Tàu vũ trụ New Shepard của Công ty dịch vụ du lịch vũ trụ Blue Origin vừa thực hiện thành công sứ mệnh đưa sáu khách du lịch lên vũ trụ trong 10 phút, đánh dấu chuyến du hành thành công thứ 5 do công ty của tỷ phú Jeff Bezos thực hiện.
Trong số sáu hành khách trên tàu có một cái tên đặc biệt: Katya Echazarreta, người phụ nữ Mexico đầu tiên và cũng là một trong số những người phụ nữ trẻ nhất bay vào vũ trụ.
Tàu New Shepard cất cánh lúc 8h26 [giờ địa phương] từ miền Tây bang Texas [Mỹ], cô Echazarreta cùng với 5 người đồng hành đều là nam giới, trong đó có một kỹ sư người Brazil, đã trở lại Trái Đất an toàn vào lúc 8h46.
Câu chuyện của Echazarreta là hiện thân cho giấc mơ của mọi gia đình nhập cư Mỹ có khởi đầu khó khăn. Sinh ra ở Guadalajara, miền Tây Mexico, năm 7 tuổi, Echazarreta đến Mỹ và quá trình nhập cư đã khiến cô phải xa gia đình trong 5 năm.
Ban đầu cô gái gốc Mỹ Latinh này phải trầy trật thích nghi với đất nước mới do rào cản ngôn ngữ, tuy nhiên tấm gương chăm chỉ và tinh thần mạnh mẽ vươn lên của người mẹ đã giúp cô vượt qua mọi trở ngại.
[Blue Origin thực hiện thành công chuyến bay thứ 4 vào vũ trụ]
Sau khi theo học trường cao đẳng cộng đồng ở San Diego, bang California [Mỹ], Echazarreta được nhận vào Đại học California Los Angeles [UCLA], tốt nghiệp ngành kỹ sư điện.
Cô trở thành thực tập sinh tại một phòng thí nghiệm của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ [NASA] và đã tham gia 5 sứ mệnh, bao gồm chuyến thám hiểm Sao Hỏa mang tên Perseverance và Europa Clipper thám hiểm sâu mặt trăng Europa của Sao Mộc.
Để nhận được tài trợ của chương trình "Space for Humanity" [Vũ trụ cho nhân loại] tham gia chuyến du hành của Blue Origin, Echazarreta đã phải vượt qua hơn 7.000 ứng viên từ 100 quốc gia để đại diện cho nữ giới và các nhóm thiểu số khát khao chinh phục đỉnh cao khoa học công nghệ, kỹ thuật và toán học.
Một ngày trước khi Echazarreta tham gia chuyến du hành, Ngoại trưởng Mexico Marcelo Ebrard đã bày tỏ sự ngưỡng mộ và chúc “niềm tự hào của Mexico” thành công.
Cùng lúc đó, Echazarreta chia sẻ trên mạng xã hội rằng sứ mệnh của cô là dành cho đất nước quê hương và toàn bộ cộng đồng Mỹ Latinh. Cô hy vọng câu chuyện của mình sẽ truyền cảm hứng để các thế hệ tương lai tin tưởng bản thân có thể trở thành người tiếp theo du hành vào vũ trụ.
Cô kỹ sư trẻ chia sẻ: "Tôi mong mọi người hiểu rằng tất cả chúng ta đều kết nối với nhau trên cùng một hành tinh, đối mặt với những thách thức giống nhau cho dù chúng ta đang ở bất cứ đâu về mặt vật lý"./.
Hồng Hạnh [TTXVN/Vietnam+]
Trước sự chứng kiến của các thành viên ủy ban nhà nước sau chuyến bay vào không gian thành công và trở thành huyền thoại, Yury Gagarin đã không quên nhắc tới một chi tiết rất quan trọng: “Tôi đã chụp một vài bức ảnh. Lúc đó tôi đã cởi bỏ lớp bên ngoài. Tôi chỉ mặc bộ quần áo chống nhiệt màu xanh lam - không có ảnh nào được chụp với các lớp màu cam và xám cùng chiếc mũ bảo hiểm. Bộ đồ không gian đã được cất đi”.
