1. Bảo quản nông sản ở trạng thái thoáng
Bảo quản nông sản thoáng là để khối nông sản tiếp xúc với môi trường không khí bên ngoài dễ dàng, nhằm điều chỉnh nhiệt độ, ẩm độ trong kho và khối nông sản một cách kịp thời thích ứng với môi trường bảo quản. Do đó giữ được thủy phần và nhiệt độ của khối nông sản ở trạng thái an toàn.
Có 2 phương pháp bảo quản nông sản ở trạng thái thoáng là: thông gió tự nhiên và thông gió tích cực.
a. Thông gió tự nhiên
Là phương pháp tương đối đơn giản, rẻ tiền, nhưng phải tính toán nắm đúng thời cơ thì thông gió mới có lợi. Muốn thông gió tự nhiên cần có 4 điều kiện sau:
–Thời tiết: Ngoài trời không có mưa, không có sương mù vì lúc đó là lúc độ ẩm cao sẽ có hại cho việc bảo quản.
–Nhiệt độ: Ngoài trời, xung quanh kho nhiệt độ không được cao quá 32°C và không thấp dưới 10°c vì nếu nhiệt độ cao quá, lúc mở cửa thông gió, khí nóng sẽ vào làm tăng nhiệt độ trong kho, hoặc nếu dưới 10°c thì lại mang hơi lạnh vào kho làm ngưng tụ hơi nước trong kho.
–Độ ẩm tuyệt đối:Ngoài trời xung quanh kho phải thấp hơn độ ẩm tuyệt đối trong kho. Nếu cao hơn thì khi mở cửa thông gió, độ ẩm tuyệt đối bên ngoài có thể luồn vào làm cho độ ẩm tương đối trong kho lên cao, hạt, nông sản dễ bị nhiễm ẩm.
–Điểm sương: Nhiệt độ điểm sương trong kho phải thấp hơn nhiệt độ ngoài kho. Vì trường hợp nhiệt độ không khí ngoài kho thấp hơn thiệt độ điểm sương trong kho, hơi nước sẽ ngưng tụ gây nên hậu quả không có lợi.
b. Thông gió tích cực
Thông gió tích cực là cách xử lý lô hạt bằng lượng không khí cho đi qua theo độ dày của nó. Trong thực tế người ta dùng thông gió tích cực không phải riêng cho làm lạnh hạt mà người ta còn dùng nó như một chế độ riêng biệt để bảo quản hạt. Đây là một phương pháp hoàn thiện nhất, rẻ tiền nhất được áp dụng để bảo quản mà cả quá trình lại là cơ khí hoàn toàn.
Khi quạt không khí vào khối hạt cần đáp ứng các yêu cầu sau đây:
– Không khí phải được quạt đều trong toàn khối hạt tránh chỗ quạt nhiều, chỗ không quạt.
– Cần đảm bảo đủ lượng không khí để thực hiện được mục đích giảm nhiệt độ và độ ẩm khối hạt.
– Chỉ quạt khi độ ẩm tương đối không khí ngoài trời thấp nghĩa là sau khi quạt thì độ ẩm khối hạt giảm xuống.
– Nhiệt độ không khí ngoài trời phải thấp hơn nhiệt độ của khối hạt.
2. Phương pháp bảo quản kín
Việc này giúp các loại nông sản được giữ ở trạng thái tránh tiếp xúc với oxy tối đa.Bảo quản ở trạng thái kín đòi hỏi những yêu cầu kỹ thuật sau đây:
– Kho tàng, hoặc phương tiện chứa đựng nông sản phải kín hoàn toàn, không khí bên ngoài không thể xâm nhập được.
– Thiết bị kho tàng phải đảm bảo chống nóng, chống ẩm tốt.
– Phẩm chất ban đầu của hạt và nông sản phải đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng quy định, nhất là thủy phần phải dưới mức an toàn, độ tạp chất phải thấp hơn mức quy định, độ sạch và độ thuần phải dưới mức tối đa cho phép và tuyệt đối không có sâu mọt phá hoại.
Có 2 cách loại bỏ không khí và hơi ẩm:
+ Phương pháp thường thấy nhất chính là sử dụng gói hút oxy [ thành phần hạt silicagel] khi đóng gói nông sản chế biến.
+ Ngoài ra một số sản phẩm sử dụng phương pháp hút chân không để loại bỏ oxy và khí ẩm. Phương pháp bảo quản kín giúp hạn chế sự phát triển của các loại khuẩn hại và sinh vật như nấm,…
3. Bảo quản nông sản bằng phương pháp giữ lạnh
Bảo quản nông sản bằng kho lạnhPhương pháp này có lẽ không xa lạ với người dân, phương pháp giữ lạnh là dùng nhiệt độ để ức chế quá trình chín của nông sản, từ đó giúp nông sản được bảo quản lâu hơn. Ngoài ra phương pháp này còn hạn chế hư hỏng trong quá trình lưu kho và vận chuyển.
Đối với mỗi loại nông sản khoảng nhiệt độ bảo quản sẽ khác nhau.
