Trò chơi an toàn giao thông tiểu học
Vừa qua, tại TP. HCM, chương trình Giao lưu tìm hiểu kỹ năng tham gia giao thông an toàn cấp quốc gia dành cho học sinh tiểu học năm học 2016-2017 diễn ra với nhiều hoạt động, trải nghiệm hết sức ý nghĩa đối với giáo viên và học trò.
Cũng như việc bảo vệ môi trường, an toàn giao thông (ATGT) là vấn đề được rất nhiều học trò quan tâm. Nhưng có thực tế các em chưa có nhiều cơ hội để tìm hiểu, học hỏi về luật ATGT, nhất là việc tiếp nhận thông tin, kiến thức với học trò tiểu học chỉ có thể đạt hiệu quả tốt nhất thông qua các hoạt động, trò chơi trải nghiệm. Hiểu rõ điều này, 11 năm qua, Bộ GD-ĐT cùng Công ty Ô tô Toyota Việt Nam cùng sự hỗ trợ của UB ATGT quốc gia duy trì thực hiện chương trình “Toyota cùng em học An toàn giao thông” (TSEP). Đặc biệt, năm nay, chương trình cũng nhận được sự hợp tác triển khai của các đại lý TMV nhằm mang đến cơ hội trải nghiệm cho nhiều em nhỏ hơn nữa, qua đó thể hiện trách nhiệm đóng góp tích cực cho cộng đồng không chỉ của TMV mà còn của các Đại lý Toyota tại Việt Nam. Ngày hội chơi mà học Nối tiếp hiệu quả từ các năm trước, chương trình năm nay được tổ chức với quy mô lớn với những đột phá về hình thức tổ chức lẫn chất lượng. Ngày hội giao lưu diễn ra tại Nhà thi đấu Quân khu 7 phải nói là ngày đúng nghĩa chơi mà học với sự tham gia của 100 thí sinh (10 đội) đại diện cho 10 tỉnh, thành phố trên cả nước như TPHCM, Cao Bằng, Phú Thọ, Khánh Hòa, Trà Vinh... Các nội dung, tình huống giao thông thực tế được lồng ghép giúp học trò vận dụng tốt những kiến thức, kĩ năng đã học vào thực tế tham gia giao thông.
Bên cạnh các nội dung giao lưu của các đội,hàng trăm học sinh tự do đến dự chương trình được tham gia nhiều trò chơi bổ ích nhằm nâng cao kĩ năng, kiến thức về ATGT như Toyota cùng em xuyên Việt, Nhanh nhanh bạn ơi, An toàn là đúng luật, Ghép tranh biển báo, lá chắn an toàn ; Đỏ-Vàng-Xanh... Thông qua các trò chơi, các em có thêm nhiều kinh nghiệm bổ ích để tham gia giao thông một cách an toàn nhất. Em Nguyễn Hữu Nhật, học sinh Trường tiểu học Nguyễn Thanh Tuyền, Q. Tân Bình, TPHCM cho biết : « Được trải nghiệm với ngày hội, em nhận thấy hóa ra việc tham gia giao thông an toàn cho mình và cho người khác không phải là điều quá khó. Từ các hoạt động giao lưu, em và các bạn có thêm nhiều kiến thức cũng như nâng cao ý thức về chấp hành luật ATGT ». “Em sẽ truyền đạt lại cho bố mẹ và những người xung quanh để tất cả mọi người nâng cao ý thức khi tham gia giao thông, để không ai phải chịu nỗi đau từ tai nạn giao thông nữa”, Nhật nói như ông cụ non. Chia sẻ tại buổi giao lưu, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cho biết, hoạt động này là cơ hội để các em được giao lưu, học hỏi, tích lũy thêm hiểu biết và có kĩ năng sống để tự bảo vệ mình và cộng đồng khi tham gia giao thông. Để sau này, mỗi học sinh đều trở thành những công dân hiểu biết, sống và làm việc theo pháp luật. Thứ trưởng Nghĩa cũng đề nghị các Sở GD - ĐT, các nhà trường tiếp tục triển khai hiệu quả hơn nữa chương trình giáo dục ATGT trong những năm học tới, chú ý tới các hình thức sinh động, phong phú và hấp dẫn để đạt hiệu quả thật sự.
