Sở giao dịch chứng khoán việt nam (vnx)

Chuyên nghiệp hóa

Cuối năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 37/2020/QĐ-TTg ngày 23/12/2020 về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Sở GDCK Việt Nam [VNX], có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20/2/2021. Theo Quyết định số 37/2020/QĐ-TTg, VNX được hình thành trên cơ sở sáp nhập Sở GDCK Hà Nội [HNX] và Sở GDCK TPHCM [HoSE]. Theo đó, VNX là công ty mẹ được tổ chức theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, đồng thời, VNX nắm giữ 100% vốn điều lệ của HNX và HoSE.

Việc thành lập VNX theo mô hình công ty mẹ - con về bản chất là việc thực hiện sắp xếp lại các chức năng nhiệm vụ của các Sở GDCK nhằm tập trung vào chuyên môn hóa và chuyên nghiệp hóa hoạt động, phát huy vai trò của thị trường chứng khoán trong phát triển kinh tế. Việc phân công chức năng quản lý, giám sát giữa công ty mẹ [VNX] và công ty con [HNX, HoSE] vừa đảm bảo tính tổng thể, vừa mang tính chất chuyên sâu đối với từng khu vực thị trường, khắc phục được những hạn chế tồn tại hiện nay. Mô hình tổ chức này cũng phù hợp với thông lệ và kinh nghiệm quốc tế về tổ chức Sở GDCK của các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc...

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, việc Thủ tướng Chính phủ thành lập VNX đã đánh đấu một cột mốc mới trong quá trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam. VNX ra đời sẽ thống nhất về mô hình tổ chức, cơ chế, chính sách, tư duy phát triển và hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường. Đồng thời kỳ vọng, sự ra đời của VNX sẽ thống nhất các mảng thị trường chứng khoán Việt Nam còn phân tán, từ đó, tăng quy mô, vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam, hội tụ đủ tiêu chuẩn để hội nhập và liên kết quốc tế, thu hút tốt hơn dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước.

Có thể nói, việc thành lập VNX sẽ góp phần tạo nên một thị trường chứng khoán vừa có tính tập trung, thống nhất, tránh chồng chéo về nghiệp vụ giữa hai Sở như hiện nay, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho việc giám sát, phát triển thị trường. VNX với quy mô lớn hơn sẽ phát huy hiệu quả vai trò quản lý, định hướng phát triển và thống nhất các mảng thị trường. Hơn nữa, với việc hình thành một hệ thống giao dịch, hệ thống thông tin, giám sát… sẽ tạo thuận lợi cho cơ quan quản lý trong việc điều hành kinh tế vĩ mô và các chính sách đối với thị trường chứng khoán. Việc xây dựng VNX với quy mô lớn hơn sẽ nâng tầm vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế, góp phần thu hút nguồn vốn đầu tư đối với thị trường chứng khoán nói riêng cũng như nền kinh tế nói chung; làm tăng vị thế cho Việt Nam trong việc liên kết hay đàm phán về tài chính, chứng khoán với quốc tế.

Đẩy mạnh tái cấu trúc toàn diện thị trường

Theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của VNX, có thể thấy năm 2021 là năm tập trung thành lập VNX, hình thành cơ cấu tổ chức, bộ máy, điều lệ và các quy chế quan trọng. Để VNX có thể được tổ chức và đi vào hoạt động chính thức, Bộ Tài chính đã tích cực triển khai các công việc có liên quan như: triển khai công tác chuẩn bị tổ chức, nhân sự; trình Chính phủ sửa đổi văn bản pháp luật quy định về cơ chế quản lý tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động của VNX; triển khai xây dựng Điều lệ tổ chức và hoạt động của VNX; ban hành Thông tư số 57/2021/TT-BTC quy định lộ trình sắp xếp lại thị trường giao dịch cổ phiếu, thị trường giao dịch trái phiếu, thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh và thị trường giao dịch các loại chứng khoán khác,... Sau một thời gian tích cực triển khai các công việc có liên quan để đưa VNX vào hoạt động, ngày 6/8/2021, VNX đã đi vào hoạt động chính thức.

Tới đây, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, VNX cùng với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành và địa phương, các DN niêm yết, các tổ chức, cá nhân đầu tư tổ chức đánh giá việc thực hiện Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2011-2020; chủ động đề xuất phương hướng cho Chiến lược trong giai đoạn 2021-2030 nhằm xác định mục tiêu, lộ trình phát triển, phấn đấu đưa thị trường này trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền kinh tế; tạo cơ sở kết hợp nhuần nhuyễn giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ - tín dụng cho tăng trưởng kinh tế.

Đồng thời, đẩy mạnh tái cấu trúc toàn diện thị trường chứng khoán, trong đó, tập trung cơ cấu lại các tổ chức kinh doanh chứng khoán không những về số lượng mà cả về mô hình, chức năng hoạt động của tổ chức này nhằm tạo ra các tổ chức có quy mô lớn hơn, có sức cạnh tranh và sự chuyên nghiệp hơn; phát triển và đa dạng quỹ đầu tư để mở rộng cơ sở nhà đầu tư chuyên nghiệp dẫn dắt thị trường đầu tư theo giá trị.

