Bụng báng trong xơ gan dịch báng là dịch gì

Xơ gan cổ trướng, là một loại bệnh mạn tính từ sự tổn thương gan và tạo sẹo dẫn đến suy yếu chức năng gan. Sức khỏe của người xơ gan cổ trướng sẽ bị suy giảm nghiêm trọng vì ảnh hưởng từ bệnh, đi kèm là các triệu chứng của xơ gan. Để hiểu thêm về căn bệnh này cũng như triệu chứng và cách phòng ngừa, mời bạn điểm qua thông tin trong bài viết bên dưới.

Xơ gan cổ trướng là gì?

Bệnh gan nguy hiểm xơ gan cổ trướng (Còn được gọi là xơ gan cổ chướng) là một loại bệnh mạn tính nguy hiểm gây suy giảm chức năng gan trầm trọng từ sự tổn thương gan. Loại bệnh này khá phổ biến hiện nay khi cứ 10 người có bệnh lý về gan thì có 8 người mắc bệnh xơ gan cổ trướng. Đây là nỗi lo lắng của rất nhiều người khi hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh và bệnh nhân mắc xơ gan cổ trướng sẽ phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao.

Cổ trướng là chất lỏng màu vàng, được gọi là dịch ổ bụng. Dịch cổ trướng tích tụ, bên trong khoang bụng là chủ yếu, khi gan suy giảm chức năng cộng thêm xơ hóa trong gan làm tăng áp lực tĩnh mạch cửa, từ đó tạo áp lực đẩy dịch vào ổ bụng.

Như vậy, xơ gan cổ trướng là tình trạng xảy ra sau khi gan sẹo và xơ những tổn thương mô gan, tích tụ dịch cổ trướng trong xơ gan, từ đó tạo ra các tế bào chết bên trong gan. Những tế bào chết này được xem là nguyên nhân chính khiến gan bị suy giảm gần như hoàn toàn chức năng quan trọng với cơ thể như thanh lọc, tạo protein, lọc và làm sạch máu, chống các bệnh nhiễm trùng.

Nguyên nhân hay gặp xơ gan cổ trướng và các đối tượng thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh xơ gan cổ trướng bao gồm: Viêm gan virus B, hoặc C và bia rượu

Triệu chứng của bệnh xơ gan cổ trướng

Tùy vào nguyên nhân bệnh xơ gan mà mỗi người sẽ có thời gian phát triệu chứng khác nhau. Bệnh xơ gan cổ trướng thường phát triệu chứng khá chậm, hầu như bệnh nhân sẽ khó phát hiện ra bệnh cho đến khi bước vào giai đoạn cuối. Một lời khuyên từ bác sĩ và các chuyên viên y tế để chủ động phòng tránh hoặc phát hiện bệnh sớm bằng cách thực hiện khám tầm soát và soát và theo dõi 6 tháng 1 lần ở những người có nguy có như viêm gan virus B, C, người uống bia rượu nhiều…

Điểm chung của những bệnh nhân xơ gan cổ trướng đó là

• Gan to đối xơ gan do rượu, xơ gan do tim
• Chướng bụng
• Cân nặng thay đổi nhanh chóng và không rõ nguyên nhân đặc biệt khi phù và cổ trướng nhiều

Bên cạnh đó, người bệnh cũng sẽ gặp phải một số triệu chứng báo hiệu cho hiện tượng xơ gan cổ trướng khác như:

• Đau bụng, buồn nôn và khó thở do sự tích tụ của dịch ổ bụng gây ra. Dẫn đến hậu quả chán hoặc bỏ ăn
• Buồn nôn
• Phù tay, phù chân
• Đỏ lòng bàn tay và bàn chân
• Đau lưng
• Khó khăn khi ngồi
• Gặp những vấn đề về tiêu hóa như táo bón, khó tiêu,…
• Có thể xuất huyết tiêu hóa: nôn ra máu, đại tiện phân đen

