Có nên mua nhà ở xã hội Phương Canh

Tại một số dự án NƠXH, nếu muốn chắc suất mua căn hộ thì khách hàng phải mất một số tiền "bôi trơn" cho môi giới để họ hợp thức thủ tục hồ sơ mua nhà, cũng như hướng dẫn các “thủ thuật” bốc thăm mà chỉ người trong cuộc ngầm quy định với nhau.

“Đi đêm” quyền mua nhà

Việc xây dựng chính sách về NƠXH là một chủ trương lớn của Ðảng, Nhà nước nhằm bảo đảm an sinh xã hội. Luật Nhà ở năm 2014 đã quy định rõ 10 đối tượng được hưởng chính sách về NƠXH, chủ yếu là người có công, người có thu nhập thấp và gia đình, cá nhân bị giải tỏa, phá dỡ nhà mà chưa được bồi thường... Tuy nhiên, không phải cứ thuộc 10 đối tượng đó là được mua NƠXH, mà còn phải tuân thủ hàng loạt các quy định về điều kiện mua và hoàn thiện hồ sơ. Chính vì vậy, không phải người dân nào cũng biết cách tiếp cận trực tiếp thông tin dự án NƠXH và luôn được “dẫn dắt” thông tin bởi hệ thống môi giới bên ngoài.

Thời gian gần đây, dự án nhà ở xã hội NTHOME Phương Canh (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng NHS làm chủ đầu tư cũng gặp phải ồn ào, khi nhiều khách hàng đặt ra nghi vấn có sự không minh bạch trong quá trình bốc thăm quyền được mua, quyền mua căn hộ.Vừa qua, Báo điện tử Xây dựng nhận được một số thông tin phản ánh về việc: Để được quyền mua căn hộ tại dự án NƠXH thuộc địa bàn quận Nam Từ Liêm, người mua nhà sẽ phải bỏ ra vài chục triệu đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là số tiền đảm bảo quyền được mua, còn nếu muốn được sở hữu căn hộ trong khoảng diện tích mong muốn, mức chi phí có thể lên đến hàng trăm triệu đồng/căn. Để lấy niềm tin của khách hàng, môi giới sẽ gửi mẫu trước bản hợp đồng tư vấn. Tiêu đề là “Hợp đồng tư vấn pháp lý” nhưng nội dung bên trong như “Hợp đồng đặt cọc”, có bên giao tiền và bên nhận tiền. Nếu trường hợp khách hàng không bốc trúng nhà thì sẽ được hoàn lại tiền. Còn trong trường hợp khách không mua, sẽ không được hoàn lại tiền.

Theo đó, sau khi mất 40 triệu đồng cho môi giới là Công ty Cổ phần Dịch vụ Bất động sản Thăng Long, anh Nguyễn Đức T (quận Thanh Xuân, Hà Nội) được nhân viên môi giới tư vấn nhiệt tình hồ sơ, thiếu mẫu xác nhận nào, môi giới sẵn sàng hỗ trợ kèm theo thu phí. Theo đó, anh T đợi đến ngày bốc thăm quyền mua, có mặt và làm theo cách môi giới “phím” trước. Cụ thể, theo nhân viên môi giới, dấu hiệu nhận biết phong bì trúng/trượt có đặc điểm như sau: Với phong bì trúng quyền mua căn hộ, con dấu niêm phong của chủ đầu tư sẽ được đóng ngang, cân chính xác ở mặt sau phong bì, chỗ bóc phong bì. Đặc biệt, các phong bì trúng (có quyền mua) được in phiếu màu hồng để dễ nhận biết. Còn lại, các phong bì trượt được in phiếu màu xanh, dấu niêm phong đóng lộn xộn ở các vị trí khác. Những dấu hiệu này được các môi giới gửi riêng cho người bỏ tiền mua suất, những người không mua sẽ hoàn toàn dựa vào vận may. Và với những thông tin, hướng dẫn chi tiết như vậy, anh Nguyễn Đức T dễ dàng nhận biết phong bì chứa phiếu “trúng” và dễ dàng bốc được quyền mua căn hộ.