Và sự thật đúng như những gì ông nói. Trong tất cả các bức ảnh sau cuộc hạ cánh, người ta chỉ thấy nhà du hành vũ trụ mặc chiếc áo khoác giữ ấm tương tự như bộ vatnik thông thường [bộ đồ giữ ấm mà các tù nhân trong các trại lao động Liên Xô thường mặc]. Thực tế, Gagarin đã mặc bộ đồ chống nhiệt V-3 bên trong bộ đồ không gian. Nhưng bộ đồ không gian lại hoàn toàn không xuất hiện trong các bức ảnh. Vậy tại sao ông cần phải giấu bộ đồ đó?
Yury Gagarin. Ảnh: SputnikTranh cãi về bộ đồ không gian
Đã có một cuộc tranh luận gay gắt nổ ra xung quanh việc người đầu tiên bay vào vũ trụ có cần phải mặc bộ đồ không gian hay không. Ông sẽ mặc một bộ đồ như thế nào trong hành trình đầy nguy hiểm như vậy?
Điều đó nghe có vẻ ngốc nghếch, nhưng một số chuyên gia đã xem xét nghiêm túc về việc đưa Yuri Gagarin vào vũ trị trong một bộ quần áo chống nhiệt và không có gì khác nữa cả. Bộ quần áo đó có thể bảo bệ Gagarin trong trường hợp hạ cánh xuống mặt nước hoặc chống lại cái lạnh; nhưng nó sẽ vô dụng trong trường hợp tàu vũ trụ bị giảm áp xuất trong không gian.
Vào tháng 2/1960, các nhà thiết kế tàu không gian Vostok nhận ra rằng họ đang gặp vấn đề nghiêm trọng với khối lượng tổng thể và họ buộc phải tìm cách giảm bớt trọng lượng và loại bỏ càng nhiều thiết bị càng tốt. Tuy nhiên, nhiều người tin rằng khả năng tàu vũ trụ bị giảm áp suất là rất thấp, vì vậy một bộ đồ vũ trụ sẽ chỉ tăng thêm trọng lượng không cần thiết.
Tranh cãi về việc nhà du hành có cần bộ đồ không gian hay không còn kéo dài tới mùa hè năm 1960, và cuối cùng “cha đẻ tàu vũ trụ Liên Xô” Sergey Korolev đã đưa ra quyết định cuối cùng. Korolev nói rằng, ông sẵn sàng “hy sinh 500kg trong lượng” của con tàu nếu bộ đồ không gian có hệ thống hỗ trợ sự sống có thể sẵn sàng vào cuối năm đó.
Chỉ với 8 tháng còn lại trước khi chuyến bay diễn ra, các kỹ sư Liên Xô đã tạo ra bộ đồ không gian đầu tiên trong lịch sử - SK-1.
Bộ đồ không gian đầu tiên trong lịch sử
Các kỹ sư đã lựa chọn đi con đường ngắn nhất, sử dụng bộ đồ phi công máy bay chiến đấu Su-9 Vorkuta làm nền tảng, trong đó hệ thống hỗ trợ sự sống và cung cấp oxy là thành phần quan trọng.
SK-1 là bộ đồ không gian “mềm”, gồm nhiều lớp vật liệu. Lớp đầu tiên gồm lavsan và polyethylene terephthalate – một loại nhựa dẻo nóng. Đó là loại vật liệu mới nhất ở thời điểm đó, được Viện khoa học phát triển vào năm 1949. Lavsan được sử dụng để gia cố [ngày nay vật liệu này được dùng để tạo ra các chai nhựa].
Lớp thứ 2 được được làm bằng cao su. Lớp ngoài cùng mà mọi người có thể nhìn thấy là lớp chống thấm màu cam. Màu cam được sử dụng để các nỗ lực giải cứu trở nên dễ dàng hơn, trong trường hợp phi hành gia phải thoát ra khỏi cabin và hạ cánh bằng dù.