Ngoài ra, nếu bạn gặp phải những triệu chứng xơ gan cổ trướng như sau thì bạn cần đi gặp bác sĩ để được thăm khám chuyên sâu vì đây là những biểu hiện bệnh xơ gan cổ trướng giai đoạn cuối:

• Lá lách to
• Thấy rõ giãn mạch máu trên da vùng ngực và cổ
• Da dễ bị bầm và chảy máu hơn
• Bị vàng da và trong mắt
• Có xuất hiện tình trạng bị choáng váng hoặc hôn mê
  Vàng mắt, vàng da biểu hiện của xơ gan cổ trướng

Nguyên nhân xơ gan cổ trướng

Nguyên nhân xơ gan cổ trướng được biết gồm :

• Hàng đầu là viêm gan virus B hoặc C
• Bia rượu là nguyên nhân ngày càng hay gặp gây xơ gan ở Việt Nam, người có nhiễm viêm gan virus B hoặc C mạn tính mà uống nhiều bia rượu càng dễ bị xơ gan
• Ngoài ra còn gặp các nguyên nhân: xơ gan do viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan tự miễn, xơ gan mật tiên phát hoặc thứ phát sau sỏi mật, viêm đường mật xơ hóa tiên phát, các bệnh chuyển hóa: rối loạn chuyển hóa đồng như Wilson, rối loạn chuyển hóa sắt như Hemochromatosis…… Có thể gặp xơ gan do bệnh tim

Chẩn đoán bệnh xơ gan cổ trướng

Để chẩn đoán bệnh xơ gan cổ trướng, bạn có thể quan sát được thông qua những sự thay đổi trên sức khỏe và cơ thể mình. Nếu như cơ thể bạn có những triệu chứng tương đồng với dấu hiệu xơ gan cổ trướng, bạn nên đi đến gặp bác sĩ để được tư vấn cũng như thực hiện xét nghiệm máu và chẩn đoán hình ảnh.(2)

Một số chỉ định xét nghiệm lâm sàng và cận lâm sàng mà bạn được thực hiện để biết rằng mình có bị xơ gan cổ trướng hay không gồm:

• * Xét nghiệm máu: Dựa trên kết quả xét nghiệm máu, bác sĩ có thể tìm ra được những chỉ số bất thường để biết bạn có bị xơ gan cổ trướng hay không.
• * Chụp cắt lớp: Kỹ thuật chụp cắt lớp hay còn gọi là chụp CT sẽ thu được những hình ảnh xơ gan cổ chướng bên trong của bạn. Từ đó, bác sĩ sẽ dễ dàng chẩn đoán được bệnh và giai đoạn phát bệnh.
• * Chụp X-quang: Hình ảnh xơ gan cổ trướng với phương pháp này sẽ được bác sĩ chẩn đoán thông qua kích thước của gan. Phương pháp này không tân tiến bằng phương pháp chụp cắt lớp, tuy nhiên chi phí của chụp x-quang hợp lý hơn khá nhiều.
• * Sinh thiết gan: Sinh thiết gan là một phương pháp tầm soát gan bằng cách lấy mẫu mô và quan sát mức độ tổn thương, xơ hóa của gan dưới kính hiển vi. Phương pháp này sẽ gây đau và khó chịu cho người thực hiện vì cần phải dùng kim sinh thiết để chọc vào phần mô bên trong.

Các biến chứng của xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng có thể gây ra một số các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng đề kháng của người bệnh. Đặc biệt là khi bệnh đi vào giai đoạn cuối, gan gần như không còn chức năng thải độc dẫn đến thận bắt buộc phải nhận phần công việc đó. Tình trạng diễn ra thường xuyên sẽ gây ra sự quá tải làm suy giảm chức năng thận.(1)

Đáng báo động, nếu xơ gan cổ trướng không được phát hiện kịp thời hoặc nhận điều trị đúng cách, người bệnh sẽ phải đối mặt với nguy cơ ung thư gan khá cao.