Cô dạy, trò mê Ngoài ngày hội Giao lưu tìm hiểu kỹ năng tham gia giao thông an toàn cấp quốc gia dành cho HS tiểu học, trong khuôn khổ chương trình còn diễn ra Hội thảo đổi mới phương pháp giáo dục ATGT trong trường tiểu học tại Trường Tiểu học Nguyễn Thanh Tuyền, Q. Phú Nhuận, TPHCM. Hội thảo với các bài tham luận, ý kiến đóng góp từ các thầy cô giáo đã đặt ra những vấn đề, giải pháp nhằm đổi mới các phương pháp giáo dục ATGT cho học trò sao cho hiệu quả, mang tính thực tiễn hơn. Nhiều phương pháp đổi mới cũng được thực hiện ngay tại hội thảo khi 20 giáo viên tiểu học đại diện cho 10 tỉnh cũng trực tiếp tham gia tiết dạy mẫu về giáo dục ATGT có thể nhân rộng đưa vào các trường học. Các giờ dạy được thể hiện qua clip, hình ảnh, biển hiệu... Học trò như đang trải nhiệm vào các loại hình giao thông thật sự nên dễ dàng nắm được các kiến thực, các quy định của luật ATGT ngay trong giờ học. Cô Nguyễn Thị Bích Đào, Trường tiểu học Võ Cường số 3, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ, cách học luật giao thông sinh động phát huy được tối đa tương tác giữa thầy và trò, rất khích lệ các em mày mò, tìm hiểu... Và chính giáo viên cũng rất thích thú khi thấy được hiệu quả giờ học chứ không phải là dạy theo phong trào. Cuối giờ dạy, cô Đào còn làm cho toàn thể học trò trong lớp và đại biểu tham dự bất ngờ khi... hát dân ca quan họ Bắc Ninh giúp lớp học thêm gắn kết, thầy Bắc trò Nam mà sao thật thân quen. “Việc chuẩn bị tiết dạy không mất nhiều thời gian, cần nhất là trong tiết dạy, giáo viên phải khuyến khích các em thể hiện, bày tỏ ý kiến để tạo không khí học tập chủ động, sôi nổi như đang vui chơi. Trẻ thích thú, háo hức nên nắm bài rất nhanh”, cô Đào bộc bạch và cho biết, ngoài việc truyền kiến thức thì việc tra cho các em văn hóa ứng xử với ATGT cũng quan trọng không kém. Tham gia vào tiết học mẫu, Vân Anh, học sinh lớp 3 kể em thấy cách học có clip, hình ảnh... lại vừa học vừa chơi không căng thẳng một chút nào, rất dễ hiểu dễ nhớ. Sau ngày, về nhà em sẽ rủ bố mẹ cùng học về ATGT như cách của cô giáo và cả nhà sẽ cùng thực hiện nghiêm túc luật ATGT.
Tổng kết chương trình, BTC trao giấy chứng nhận cho 20 giáo viên tham gia Hội thảo đổi mới phương pháp giáo dục ATGT trong trường tiểu học và các em HS tham gia giao lưu kỹ năng tham gia giao thông an toàn. Đội Hải Dương, Đắk Nông, Lào Cai giành giải Nhất ở phần thi vẽ tranh tập thể; đội Khánh Hòa, Kiên Giang đạt giải Nhất ở phần thi năng khiếu; đội Trà Vinh, Bắc Ninh giành giải Nhất ở phần thi Kiến thức. Ngoài ra, Công ty Toyota Việt Nam cũng trao 3 mô hình Đảo giao thông an toàn cho 3 đội có thành tích xuất sắc tại buổi giao lưu bao gồm Cao Bằng, Phú Thọ và Tp. HCM.
Theo thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, trong 9 tháng đầu năm 2021, cả nước xảy ra 8.161 vụ tai nạn giao thông gây hậu quả 4.175 người chết và 5.645 người bị thương. Trong đó, trung bình mỗi năm, cả nước có 2.000 trẻ em thiệt mạng vì tai nạn giao thông. Nhằm nâng cao ý thức về an toàn giao thông, Công ty Honda Việt Nam phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Uỷ ban An toàn giao thông Quốc gia và Cục Cảnh sát giao thông – Bộ Công an tổ chức Hội nghị giao lưu “An toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ”. Sau nhiều năm tích cực tham gia hội thi đến năm học 2020 – 2021, thầy giáo Đặng Thanh Thắng (sinh năm 1987, giáo viên Trường Tiểu học Nguyễn Khuyến, quận Ngô Quyền, Hải Phòng) đã xuất sắc đoạt giải Nhất chung cuộc với tiết dạy “Biển báo hiệu giao thông đường bộ”. Theo thầy Thắng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng về số vụ tại nạn giao thông ở lứa tuổi học sinh. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu là nhận thức của học sinh chưa cao, nhiều em khi tham gia giao thông còn chưa nắm rõ về luật giao thông đường bộ hay kỹ năng tham gia giao thông còn hạn chế. Đặc biệt, với tâm lý tuổi mới lớn nhiều em nảy sinh những hành động bồng bột, thiếu kiểm soát khi tham gia giao thông như không đội mũ bảo hiểm, lạng lách, vượt đèn đỏ. Trước thực trạng trên, việc nâng cao nhận thức, kiến thức về an toàn giao thông đối với lứa tuổi học sinh trở thành vấn đề bức thiết.
