Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp là tổng hòa của các giá trị, niềm tin, thái độ và hành vi của tất cả thành viên trong một doanh nghiệp. Nó chi phối cách thức mọi người trong tổ chức làm việc, giao tiếp và ra quyết định. Xây dựng được một nền văn hóa doanh nghiệp đúng đắn và vững mạnh sẽ giúp tăng hiệu quả hoạt động, thu hút nhân tài, nâng cao sự gắn kết và lòng trung thành của nhân viên. Theo chuyên gia về văn hóa doanh nghiệp John Coleman, có ít nhất 6 yếu tố cơ bản tạo nên một nền văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, đó là: tầm nhìn, giá trị cốt lõi, các thực hành, con người, những câu chuyện truyền cảm hứng và môi trường làm việc.
Có thể bạn quan tâm:
- Khóa học CEO Online
- Khóa học hành chính nhân sự
1. Tầm nhìn
Mọi nền văn hóa doanh nghiệp vững mạnh đều khởi nguồn từ một tầm nhìn rõ ràng và đầy cảm hứng. Tầm nhìn vạch ra hình ảnh tương lai mà doanh nghiệp muốn hướng tới, đồng thời tạo động lực và định hướng cho mọi hoạt động của tổ chức. Câu tuyên bố tầm nhìn cần ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ nhưng phải chứa đựng được những giá trị cốt lõi và mục đích cao cả của doanh nghiệp. Ví dụ, tầm nhìn của Google là "Organize the world's information and make it universally accessible and useful" [Tổ chức thông tin của thế giới và biến nó thành có thể truy cập và hữu ích một cách phổ quát]. Các nhà lãnh đạo cần truyền đạt tầm nhìn một cách rõ ràng, đồng nhất và nhất quán tới tất cả thành viên. Họ cũng cần thể hiện tầm nhìn ấy qua chính hành động và quyết định của mình mỗi ngày. Có như vậy, tầm nhìn mới thực sự trở thành ngọn hải đăng soi đường cho mọi người.
2. Giá trị cốt lõi
Bên cạnh tầm nhìn, giá trị cốt lõi là một thành tố không thể thiếu của văn hóa doanh nghiệp. Giá trị cốt lõi [core values] chính là triết lý, nguyên tắc và chuẩn mực mà một tổ chức tin tưởng và sẵn sàng bảo vệ. Nó tạo nên sự khác biệt, tính cách và linh hồn cho doanh nghiệp. Ví dụ như công ty giày TOMS có 5 giá trị cốt lõi: Sáng tạo - Khiêm tốn - Hiệu quả - Đóng góp - Lạc quan. Hay tại Facebook, mọi nhân viên đều lấy câu "Move fast and break things" [tạm dịch: Hành động nhanh và đừng ngại thất bại] làm triết lý làm việc. Các giá trị cốt lõi không chỉ được treo trên tường mà phải được đưa vào hành động, từ cấp lãnh đạo cao nhất cho tới từng nhân viên. Chúng cần được lồng ghép vào các quy trình tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, đãi ngộ để trở thành chuẩn mực ứng xử chung của toàn công ty.
3. Các thực hành
Một nền văn hóa sẽ trở nên vô nghĩa nếu chỉ tồn tại trên lý thuyết. Chính những chuẩn mực trong hành động và thực tiễn hàng ngày mới tạo nên một văn hóa đích thực. Ví dụ, nếu công ty tuyên bố "trao quyền cho nhân viên" nhưng lại không cho phép họ đưa ra ý tưởng hay đặt câu hỏi với cấp trên, thì giá trị ấy đã không được tôn trọng. Tương tự, một công ty chỉ nên nói về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống [work-life balance] khi họ thực sự cho nhân viên nghỉ đủ, không làm việc quá giờ hay cuối tuần. Những thực hành tốt sẽ củng cố niềm tin và sự tôn trọng của nhân viên với các giá trị công ty. Ngược lại, các "giá trị rỗng" chỉ khiến nhân viên hoài nghi và mất lòng tin.
