Loạt bài soạn, Giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 bộ sách Cánh diều hay, chi tiết được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Giáo dục công dân lớp 6 sẽ giúp các bạn dễ dàng làm bài tập về nhà, nắm vững kiến thức, từ đó đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, bài thi môn Giáo dục công dân 6.
Giáo dục công dân lớp 6 Bài 1: Tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ
Khởi động trang 4 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều: Cả lớp cùng nghe bài hát Ba ngọn nến lung linh, nhạc và lời Ngọc Lễ
Trả lời câu hỏi:
- Nội dung bài hát nói lên điều gì?
- Ghi lại ca từ thể hiện nội dung đó.
Lời giải:
- Nội dung bài hát nói về tình cảm gia đình, thương yêu gắn bó với nhau giữa các thành viên trong gia đình.
- Ca từ thể hiện nội dung đó: Gia đình gia đình, Ôm ấp những ngày thơ, Cho ta bao kỷ niệm thương mến, Gia đình gia đình, Vương vấn bước chân ta đi, Ấm áp trái tim quay về.
Khám phá 1 trang 5 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều:
a] Truyền thống của gia đình Giáo sư Tôn Thất Tùng được thể hiện như thể nào qua thông tin trên?
b] Em còn biết những truyền thống nào khác của các gia đình, dòng họ?
c] Em hiểu thế nào là truyền thống gia đình, dòng họ?
Lời giải:
a] Gia đình Giáo sư, bác sĩ Tôn Thất Tùng là gia đình y đức, nổi tiếng trong lịch sử Y học Việt Nam và thế giới. Ba người con của Giáo sư Tôn Thất Tùng đều tiếp nối truyền thống, sự nghiệp của cha trong ngành Y.
b] Truyền thống: Hiếu học, hiếu thảo, cần cù lao động, giữ gìn nghề truyền thống…
c] Truyền thống gia đình, dòng họ là những giá trị tốt đẹp mà gia đình, dòng họ đã tạo ra, được lưu truyền, phát huy từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Khám phá 2 trang 6 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều:
a] Vì sao chị Nga đã thành công trong nghề làm công?
b] Theo em, truyền thống gia đình, dòng họ mang lại điều gì cho mỗi chúng ta?
Lời giải:
a] Chị Nga đã thành công trong nghề làm cốm vì chị kế thừa nghề làm cốm của gia đình, chị mở rộng quy mô sản xuất đa dạng hóa sản phẩm có thương hiệu nổi tiếng; tích cực tìm kiếm thị trường tiêu thụ để tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm.
b] Truyền thống gia đình, dòng họ giúp chúng ta có thêm kinh nghiệm và sức mạnh trong cuộc sống; góp phần làm phong phú thêm truyền thống và bản sắc dân tộc, nhất là trong thời đại ngày nay.
Khám phá 3 trang 7 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều: Thảo luận các tình huống sau:
Tình huống 1:
Tiến sinh ra trong một gia đình, dòng họ có truyền thống hiếu học, từ bao đời nay đều có người học giỏi, đỗ đạt cao, một số người là tiến sĩ, nhiều người là cử nhân đại học, đang công tác ở nhiều nơi trên đất nước. Tự hào về dòng họ của mình, Tiến quyết tâm phấn đấu học giỏi để tiếp bước truyền thống của gia đình, dòng họ mình. Suốt từ lớp 1 đến lớp 6 Tiến luôn chăm chỉ học hành ở trường và ở nhà. Năm nào Tiến cũng là học sinh xuất sắc.
Tình huống 2:
Yến sinh ra trong một gia đình làm nghề dệt chiếu cói truyền thống. Đời cụ, đời ông, đời bố và các cô, chú, bác của Yến đều có người theo nghề này. Tự hào về nghề truyền thống của gia đình, Yến thường hỏi bố mẹ để tìm hiểu về nghề dệt chiếu cói của gia đình, dòng họ mình từ các đời trước. Ngay từ khi học lớp 6, khi có thời gian ở nhà, Yến thường phụ giúp bố mẹ và dần làm quen về cách dệt chiếu cói. Tiếp nối bố mẹ, Yến học hỏi từng bước và quyết đi theo nghề dệt chiếu cói của gia đình.