Mũ bảo hiểm được cố định, có gắn cảm biến áp suất. Trong trường hợp giảm áp suất, mũ sẽ tự động đóng lại, trong khi ống mềm được sử dụng để điều hòa bên trong bộ đồ với không khí của trong tàu vũ trụ sẽ tự động ngắt. Trong trường hợp đó, không khí được cung cấp từ bình oxy đi kèm.
Tất nhiên, việc đi bộ ngoài không gian trong một bộ đồ như vậy là hoàn toàn không thể, nhưng nhà du hành vũ trụ có thể ở bên trong cabin tàu vũ trụ tới 5 giờ mà không có sự hỗ trợ từ các hệ thống của con tàu.
SK-1 được thiết kế riêng với số đo của đội phi hành gia đầu tiên của Liên Xô, nặng 20 kg. Nhà du hành vũ trụ không thể mặc bộ đồ này mà không có sự trợ giúp. Có những hướng dẫn cụ thể về thứ tự mặc đồ như từ chân tới tay và các bước khác. Tuy nhiên, người mặc có thể cởi bộ đồ mà không cần sự trợ giúp.
Gagarin mặc nhiều lớp quần áo: một lớp cơ bản, tiếp theo là lớp cách nhiệt, một lớp lavsan, tiếp theo là lớp cao su và cuối cùng - lớp vỏ màu cam. Nhưng đâu là lý do khiến Liên Xô đưa ra quy định nghiêm ngặt về việc che giấu bộ đồ này khỏi ống kính máy ảnh, máy quay?
Người đàn ông thực hiện nhiệm vụ bí mật
Câu trả lời chỉ đơn giản là cần phải giữ bí mật. Bộ đồ không gian được xem như phát minh vĩ đại của Liên Xô. Ở thời điểm cao trào của cuộc chạy đua không gian với Mỹ, vật liệu và cách thức chế tạo bộ đồ không gian là một bí mật nhà nước. Lớp vỏ ngoài màu cam được thiết kế để giấu các lớp bên trong khỏi con mắt của công chúng.
Ota Bakhramov là một trong những nhà thiết kế bộ đồ không gian. Ảnh: SputnikYury Gagarin được ra lệnh phải thực hiện mọi bước có thể để loại bỏ bộ đồ không gian bằng cách giấu nó đi hoặc phá hủy nó hoàn toàn, cho dù cuộc hạ cánh diễn ra ở bất cứ đâu. Để đảm bảo có thể thực hiện được điều này, một trong những nhà thiết kế bộ đồ không gian, Ota Bakhramov, được cử tới hỗ trợ. Ngày 12/4/1961, chỉ một nhóm nhỏ được cử đi thực hiện nhiệm vụ bí mật.
Theo kế hoạch, Bakhramov lấy bộ đồ từ Gagarin hoặc trưởng nhóm giải cứu ngay tại điểm hạ cánh. Ngày hôm đó, kỹ sư này vẫn xuất hiện trong một số bức ảnh cùng Gagarin. Người đàn ông cao lớn đội mũ phớt mềm, mặc áo khoác dài khiến người dân thị trấn Engels nghĩ rằng đó là một nhân viên an ninh hoặc vệ sỹ, được giao nhiệm vụ bảo vệ sự an toàn của người anh hùng dân tộc. Nhưng sự thật là Bakhramov chỉ ở đó để thu lại bộ đồ không gian./.
Người Mỹ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ là ai?
Nhà vật lý thiên văn Trịnh Hữu Châu [tên tiếng Anh: Eugene Trịnh] là người Mỹ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ. Ông tham gia chuyến bay STS-50 của NASA vào ngày 25/6/1992 và ở ngoài vũ trụ 13 ngày 19 giờ 30 phút. Ảnh: NASA. |
Con tàu đưa người Việt Nam đầu tiên bay vào vũ trụ có tên...?
Ngày 23/7/1980, trên con tàu đổ bộ Liên hợp 37 [Soyuz 37], hai phi hành gia đã thực hiện thành công chuyến đi vào không gian. Một trong số đó là Phạm Tuân. Điều này đã giúp ông lập nên kỳ tích, trở thành người Việt Nam đầu tiên bay vào vũ trụ. Sau khi vào không gian, tàu được ghép nối với tổ hợp quỹ đạo Chào mừng 6 - Liên hợp 36 [Salyut 6 - Soyuz 36] và trở về Trái Đất an toàn vào lúc 22h25 ngày 31/7/1980. Ảnh: Pinterest. |
Bạn đồng hành của anh hùng Phạm Tuân trên chuyến tàu Liên hợp 37 là phi hành gia nào?
Nhà du hành vũ trụ Liên Xô Viktor Vassilyevich Gorbatko là người bạn đồng hành cùng phi hành gia Phạm Tuân trên chuyến tàu Liên hợp 37 năm 1980. Đây cũng là chuyến đi cuối cùng của ông Gorbatko vào không gian. Trong 8 ngày ngoài vũ trụ, hai nhà du hành đã bay tổng cộng 142 vòng quanh Trái Đất, tiến hành 30 cuộc thí nghiệm viễn thám hàng không, đo và xây dựng bản đồ độ ẩm đất vùng sông Hồng, chuẩn bị xây dựng Trạm mặt đất Hoa Sen phục vụ thông tin liên lạc qua hệ Intersputnik. Ảnh: Thanh Niên. |
Người đầu tiên bay vào vũ trụ là công dân...?
Ngày 12/4/1961, tàu vũ trụ Phương Đông được phóng từ Trái Đất. Đây cũng là khoảnh khắc phi hành gia Yuri Gagarin của Liên Xô ghi danh vào lịch sử. Ông trở thành người đầu tiên bày vào không gian. Toàn bộ chuyến bay kéo dài 1 giờ 48 phút vòng quanh Trái Đất. Ảnh: The Sun. |
Nữ phi hành gia đầu tiên trên thế giới là người...?
Valentina Vladimirovna Tereshkova ở Liên Xô là nữ du hành vũ trụ đầu tiên trong lịch sử thám hiểm vũ trụ của loài người. Ngày 16/6/1963, khi vừa tròn 26 tuổi, bà lên tàu Vostok 6 [Phương Đông 6] và thực hiện chuyến du hành kéo dài gần 3 ngày [70 giờ 50 phút], bay 48 vòng quanh Trái Đất. Thành tích này đã lập kỷ lục về lần bay quanh Trái Đất nhiều hơn tổng số lần các nhà du hành vũ trụ Mỹ thực hiện đến thời điểm đó. Ảnh: Space. |
Vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người được phóng lên vũ trụ là?
Tháng 10/1957, Liên Xô phóng thành công vệ tinh Sputnik 1 - vệ tinh nhân tạo đầu tiên - vào không gian. Thành tựu này đã gây chấn động thế giới về khoa học và chính trị, mở ra kỷ nguyên mới cho loài người trong nghiên cứu không gian. Ảnh: Cosmos Magazine. |
Con người là sinh vật đầu tiên bay vào vũ trụ?
Ngày 3/11/1957, các nhà khoa học Liên Xô đã đưa chú chó Laika bay vào vũ trụ trên vệ tinh nhân tạo Sputnik 2. Thời điểm đó, New York Times dẫn tin từ truyền thông Liên Xô cho hay Laika "đã sủa những tiếng chào mừng với những người đang theo dõi hành trình của nó qua microphone". Điều đó khiến Laika trở thành sinh vật đầu tiên bay vào vũ trụ, không phải con người. Ảnh: Independent. |
Hai chú chó du hành vũ trụ năm 1960 và trở về Trái Đất an toàn là...?
Ngày 19/8/1960, Belka và Strelka lên con tàu Sputnik 5 và thực hiện sứ mệnh thử thách bay vào vũ trụ. Cả hai đã lập nên kỷ lục là những sinh vật đầu tiên trong lịch sử sống sót trở về. Chuyến du hành kéo dài bay kéo dài 25 giờ, đi 17 vòng quanh Trái Đất. Ảnh: BBC. |
Nhật ký của nữ phi hành gia Italy đầu tiênTrong không gian, Mặt Trời mọc và lặn 16 lần/ngày. Những hành động như ăn, ngủ, đánh răng hay cắt tóc đều rất khác ở mặt đất. 10:15 26/8/2020 |