Ngoài ra, một số các biến chứng khác bạn cũng có thể sẽ mắc phải nếu như bị xơ gan cổ trướng gồm:

• Viêm phúc mạc tiên phát do vi khuẩn tự phát
• Cổ trướng nhiều kháng trị
• Chảy máu do vỡ giãn tĩnh mạch thực hoặc dạ dày
• Gặp hội chứng gan thận
• Bệnh não gan

Điều trị xơ gan cổ trướng

Hiện nay vẫn chưa có phương pháp hay phác đồ điều trị hoàn toàn khỏi xơ gan cổ trướng. Tuy nhiên, nếu điều trị tốt bệnh nhân vẫn có cuộc sống gần như bình thường và sống được lâu. Cách điều trị cho bệnh này nhằm mục đích ngăn ngừa các biến chứng của xơ gan cổ trướng và giảm thiểu tối đa sự tổn thương với gan.(3)

Về mặt y khoa, dựa theo thể trạng và tình trạng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau. Một số phương pháp có thể kể đến như:

• Không ăn quá mặn, hàng ngày theo dõi cân nặng
• Sử dụng thuốc lợi tiểu để giảm phù và cổ trướng giúp người bệnh dễ chịu và ăn uống được
• Chọc dịch cổ trướng khi lợi tiểu không đỡ
• Nội soi thực quản dạ dày để có kế hoạch dự phòng xuất huyết tiêu hóa, đây là biến chứng nặng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
• Điều trị nguyên nhân: Rất quan trọng như điều trị viêm gan virus B, C nếu có. Dừng hoàn toàn bia rượu giúp xơ gan do bia rượu hồi phục chức năng
• Thực hiện phẫu thuật ghép gan

Về phần người bệnh có thể tự chủ động giữ sức khỏe ở mức ổn định, tránh không để bệnh nặng hơn bằng cách thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý và thói quen sinh hoạt lành mạnh. Người bệnh xơ gan cổ trướng cần lưu ý:

• Không sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn
• Không sử dụng thuốc gây độc với gan, không dùng các loại thuốc không cần thiết và thuốc không rõ nguồn gốc vì làm tăng gánh nặng cho gan
• Hạn chế các món ăn có nhiều dầu mỡ để tránh khó tiêu hóa trong khẩu phần ăn
• Tăng cường dinh dưỡng chất đạm để tăng cường sức khỏe
• Hạn chế nước và dịch khi cổ trướng nhiều

Bệnh xơ gan cổ trướng có lây không?

Hiện tượng xơ gan cổ chướng là vấn đề tổn thương về gan đến từ hai nguyên nhân chính là viêm gan B và viêm gan C và sự lạm dụng rượu bia.

Đối với người bệnh xơ gan cổ trướng do rượu bia thì không có khả năng lây nhiễm cho người khác. Tuy nhiên, với người bị xơ gan cổ trướng do viêm gan B hoặc viêm gan C vẫn có thể lây cho người khác thông qua những con đường tương tự sự lây nhiễm của virus viêm gan B, gồm:

• Từ mẹ sang con
• Quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn
• Đường máu

Xơ gan cổ trướng có nguy hiểm không?

Xơ gan cổ trướng là một căn bệnh về gan nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao, lên đến 90% nếu ở giai đoạn muộn. Không chỉ thế, xơ gan cổ trướng còn là một tiền đề dẫn đến ung thư gan, một loại bệnh ung thư có 21% tỷ lệ tử vong do ung thư.

Phòng ngừa xơ gan cổ trướng

Dù xơ gan cổ trướng là một loại bệnh mạn tính nguy hiểm, bạn hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa một cách tối ưu. Cách tốt nhất để phòng ngừa không chỉ xơ gan cổ trướng mà còn với những bệnh về gan khác đó là hạn chế rượu bia và có một lối sống lành mạnh. Bệnh nhân có bệnh gan mạn tính như viêm gan virus B, C … cần được quản lý theo dõi và khám định kỳ 6 tháng 1 lần.