Như vậy, với việc bỏ ra 40 triệu đồng cho sàn môi giới, anh Nguyễn Đức T dễ dàng bốc được quyền mua căn hộ đúng nguyện vọng (căn 2 phòng ngủ) tại dự án NƠXH NT HOME Phương Canh. Sau khi kết thúc việc bốc thăm và chắc suất mua được, anh T phải hoàn trả lại hợp đồng tư vấn và các phiếu thu tiền cho nhân viên môi giới của Công ty Cổ phần Dịch vụ Bất động sản Thăng Long. Đây là một điều khoản trong hợp đồng tư vấn, được soạn ra nhằm giữ bí mật thông tin cho các bên liên quan, nhất là việc mua bán suất NƠXH.

Một khách hàng khác tên V.V.H, sau khi hoàn thiện hồ sơ được bốc thăm quyền mua căn hộ, nhưng anh này đã “kém may mắn” khi bốc phải phiếu “trắng”. Điều lạ là, sau khi dò hỏi những khách hàng xung quanh, nhiều người cũng trong tình trạng tương tự, chỉ lác đác vài người trúng. “Tôi cho rằng, việc bốc thăm quyền mua căn hộ đang có sự thiếu minh bạch, hòm phiếu hầu như là phiếu trắng. Chúng tôi mong rằng các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc, làm rõ sự việc này, tránh tình trạng một lượng lớn NƠXH được bán thông qua môi giới ” – Vị khách hàng này cho biết
.

Trong vai người có nhu cầu mua căn hộ tại dự án NƠXH NTHOME Phương Canh, phóng viên Báo điện tử Xây dựng liên hệ chị Hảo, số điện thoại 0963XXX451 – nhân viên sàn giao dịch bất động sản. Qua trao đổi, chị Hảo thông tin: Thực ra đợt 2 này phiếu trắng sẽ nhiều, nếu anh bốc thì tỷ lệ sẽ là 1 chọi 6 rồi. Bây giờ mua ở đấy khó lắm, nếu anh mua thì chỉ có nhà ở thương mại hoặc anh có thể chuyển qua dự án khác đi. Kể cả thuê người ta cũng bốc trước rồi. Đối với khách hàng đặt đợt trước (đợt 1 – PV), bên em chuẩn bị khớp căn hết rồi, đợt 2 bên em cũng không nhận nhiều đâu.

Khi phóng viên đề cập đến thủ tục nộp hồ sơ, chị này cho biết: Hồ sơ cần những gì thì em hướng dẫn thôi, phí cũng tùy như đợt trước là khoảng mấy chục triệu.

Sôi động thị trường môi giới

Ở một diễn biến khác, việc chuyển nhượng quyền mua NƠXH là không được phép, nhưng hiện nay trên các hội nhóm mạng xã hội, tình trạng rao bán căn hộ diễn ra phổ biến, công khai. Khách hàng có nhu cầu chỉ cần tham gia vào một số nhóm như: “Hội cư dân chung cư NTHOME Phương Canh – Nam Từ Liêm” hoặc tìm từ khóa trên google sẽ nhận được rất nhiều thông tin liên quan đến việc “đổi phiếu trắng bốc trượt quyền mua diện tích”, “bán suất ngoại giao” tại dự án NƠXH NHS Phương Canh…

Có nên mua nhà ở xã hội Phương Canh

Có trường hợp còn công nhiên chụp biên bản, rao bán quyền mua căn hộ trên mạng.

Có nên mua nhà ở xã hội Phương Canh

Nhan nhản các mời chào mua bán căn hộ, xử lý hồ sơ trượt thành trúng.

Liên quan đến sự việc này, được biết ngày 21/9 Sở Xây dựng Hà Nội đã có Văn bản số 8660/SXD-PTĐT gửi Bộ Xây dựng và UBND Thành phố Hà Nội Báo cáo làm rõ nội dung báo chí phản ánh liên quan đến lĩnh vực nhà ở trên địa bàn thành phố.

