19/05/2018 2772 lượt xem
Đồ thờ Tâm linh giải thích khái niệm Hoành phi là gì? Câu đối là gì? và đưa ra gợi ý về mẫu Hoành phi - Câu đối phổ biến phù hợp với không gian thờ cúng.
Hoành phi là những tấm biển gỗ có hình thức trình bày theo chiều ngang treo trên cao bên ngoài các gian thờ tại đình chùa, từ đường... Thường ở trên đó khắc từ 03 đến 04 chữ đại tự.
Câu đối thờ là sản phẩm có chất liệu gỗ hoặc đồng thường có hình dạng chữ nhật đứng, bên trên có khắc đôi câu đối mang ý nghĩa về tâm linh, ghi nhớ công lao của tổ tiên, lời dăn dạy của đấng sinh thành,...
Cách treo Hoành phi - Câu đối thờ
"Công thức" để treo Hoành phi là cứ trung tâm mà treo, hoành phi được treo cố định ở trên cùng và chính giữa ban thờ.
Ở hai cột phía trước bàn thờ hoặc trên tường có treo mỗi bên một câu đối. Cũng như bức hoành phi ,ngoài dùng để trang trí, câu đối còn ghi lại những lời dạy về giá trị đạo đức truyền thống của tổ tiên, ca ngợi công đức của dòng họ gia tộc hoặc cầu mong thái bình, thịnh vượng.
Đôi câu đối được treo 2 bên có vị trí thấp hơn một chút so với hoành phi, bạn có thể nhìn hình ảnh minh họa phía dưới để dễ hình dung và áp dụng khi cần treo Hoành phi - Câu đối thờ. Tùy từng mẫu hoành phi câu đối mà bạn có thể treo từ mép sát bàn thờ hoặc bên ngoài đều có thể chấp nhận được.
Một số mẫu Hoành phi - Câu đối thờ phổ biến:
Hoành phi | Ý nghĩa |
Đức Lưu Quang | Đức độ sáng mãi |
Phụng Tổ Đường | Thờ phụng tổ tiên |
Mộc Bản Thủy Nguyên | Cây có gốc, nước có nguồn |
Vạn Cổ Anh Linh | Muôn thuở linh thiêng |
Ẩm Hà Tư Nguyên | Uống nước nhớ nguồn |
Quang Tiền Thùy Hậu | Gương sáng người trước, để phúc sáng sau |
Tổ Củng Tôn Bồn | Tổ tiên gây dựng, con cháu đắp bồn |
Click để xem thêm Mẫu hoành phi đẹp
Phúc ấm trăm năm Tổ tiên còn để lại
Nề nếp gia phong con cháu phải giữ gìn.
Tổ tiên tích đức ngàn năm thịnh
Con cháu nhớ ơn vạn đại vinh.
Phụng sự tổ tiên hồng phúc đến
Nuôi dạy con cháu hiển vinh về.
Tổ tông công đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh.
Nghiệp tổ vững bền nhân, trí, dũng
Gia phong muôn thuở đức, thảo, hiền.
Mộc bản thuỷ nguyên thiên cổ niệm
Thiên kinh địa nghĩa bách niên tâm
Sơn cao mạc trạng sinh thành đức;
Hải khoát nan thù cúc dục ân.
Bản căn sắc thái ư hoa diệp
Tổ khảo tinh thần tại tử tôn
Vạn cổ công thành danh hiển đạt
Thiên thu đức thịnh tính phồn vinh
Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế gia
Những câu đối hay để mừng thọ
Nhà đầm ấm gió xuân phơi phới
Tiệc mừng vui sao thọ ngời ngời.
Đầu bạc lòng còn tráng kiện
Mây xanh chí vẫn kiên cường.
Hưởng thú nhàn rau dưa thanh đạm
Vui tuổi thọ lan quế sum vầy.
Có già mới thấy già là quý
Biết sống bao giờ sống cũng vui.
Con cháu hân hoan mừng thượng thọ
Xóm làng hoan hỉ chúc trường sinh.
Câu đối nhà thờ tổ
Dục cầu bảo an vu hậu duệ
Tu bằng cảm cách ư tiên linh
Tổ đức vĩnh thùy thiên tải thịnh
Gia phong hàm lạc tứ thời xuân
Mộc xuất thiên chi do hữu bản
Thủy lưu vạn phái tố tong nguyên
Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
Câu đối ngày tết
Trời thêm tuổi mới, người thêm thọ
Xuân khắp dương gian, phúc khắp nhà
Xuân an khang đức tài như ý
Niên thịnh vượng phúc thọ vô biên
Chúc Tết đến trăm điều như ý
Mừng xuân sang vạn sự thành công
Lộc biếc, mai vàng, xuân hạnh phúc
Đời vui, sức khoẻ, tết an khang
Tân niên tân phúc tân phú quý
Tấn tài tấn lộc tấn bình an
Những câu đối hay trong phòng khách
Thiên địa công bằng
Đức năng thắng số
Rễ sâu chẳng sợ cành lay động
Cây thẳng đừng lo bóng xế chiều
Mở rộng lòng nhân
Vun trồng cội đức.
Thiên hạ đều tham châu ngọc quý
Gia đình chỉ chuộng cháu con hiền.
Thành danh bởi trải thời gian khổ
Toại chí nhờ qua buối khốn cùng.
Trên đây là các mẫu câu Hoành phi - Câu đối phổ biến được sử dụng nhiều nhất trong các không gian thờ. Từ xa xưa tới nay bức Hoành phi - Câu đối đã trở thành thứ không thể thiếu để trang trí cho bàn thờ gia tiên và tạo vẻ đẹp trang trọng, trang nghiêm hơn cho nơi thờ cúng của gia đình người Việt.
Tuy nhiên, đặc sắc và độc đáo nhất phải kể đến những hức hoành phi được làm bằng kỹ thuật “chạm khắc”, với việc chạm riêng một vài chi tiết như long,ly,quy,phượng, các loại hoa văn… sau đó đắp vào bức chính. Hoành phi được làm bằng gỗ tôt làm đồ tâm linh [như gỗ mít, dổi, vàng tâm], được chạm lọng[chạm thủng,chạm lỗ], chạm khắc, gắn kết với nhau thông qua ngàm mộng chứ không dùng đinh. Hoành phi cổ thường được cấu tạo theo hai dạng chính là dạng hình chữ nhật và hình cuốn thư, ngoài ra còn có bức dạng chiếc khánh, hình ô van.
Những chữ Hán [không dùng chữ Nôm] viết trên hoành phi [đại tự] thường theo 3 kiểu cơ bản là chữ CHÂN, chữ HÀNH,chữ KHẢI chữ TRIỆN.,[ít dung chữ THẢO] Nội dung bày tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên và những người có công với gia đình, dòng họ, đất nước, thông thường chỉ có từ ba đến bốn chữ như: “Vạn cổ anh linh” [muôn thuở linh thiêng], Lưu đức lưu ân [Lưu giữ mãi ơn đức]…
Những chữ lạc khoản nhỏ hơn được ghi ở một hoặc hai bên bức hoành phi sẽ cho chúng ta biết thông tin về chủ nhân của hoành phi, người viết, người tặng, sự kiện tạo ra bức hoành phi đó, về thời gian làm bức hoành phi trong đình, đền, nhà thờ họ… Hình trang trí trên các bức hoành phi như tứ linh [long, ly, quy, phượng], tứ thời [mai, lan, cúc, trúc], Cuốn Thư hình quyển sách và cây bút, hình thanh gươm… ngoài việc làm nổi bật thêm nội dung của những chữ trên bức hoành phi, còn thể hiện sự sáng tạo và thẩm mỹ của người tạo tác.
Hoành phi được treo ở những nơi thờ cúng như đình, đền, nhà thờ họ, phía trên bàn thờ gia tiên, nơi lăng mộ… Vị trí của hoành phi thường treo ngay ngắn nơi chính giữa hoặc những vị trí trang trọng khác của đền, đình hoặc ngôi nhà, hướng ra ngoài, cố định và ít di chuyển, tạo cảm giác bền vững, lâu dài. Có gia đình chỉ treo tại bàn thờ tổ tiên một bức hoành phi, nhưng cũng có gia đình treo đến hai ba bức Hoành Phi,Cuốn Thư sơn son thếp vàng, thường là gia đình khá giả. Xưa, những nhà nghèo cũng cố gắng có một bức hoành phi bằng gỗ rồi khắc chữ lên hoặc thường dùng những tấm cót, nẹp vào rồi dán những tấm giấy đỏ có viết chữ Hoành Phi đại tự lên.
Ngày nay, những bức hoành phi cổ, vốn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa còn lại không nhiều. Ở một số di tích người ta đã đưa những tấm hoành phi mới vào để thay thế cho các bức cũ đã bong sơn, long mộng hoặc tạo bức Hoành phi mới hoàn toàn.
Dưới đây là một số chữ thường được viết trên các bức hoành phi:
* HOÀNH PHI CUỐN THƯ THỜ ĐÌNH MIẾU
1. ĐỨC ĐẠI TRƯỜNG CHI
2. VẠN CỔ ANH LINH [muôn thưở linh thiêng]
3. HỘ QUỐC TÝ DÂN [Bảo vệ nước, che chở cho dân]
4. TUY NIỆM TIỀM ÂN [tưởng nhớ ân xưa]
5. LƯU PHÚC LƯU ÂN [lưu giữ mãi ơn đức]
6. HẢI ĐỨC SƠN CÔNG [công đức như biển rộng núi cao]
7. THƯỢNG ĐẲNG TỐI LINH
8. NAM THIÊN HIỂN THÁNH
9. THƯỢNG ĐẮNG PHÚC THÂN [công đức như biển rộng núi cao]
10. TẢ HỮU LINH QUAN [quan ngự ở bên phải bên trái đều linh thiêng]
* HOÀNH PHI CUỐN THƯ THỜ GIA TIÊN
1. PHÚC ĐẠI ĐƯỜNG
2. NGUYỄN [LÊ, CAO, ĐỖ, …] TỘC TỪ ĐƯỜNG
3. PHỤNG TỔ ĐƯỜNG
4. NGŨ PHÚC LÂM MÔN [năm phúc vào cửa – phú quý thọ khang linh]
5. TẤT HỮU HƯNG [ắt sẽ hưng thịnh]
6. PHÚC LAI THÀNH [phúc sẽ tạo nên]
7. ĐỨC LƯU QUANG [đức độ tỏa sáng]
8. PHÚC THỌ VÔ CƯƠNG [phúc thọ không biên giới]
9. PHÚC NHƯ ĐÔNG HẢI
10. XUÂN THU BẤT LÃO [năm tháng trôi qua vẫn không già]
11. PHÚC THỌ HẢI SƠN [phúc thọ như biển như núi]
ĐỒ THỜ ĐẠI PHÁT chuyên sản xuất hoành phi câu đối cho các đình chùa, đền thờ, điện thờ, nhà thờ họ và các gia đình.
Hoành phi câu đối là những dòng chữ được viết trên những tấm bảng gỗ với một tấm lòng thành kính, một ý nghĩa đạo đức truyền dạy các con cháu. Đôi hoành phi câu đối như lời dạy bảo, là giá trị đạo đức truyền dạy để con cháu nên người.
Hình ảnh hoành phi câu đối và bộ cửa võng được làm bằng đồng hiện nay
Ý nghĩa của hoành phi câu đối với mỗi gia đình người Việt
Trong tiếng Hán, chữ Hoành có ý nghĩa là ngang, chữ Phi mang ý nghĩa phô bày, khi được ghép lại hoành phi có nghĩa là tấm biển nằm ngang, đây là một bộ phận tất yếu để cấu thành các công trình trong kiến trúc cổ đại phương Đông, có thể nói, hoành phi là đôi mắt mang lại thần thái cho toàn bộ công trình.
Nội dung chính của một bức hoành phi là một bức tranh chữ [thư họa] với từ ba đến bốn chữ đại tự thường được viết bằng chữ Hán, đằng sau mỗi dòng chữ đều mang những ý nghĩa sâu xa, có thể kể đến một số câu hoành phi thông dụng như “Ý công hậu đức”, “vạn cổ anh linh” mang ý nghĩa công đức cao sâu thường được dùng trong đền thờ những người có công với quốc gia, “ từ bi hỷ xả”, “đức tuệ nêu cao”,… thường được treo tại các ngôi chùa…
>>> Có thể bạn quan tâm: kích thước hoành phi câu đối chuẩn nhất
Hình thức của một bộ hoành phi câu đối
Bên cạnh để thể hiện sự tôn kính với thần linh, những anh hùng dân tộc, những bức hoành phi còn là một cách để con cháu thể hiện sự tôn kính, biết ơn công lao của tổ tiên, ông cha. Chính vì vậy, trong những ngôi nhà thờ họ, có thể dễ dàng nhìn thấy những bức hoành phi với những nội dung “Phụng tổ đường”, “gia môn khang thái”, “truy niệm tiền ân”… Và thông thường, hiếm khi có nơi nào chỉ bán hoành phi câu đối bằng đồng mà không có câu đối đi kèm, mỗi câu đối bao gồm vế trên và vế dưới đi song song với nhau mang cả ý nghĩa đối ý và đối chữ. những vế đối sẽ thể hiện chỉnh thể nội dung truyền tải, thể hiện học vấn, lối chơi chữ cũng như ý nghĩa sâu xa trong đó. Thời xưa, những nơi bán hoành phi câu đối bằng đồng thường được làm bằng các loại gỗ tự nhiên chất lượng, với khả năng chống chịu mối mọt, thời tiết như mít hương, tuy nhiên ngày nay với sự phát triển về khoa học kỹ thuật, chất liệu để làm nên những tấm hoành phi cũng thay đổi, trong đó chất liệu đồng thường là lựa chọn ưu tiên sử dụng.
Với tính chất cổ kính có sẵn, bán hoàng phi câu đối bằng đồng giúp tăng thêm sự tôn nghiêm truyền thống của nơi thờ tự, cũng như sự bền vững trước thời gian do không bị mối mọt, ôxi hóa như các nguyên liệu bằng gỗ hay kim loại khác.
>>> Không thể bỏ lỡ: TOP 5+ bộ hoành phi câu đối bằng đồng đẹp, ý nghĩa nhất hiện nay
Hoành phi câu đối sử dụng nhiều chất liệu khác nhau
Hoành phi câu đối ở nhà thờ họ là vật trang trí không thể thiếu
Những câu chữ trong bộ hoành phi câu đối bằng đồng còn là lợi dậy của tổ tiên cha ông về những giá trị đạo đức truyền thống của bao đời, ca ngợi những công đức của một dòng họ với ý nghĩa nhân văn và sâu sắc cho hậu thế vô cùng.
>>> Cập nhật địa chỉ mua hoành phi câu đối chất lượng, giá tốt
Rated 4.2/5 based on 20 customer reviews