“Việc học sinh có hành vi vi phạm như lạng lách, đánh võng, gây tai nạn giao thông xuất phát từ việc các em chưa có nhận thức đúng đắn. Vài phút trước các bạn có thể vi phạm rồi gây tai nạn giao thông nhưng đó chỉ là sự bộc phát chứ trong tiềm thức các bạn không muốn điều ấy xảy ra. Thời điểm đó, các bạn nhận thức không đứng đắn và cho rằng việc lạng lách, đánh võng là hành động anh hùng, thể hiện bản thân. Nếu ý thức được việc mình làm sẽ gây ảnh hưởng tới tính mạng của người khác chắc chắn các bạn sẽ không làm” thầy Thắng chia sẻ. Với nhận định mọi hành vi đều xuất phát từ nhận thức, nhận thức đúng đắn sẽ có hành vi đúng đắn và ngược lại, thầy Thắng luôn tích cực đầu tư giảng dạy, nâng cao kiến thức về an toàn giao thông cho học sinh. Thầy Thắng cho biết: “Mỗi một cấp học đều có phương pháp giáo dục về an toàn giao thông khác nhau nhưng tôi thấy rằng "Tại sao có quy định trẻ em từ 6 tuổi phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông?" Điều đó cho thấy ngay từ 6 tuổi các em đã phải chấp hành luật giao thông bằng nhiệm vụ đội mũ bảo hiểm và cần được trang bị kiến thức sớm về an toàn giao thông. Tham gia hội thi tôi mong muốn đề cao sự an toàn đối với thế hệ mầm non tương lai. Đặc biệt, tôi muốn nhấn mạnh việc giáo dục văn hoá giao thông sớm từ cấp tiểu học sẽ mang lại hiệu quả rất cao. Mọi hành vi đều xuất phát từ nhận thức, nhận thức đứng đắn sẽ có hành vi đúng đắn và ngược lại. Nếu học sinh ý thức được sự an toàn và văn minh khi tham gia giao thông thì trong tương lai các em sẽ bảo vệ được bản thân cũng như góp phần tạo nên một cộng đồng văn minh. Không riêng việc tham gia các cuộc thi về an toàn giao thông, trong những tiết dạy hằng ngày tôi cũng lồng ghép kiến thức cho học sinh như tiết giáo dục tập thể, tiếng Việt”.
Để học sinh dễ dàng tiếp cận với kiến thức về giao thông, thầy Thắng chia sẻ thêm: “Trước mỗi tiết học, tôi nghiên cứu kỹ các hoạt động có trong bài học. Mỗi hoạt động tôi sẽ xây dựng hình thức dạy học phù hợp như tổ chức trò chơi, xử lý tình huống, diễn tiểu phẩm. Ở lứa tuổi tiểu học, đa số các em thích được trải nghiệm hơn nên tôi hướng đến tổ chức các tiết học vui nhộn, tạo hứng thú học tập cho học sinh”. Điển hình, trong tiết học “Biển báo giao thông đường bộ” mà thầy Thắng gửi tới hội thi, ngay từ phần khởi động học sinh được tham gia trò chơi “Thỏ tìm nhà”. Mỗi học sẽ có 1 chiếc mũ có in hình biển báo giao thông, học sinh sẽ tự nhận biết biển của mình thuộc nhóm biển giao thông nào và tìm về nhà của mình. Tiếp đó, xuyên suốt tiết học, học sinh được thảo luận, trao đổi và đưa ra ý kiến cá nhân để xử lý các tình huống mà thầy giáo đưa ra. Học sinh hào hứng khi được cạnh tranh giữa các nhóm, được diễn vai các nhân vật trong tình huống giao thông. Từ đó, học sinh vừa nhận biết được các biển báo giao thông vừa tăng cường các kỹ năng làm việc nhóm, trình bày vấn đề và tự tin, năng nổ hơn. PHẠM LINH |