Chế độ dinh dưỡng cho người mắc xơ gan cổ trướng

Bệnh nhân xơ gan cổ trướng không cần phải ăn một chế độ kiêng nghiêm ngặt. Tuy nhiên, bệnh nhân cần đảm bảo tốt việc hạn chế muối trong chế độ ăn. Điều này giúp cho người bệnh kiểm soát cổ trướng hiệu quả hơn. Lượng muối mà người bệnh được khuyến khích ăn rơi vào khoảng 2000 – 4000mg mỗi ngày.

Hơn nữa, để có một sức khỏe tốt, bệnh nhân cũng cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng như đạm, vitamin và chất xơ. Bên cạnh đó, người bị xơ gan cổ trướng cũng có thể ăn những thực phẩm hỗ trợ sức khỏe khác như:

• Thực phẩm giàu Beta-carotene
• Thực phẩm chứa Omega-3 fatty acids

Các thắc mắc thường gặp

1. Xơ gan cổ trướng giai đoạn cuối có chữa được không?

Những người bị xơ gan cổ trướng ở giai đoạn cuối, gan lúc này gần như đã mất hết chức năng vốn có và không thể phục hồi lại được.

Để điều trị, người bệnh có thể thực hiện phương pháp ghép gan mới có thể điều trị được khỏi hoàn toàn. Xơ gan cổ trướng giai đoạn cuối vẫn có khả năng kiểm soát tốt, hạn chế nguy cơ tử vong bằng cách thay đổi chế độ ăn phù hợp, uống thuốc, đặc biệt là thuốc lợi tiểu để giúp thận đào thải được natri bên trong. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, người bệnh cần phải hết sức lưu tâm về cách sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng, theo sát tốt phác đồ điều trị của bác sĩ để duy trì được sức khỏe ở trạng thái ổn định.

2. Xơ gan cổ trướng có phải ung thư không?

Xơ gan cổ trướng không phải là bệnh ung thư. Đây là bệnh xơ gan và người bệnh còn bị tích tụ dịch ổ bụng gây sự suy giảm chức năng gan. Tuy nhiên, xơ gan cổ trướng có thể dẫn đến biến chứng nặng nhất là ung thư gan.

3. Xơ gan cổ trướng uống thuốc gì? Có nên dùng đông y không?

Tùy theo tình trạng bệnh và triệu chứng của mỗi người mà bác sĩ sẽ kê cho đơn thuốc phù hợp nhằm làm giảm những triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng bệnh đối với xơ gan cổ trướng.

Thuốc lợi tiểu Spironolactone và Furosemide là hai loại thuốc lợi tiểu được dùng phổ biến trên thị trường hiện nay. Thuốc giúp người bệnh giải quyết các tình trạng xấu liên quan đến điện giải trong máu. Và đặc biệt, mỗi người sẽ có những liều lượng khác nhau.

Đến nay thuốc đông y rõ nguồn gốc cũng chỉ làm giảm nhẹ một số triệu chứng, nhưng không phòng được các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa.

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và Khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy (BVĐK Tâm Anh Hà Nội) là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho các bệnh nhân mắc các vấn đề về gan từ nhẹ đến nặng (gan nhiễm mỡ, viêm gan cấp tính, mạn tính, xơ gan, ung thư gan…). Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, bên cạnh đó là sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh về gan với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:

Xơ gan cổ trướng được xem là một loại bệnh gan nguy hiểm, trở thành nỗi băn khoăn của rất nhiều người. Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bận cần trang bị những kiến thức đúng và đủ về bệnh để có những biện pháp chủ động phòng bệnh, kết hợp với xây dựng lối sống khỏe để giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn khái niệm đầy đủ về bệnh xơ gan cổ trướng, dấu hiệu của xơ gan cổ chướng cũng như những cách điều trị an toàn để bạn tham khảo.