? Tiến đã biết giữ gìn, phát huy truyền thống của gia đình, dòng họ mình như thế nào?
? Yến đã làm gì để giữ gìn nghề truyền thống của gia đình?
Lời giải:
Tình huống 1:
Tiến đã biết tự hào về truyền thống hiếu học của dòng họ mình, Tiến quyết tâm phấn đấu học giỏi để tiếp bước truyền thống của gia đình, dòng họ. Suốt từ lớp 1 đến lớp 6 Tiến luôn chăm chỉ học hành ở trường và ở nhà. Năm nào Tiến cũng là học sinh xuất sắc.
Tình huống 2:
Yến đã biết tự hào về nghề dệt chiếu cói truyền thống của gia đình. Yến thường hỏi bố mẹ để tìm hiểu về nghề dệt chiếu cói của gia đình, dòng họ mình từ các đời trước. Ngay từ khi học lớp 6, khi có thời gian ở nhà, Yến thường phụ giúp bố mẹ và dần làm quen về cách dệt chiếu cói.
..............................
..............................
..............................
Giáo dục công dân lớp 6 Bài 2: Yêu thương con người
Khởi động trang 9 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều: Cả lớp cùng nghe bài hát Thương người như thể thương thân, nhạc và lời Phạm Đăng Khương và trả lời câu hỏi:
- Nội dung bài hát thể hiện điều gì?
- Những ca từ nào trong bài hát thể hiện nội dung đó?
Lời giải:
- Nội dung bài hát thể hiện tình cảm yêu thương, mến thương giữa người với người.
- Những ca từ trong bài hát thể hiện nội dung: Lúc gian nan chia nhau từng tấm áo, ta đang sống giữa vòng tay mọi người, cùng tiếng ca, ước mơ cùng chung tiếng nói, thương người như thể thương thân.
Khám phá 1 trang 10 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều:
a] Em có suy nghĩ gì sau khi đọc thông tin về Nguyễn Hải An?
b] Điều gì đã khiến Hải An muốn hiến tặng giác mạc cho người khác?
c] Từ thông tin trên, em hiểu thế nào là yêu thương con người?
Lời giải:
a] Sau khi đọc thông tin về Nguyễn Hải An, em rất cảm động, kính trọng và khâm phục bạn Hải An về nghĩa cử cao đẹp của bạn.
b] Chính tấm lòng yêu thương con người, yêu mến cuộc đời đã khiến Hải An muốn hiến tặng giác mạc cho người khác.
c] Yêu thương con người là sự quan tâm, giúp đỡ, làm những điều tốt đẹp cho người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn.
Khám phá 2 trang 11 Giáo dục công dân lớp 6 - Cánh diều:
Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
a] Em hãy mô tả nội dung và đặt tên cho từng bức hình trên.
b] Hãy nêu các biểu hiện của yêu thương con người và biểu hiện chưa yêu thương con người.
Lời giải:
a]
- Hình 1: Bạn học sinh dắt tay bà lão qua đường. Tên bức hình: “Nắm tay yêu thương” hoặc “Yêu thương trên đường”.
- Hình 2: Một người bị ngất trên đường nhưng những người xung quanh không ai quan tâm, giúp đỡ. Tên bức hình: “Sự vô cảm của con người” hoặc “Thờ ơ và vô cảm”.
- Hình 3: Bạn học sinh đẩy xe lăn đưa người bạn tật nguyền đến trường. Tên bức hình: “Tình bạn tươi đẹp” hoặc “Cùng bạn đến trường”.
- Hình 4: Anh thanh niên tham gia hiến máu nhân đạo. Tên bức hình: “Một giọt máu trao đi, một cuộc đời ở lại” hoặc “Giọt hồng yêu thương”.