Cùng với đó, tiếp cận với các chuẩn mực chung và thông lệ quốc tế, tăng sức cạnh tranh và từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa thị trường chứng khoán Việt Nam so với các quốc gia khác trong khu vực; triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “thị trường cận biên” lên “thị trường mới nổi”.

Chính thức ra mắt Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam

Sau gần một năm nhận quyết định thành lập, kiện toàn về nhân sự, thực hiện sắp xếp và cấu trúc hai Sở, VNX chính thức ra mắt, trở thành một cột mốc phát triển mới của thị trường.

Cột mốc phát triển mới giúp tăng quy mô thị trường và thu hút dòng vốn nhà đầu tư

Ngày 11/12/2021, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam đã chính thức ra mắt – đánh dấu một cột mốc phát triển mới của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 37/2020/QĐ-TTg về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam [VNX]. Ngay sau đó, VNX đã bắt tay vào công tác chuẩn bị về bộ máy, quy chế, quy trình hoạt động. Đến ngày 25/3/2021, VNX đã có những nhân sự quản lý đầu tiên và hoàn thiện điều lệ hoạt động của mình sau đó.

Phát biểu tại Lễ ra mắt Sở giao dịch Chứng khoán Việt Nam, Phó thủ tướng Lê Minh Khái vui mừng khi thấy rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển ngày càng vững chắc hơn, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội và thực sự trở thành một kênh huy động vốn quan trọng trong và ngoài nước cho nền kinh tế và thúc đẩy thị trường tài chính phát triển.

Trên thị trường cổ phiếu, chỉ số VN-Index đã vượt mốc 1.500 điểm và là mức cao nhất kể từ khi đi vào hoạt động. Giá trị giao dịch bình quân 11 tháng đầu năm 2021 của cả cổ phiếu và trái phiếu bình quân mỗi phiên đã đạt hơn 37.200 tỷ đồng, gấp 2 lần so với năm 2020. Số lượng tài khoản nhà đầu tư mở mới riêng 10 tháng đầu năm 2021 đạt gần 1,1 triệu tài khoản, cao hơn số tài khoản mở mới 4 năm liền trước đó. Tính đến hết tháng 10 năm 2021, tổng quy mô vốn hóa cổ phiếu và dư nợ trái phiếu trên thị trường đạt 163% GDP năm 2020. 

Nhấn mạnh sự cần thiết thay đổi mô hình tổ chức, theo Phó thủ tướng Lê Minh Khái, sự phát triển này không nằm ngoài xu hướng chung của quốc tế là hợp nhất sáp nhập nhằm giảm thiểu chi phí xã hội, tăng quy mô để tạo thị trường lớn hơn, hấp dẫn với nhiều sản phẩm đa dạng, thu hút các dòng vốn trong và ngoài nước.

“Do đó, việc cơ cấu lại tổ chức các Sở giao dịch chứng khoán nhằm hướng đến thị trường chứng khoán Việt Nam thống nhất chuyên nghiệp trên cơ sở kế thừa, đồng thời, đổi mới mô hình quản trị, tăng cường năng lực, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong việc tổ chức giao dịch chứng khoán là cấp thiết và cấp bách".

Phó thủ tướng cũng khẳng định sự ra đời của Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam sẽ thống nhất về mô hình tổ chức, cơ chế, chính sách, tư duy sự phát triển và hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường, từ đó tăng quy mô thị trường, hội tụ đủ tiêu chuẩn để hội nhập và liên kết quốc tế, thu hút tốt hơn dòng vốn trong và ngoài nước”.

Sáu giải pháp đưa thị trường phát triển bền vững

Phó thủ tướng Lê Minh Khái mong muốn thị trường chứng khoán tiếp tục phát huy thành tích, phấn đấu, nỗ lực cao hơn nữa, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, nhìn thẳng vào các hạn chế yếu kém để thay đổi tư duy cách nghĩ cách làm, phải làm tốt hơn để thị trường lành mạnh hơn, chất lượng hơn.

Sáu nội dung cần quan tâm được Phó thủ tướng nêu ra. Đầu tiên là cần tổ chức đánh giá chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn năm 2011-2020. Đây là mục tiêu chiến lược trong vòng 10 năm, cần đánh giá đầy đủ để có giải pháp xây dựng thị trường minh bạch hiệu quả, chuyên nghiệp và đặc biệt quan trọng là uy tín.

Thứ hai, tập trung rà soát hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, tạo điều kiện phát triển thị trường thuận lợi hơn, nâng cao chất lượng và đa dạng sản phẩm, cơ sở nhà đầu tư, xây dựng thị trường minh bạch, an toàn, hiệu quả đủ sức chống chịu cú sốc của nền kinh tế

Ba là, tăng cường công tác quản lý giám sát, cưỡng chế thực thi pháp luật, đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch, bảo vệ tốt nhất quuyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.