4. Con người
Để xây dựng một nền văn hóa mạnh mẽ, doanh nghiệp cần thu hút và giữ chân những con người có tâm huyết, khả năng và phù hợp với các giá trị của mình. Một báo cáo của Gallup cho thấy chỉ khoảng 20% lao động Mỹ cảm thấy văn hóa công ty phù hợp với họ. Trong khi đó, những nhân viên phù hợp với văn hóa có thể tăng tới 60% mức độ gắn bó với công việc, tăng năng suất và giảm tỷ lệ nghỉ việc. Do đó, các công ty hàng đầu như Google, Facebook, Zappos đều có các quy trình tuyển dụng rất nghiêm ngặt. Họ kiểm tra cẩn thận không chỉ các kỹ năng chuyên môn mà cả các giá trị, thái độ, tính cách của ứng viên. Họ sẵn sàng từ chối những ứng viên tài năng nhưng không phù hợp, để tránh làm "nhiễu" văn hóa công ty. Bên cạnh tuyển dụng, các công ty này cũng tích cực đào tạo, truyền cảm hứng để "đúc sự lựa chọn về chủng loại, mẫu mã, chất lượng sản phẩm với mức giá phù hợp. Ngoài ra, người tiêu dùng còn được hưởng lợi từ việc giá cả hàng hoá dịch vụ thường tương đối ổn định hoặc có xu hướng giảm nhờ cạnh tranh. Các doanh nghiệp sẽ cải tiến quy trình sản xuất, ứng dụng công nghệ để giảm chi phí, qua đó giảm giá thành sản phẩm. Người tiêu dùng sẽ được mua hàng hoá chất lượng cao với giá hợp lý.
5. Nền kinh tế phát triển ổn định, bền vững
Cơ chế tự điều tiết của kinh tế thị trường giúp nền kinh tế phát triển ổn định, bền vững. Trong nền kinh tế thị trường, mọi hoạt động đều dựa trên quy luật cung - cầu nên ít xảy ra tình trạng khủng hoảng do cung vượt cầu hay thiếu hụt hàng hoá trầm trọng. Nếu cung vượt cầu, giá cả hàng hoá sẽ giảm, các doanh nghiệp sẽ giảm sản lượng hoặc chuyển sang sản xuất mặt hàng khác để cân bằng cung cầu. Ngược lại, nếu cầu tăng vượt cung, giá cả tăng lên sẽ kích thích các doanh nghiệp tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu thị trường. Cơ chế tự điều chỉnh này giúp nền kinh tế phát triển cân bằng, hạn chế những cú sốc hay khủng hoảng lớn. Hơn nữa, nhờ sự cạnh tranh liên tục mà quy mô và năng lực của các doanh nghiệp ngày càng tăng lên, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ổn định, bền vững. Những doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả sẽ bị đào thải, nhường chỗ cho những doanh nghiệp mới năng động hơn. Quá trình này giúp nền kinh tế luôn được "tự làm mới", thích ứng với sự thay đổi của thị trường.
6. Khuyến khích tiết kiệm, đầu tư phát triển sản xuất
Cuối cùng, kinh tế thị trường còn có ưu điểm là khuyến khích tiết kiệm và đầu tư để phát triển sản xuất. Trong kinh tế thị trường, lãi suất tiền gửi thường cao hơn lạm phát, do vậy các cá nhân có động lực để tiết kiệm, gửi tiền vào ngân hàng để hưởng lãi. Nguồn tiền gửi dồi dào giúp hệ thống ngân hàng có vốn cho các doanh nghiệp vay với lãi suất hấp dẫn để đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh. Đầu tư lại giúp nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn, thúc đẩy hình thành các ngành kinh tế mới. Ngoài ra, môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi trong nền kinh tế thị trường cũng là yếu tố quan trọng khuyến khích dòng vốn đầu tư, cả trong và ngoài nước. Nhà nước sẽ tạo hành lang pháp lý an toàn, hỗ trợ về thủ tục, cơ chế đãi ngộ để thu hút đầu tư, từ đó kích thích đầu tư để phát triển kinh tế.
Kết luận
Trên đây là những ưu điểm nổi bật nhất làm nên sức hấp dẫn của mô hình kinh tế thị trường. Mô hình kinh tế này đã chứng tỏ những ưu việt vượt trội trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Nhờ những ưu điểm của kinh tế thị trường mà nhiều quốc gia đã đạt được tăng trưởng kinh tế cao, ổn định và bền vững trong thời gian dài. Tuy nhiên, kinh tế thị trường cũng tồn tại một số hạn chế như phân hoá giàu nghèo, ô nhiễm môi trường... Do đó, nhiều quốc gia đã điều chỉnh mô hình kinh tế thị trường cho phù hợp với điều kiện của mình, ví dụ kinh tế thị trường định hướng XHCN của Việt Nam. Dù mô hình có điều chỉnh, nhưng những ưu điểm cơ bản của kinh tế thị trường vẫn được phát huy để thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ.
Địa chỉ: 78 Duy Tân, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 098.2211.195
Hãy cùng chúng tôi khám phá và phân loại nhân sự, giúp doanh nghiệp của bạn phát triển, hút giữ nhân tài nhé!