- Hình 5: Các bạn học sinh tặng quà, giúp đỡ, hỗ trợ những người nghèo, có hoàn cảnh khó khăn. Tên bức hình: “Món quà yêu thương” hoặc “Yêu thương trao nhau”.
- Hình 6: Bạn nhỏ bị cha mắng mỏ, xúc phạm đang ôm mặt khóc. Tên bức hình: “Đứa trẻ bị tổn thương” hoặc “Tuổi thơ bất hạnh”.
b] Các biểu hiện của yêu thương con người và biểu hiện chưa yêu thương con người.
* Biểu hiện của yêu thương con người: Sẵn sàng giúp đỡ, cảm thông chia sẻ những khó khăn, đau thương của người khác, dìu dắt giúp đỡ những người mắc sai lầm để họ tìm ra điều đúng đắn, biết hi sinh quyền lợi của bản thân.
Ví dụ:
- Bố mẹ, con cháu chăm sóc ông bà khi ốm
- Giúp em nhỏ học bài
- Bố mẹ động viên các con cố gắng trong học tập và rèn luyện
- Các con biết kính trọng, yêu thương, chia sẻ việc nhà với ông bà, cha mẹ…
- Ủng hộ các bạn có hoàn cảnh khó khăn trong lớp
- Giúp đỡ bạn khuyết tật trong lớp, trong trường
- Thầy cô hỗ trợ, dạy các em thành học sinh chăm ngoan, học giỏi…
- Chung tay ủng hộ đồng bào lũ lụt, hạn hán
- Giúp đỡ bà con nông dân tiêu thụ hàng hóa nông sản
- Hỗ trợ người bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh [Covid-19]…
* Biểu hiện chưa yêu thương con người: Vô tâm, lạnh lùng đối với khó khăn của người khác, chỉ biết nghĩ cho bản thân mình, không giúp đỡ khi chứng kiến người khác khó khăn, hoạn nạn; hận thù, mâu thuẫn, căm ghét nhau.
- Người đàn ông đang chửi mắng một cô gái
- Một người bị ngất trước đám đông nhưng không ai quan tâm
- Nói xấu, hãm hại đồng nghiệp, bạn bè
- Trộm tiền của người bệnh ở bệnh viện
- Lừa đảo người bệnh mua thuốc giả…
..............................
..............................
..............................
Loạt bài soạn, Giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết được biên soạn bám sát chương trình sách giáo khoa Giáo dục công dân lớp 6 sẽ giúp các bạn dễ dàng làm bài tập về nhà, nắm vững kiến thức, từ đó đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, bài thi môn Giáo dục công dân 6.
Giáo dục công dân lớp 6 Bài 1: Tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ
Khởi động trang 5 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Cả lớp cùng nghe bài hát “Lá cờ” [sáng tác: Tạ Quang Thắng] để trả lời câu hỏi:
a] Bài hát nói về truyền thống nào của gia đình Việt Nam?
b] Chia sẻ hiểu biết của em về truyền thống đó?
Lời giải:
a] Bài hát “Lá cờ” [sáng tác: Tạ Quang Thắng], nói về truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam như:
- Truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc chính đáng,
- Truyền thống yêu thương con người,
- Truyền thống cần cù lao động.
b] Chia sẻ hiểu biết của em về truyền thống đó: Từ ngàn xưa, người Việt Nam luôn tự hào về những truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình như truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống yêu thương con người, truyền thống cần cù lao động… Chính những truyền thống này, đã tạo nên sức mạnh cho chúng ta trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước. Là người Việt Nam mỗi chúng ta cần phải giữ gìn và phát huy.
Khám phá 1 trang 5 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy đọc những thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi:
Dòng họ Đặng ở Sơn La là dòng họ có truyền thống hiếu học. Qua nhiều thế hệ, các gia đình trong dòng họ luôn quan tâm, chăm lo việc học hành của con em mình. Trẻ em đến tuổi đều được tới trường, nhiều em đạt thành tích cao trong học tập. Nhiều thành viên trong dòng họ đã trưởng thành, là cán bộ có đóng góp tích cực trong việc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước. Con cháu trong dòng họ luôn tự hào và không ngừng phát huy truyền gia đình, dòng họ hiếu học.
a] Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống gì? Em hãy suy nghĩ gì về truyền thống ấy?
b] Hãy kể tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết?
Lời giải:
a] Dòng họ Đặng ở Sơn La có truyền thống hiếu học, truyền thống yêu quê hương, đất nước. Em nghĩ đây là truyền thống tốt đẹp cần lưu giữ và phát huy, em thấy ngưỡng mộ, đáng học tập.
b] Tên các truyền thống gia đình, dòng họ mà em biết:
- Truyền thống yêu quê hương, đất nước.
- Truyền thống hiếu học.
- Truyền thống cần cù lao động.
- Truyền thống làm đồ gốm.
- Truyền thống làm nón lá.
- Truyền thống làm chiếu cói.
- Truyền thống làm đồ gỗ mĩ nghệ.
- Truyền thống làm …
....................................
....................................
....................................
Giáo dục công dân lớp 6 Bài 2: Yêu thương con người
Khởi động trang 9 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a] Hình ảnh gợi cho em nhớ tới sự việc nào xảy ra ở nước ta?
b] Trước sự việc đó, Nhà nước và Nhân dân ta đã có những hành động gì?
c, Em hãy chia sẻ cảm xúc của mình trước những hành động đó?
Lời giải:
a] Hình ảnh gợi cho em nhớ tới sự kiện: Lũ lụt ở miền Trung
b] Trước sự việc đó, Nhà nước và Nhân dân ta đã có những hành động như:
+ Hỗ trợ lương thực, thực phẩm, nước uống, thuốc men, quần áo, chăn màn, sách vở…
+ Thực hiện di dân cho những hộ ở vùng thấp.
+ Xây dựng các trung tâm tránh trú, sơ tán phù hợp.
+ Sau lũ là khẩn trương dọn dẹp vệ sinh.
+ Sửa chữa và xây dựng lại nhà đã bị hư hỏng do bão lũ.
+ Hỗ trợ tiền, hạt giống, tư liệu sản xuất cho bà con nông dân….
c] Cảm xúc của em là:
+ Cảm thấy rất tự hào vì mình là người Việt Nam có truyền thống giàu lòng nhân nghĩa.
+ Biết ơn Nhà nước, những nhà tài trợ, các tổ chức, cá nhân hảo tâm đã cùng chung tay xoa dịu những mất mát mà đồng bào miền Trung phải ghánh chịu trong cơn bão vừa qua.
Khám phá 1 trang 10 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy đọc những thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
Bé Nguyễn Hải An, 7 tuổi bị căn bệnh u thần kinh đệm cầu não lan toả - một căn bệnh hiện tại chưa có phương pháp điều trị tối ưu. Sau một thời gian điều trị tại bệnh viện nhưng không qua khỏi, thực hiện ước vọng của bé khi còn sống mẹ bé và gia đình đã quyết định hiến tặng giác mạc của bé. Hai giác mạc của Hải An sau đó đã được ghép cho một cụ bà 73 tuổi và một người đàn ông 42 tuổi.
Việc mẹ bé và gia đình đã cố gắng vượt qua nỗi đau, quyết định hiến giác mạc để trao ánh sáng cho người khác với mục đích cứu người, làm việc thiện đã viết nên câu chuyện đẹp về lòng nhân ái, biết sống vì người khác, đem lại hạnh phúc cho người khác để sự sống mãi tiếp nối, trường tồn. Cô Thùy Dương, mẹ của bé chia sẻ: “ Việc hiến tạng là di nguyện của con. Lúc con còn tỉnh táo, hai mẹ con hay thủ thỉ và bé đã nói ra mong muốn của mình về việc hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người; một phàn là muốn mẹ tiếp tục sống tiếp vì con còn trên thế gian”. Như một hiệu ứng kì diệu, sau khi biết nghĩa cử cao đẹp của bé Hải An, đã có hàng nghìn người trên cả nước đăng kí hiến tạng sau khi qua đời.
a] Ước nguyện bé Hải An là gì? Em có suy nghĩ như thế nào về ước nguyện đó?
b] Theo em, yêu thương con người là gì?
Lời giải:
a] Ước nguyện bé Hải An là hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người; một phần là muốn mẹ tiếp tục cuộc sống tiếp vì con còn trên thế gian.
- Em có suy nghĩ về ước nguyện đó là:
+ Đây một ước nguyện cao đẹp, lớn lao thể hiện tình yêu thương con người, biết sống vì người khác.
+ Đây là ước nguyện, việc làm đáng được tưởng nhớ và tôn trọng.
+ Là tấm gương sáng để người khác noi theo.
b] Theo em, yêu thương con người là sự quan tâm, giúp đỡ, làm những điều tốt đẹp cho người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn.
- Qua thông tin về bé Nguyễn Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy chỉ ra những biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
Lời giải:
Qua thông tin về bé Nguyễn Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, em đưa ra những biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
| Hình thức | Biểu hiện |
| Lời nói | - Chân thật, gần gũi, yêu thương cụ thể như: + Hãy để mình giúp bạn nhé! + Cháu có thể giúp bà được gì không ạ? + Không sao đâu, mình sẽ luôn bên bạn, mọi chuyện sẽ tốt thôi, bạn đừng buồn nữa nhé! + Có chuyện gì bạn hãy tâm sự với mình, nếu làm được gì giúp bạn mình sẽ cố gắng hết sức … |
| Việc làm | - Giúp đỡ người nghèo. - Giúp đỡ người khuyết tật. - Giúp đỡ đồng bào bão lụt. - Giúp đỡ hội người mù. - Giúp đỡ mẹ Việt Nam anh hùng. - Giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn. - Giúp đỡ người già neo đơn, không nơi nương tựa. …. |
| Thái độ | - Quan tâm. - Cảm thông. - Lo lắng. - Đồng cảm. - Chia sẻ. … |
- Quan sát hình ảnh và cho biết: Tình yêu thương con người được biểu hiện như thế nào trong các mối quan hệ: gia đình, nhà trường, xã hội. Em cần làm gì để thể hiện tình yêu thương con người? ?
Lời giải:
- Quan sát hình ảnh cho chúng ta biết tình yêu thương con người được biểu hiện trong các mối quan hệ cụ thể như sau:
+ Gia đình: Quan tâm, chăm sóc, động viên, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình…
+ Nhà trường: Các bạn giúp đỡ lẫn nhau trong học tập và rèn luyện; học sinh biết ơn kính trọng thầy cô…
+ Xã hội: Là sự đồng cảm, chia sẻ, sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau, quan tâm nhau trong lúc khó khăn, đau ốm…
Em cần làm để thể hiện tình yêu thương con người: Đồng cảm, chia sẻ, giúp đỡ những người trong lúc khó khăn; sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau, tham gia các hoạt động từ thiện, biết tha thứ cho lỗi lầm của người khác khi họ sửa chữa, khi cần thiết có thể hi sinh quyền lợi của bản thân vì người khác.
- Em hãy nêu biểu hiện trái với yêu thương con người?
Lời giải:
- Biểu hiện trái với yêu thương con người:
+ Thù hận.
+ Mâu thuẫn.
+ Căm ghét nhau.
+ Đố kị.
+ Thờ ơ, lạnh nhạt, bàng quan trước nỗi khổ đau của người khác
+ Làm những điều có hại cho người khác vì sự ích kỉ, tham lam của mình.
…..
....................................
....................................
....................................