Tác phẩm tập hợp những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc tại các lớp huấn luyện chính trị ở Quảng Châu [Trung Quốc] trong những năm 1925 – 1927 là:
A.
B.
“Bản án chế độ thực dân Pháp”
C.
D.
Sau khi tiếp nhận Chủ nghĩa Mác-Lênin và trở thành người cộng sản, Nguyễn Ái Quốc nhận rõ: Chỉ có thể cứu nước theo con đường cách mạng vô sản. Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu [Trung Quốc]. Tại đây, từ những năm 1925-1927, Nguyễn Ái Quốc đã trực tiếp thành lập Tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội, mở 3 lớp huấn luyện chính trị cách mạng cho lớp thanh niên ưu tú của Việt Nam, tạo tiền đề cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Gần 100 năm qua, Trụ sở Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội – tại số nhà 13 [nay là số nhà 248-250] phố Văn Minh, quận Đông Sơn, thành phố Quảng Châu – trường đào tạo hạt giống đỏ cho tổ chức cách mạng của Việt Nam đã được Trung Quốc công nhận là di tích cách mạng, là điểm đến tham quan cho nhiều du khách.
Trong ngôi nhà 3 tầng nằm bên dòng Châu Giang hiền hòa vẫn còn lưu giữ nhiều hiện vật, tranh, ảnh về những năm tháng hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc. Đó là hình ảnh thanh niên 3 miền Bắc- Trung –Nam dự khóa huấn luyện đầu tiên. Nhiều học viên đã trở thành các nhà lãnh đạo nòng cốt của cách mạng Việt Nam sau này như Trần Phú, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng…
Nhiều năm làm hướng dẫn viên tại Khu di tích lịch sử này, chị Nhung Uy vô cùng cảm phục về quá trình hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. "Tinh thần của Bác Hồ trong quá trình hoạt động cách mạng gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng Người không bao giờ từ bỏ và luôn luôn kiên định và ý chí của mình. Tất cả những đóng góp của Bác Hồ đem lại sức mạnh cho nhiều người và chính sự kiên định đó làm cho mỗi người đến đây tham quan đều rất cảm động” - chị Nhung Uy cho biết.
Đáng chú ý là tầng thượng của căn nhà có nhiều phòng. Căn phòng rộng nhất dùng làm lớp học. Với 3 hàng bàn nhỏ, những chiếc bàn cá nhân liền ghế bằng gỗ tạp, trải qua gần 100 năm đã xuống màu cũ kỹ. Tại đây, đồng chí Vương, tức Nguyễn Ái Quốc đã trực tiếp giảng dạy cho những thanh niên ưu tú của Việt Nam.
Căn phòng nghỉ nhỏ của đồng chí chỉ kê đủ 1 chiếc giường cá nhân và lối đi vào. Máy đánh chữ ở cuối giường, chính tại nơi này Người đã viết những bài giảng và được in thành cuốn sách nổi tiếng có tên: “Đường Kách mệnh”- Cẩm nang chứa đựng những đường nét cơ bản của con đường giải phóng Việt Nam khỏi chế độ thuộc địa.
Tại đây, còn có ký túc xá của học viên “Lớp huấn luyện chính trị thanh niên Việt Nam”, lúc đông nhất có đến 15 người. Đời sống của học viên rất gian khổ, ngủ giường tầng, mỗi người chỉ có chiếu cói, gối và một chăn chiên mỏng.
Trung tuần tháng 10/1924, Chủ tịch Hồ Chí Minh, lúc đó lấy tên là Nguyễn Ái Quốc đã rời Moscow, đáp chuyến tàu hỏa xuyên Siberia sang thành phố Vladivostok, thuộc Liên xô cũ. Từ đây, Người đi tàu thủy tới thành phố Quảng Châu - thủ phủ của Chính phủ Cách mạng Trung Quốc do Tôn Trung Sơn lãnh đạo, để tiếp tục chuẩn bị về tư tưởng và tổ chức, tiến tới thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Giữa tháng 12/1924, Người thành lập tổ chức "Tâm Tâm xã" nhằm thu hút các thanh niên yêu nước Việt Nam. Đây là tổ chức tiền thân của "Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội". Tại đây, Nguyễn Ái Quốc trực tiếp mở 3 lớp huấn luyện chính trị cách mạng cho 75 thanh niên ưu tú của Việt Nam. Trong tất cả những nghiên cứu của ông Hoàng Quần, nguyên Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc đều khẳng định, những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc đều rất phong phú, sát với đòi hỏi của cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ.
“Hồ Chủ tịch sang làm việc ở Quảng Châu, bước đầu là bồi dưỡng những cán bộ để thành lập Đảng. Lúc bấy giờ có rất nhiều thanh niên tiến bộ của Việt Nam đang hoạt động ở Quảng Châu. Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức, giáo dục cho họ, biến họ từ những người chỉ là có tình yêu nước, muốn lật đổ chế độ thực dân pháp, rồi dần dần tiến lên có tư tưởng cách mạng theo hướng Chủ nghĩa Mác” - ông Hoàng Quần cho biết.
