Hoạchđịnh tổng hợp
Khái niệm
Hoạchđịnh tổng hợp trong tiếng Anh được gọi là general planning.
Hoạchđịnh tổng hợp là quá trình lập kế hoạch, phân bổvà bốtrí các nguồn lực có thểhuyđộngđược cho thời kì trung hạn [từ 6 thángđến 3 năm] nhằm cân bằng khảnăng sản xuất của doanh nghiệp sao cho phù hợp với nhu cầu sản xuất dựkiến vàđạt hiệu quảkinh tếcao.
Nội dung của hoạch định tổng hợp làđiều chỉnh tốcđộsản xuất, sốlượng công nhân, mứcđộtồn kho, thời gian làm thêm giờvà lượng hàngđặt gia công bên ngoài với mụcđích là giảm thiểu chi phí sản xuất hoặc giảm thiểu sựbiếnđộng nhân lực hay mứcđộtồn kho trong suốt giaiđoạn kếhoạch.
Phạm viứng dụng hoạchđịnh tổng hợp rất rộng từnhững doanh nghiệp sản xuấtđến các doanh nghiệp cungứng dịch vụnhưbệnh viện, ngân hàng, trường học.
Mục tiêu của hoạchđịnh tổng hợp là phát triển kếhoạch sản xuất có tính hiện thực và tốiưu.
Tính hiện thực của kếhoạch thểhiệnởchỗcác kếhoạch phải nhằm vào việc đápứng nhu cầu khách hàng trong khảnăng của doanh nghiệp.
Tính tốiưu là bảođảm việc sửdụng hiệu quảcác nguồn lực củađơn vịvới chi phíởmức thấp nhất.
Trong quá trình lập kếhoạch sản xuất có thểxảy ra hai khuynh hướng:
Thứnhất:Khảnăng sản xuất thực tếcủa doanh nghiệp lớn hơn so với nhu cầu hoặc đơn hàngđặt.
Doanh nghiệp sẽduy trì mức sản xuất cao và chấp nhận sẽcó tồn kho nhưngđổi lại sẽnâng cao khảnăngđápứngđơn hàng cho khách hàng.
Thứhai: Khảnăng sản xuất thực tếnhỏhơn so với nhu cầu hoặcđơn hàngđặt.
Doanh nghiệp sẽduy trì mức sản xuất thấpđểgiảm thiểu chi phí tồn kho nhưng ngược lại có thểlàm mất khách hàng và bỏlỡcơhội kinh doanh.
Sựlãng phí nguồn lực hoặc bỏlỡcơhội kinh doanhđều không hiệu quả, vấnđề đặt ra của hoạchđịnh tổng hợp là phải tìm ra khảnăng sản xuất trong từng thời kì gắn với nhu cầu sao cho cân bằng giữa năng lực huyđộng tổng hợp các nguồn lực với nhu cầu vàđơn hàng của khách hàng.
Nguyên nhân của sai lệch
Bên cạnhđó, trên thực tế, giữa nhu cầu sản xuất thực tếvà nhu cầu dựbáo trong doanh nghiệp luôn có những sai lệch. Nguyên nhân của sai lệch có thểdo:
- Sốliệu khôngđầyđủ, không liên tục, chưađủlớn
- Nhận thức vềvai trò của dựbáo chưađúng hoặc dựbáo không có cơsở
- Sửdụng phương pháp, cách tính toán không nhất quán hoặc chưa phù hợp
- Dựbáo không có kiểm chứng, chưa tính hết các yếu tố ảnh hưởngđến kết quảdựbáo
- Môi trường biếnđộng và nhữngđiều kiện thayđổi...
Các chiến lược
Các chiến lược hoạchđịnh tổng hợp
Chiến lược hoạchđịnh tổng hợpđược phân thành các loại khác nhau, căn cứvào các tiêu thức khác nhau. Sauđây là hai cách phân loại chiến lược hoạchđịnh tổng hợp chủyếu:
- Chiến lược thuần tuý và chiến lược hỗn hợp
Nếu trong một khoảng thời gian xácđịnh, chúng ta cố định cácđiều kiện, chỉthayđổi một yếu tốtức là lúcđó theo đuổi một chiến lược thuần tuý nhấtđịnh.
Nếu doanh nghiệpđồng thời kết hợp hai hay nhiều chiến lược thuần túy trong cùng một thờiđiểm tức là doanh nghiệp theo đuổi chiến lược hỗn hợpđểhoạchđịnh tổng hợp.
- Chiến lược chủ động và chiến lược bị động
Nếu nhà quản trịxây dựng kếhoạch sản xuất kinh doanh theo cách làm thayđổi cácđiều kiện của doanh nghiệpđể thíchứng với những thayđổi của nhu cầu thịtrường thìđó là chiến lược bị động.
Ngược lại, nếu nhà quản trịlàm thayđổi các yếu tố đặc biệt của doanh nghiệp nhằm làm thayđổi nhu cầu của thịtrườngđểchủ độngđưa ra kếhoạch tức là chiến lược chủ động.
[Tài liệu tham khảo: Quản trị tác nghiệp, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân]