Dậy thì là giai đoạn phát triển sinh lý bình thường của cơ thể – chuyển tiếp từ trẻ em thành người lớn. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng dậy thì sớm ở trẻ diễn ra rất phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau, ảnh hưởng đến tâm sinh lý của trẻ. Chính vì vậy, khám tầm soát dậy thì sớm là biện pháp quan trọng không chỉ giúp phát hiện bệnh sớm mà còn đưa ra phương hướng điều trị hiệu quả, bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Việc phát hiện và điều trị dậy thì sớm cho trẻ, giúp hạn chế những biến chứng như:
– Tình trạng xương phát triển sớm và đóng sớm khiến trẻ lùn ở độ tuổi trưởng thành
– Trẻ dậy thì sớm sẽ có ít hơn 3 năm phát triển chiều cao so với các bè cùng trang lứa
– Sự tăng khả năng tình dục ở bé trai dẫn đến khủng hoảng cảm xúc ở trẻ
Phát hiện và điều trị dậy thì sớm cho trẻ, giúp hạn chế những ảnh hưởng về tâm lí và sức khỏe của trẻ
Trên cơ sở khám sàng lọc phát hiện dậy thì sớm, việc điều trị dậy thì sớm cho trẻ sẽ đem lại những lợi ích như:
– Cải thiện chiều cao
– Ngưng trưởng thành sinh dục
– Giảm nguy cơ quan hệ sinh dục sớm
– Tránh xảy ra tình trạng lạm dụng tình dục
– Dự phòng những rối loạn tâm lý có thể xảy ra ở trẻ.
Dậy thì sớm được chia làm 2 nhóm nguyên nhân: dậy thì sớm trung ương và dậy thì sớm ngoại biên.
Dậy thì sớm trung ương:
– Có khối u trong não hoặc tủy sống [hay còn gọi là hệ thần kinh trung ương].
– Có khiếm khuyết trong não như tích tụ chất lỏng bất thường [não úng thủy] hay khối máu tụ.
– Điều trị não hay tủy sống bằng phương pháp xạ trị.
– Tổn thương ở não do chấn thương, tai nạn…
– Hội chứng di truyền hiếm gặp McCune – Albright – gây rối loạn quá trình sản xuất hormone.
– Tăng sinh thượng thận bẩm sinh.
– Suy giáp – tuyến giáp không sản xuất đủ các loại hormone cần thiết.
Dậy thì sớm ngoại biên:
– Khối u ở tuyến thượng thận, tuyến yên, buồng trứng [ở bé gái] hay tinh hoàn [ở bé trai].
-Tiếp xúc với các nguồn estrogen và testosterone bên ngoài như thoa kem hoặc thuốc mỡ.
– Rối loạn di truyền hiếm gặp, dẫn đến việc sản xuất testosterone sớm ở bé trai.
Tuổi dậy thì thường bắt đầu ở trẻ gái ở độ tuổi từ 8 và 12 và ở các bé trai ở độ tuổi từ 9 và 14. Tuổi dậy thì sớm là tuổi dậy thì bắt đầu trước 8 tuổi [đối với bé gái] và trước 9 tuổi [đối với bé trai]
Ở bé gái
– Tuyến vú phát triển, sau đó là lông mu, lông nách xuất hiện. Khi tuyến vú phát triển, núm vú nổi lên ở 1 hoặc 2 bên, sau đó núm vú to lên rõ rệt, quầng vú thẫm màu dần.
– Tuyến vú phát triển hoảng 2 – 3 năm thì kinh nguyệt có thể xuất hiện.
– Bộ phận sinh dục có thể phát hiện thấy lông mu hoặc không.
– Niêm mạc âm hộ hồng và ẩm hơn, có thể xuất hiện ít khí hư.
– Mụn trứng cá có thể xuất hiện.
– Chiều cao tăng vọt so với bạn bè cùng trang lứa.
Trẻ dậy thì sớm sẽ cao vượt trội so với bạn bè cùng trang lứa
Ở bé trai
– Tăng thể tích của tinh hoàn, Chiều dài tinh hoàn trên 2,5 cm; thể tích tăng trên 4 ml.
– Dương vật và bìu phát triển, xuất hiện lông mu
– Cơ thể lớn nhanh, xuất hiện trứng cá, giọng trầm, mọc râu.
– Chiều cao tăng vọt so với bạn bè cùng trang lứa.
Ảnh hưởng tâm lý
Những thay đổi sớm trên cơ thể khiến bé ngại ngùng, xấu hổ vì cảm thấy khác biệt so với bạn bè. Điều này có thể khiến trẻ tự ti, trầm cảm thậm chí để lại di chứng tâm lý đến khi trưởng thành
Quan hệ tình dục sớm
Phát triển tâm sinh lý quá sớm sẽ dẫn đến những ham muốn tình dục khi trẻ còn quá nhỏ, rất dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng và để lại hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng về thể chất lẫn tinh thần của trẻ.
Dậy thì sớm có thể khiến bé ngại ngùng, xấu hổ vì cảm thấy khác biệt so với bạn bè
Chiều cao bị hạn chế
Trẻ dậy thì quá sớm sẽ có giai đoạn dậy thì ngắn. Ban đầu, trẻ sẽ cao lớn hơn so với các bạn cùng trang lứa, nhưng giai đoạn này không kéo dài và khi nó kết thúc, trẻ cũng chậm phát triển lại.
Ảnh hưởng đến kết quả học tập
Những biến đổi tâm sinh lý trong thời gian dậy thì sẽ khiến trẻ lơ là, bỏ bê việc học dẫn đến ảnh hưởng đến kết quả học tập.
Nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang ở bé gái
Chu kỳ kinh nguyệt sớm ở bé gái có thể gây hội chứng buồng trứng đa nang khi trưởng thành, ảnh hưởng tới việc sinh con sau này.
Hiểu được tầm quan trọng của việc phát hiện dậy thì sớm ở trẻ đối với việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của con yêu, các chuyên gia y tế của Bệnh viện Hồng Ngọc đã nghiên cứu và cho ra đời gói Khám phát hiện dậy thì sớm ở trẻ em. Gói khám bao gồm cả khám sức khỏe tổng quát cho nhi và các siêu âm, xét nghiệm liên quan đến cơ quan sinh sản của các em. Danh mục cụ thể của gói khám bao gồm:
Là chuyên khoa trọng yếu của Bệnh viện Hồng Ngọc, khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho khách hàng bởi những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ:
– Quy tụ đội ngũ y bác sĩ hàng đầu về Nhi khoa: Đội ngũ bác sĩ công tác tại khoa giỏi chuyên môn., giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Nhi trung ương, Xanh pôn… Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản chuyên môn, có tâm – tầm, am hiểu tâm lý trẻ.
– Hệ thống trang thiết bị hiện đại, được nhập khẩu đồng bộ từ các quốc gia đi đầu về sản xuất thiết bị y khoa hàng đầu thế giới như hệ thống máy siêu âm của hãng GE Healthcare và hệ thống máy xét nghiệm Abbot của Mỹ…
– Dịch vụ chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, tại bệnh viện có không gian vui chơi, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.
Liên hệ trực tiếp để được tư vấn và đặt lịch khám:
Hotline: 093 223 2016 – 091 190 8856
Tell:[84-4] 3927 5568 ext *2273/ *2237/ *2218 [Trong giờ hành chính]
[Liên hệ ngoài giờ, vui lòng nhắn tin, bệnh viện sẽ gọi điện thoại lại tư vấn trực tiếp]
Email:
Dậy thì sớm thông thường là trẻ gái trước 8 tuổi, dậy thì có các biểu hiện như vú to lên, mọc lông vùng kín, bắt đầu có hiện tượng tiết dịch âm đạo, trong đó 2 yếu tố đầu là biểu hiện đặc trưng nhất. Hoặc trẻ gái có kinh nguyệt trước 10 tuổi. Trẻ trai trước 10 tuổi có sự thay đổi về âm thanh giọng nói [vỡ giọng], tinh hoàn to lên, mọc lông vùng kín, có dấu hiệu xuất tinh, mộng tinh. Đó là những đặc trưng của một đứa trẻ dậy thì sớm.
Trên cơ sở những ảnh hưởng không tốt của dậy thì sớm đối với trẻ, việc phát hiện và điều trị dậy thì sớm cho trẻ, giúp hạn chế những biến chứng có thể xảy ra:
- Dậy thì sớm gây ra tình trạng xương phát triển sớm và đóng sớm khiến trẻ lùn ở độ tuổi trưởng thành
- Trẻ sẽ có ít hơn 3 năm phát triển chiều cao so với các bạn
- Sự tăng khả năng tình dục ở bé trai dẫn đến trạng thái khủng hoảng cảm xúc đối với một số trẻ
- Bé gái < 8 tuổi
- Bé trai < 9 tuổi
Có những triệu chứng sau:
- Bé gái: Tuyến vú phát triển, có lông mu, có kinh nguyệt sớm, tăng chiều cao trên + 2SD so với tuổi [Tăng chiều cao nhiều so với các bạn đồng trang lứa]
Cụ thể:
+ Dấu hiệu đầu tiên và hay gặp nhất là phát triển tuyến vú, thường ở 1 bên, đôi khi xuất hiện ở cả 2 bên. Sau đó là lông mu, lông nách xuất hiện, một số ít trường hợp lông mu, lông nách có thể xuất hiện đồng thời hay sớm hơn so với phát triển tuyến vú.
+ Khi tuyến vú phát triển được khoảng 2 đến 3 năm, kinh nguyệt có thể xuất hiện. Tốc độ tăng trưởng nhanh và thường biểu hiện từ thời kỳ đầu dậy thì. Khi tuyến vú phát triển, hiện tượng đầu tiên là núm vú nổi lên ở 1 hoặc 2 bên, sau đó núm vú to lên rõ, quầng vú rộng và thẫm màu dần.
+ Thăm khám bộ phận sinh dục có thể phát hiện thấy lông mu hoặc không.
+ Niêm mạc âm hộ trở nên hồng và ẩm hơn, có thể có ít khí hư.
+ Trứng cá có thể xuất hiện với số lượng ít hoặc trung bình.
- Bé trai: Dương vật to, tinh hoàn có thể to hoặc không, có lông mu sớm, có mụn trứng cá, giọng trầm, mọc râu, tăng chiều cao trên + 2SD so với tuổi [Tăng chiều cao nhiều so với các bạn đồng trang lứa]
Cụ thể:
+ Dấu hiệu sớm nhất là tăng thể tích của tinh hoàn, thường không được trẻ và bố mẹ phát hiện ra. Chiều dài tinh hoàn trên 2,5 cm; thể tích tăng trên 4 ml.
+ Dương vật và bìu phát triển, xuất hiện lông mu, các hiện tượng này thường đến sau sự phát triển tinh hoàn ít nhất một năm.
+ Tốc độ lớn nhanh của cơ thể ở trẻ trai dậy thì sớm thường xuất hiện muộn hơn so với trẻ gái cùng nhóm và cũng ít được chú ý đến.
+ Các dấu hiệu khác của dậy thì như bìu và dương vật phát triển, mọc lông mu [chứng tỏ hoạt tính của hormone sinh dục nam], thường diễn ra trong vòng 1 - 2 năm sau sự phát triển của tinh hoàn.
+ Có trường hợp có sự phát triển kích thước dương vật mà không có sự phát triển tăng thể tích của tinh hoàn.
+ Biểu hiện muộn hơn của dậy thì bao gồm cơ thể lớn nhanh, xuất hiện trứng cá, giọng trầm, mọc râu.
Trong đó:
SD là viết tắt của từ "standard deviation", tức là sự lệch chuẩn. Ngoài mức chuẩn thì WHO đánh dấu các mức lệch chuẩn theo cấp độ từ 1 đến 3, dấu - là thiếu cân và dấu + là thừa cân. Tuy nhiên, khoảng dao động từ -1SD đến +1SD được xem là phát triển bình thường, -2SD và +2SD là có nguy cơ thiếu hoặc thừa cân, -3SD và +3SD là suy dinh dưỡng hoặc béo phì, cần có biện pháp can thiệp.
>>Xem thêm: Xét nghiệm LH và dậy thì ở trẻ em - Bài viết được viết bởi ThS.BS Trần Quỳnh Trang - Bác sĩ Hóa sinh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Khi đăng ký Gói sàng lọc dậy thì sớm, khách hàng sẽ được: Gói gồm 1 lần khám chuyên sâu với bác sĩ chuyên khoa nội tiết Nhi và các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh phù hợp tùy theo giới tính trẻ:
- Chụp X-quang xương bàn ngón tay thẳng, nghiêng hoặc chếch [bàn tay]
- Siêu âm ổ bụng tổng quát [dành cho bé gái]
- Định lượng FSH [Follicular Stimulating Hormone]
- Định lượng LH [Luteinizing Hormone]
- Định lượng Estradiol [dành cho bé gái]
- Định lượng Testosterone [dành cho bé trai].
- Bé sẽ được thăm khám với chuyên gia đầu ngành về Nội tiết Nhi chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm
- Được thực hiện các xét nghiệm nội tiết tố sinh dục trong máu, xét nghiệm đánh giá tuổi xương, chụp MRI não
- Hoặc một số xét nghiệm chuyên sâu hơn, nhằm xác định đúng nguyên nhân gây ra dậy thì sớm và kịp thời điều trị.
Hệ thống bệnh viện Vinmec triển khai Gói sàng lọc dậy thì sớm
1, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Địa chỉ: 458 Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
2, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Địa chỉ: 42A Trần Phú, P. Vĩnh Nguyên, TP Nha Trang.
Quý khách mua gói sàng lọc dậy thì sớm cho nữ TẠI ĐÂY.
Quý khách mua gói sàng lọc dậy thì sớm cho nam TẠI ĐÂY.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Điều trị dậy thì sớm như thế nào?
Hormone ảnh hưởng thế nào đến dậy thì?
XEM THÊM: