Nếu kết quả âm tính, cần lặp lại xét nghiệm HIV trong 1-3 tháng sau đó để biết chính xác có nhiễm HIV hay không.
HIV tấn công trực tiếp lên hệ miễn dịch , đến nay vẫn chưa có vắcxin phòng ngừa hay thuốc điều trị đặc hiệu. Điều quan trọng là cần tầm soát phát hiện sớm, điều trị với thuốc chống phơi nhiễm hay các liệu pháp kháng virus ART.
Các loại xét nghiệm và "thời gian cửa sổ"
Các xét nghiệm HIV có thể tìm kháng nguyên [một phần của virus] hay kháng thể [do cơ thể người bệnh sản xuất] hoặc có thể tìm cả hai. Cách xét nghiệm hiện nay thường kết hợp tìm cả kháng nguyên và kháng thể của HIV trong máu.
Mất khoảng 2 tuần để phát hiện kháng nguyên và hơn 3 tuần để cơ thể tạo đủ lượng kháng thể. Ở một số ít người, quá trình này mất đến vài tháng. Các test tầm soát HIV âm tính ngay sau khi có yếu tố nguy cơ [như quan hệ tình dục không an toàn, tiếp xúc với máu và dịch tiết của người nhiễm HIV, tiêm chích ma túy, sử dụng chung kim tiêm, truyền máu...] chưa phản ánh chính xác liệu ta có nhiễm HIV hay chưa, bởi có thể vẫn chưa đủ kháng nguyên hoặc kháng thể trong máu.
Khái niệm “thời gian cửa sổ” là khoảng thời gian giữa thời điểm thật sự bị nhiễm HIV cho đến lúc phát hiện HIV bằng các xét nghiệm. Xét nghiệm HIV ngày càng thu hẹp thời gian này và làm giảm cơ hội kết quả âm tính giả, tức là thật sự nhiễm HIV nhưng kết quả âm tính.
Ảnh: saludmovil
Có thể yên tâm khi xét nghiệm tầm soát HIV âm tính?
Âm tính với HIV là một điều đáng vui mừng nhưng chưa đủ kết luận không nhiễm HIV vì còn "thời gian cửa sổ". Việc lặp lại một xét nghiệm HIV trong 1-3 tháng sau đó là cần thiết để đảm bảo bạn có hay không nhiễm HIV.
Trong thời gian chờ đợi, cần tiếp tục tự bảo vệ mình bằng cách quan hệ tình dục an toàn với bao cao su hoặc sử dụng thuốc chống phơi nhiễm trong 72 giờ đầu nếu có nguy cơ cao, tránh dùng chung bơm kim tiêm...
Xét nghiệm tầm soát HIV dương tính tại một thời điểm bất kỳ có ý nghĩa gì
Khi HIV dương tính bằng một xét nghiệm sàng lọc [thử nghiệm bằng niêm mạc má hay bằng các thử nghiệm lấy giọt máu ở đầu ngón tay], bạn sẽ được hướng dẫn thực hiện khảo sát bằng mẫu máu được kiểm tra tại phòng thí nghiệm để đảm bảo kết quả thử nghiệm sàng lọc là chính xác. Thử nghiệm sàng lọc có thể phản ứng chéo với nhiều loại virus thông thường, tạo ra kết quả dương tính giả, tức thật sự không nhiễm HIV nhưng kết quả lại ra dương tính.
Cần làm khi mang trong mình virus HIV
Nhận được kết quả dương tính có lẽ là một sự kiện thay đổi cuộc đời bạn. Bạn có thể cảm thấy rất nhiều cảm xúc, buồn bã, vô vọng và thậm chí tức giận, nhưng cảm xúc thật sự cần thiết là sự quyết tâm đi đến quyết định sống chung với HIV.
- Dùng thuốc để điều trị HIV đúng cách mỗi ngày.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để bảo vệ bạn tình và bản thân.
- Nếu bạn tình có HIV âm tính, khuyến khích họ xem xét dùng thuốc hàng ngày để phòng ngừa HIV.
- Nhiễm HIV thường đồng nghĩa với nguy cơ nhiễm cùng các bệnh lý lây qua đường tình dục, nên tầm soát và điều trị sớm.
Xét nghiệm HIV dương tính có đồng nghĩa bị AIDS không
HIV dương tính không có nghĩa bạn mắc bệnh AIDS. AIDS là giai đoạn tiến triển sau cùng của bệnh HIV. HIV có thể dẫn đến AIDS nếu không điều trị. Việc tuân thủ y lệnh điều trị và các hướng dẫn của bác sĩ có thể giúp người nhiễm HIV sống khỏe mạnh như một người bình thường.
- Tuân thủ các bước thực hiện để có kết quả chính xác nhất. Nếu gặp bất kỳ khó khăn nào, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ hoặc nhân viên y tế cộng đồng để được hỗ trợ.
- Hầu hết các trường hợp vừa bị phơi nhiễm không thể phát hiện nhiễm HIV ngay lập tức mà cần phải có thời gian để tạo ra kháng thể hoặc lượng virus đủ để phát triển. Thông thường, cần tối thiểu 3 tháng kể từ ngày bị nhiễm virus mới nhận được kết quả dương tính với HIV. Điều này đồng nghĩa, xét nghiệm sớm sẽ khiến kết quả rơi vào tình huống “âm tính giả” trong khi thực tế đã nhiễm bệnh.