Thứ tư, đẩy mạnh tái cấu trúc toàn diện thị trường chứng khoán, tập trung cơ cấu lại tổ chức kinh doanh chứng khoán về số lượng và chứng năng hoạt động, tạo ra tổ chức có quy mô và sức cạnh tranh lớn hơn, chuyên nghiệp hơn, năng lực chuyên môn, năng lực tài chính tốt hơn, kiểm soát được các xung đột lợi ích và có đạo đức nghề nghiệp để giúp được thị trường phát triển bền vững, đa dạng hoá các loại hình quỹ đầu tư để mở rộng hoạt động đầu tư chuyên nguyệp, dẫn dắt thị trường theo giá trị.

Thứ năm, hiện đại hoá hạ tầng công nghệ, làm chủ và tăng cường áp dụng công nghệ chuyển đổi số, phát triển thị trường kết hợp với quản lý rủi ro đảm bảo phát triển an toàn thị trường chứng khoán.

Cuối cùng, thị trường chứng khoán Việt Nam cần chủ động hội nhập thị trường quốc tế, đáp ứng cam kết hội nhập, thực thi các hiệp định thương mại thế hệ mới, tiếp tục áp dụng chuẩn mực chung và thông lệ quốc tế, tăng sức cạnh tranh, và từng bước thu hẹp khoảng cách với thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực và thế giới, triển khai các giải pháp để nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi.

VNX - 2 bản sắc, 3 phương châm, và 4 trụ cột

Cũng tại lễ ra mắt, nhận diện thương hiệu của Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam lần đầu tiên được công bố với ba màu sắc thể hiện bản sắc của hai công ty con gồm màu xanh dương từ nhận diện thương hiệu của Sở giao dịch chứng khoán TP. HCM cùng màu xanh lá và đỏ ngọc đại diện cho Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Yếu tố công nghệ thông tin được thiết kế ẩn biểu trưng cho dòng code lập trình.

Nhận diện thương hiệu của VNX cũng song hành với triết lý phát triển, kim chỉ nam cho hoạt động mà Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và các công ty con gồm 2 bản sắc, 3 phương châm, và 4 trụ cột .

Cụ thể, ngay trong Quyết định 37/2020/QĐ-TTg cũng đã nêu rõ, thành lập VNX theo mô hình công ty mẹ - công ty con trên cơ sở sắp xếp lại HNX và HOSE, vì vậy, bản sắc đầu tiên của VNX là phải kế thừa những giá trị cốt lõi và phát triển những thành quả đạt được của 2 Sở giao dịch chứng khoán trực thuộc. Thứ hai, VNX phải tích hợp những triết lý phát triển của hai Sở để tạo ra được giá trị phát triển mới, nâng tầm phát triển trong giai đoạn mới chứ không phải đơn thuần chỉ là một phép cộng cơ học. 

Để đạt được mục tiêu đó, ba phương châm hoạt động bao gồm đặt khách hàng là trung tâm, lấy công nghệ, sáng tạo đột phá làm trọng tâm dựa trên nền tảng công bằng, công khai và minh bạch.

Khách hàng bao gồm nhà đầu tư [bên cầu] và tổ chức phát hành [bên cung]. VNX cùng với các công ty con sẽ phát triển sản phẩm, dịch vụ, tiện ích phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của nhà đầu tư, trong đó các cơ chế, phương thức giao dịch sẽ được xây dựng nhằm đáp ứng được tốt nhất nhu cầu của nhà đầu tư. Các sản phẩm cũng cần thiết kế cho phù hợp với từng loại hình của nhà đầu tư. Ngoài ra, các tiêu chuẩn, tiêu chí, yêu cầu về quản trị công ty, quản trị rủi ro, công bố thông tin và minh bạch…sẽ được thống nhất và nâng cao tiếp cận các chuẩn mực quốc tế nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm trên thị trường.

Công nghệ luôn là bộ phận cốt lõi của một thị trường chứng khoán. Thị trường cần một hạ tầng công nghệ hiện đại, tích hợp toàn diện, có tính mở, thường xuyên cập nhật, theo kịp bước tiến công nghệ và sự phát triển của dịch vụ tài chính. Phương châm hoạt động thứ ba là Công bằng, công khai và minh bạch. Đây sẽ vừa là quy định vừa là nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán.

Để hiện thực hóa được 3 phương châm đó, VNX đề ra 4 trụ cột để hoạt động hiệu quả: cầu bền vững; cung chất lượng; định chế trung gian chuyên nghiệp; và thể chế theo quy luật thị trường và hội nhập quốc tế.

Trang chủ của Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam cũng đã xây dựng với hai phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh tại địa chỉ //vietnamexchange.vn. Đây là nơi nhà đầu tư, các thành viên thị trường có thể tìm kiếm thông tin từ Chính phủ, Bộ Tài chính về các hoạt động liên quan đến thị trường chứng khoán,  thông tin từ Sở giao dịch chứng khoán, thông tin thành viên cùng các văn bản pháp lý.