Theo đó, đối với dự án NƠXH NTHOME Phương Canh, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết: Ngày 26/8/2020 Sở Xây dựng đã có Văn bản số 7760/SXD-PTĐT đề nghị các chủ đầu tư dự án đang tổ chức tiếp nhận, xét duyệt hồ sơ bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH: Tuân thủ quy trình bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH theo đúng quy định của Luật Nhà ở 2014 (từ Điều 49 đến Điều 52); Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH (các Điều 20, 22, 23); Quy định của UBND Thành phố tại Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND ngày 5/11/2019 về quản lý bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH trên địa bàn Thành phố Hà Nội (các Điều 4, 6, 8)…

Liên quan đến dự án NTHOME Phương Canh, ngày 20/8/2020 Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã có Văn bản số 406/TTr-TTXD gửi Sở Xây dựng về việc báo chí phản ánh nội dung mua suất bốc thăm trúng căn hộ tại dự án. Ngày 3/9/2020, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 8024/SXD-TTr báo cáo Thanh tra Bộ Xây dựng về thực hiện công tác kiểm tra xác minh và xử lý nội dung báo chí phản ánh.

Luật sư Vi Văn A - Trưởng Văn phòng Luật sư số 7, Đoàn Luật sư Hà Nội phân tích: Với hợp đồng tư vấn pháp lý, nội dung chỉ là tư vấn pháp lý (điền vào đơn, hướng dẫn làm xác nhận về thu nhập, điều kiện cư trú, sở hữu nhà). Tuy nhiên, cách làm như trên là mập mờ, khiến người mua nhà hiểu nhầm là với hợp đồng môi giới, họ sẽ mua được nhà ở xã hội. Mặt khác, hợp đồng không phải do người đại diện pháp luật ký mà để nhân viên ký, nên rủi ro rất cao. Với trường hợp mua NƠXH bằng việc khai báo thông tin gian dối, thì người mua có thể bị hủy hợp đồng, khi đó khách rất dễ mất tiền oan và không mua được nhà.

Có thể thấy, các quy định về đối tượng mua NƠXH hết sức chặt chẽ. Tuy nhiên, những gì đang diễn ra tại Dự án nhà ở xã hội NTHOME Phương Canh rõ ràng còn đang nhiều “góc khuất” cần được cơ quan Công an vào cuộc điều tra làm rõ

Ðẻ ra hợp đồng tư vấn để thu chênh

Dự án NƠXH nhận được ưu đãi của Nhà nước nên giá bán luôn thấp hơn nhà ở thương mại.Vì vậy, mỗi lần mở bán, người dân rất quan tâm.Tuy nhiên, người mua NƠXH phải tuân thủ hàng loạt các quy định về điều kiện mua và hoàn thiện hồ sơ. Và không phải người dân nào cũng biết cách tiếp cận trực tiếp thông tin dự án NƠXH và luôn được dẫn dắt thông tin bởi các sàn giao dịch bất động sản.

Trong vai người có nhu cầu mua NƠXH tại Nam Từ Liêm, Hà Nội đang trong quá trình tiếp nhận hồ sơ, chúng tôi liên hệ tới sàn Bất động sản Thăng Long Land, được nhân viên môi giới tư vấn ở đây cho biết, chúng tôi phải mất mức phí môi giới 40 triệu đồng để mua không chọn căn, chọn tầng, chọn tòa. Người mua phải mất 100 - 120 triệu đồng nếu muốn chọn căn, chọn tầng. Để lấy niềm tin của phóng viên, nhân viên môi giới này gửi mẫu trước cho tôi bản hợp đồng tư vấn.

Tuy nhiên, tiêu đề là “Hợp đồng tư vấn pháp lý” nhưng nội dung bên trong lại là “Hợp đồng đặt cọc”, có bên giao tiền và bên nhận tiền…Khi phóng viên thắc mắc về trường hợp không bốc trúng nhà thì như thế nào, nhân viên tư vấn cho biết, khách sẽ được hoàn lại tiền. Còn trong trường hợp khách không mua, sẽ không được hoàn lại tiền.

Có nên mua nhà ở xã hội Phương Canh
Hợp đồng tư vấn NƠXH do môi giới lập ra thu tiền của khách hàng

Khi thắc mắc về vấn đề tạm trú, hộ khẩu có ảnh hưởng thế nào đến việc mua nhà, nhân viên tư vấn này nhanh miệng nói: “Em sẽ chạy cho chị trong vòng 2 tiếng. Tuy nhiên, hợp đồng đặt cọc này chỉ nhân viên ký với tư cách cá nhân”.

Còn tại dự án NƠXH ở Phương Canh (, Hà Nội), sau khi mất 40 triệu đồng cho môi giới là Cty CP Dịch vụ Bất động sản Thăng Long, anh Nguyễn Thành (Thanh Xuân, Hà Nội) được nhân viên môi giới tư vấn nhiệt tình hồ sơ, thiếu mẫu xác nhận nào, môi giới sẵn sàng hỗ trợ kèm theo thu phí. Theo đó, anh Thành đợi đến ngày bốc thăm quyền mua, có mặt và làm theo cách môi giới “phím”.Được hướng dẫn chi tiết từ môi giới là lựa chọn phiếu màu hồng, anh Thành dễ dàng nhận biết phong bì chứa phiếu “trúng” và dễ dàng bốc được quyền mua căn hộ.

Như vậy, với việc bỏ ra 40 triệu đồng cho sàn môi giới, anh Thành dễ dàng bốc được quyền mua căn hộ đúng nguyện vọng (căn 2 phòng ngủ) tại dự án NƠXH ở Phương Canh. Sau khi kết thúc việc bốc thăm và chắc suất mua được, anh Thành phải hoàn trả lại hợp đồng tư vấn và các phiếu thu tiền cho nhân viên môi giới của Công ty Thăng Long. Đây là một điều khoản trong hợp đồng tư vấn, được soạn ra nhằm giữ bí mật thông tin cho các bên liên quan, nhất là việc mua bán suất NƠXH.

Xử cò mồi NƠXH thế nào?

Liên hệ với chủ đầu tư NƠXH ở Nam Từ Liêm, chúng tôi đều nhận được câu trả lời là chủ đầu tư không mua bán chênh NƠXH và không liên kết gì với các sàn giao dịch BĐS.

Liên quan vấn đề này, ông Nguyễn Chí Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức tiếp nhận hồ sơ, xét duyệt đối tượng và tự chịu trách nhiệm với kết quả thực hiện.

Theo đó, chủ đầu tư gửi Sở Xây dựng Hà Nội kế hoạch tiếp nhận hồ sơ mua, thuê, thuê mua để công khai trên cổng thông tin của sở Xây dựng Hà Nội. Sở Xây dựng có trách nhiệm kiểm tra danh sách chủ đầu tư gửi lên rà soát trùng lặp.Sau đó, chủ đầu tư thực hiện ký hợp đồng với các đối tượng không trùng lặp. Chủ đầu tư gửi Sở Xây dựng danh sách khách hàng ký hợp đồng để công khai trên website của Sở Xây dựng.

Ông Dũng cho rằng, dù website của Sở Xây dựng Hà Nội đã đăng khuyến cáo người dân rất nhiều lần là không nên mua bán qua sàn giao dịch bất động sản, phải trực tiếp nộp hồ sơ cho chủ đầu tư nhưng nhiều người vẫn tin lời của môi giới và mất tiền oan.

Luật sư Nguyễn Văn Đang (Đoàn Luật sư Hà Nội) phân tích, với hợp đồng tư vấn pháp lý, nội dung chỉ là tư vấn pháp lý (điền vào đơn, hướng dẫn làm xác nhận về thu nhập, điều kiện cư trú, sở hữu nhà). Tuy nhiên, cách làm như trên là mập mờ, khiến người mua nhà hiểu nhầm là với hợp đồng môi giới, họ sẽ mua được nhà ở xã hội. Mặt khác, hợp đồng không phải do người đại diện pháp luật ký mà để nhân viên ký, nên rủi ro rất cao.

Với trường hợp mua NƠXH bằng việc khai báo thông tin gian dối, thì người mua có thể bị hủy hợp đồng, khi đó khách rất dễ mất tiền oan và không mua được nhà.          

Số liệu thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội trong năm 2019 cho thấy, trên địa bàn Thủ đô chỉ có thêm 3 dự án NƠXH được hoàn thành, tương đương với 170.861 m2 sàn nhà ở. Từ đầu năm 2020 đến nay, các dự án NƠXH bị đình trệ do ảnh hưởng từ dịch COVID-19. Trong khi đó, dự kiến nhu cầu về NƠXH trên địa bàn thành phố năm 2020 khoảng 110 nghìn căn, việc thiếu nguồn cung dẫn đến giá bán tại một số dự án NƠXH tăng lên.