- Kết quả là âm tính thì chúc mừng bạn đã không bị nhiễm HIV. Ngược lại, bạn cần hết sức bình tĩnh với kết quả là dương tính. Sau đó tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để trao đổi một số vấn đề xoay quanh căn bệnh này, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. Đồng thời, báo kết quả với người bạn đã, đang tiếp xúc và nghi nhiễm về kết quả này nhằm tránh lây lan cho các đối tượng khác.
Cách test HIV tại nhà bằng máu đầu ngón tay
Test HIV bằng máu là phương pháp xét nghiệm truyền thống giúp phát hiện tự tồn tại của kháng thể HIV trong cơ thể. Quy trình thực hiện khá đơn giản, người làm xét nghiệm có thể tham khảo:
- Bước 1: Vệ sinh và sát trùng đầu ngón tay dự định lấy máu để làm xét nghiệm.
- Bước 2: Lấy sản phẩm ra khỏi bao bì.
- Bước 3: Dùng kim chích máu chích dứt khoát một nhát lên đầu ngón tay đã sát trùng.
- Bước 4: Nhỏ giọt máu vừa chích lên đầu que thử, sau đó nhỏ dung dịch đệm lên và đợi phản ứng.
- Bước 5: Đọc kết quả sau 15 – 20 phút thực hiện, không đọc kết quả quá 30 phút vì ngoài thời gian này kết quả không còn chính xác:
+ Kết quả là âm tính nếu chỉ có 1 vạch xuất hiện tại vị trí C.
Xuất hiện cả 2 vạch ở C và T, dù một trong hai vạch bị mờ thì kết quả là dương tinh
+ Kết quả hỏng sẽ rơi vào trường hợp không có vạch nào xuất hiện hoặc vạch xuất hiện tại T và không hiện tại C. Có thể hiểu, việc kiểm tra bị lỗi, cần được làm lại.
- Bước 6: Nếu kết quả dương tính hãy liên hệ ngay với cơ sở y tế để được tư vấn
KHI NÀO XÉT NGHIỆM HIV CHO KẾT QUẢ CHÍNH XÁC NHẤT?
Nếu tính từ ngày virus xâm nhập cơ thể thì xét nghiệm HIV sau bao lâu là chính xác? Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus có 3 kiểu hình nhân lên như sau:
- Virus nhân lên nhanh chóng vào tuần đầu, lúc này virus lan khắp cơ thể, có thể thấy virus ở trong dịch não tủy trước cả khi phát hiện được ở trong máu.
- Sau đó 3 đến 6 tuần, nhiễm trùng bắt đầu giảm, 95% số người bị nhiễm vẫn khỏe mạnh và không nghĩ mình bị nhiễm. Vậy xét nghiệm HIV sau 6 tuần có chính xác không? Thời điểm này có thể một số người có những biểu hiện của nhiễm HIV giai đoạn sớm, biểu hiện giống như cảm cúm thông thường, nhưng xét nghiệm HIV vào thời điểm này chưa đảm bảo độ chính xác cao.
- Tình trạng nhiễm trùng diễn biến thầm lặng. Việc xét nghiệm tìm virus HIV hiệu quả nhất, chính xác nhất thường sau khoảng 2-3 tháng.
- Các xét nghiệm máu hiện nay thường qua 2 bậc:
+Các xét nghiệm bậc 1 thường là test nhanh và được tiến hành 2 lần để giảm bớt sai lệch do kỹ thuật viên hoặc thiết bị gây nên.
+Nếu thử nghiệm bậc 1 dương tính, lúc đó một loạt các xét nghiệm bậc 2 được dùng để khẳng định tình trạng nhiễm bệnh.
Tóm lại, từ 2 - 3 tháng sau khi phơi nhiễm với virus HIV trở đi là thời điểm xét nghiệm tìm HIV khá chính xác.
Kết quả xét nghiệm kháng thể HIV của bạn là âm tính thì có ý nghĩa gì?
Sau khi tiến hành xét nghiệm HIV nếu kết quả trả về là âm tính [Negative], điều này có nghĩa là người xét nghiệm không bị nhiễm bệnh. Trường hợp này gọi là âm tính thật sự.
Kháng thể kháng HIV âm tính là gì?
Xét nghiệm cho kết quả âm tính. Nếu xét nghiệm có kết quả âm tính thì tức là không tìm thấy sự hiện diện của kháng nguyên p24 của virus và kháng thể kháng virus trong cơ thể người bệnh. Điều này chứng tỏ bệnh nhân không bị HIV. Tuy nhiên cũng không loại trừ trường hợp đây là giai đoạn cửa sổ.
Người bị nhiễm HIV cơ thể sống được bao lâu?
Người bị nhiễm HIV có khả năng sống khỏe tới 30 năm nếu tuân thủ phác đồ điều trị. Đây là thông tin được chuyên gia y tế hàng đầu trong lĩnh vực khẳng định. Thực tế, trên thế giới ghi nhận rất nhiều bệnh nhân nhiễm bệnh từ những năm của thập kỷ 80 hay 90 đều vẫn sống bình thường.
Kháng thể HIV xuất hiện khi nào?
Giai đoạn cửa sổ của HIV là khoảng thời gian giữa thời điểm phơi nhiễm HIV [virus xâm nhập vào cơ thể] cho đến khi phát hiện HIV bằng các xét nghiệm. Hầu hết có thể phát hiện ra sự phát triển của kháng thể HIV trong vòng 23-90 ngày sau khi nhiễm bệnh.