Tháng 6/1925, kết thúc khóa huấn luyện đầu tiên, cũng ở trên tầng thượng ngôi nhà số 13 phố Văn Minh, Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên - tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.
Gần 100 năm sau biết bao biến thiên, thay đổi của lịch sử, ngôi nhà bình dị ở khu phố Văn Minh đã trở thành một địa chỉ đỏ quan trọng cho những người dân Việt Nam tới thăm mỗi khi đến Quảng Châu, là một minh chứng sống động cho những năm tháng hoạt động của Nguyễn Ái Quốc trước khi về nước lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi vẻ vang./.
Tiểu sử hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trước năm 1945 cho thấy, do yêu cầu của công tác cách mạng, Bác đã sống và hoạt động tại Trung Quốc qua nhiều thời kỳ, tổng cộng có đến gần 10 năm. Trong các thời kỳ đó, thời kỳ 1924-1927 Người ở Quảng Châu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cách mạng Việt Nam. Nó đánh dấu thời kỳ Người trở về gần đất nước, “... đi vào quần chúng, thức tỉnh họ, tổ chức họ, đoàn kết họ, huấn luyện họ, đưa họ ra đấu tranh giành tự do, độc lập...” [Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1994, trang 47]. Như chúng ta biết, sau khi tiếp nhận Chủ nghĩa Mác-Lênin và trở thành người cộng sản, Nguyễn Ái Quốc đã thấy rõ chỉ có thể cứu nước theo con đường cách mạng vô sản. Trên đường trở về Tổ quốc, Người đã đến nước Nga – Xô-viết, quê hương của Cách mạng Tháng Mười và của V.I. Lênin vĩ đại. Cuối năm 1924, Người đến Quảng Châu [Trung Quốc], trên cương vị phái viên của Quốc tế Cộng sản, trong Phái bộ của Cố vấn Bôrôđin, bên cạnh Chính phủ Tôn Dật Tiên. Quảng Châu - thủ phủ của tỉnh Quảng Đông [Trung Quốc] là một trung tâm chính trị, kinh tế và văn hoá lớn ở miền Nam Trung Quốc. Nơi đây có nhiều khu công nghiệp lớn, bến cảng thông thương quốc tế, đồng thời cũng tập trung số lượng lớn công nhân với bề dày đấu tranh mạnh mẽ chống lại đế quốc, phong kiến và quân phiệt. Quảng Châu cũng là nơi trú chân của những nhà hoạt động yêu nước và cách mạng Việt Nam thuộc nhiều thế hệ, hoặc xuất dương tìm đường cứu nước, hoặc thất bại phải lánh nạn ra nước ngoài. Đầu những năm 20 của thế kỷ XX, một lớp thanh niên mới đầy nhiệt huyết rủ nhau tìm đến Quảng Châu. Lúc này Việt Nam Quang phục hội đang tan rã. Họ cảm thấy thất vọng trước khuynh hướng cách mạng bảo thủ, cũ kỹ của lớp tiền bối và muốn tìm một con đường đi mới. Vì vậy năm 1922, họ đã lập ra nhóm Tâm tâm xã. Nhóm gồm những thanh niên đầy nhiệt huyết và chí khí, sẵn sàng hy sinh tính mệnh vì nghĩa lớn để thức tỉnh đồng bào, song vì chưa có người tổ chức và hướng dẫn nên họ chưa biết làm gì ngoài hành động mưu sát cá nhân mà tiêu biểu là vụ mưu sát Toàn quyền Đông Dương Meclanh ngày 19/6/1924 tại Quảng Châu. Nguyễn Ái Quốc lúc đó đang ở Liên Xô dự Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản. Người đã thấy “cánh én báo hiệu mùa xuân”, nhưng chỉ một cánh én thì không thể làm nên mùa xuân. Vì vậy Người càng nóng lòng trở về Trung Quốc để dẫn dắt và chỉ đạo cách mạng Việt Nam. Được sự giúp đỡ bí mật của Đảng cộng sản Trung Quốc và Chính phủ cách mạng ở Quảng Châu, từ đầu năm 1926 đến tháng 4 năm 1927, tại Trụ sở số nhà 13 và 13B đường Văn Minh [nay là số nhà 248 và 250] đối diện với