trứng sẽ ngay lập tức tiết ra chất làm cứng vỏ để không cho các tinh trùng khác có cơ hội xâm nhập.
Quá trình thụ tinh sẽ diễn ra trong thời gian nhanh nhất khi tinh trùng gặp luôn được trứng tại đoạn đầu của vòi. Thời gian ước tính ngắn nhất mất khoảng 45 phút và chậm nhất là 12 tiếng. Tuy nhiên, nếu tinh trùng không gặp được trứng thì sẽ phải đợi trong khoảng thời gian từ 2-3 ngày khi trứng rụng để có thể thụ tinh.
Một trong những yếu tố cũng ảnh hưởng đến thời gian tinh trùng gặp trứng chính là đặc điểm của tinh trùng. Theo đó, những tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y thường khỏe hơn, di chuyển nhanh hơn nhưng thời gian sống lại tương đối ngắn. Ngược lại những tinh trùng mang nhiễm sắc thể X có tốc độ di chuyển chậm hơn nhưng lại tồn tại lâu hơn.
Bên cạnh đó có một số nguyên nhân có thể gây cản trở cho quá trình tinh trùng gặp trứng như:
Chất nhầy ở cổ tử cung: nếu vào những ngày rụng trứng thì chất nhầy sẽ lỏng hơn và giúp tinh trùng có thể dễ dàng chui qua. Nhưng đối với những ngày không phải rụng trứng thì chất nhầy sẽ đặc hơn và cản trở tinh trùng có thể tiến vào bên trong.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, chất nhầy cổ tử cung của người phụ nữ cũng có thể hình thành kháng thể để kháng tinh trùng của người chồng.
Tìm hiểu thêm về kháng thể kháng tinh trùng trong miễn dịch sinh sản tại đây.
Độ ph trong âm đạo: trong môi trường âm đạo thì độ ph có tính axit nên tinh trùng khó có thể tồn tại được.
Hệ miễn dịch: tinh trùng có thể bị tiêu diệt ngay bởi các tế bào bạch cầu vì hệ miễn dịch của phụ nữ vốn vô cùng nhạy cảm.
Quá trình thụ thai được tính từ lúc trứng bắt đầu thụ tinh cho tới khi phôi thai làm tổ trong tử cung. Sau khi thụ tinh thành công, khoảng 3-4 ngày sau trứng sẽ bắt đầu di chuyển để đi vào tử cung tìm nơi làm tổ. Trong quá trình di chuyển, hợp tử sẽ bắt đầu phân bào và hình thành nên phôi nang.
Phôi nang sẽ đi về phía tử cung và quá trình này có thể mất đến 3 ngày. Khi phôi nang bám vào thành tử cung sẽ dần dần hình thành nên phôi thai và nhau thai. Quá trình làm tổ thường mất khoảng 7 đến 10 ngày. Nếu tính khoảng thời điểm từ sau khi quan hệ đến khi thai nhi làm tổ trong tử cung sẽ mất khoảng thời gian từ 14 đến 17 ngày.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp phôi nang lại bám vào một nơi khác ngoài thành tử cung và thường nằm trong ống dẫn trứng, đây chính là hiện tượng mang thai ngoài tử cung. Nếu không điều trị kịp thời sẽ gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm cho ống dẫn trứng.
Ngoài ra cũng có những trường hợp kể cả khi thụ tinh thành công thì cũng không thể thụ thai vì trong quá trình phân bào, hợp tử gặp phải những bất thường về nhiễm sắc thể khiến cho phôi bị vỡ trước khi kịp làm tổ trong tử cung.
Mặt khác, giới tính của thai nhi được quyết định bởi nhiễm sắc thể của tinh trùng lọt vào bên trong trứng đầu tiên. Nếu trứng thụ tinh với tinh trùng mang nhiễm sắc thể X thì đứa bé sẽ mang giới tính nữ. Còn nếu trứng thụ tinh với tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y thì giới tính sẽ là nam.
Ngoài những phương pháp kiểm tra thụ thai thành công như dùng que thử hay chính xác nhất là xét nghiệm nồng độ HCG trong máu thì có một số biểu hiện bên ngoài giúp nhận biết dấu hiệu mang thai như:
Căng tức ngực, nhũ hoa dần sậm màu: hiện tượng này xảy ra khi tinh trùng và trứng thụ tinh thành công dẫn đến lượng hormone thay đổi đột ngột, làm cho lượng máu tuần hoàn đến ngực nhiều hơn gây ra sự căng tức ở ngực.
Trễ kinh: đây được coi là dấu hiệu mang thai dễ nhận biết nhất và có độ chính xác cao. Khi trứng thụ tinh thành công thì kỳ kinh nguyệt sẽ không đến nữa trong suốt thai kỳ. Sau khi sinh xong kỳ kinh nguyệt sẽ quay trở lại.
Ra máu bất thường: nếu chưa đến kỳ kinh nguyệt tiếp theo mà phụ nữ lại xảy ra hiện tượng ra máu thì có thể đó là dấu hiệu thụ thai vì khi trứng thụ tinh bám vào lớp nội mạc tử cung để làm tổ thì một vài mảnh niêm mạc có thể bị bong ra gây ra hiện tượng này.
Bên cạnh các dấu hiệu như trên thì một vài triệu chứng mà phụ nữ cũng thường có như cảm thấy mệt mỏi, thân nhiệt cao hơn bình thường, thường xuyên bị chuột rút hoặc đi tiểu thường xuyên,…
Để giúp cho quá trình thụ thai diễn ra suôn sẻ hơn thì có một số cách có thể hỗ trợ các cặp vợ chồng tăng tỷ lệ thành công như:
Hai vợ chồng cần đảm bảo thể trạng sức khỏe tốt nhất, hạn chế sử dụng các loại chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá,… Ngoài ra tinh thần, giảm thiểu áp lực stress cũng là yếu tố quan trọng giúp việc thụ thai dễ dàng hơn.
Ngoài ra, thời điểm vàng quan hệ giúp dễ có thai nhất là 5 ngày trước rụng trứng và trong ngày rụng trứng.
Tìm hiểu thêm về cách tính ngày rụng trứng tại đây.
Bên cạnh đó, sau khi quan hệ tình dục, người nữ không nên thụt rửa âm đạo mà thay vào đó hãy nằm ngửa tại chỗ và kê gối dưới mông trong khoảng 20 đến 30 phút để giúp tinh trùng di chuyển nhanh hơn.
Fanpage Trung Tâm IVF Hồng Ngọc: //www.facebook.com/ivfhongngoc2014
Xem thêm:
Quan hệ xong tinh trùng chảy ra ngoài có thai được không?
Số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh như thế nào là bình thường?
10 sự thật về quá trình thụ tinh mà bạn nên biết.