Bảo quản ở nhiệt độ từ -10 độ C đến -30 độ C các vi khuẩn và sinh vật sẽ bị bất hoạt hoàn toàn.
Nhược điểm của phương pháp bảo quản lạnh:
- Chi phí cao, đòi hỏi người vận hành phải có chuyên môn.
- Màu sắc và hương vị dễ bị ảnh hưởng mất đi sự tự nhiên bởi nhiệt độ.
- Nông sản dễ bị mềm thâm và dễ hư hỏng nếu thu hoạch không đúng phương pháp và nhiệt độ không đúng.
4.Bảo quản trong khí quyển điều chỉnh
Nhiều năm qua người ta đã áp dụng phương pháp bảo quản nông sản, nhất là rau quả trong khí quyển có điều chỉnh thành phần các chất khí, đồng thời giảm nhiệt độ kho bảo quản nhằm làm chậm các hoạt động sống của nông sản mà chủ yếu là quá trình hô hấp.
Chất khí hiện nay người ta thường dùng để bảo quản thực phẩm rau quả chủ yếu là CO2 và kết hợp với bảo quản lạnh.
Để tạo ra khí CO2 với nồng độ cần thiết, người ta dùng tuyết CO2 hay khí CO2 nên cho vào cốc phòng bảo quản kín. Đối với rau quả ở nồng độ kín CO2 10 – 12% là tốt nhất, ở điều kiện nước ta, nồng độ này làm cho rau quả sẽ chín chậm đi khoảng 2 – 3 lần so với điều kiện bình thường.
5. Bảo quản bằng túi kháng khuẩn
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại túi kháng khuẩn giúp tăng thời hạn bảo quản của nông sản như túi MAP,…giúp tăng thời gian bảo quản đến hơn 3 lần mà không làm thay đổi màu sắc cũng như hương vị nông sản.
6. Bảo quản bằng dung dịch nano bạc
Với sự phát triển của khoa học, ngày nay các loại thuốc bảo quản đang được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên mức độ độc hại lại cao và để lại dư lượng ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Các nghiên cứu được thực hiện nhằm tìm kiếm một loại chế phẩm an toàn hơn, thay thế cho các sản phẩm hóa học hiện tại. Trong đó nano bạc là một ứng cử tìm năng vớisự an toànvà mức độ hiệu quả cao.
Trong nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng nano bạc giúp tăng thời gian bảo quản của nông sản lên hơn 2 tháng so với nông sản không được xử lý bằng nano bạc.
Cụ thể, nông sản sau khi thu hoạch và làm sạch được ngâm trong dung dịch nano bạc 5 ppm trong thời gian 15 phút hoặc phun trực tiếp lên nông sản. Mục đích của ngâm hoặc phun nano bạc là loại bỏ các loại khuẩn, nấm hại từ đó hạn chế được nấm mốc, sâu bệnh và tăng thời gian bảo quản.
Như con người, rau và trái cây cũng hô hấp. Chúng hấp thụ khí Oxy [O2] và thải ra khí Cacbon Dioxide [CO2]. Nhiều nghiên cứu cho thấy, môi trường bảo quản nông sản có nồng độ Oxy càng thấp thì rau và trái cây càng giảm hô hấp. Từ đó trì hoãn được quá trình chín và lão hóa. Giúp rau và trái cây bảo quản được lâu hơn nhưng vẫn giữ được hương vị và chất lượng. Phương pháp bảo quản nông sản
Kiểm soát khí quyển – CA là một kỹ thuật lưu trữ có điều chỉnh tỉ lệ các khí [CO2, O2, N2..] theo hướng giảm O2, tăng khí CO2, N2 đến mức phù hợp.
Mục đích để giảm thiểu hô hấp của nông sản. Giúp duy trì chất lượng, hương vị và kéo dài thời gian Bảo quản nông sản. Đồng thời, côn trùng gây hại cũng được xử lý một cách tự nhiên mà không cần bất kỳ hóa chất bảo quản nào.
Trong điều kiện CA, nông sản có thể lưu trữ được lâu hơn 2 – 4 lần so với điều kiện bảo quản lạnh thông thường.
Vậy có những Phương pháp bảo quản nông sản nào . Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé !
Bảo Quản Nông Sản Là Gì , Phương pháp bảo quản nông sản
Bảo quản nông sản là các phương pháp hay quy trình giúp nông sản đảm bảo được chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng bên trong.
Nông sản sau khi thu hoạch sẽ chịu nhiều tác động từ môi trường. Các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, không khí sẽ làm hư nông sản. Vì lý do đó mà sau khi thu hoạch, nông sản cần được bảo quản để đảm bảo chất lượng.
Mỗi loại nông sản khác nhau sẽ có đặc điểm sinh học khác nhau. Vì vậy mà cách bảo quản cũng có thể khác biệt đối với mỗi loại nông sản. Mỗi vùng và địa phương cũng sẽ có khí hậu khác biệt. Ví dụ miền Bắc hay xuất hiện mùa nồm, còn các tỉnh phía Nam thì có nhiệt độ trung bình cao. Tùy theo điều kiện của môi trường mà doanh nghiệp cần có sự điều chỉnh cho phù hợp.
Phương pháp bảo quản kín
Phương pháp này làm ngăn cách sự tiếp xúc giữa nông sản và không khí. Việc này giúp nong sản được giữ ở trạng thái an toàn. Trong không khí chứ tới 20% là khí oxy. Khí oxy khi tiếp xúc nhiều với nông sản sẽ gây oxy hóa và làm hư nông sản. Bảo quản kín cũng có thể hiểu là cách loại bỏ khí oxy trong môi trường bảo quản. Phương pháp thường thấy nhất chính là sử dụng gói hút oxy khi đóng gói nông sản chế biến. Phương pháp bảo quản kín giúp hạn chế hiệu quả khả năng phát triển của các loại vi khuẩn và sinh vật.
Đối với các loại hạt giống có thể bảo quản kín bằng các chum vại trát xi măng hoặc cho hạt giống vào chai lo phủ tro bếp và bịt kín lại. Phương pháp bảo quản nông sản
Phương pháp bảo quản nông sản thực phẩm trạng thái lạnh
Nhiệt độ thấp sẽ giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn. Phương pháp lạnh đòi hỏi phải hạ thấp nhiệt độ bảo quản càng thấp càng tốt. Tùy theo điều kiện khí hậu mà có thể bảo quản nông sản theo phương pháp làm lạnh tự nhiên hay nhân tạo.
Làm lạnh tự nhiên tức là dùng nhiệt độ sẵn có của địa phương để bảo quản. Ví dụ rau quả ở các vùng khí hậu ôn đới có thể tận dụng nhiệt độ sẵn có của vùng để bảo quản nông sản được lâu.
Làm lạnh nhân tạo là dùng các kho có điều hòa nhiệt độ để bảo quản nông sản. Nhiệt độ bảo quản thường là 0 độ C đến 1 độ C.
Dù là phương pháp tự nhiên hay là nhân tạo thì khi bảo quản nông sản vẫn cần phải lưu ý đến độ ẩm. Tốt nhất là nên trang bị máy đo và hút ẩm hoặc cũng có thể trang bị dây hút ẩm để nông sản không bị hư.
Nhiệt độ làm lạnh cũng có thể thấp hơn. Bảo quản ở nhiệt độ từ -10 độ C đến -30 độ C các vi khuẩn và sinh vật hoàn toàn tê liệt.
Bảo quản bằng phương pháp hóa học
Đương nhiên là với trình độ công nghệ hiện đại như bây giờ. Không thể không thiếu các phương pháp bằng hóa học được. Sử dụng các loại thuốc để bảo quản nông sản ở mức độ nhất định và không gây hại cho người cũng mang lại nhiều hiệu quả. Phương pháp bảo quản nông sản
Các phương pháp hóa học giúp ích nhiều cho việc bảo quản nông sản ở mức độ lớn. Nông sản sẽ được hạn chế sây mọt, nấm mốc hay bị gặm nhấm phá hoại.
Bảo quản trong khí quyển điều chỉnh
Bảo quản nông sản trong khí quyển điều chỉnh các thành phần chất khí cũng như nhiệt độ cũng là phương pháp đã được áp dụng lâu nay.
Nông sản sau khi thu hoạch vẫn sẽ tiếp tục trao đổi chất. Điều này phụ thuộc vào lượng oxy có trong môi trường. Nếu lượng oxy giảm vi sinh vật có hại sẽ giảm khả năng hoạt động. Vì vậy nếu bơm vào môi trường bảo quản. Lượng lớn khí trơ như nitơ hay CO2 sẽ làm sinh vật phát triển yếu đi.
Người ta sử dụng tuyết CO2 hay khí nén cho vào cốc bảo quản kín. Nồng độ CO2 rơi vào 10_12% là hợp lý. Nồng độ này giúp rau quả chín chậm đi 2-3 lần so vơi việc bảo quản ở điều kiện thường.
Loại khí hiện nay sử dụng chủ yếu để bảo quản nông sản vẫn là CO2. Qua nhiều nghiên cứu, mức oxy rơi vào 2-5% là hợp lý. Và để có được tỷ lệ như vậy thì cần phải tính toàn và bơm lượng CO2 vào thích hợp.
Bảo quản ngũ cốc, đậu khối lượng lớn cần phải đảm bảo kho lưu trữ hợp lý. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia về việc xây kho. Tránh gây tổn thất sau này, việc xây kho cần tránh những nơi ẩm ướt như vùng ven ao hồ, kênh rạch. Các bao ngũ cốc cần có túi hút ẩm hoặc gói chống ẩm để hạn chế tác hại do hơi nước.
Bảo quản nông sản ngoài lưu ý đến nhiệt độ và nồng độ oxy. Doanh nghiệp cũng cần quan tâm đến các yếu tố khác như độ ẩm, ánh sáng, nguy cơ nấm mốc,..
Quý khách hàng có nhu cầu về bảo quản nông sản liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn phù hợp.
Liên hệ: Mr Hoàng 0906050421