Trường Đại học Trung Sơn [nay là Bảo tàng Cách mạng Quảng Châu], Nguyễn Ái Quốc đã trực tiếp mở 3 lớp huấn luyện chính trị cách mạng cho lớp thanh niên ưu tú của Việt Nam, với tổng số 75 người. Lớp đầu tiên được khai mạc vào khoảng đầu năm 1926. Báo cáo của Nguyễn Ái Quốc gửi Quốc tế Cộng sản ngày 3/6/1926 cũng cho biết: “Tổ chức một trường tuyên truyền. Các học viên được bí mật đưa đến Quảng Châu. Sau một tháng rưỡi học tập, họ trở về nước. Khoá thứ nhất được 10 học viên, khoá thứ hai sẽ mở vào tháng 7 tới, sẽ có khoảng 30 người...”. Theo Hồi ký của Hồ Tùng Mậu, dự học Khoá 1 có: Ngô Chính Quốc, Lê Lợi [tức Lê Duy Điếm], Vũ Nam Hồng, Lý Mộng Sơn, bốn người khác chỉ nhớ tên là: Ngô, Trương, Chu, Hoàng, còn hai người nữa thì không nhớ tên. Lớp học do Nguyễn Ái Quốc và Lâm Đức Thụ phụ trách, ngoài ra còn có các giảng viên của đảng cộng sản anh em, bằng tiếng Anh thì Nguyễn dịch, tiếng Trung Quốc thì Lâm dịch. Bản thân Hồ Tùng Mậu cũng thường đến nghe [Hồi ký của Hồ Tùng Mậu, lưu tại Viện Lịch sử Đảng]. Từ giữa năm 1926 đến đầu năm 1927, Nguyễn Ái Quốc mở thêm 2 lớp nữa, mỗi lớp hơn 30 người. Do số học viên tăng, nên lớp học ở số nhà 13 đường Văn Minh trở nên chật chội, phải mở thêm cơ sở mới ở phố Nhân Hưng, gần đại lộ Đông Cao. Trên gác 2, Hồ Tùng Mậu được Nguyễn Ái Quốc giao cho phụ trách phần sinh hoạt và ngoại khoá của lớp, mua sắm chăn màn, quần áo mùa đông, chăm sóc vệ sinh, ăn ở. Tham dự Khoá 2 có các đồng chí: Trần Phú, Nguyễn Ngọc Ba, Phan Trọng Bình, Phan Trọng Quảng, Nguyễn Văn Lợi, Nguyễn Công Thu, Nguyễn Danh Thọ, Nguyễn Văn Khang, Nguyễn Văn Đắc, Nguyễn Danh Tề, Nguyễn Lương Bằng, Lê Thiết Hùng và một số khác từ Xiêm [Thái Lan] sang như Lý Thế Hanh [Võ Tùng], Lam Giang [Nguyễn Sinh Thản], Canh Tân [Đặng Thái Thuyến]... Đồng chí Phạm Văn Đồng cũng sang dịp này, nhưng bị ốm một thời gian nên vào học khoá sau. Khoá 3 triệu tập vào cuối năm 1926. Tham dự lớp có Trần Văn Cung [Quốc Anh], Cẩm [Nguyễn Đình Từ], Ngọ [Phan Đăng Đệ], Quốc Hoa [Võ Mai], Dương Hạc Đính, Hưng Nam, Phi Vân, Lạc Long, Ngô Việt, Thanh Tân, Điền Hải, Lê Duy Nghệ, Nguyễn Danh Đới, Vũ Trọng, Nguyễn Tường Loan v.v.. Khoá 3 kết thúc vào khoảng đầu năm 1927. Chương trình huấn luyện của lớp chính trị cách mạng - theo Hồi ký của Nguyễn Công Thu - đại thể gồm có: - Cách mạng là gì? Có mấy thứ cách mạng: Cách mạng Mỹ, Cách mạng Pháp, Cách mạng Tháng Mười Nga... - Các chủ nghĩa: Chủ nghĩa Tam dân, Chủ nghĩa vô chính phủ, Chủ nghĩa cộng sản. - Quốc tế là gì ? Đã có mấy quốc tế: Đệ nhất, Đệ nhị, Đệ tam quốc tế... - Các chính thể: Lập hiến, đại nghị, uỷ viên chế. - Các tổ chức: Quốc tế phụ nữ, Quốc tế thanh niên, Quốc tế công nhân và Quốc tế cứu tế đỏ... - Các tổ chức: Nông hội, Công hội v.v.. Giảng viên chính của các lớp là đồng chí Vương [tức đồng chí Nguyễn Ái Quốc]. Ngoài ra còn có một số giảng viên của Đảng cộng sản Trung Quốc và Liên Xô như: bà Liêu Trọng Khải, vợ chồng lãnh tụ Pháo La Đình [tức Bôrôđin]. Nội dung các bài giảng của Nguyễn Ái Quốc sau này được Hội Liên hiệp các dân tộc bị áp bức tập hợp lại và in thành cuốn sách nổi tiếng có tên gọi: Đường Kách mệnh.
[Tài liệu tham khảo: Nguyễn Ái Quốc ở Quảng Châu 1924-1927, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1998].