Những ngày qua, chất lượng không khí ở Hà Nội ở ngưỡng rất xấu và nguy hại. Ứng dụng AirVisual xếp Hà Nội ô nhiễm thứ hai thế giới trong sáng 29/11. Đây là điều người dân hết sức lo ngại bởi chất lượng không khí như vậy sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Được biết, chỉ số chất lượng không khí ở Việt Nam được chia làm 6 cấp, trong đó ngưỡng đỏ [có hại cho sức khỏe mọi người], với khuyến cáo tất cả mọi người bắt đầu chịu tác động sức khỏe do ô nhiễm không khí. Ngưỡng tím, là ngưỡng rất có hại cho sức khỏe con người và khuyến cáo mọi người nên hạn chế ra ngoài. Ngưỡng nguy hiểm nhất là ngưỡng nâu, với khuyến cáo tất cả mọi người có thể bị tác động sức khỏe nghiêm trọng, nên ở trong nhà.
Tình hình ô nhiễm không khí kéo dài, có thể gây ra tác động ngắn hạn hoặc dài hạn tới sức khỏe người dân. Ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh tim, ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt có ảnh hưởng xấu tới người già và trẻ em. Trước tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí, người dân có thể tự bảo vệ sức khỏe của mình bằng những biện pháp sau:
Cập nhật AQI hàng ngày
AQI là viết tắt của Air Quality Index, là chỉ số báo cáo chất lượng không khí hàng ngày, sử dụng như thước đo để đánh giá không khí xung quanh sạch hay ô nhiễm. Bằng cách tra cứu dự báo ô nhiễm không khí hàng ngày, bạn sẽ nắm rõ chất lượng không khí khu vực địa phương mình sinh sống. Ngoài ra, bạn nên thường xuyên theo dõi tình hình chất lượng không khí trên các phương tiện truyền thông chính thống, ở khu vực địa phương bạn sinh sống.
Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà
Đeo khẩu trang đã trở thành thói quen của đại đa số người dân sau đại dịch Covid-19. Khẩu trang giúp ngăn chặn hạt bụi mịn và các chất ô nhiễm từ không khí, giảm khả năng hít phải các tác nhân gây hại. Thế nhưng, loại khẩu trang thông thường không thể bảo vệ bạn hoàn toàn khỏi không khí bị ô nhiễm. Các sản phẩm như khẩu trang 3M đạt tiêu chuẩn N95 hoặc P-100 với khả năng lọc đến 99% các loại vi khuẩn sẽ giúp bạn an tâm hơn khi sử dụng.
Sử dụng máy lọc không khí
Kể cả những ngày chất lượng không khí ở mức bình thường, máy lọc không khí vẫn là thiết bị đáng đầu tư để giúp nâng cao chất lượng không khí trong nhà và giảm nguy cơ về sức khỏe do ô nhiễm gây ra. Đặc biệt, thiết bị này rất cần thiết đối với gia đình có con nhỏ. Bên cạnh đó, gia đình bạn nên hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí ô nhiễm nặng, đặc biệt nhà gần đường giao thông hoặc ở chung cư cao tầng.
Hạn chế hoạt động ngoài trời
Nên tránh các hoạt động ngoài trời như tập thể dục, đi dạo phố để có thể đảm bảo sức khỏe tốt nhất, khi chất lượng không khí ở mức xấu. Nếu cần thiết, hãy đến các phòng tập thể dục hoặc đi dạo trong trung tâm thương mại. Đối với gia đình có con nhỏ, hãy hạn chế thời gian chơi của bé ở bên ngoài. Đặc biệt, hạn chế ra đường vào giờ cao điểm là biện pháp hữu hiệu để giảm tiếp xúc với ô nhiễm môi trường trong những giờ cao điểm.
Vệ sinh cá nhân
Nên xây dựng thói quen vệ sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường. Vệ sinh mũi mỗi ngày làm sạch vi khuẩn, bụi bẩn, hỗ trợ loại bỏ tác nhân gây viêm mũi, viêm xoang cho gia đình. Nên đều đặn xịt mũi mỗi ngày hai lần vào buổi sáng và tối. Bên cạnh vệ sinh cá nhân, bạn nên thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp, thông thoáng môi trường sống.
Hy vọng những biện pháp trên đây sẽ giúp bạn và người thân phần nào bảo vệ sức khỏe trước tình trạng ô nhiễm không khí ở mức báo động như hiện nay.
là những khái niệm được đề cập rất nhiều trong thời gian gần đây. Đặc biệt là trong thời đại công nghiệp như hiện nay, mức độ ô nhiễm không khí đang ở mức báo động, vô cùng nguy hiểm đến sức khỏe của con người. Vậy chỉ số chất lượng không khí là gì? Chỉ số ô nhiễm không khí và mức độ ô nhiễm không khí ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết với Airsafe nhé!
Chỉ số chất lượng không khí hay còn thường được gọi là chỉ số ô nhiễm không khí thường được viết tắt là AQI – Air Quality Index. Đây là một trong số những chỉ số báo cáo chất lượng không khí mỗi ngày. Người ta thường sử dụng nó như một thước đo quan trọng để đánh giá môi trường không khí xung quanh đang sạch hay ở mức độ ô nhiễm cao/ thấp hay tình trạng đáng báo động.
Chỉ số AQI càng lớn chứng tỏ nguy cơ rủi ro đối với sức khỏe cộng đồng càng cao. Trên thực tế, các chỉ số AQI thường tập trung vào những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người sau khi hít thở không khí ô nhiễm trong vài phút, vài giờ, vài ngày…
Công thức tính chỉ số AQI
Cơ quan bảo vệ môi trường tại Hoa Kỳ – EPA đã đưa ra những tính toán chỉ số AQI với 5 thông số được cho là chủ yếu như:
N02 – Nitrogen Dioxide
S02 – Sulfur Dioxide
CO – Carbon Dioxide
Ozone mặt đất
Hạt lơ lửng hay còn thường gọi là ô nhiễm phân tử. Thông thường nó được đánh giá qua các chỉ số bụi mịn PM10, PM2.5. Các loại bụi này vô cùng nguy hiểm, một khi đi vào cơ thể, qua đường hô hấp sẽ tác động và ảnh hưởng xấu, phá hủy các cơ quan
PM được hiểu là chất dạng hạt, có thể dạng rắn hoặc lỏng. PM2.5 cho biết được kích thước hạt nhỏ hơn hoặc bằng 2.5 micromet. PM10 cho thấy đây là những dạng hạt có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 micromet, tất nhiên nó lớn hơn kích thước PM2.5. Trên thực tế các loại bụi mịn này được hình thành từ các hợp chất kim loại, Cacbon, Sunfua, Nito…
Bài viết liên quan:
- Bụi mịn là gì? tác hại của bụi mịn tới sức khỏe con người
- Bụi mịn pm 1.0 và pm2.5 trong không khí ô nhiễm là gì?
Mức độ ô nhiễm không khí tại Việt Nam hiện nay
Chỉ số ô nhiễm hay mức độ ô nhiễm không khí ở các nước, không chỉ riêng Việt Nam được đánh giá dựa trên AQI. Cùng với những dấu hiệu tăng lên của ô nhiễm không khí, những chỉ số này ở Việt Nam cũng được tăng lên một cách đáng kể. Theo thống kê mới đây của các đơn vị uy tín, chỉ số ô nhiễm tại Hà Nội liên tục được cảnh báo với chỉ số AQI luôn ở mức cao, thậm chí lên đến 170. Điều này thực sự nguy hiểm cho những ai thường xuyên phải ra đường. Những chỉ số này cho thấy tình trạng này rất xấu, mức độ ảnh hưởng và thương tổn là rất lớn vì vậy mọi người nên hạn chế ra đường. Trong trường hợp cần thiết, cần trang bị thêm các thiết bị bảo hộ an toàn và các biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Những hệ lụy ô nhiễm không khí gây ra cho sức khỏe của con người có thể ngay tức thời hoặc trong thời gian dài. Các chất ô nhiễm trong không khí có thể không nhìn thấy nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc đến hệ hô hấp. tim phổi, đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến phụ nữ mang bầu. Theo tính toán, trung bình một người lớn hút khoảng 15m3 không khí mỗi ngày, thử tưởng tượng xem nếu lượng khí này bị ô nhiễm thì sẽ phá hủy cơ thể như thế nào.
Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí
Hệ hô hấp
Đầu tiên phải kể đến tác động của nó đến hệ hô hấp. Cụ thể, PM10, PM2.5 đi vào cơ thể qua đường dẫn khí được tích tụ dưới phổi hoặc luồn lách qua các túi phổi, tĩnh mạch, thâm nhập sâu vào hệ tuần hoàn máu. Bụi mịn kết hợp với khí N02, CO kết hợp với oxy khiến tế bào bị thiếu oxy, ảnh hưởng đến tuần hoàn cơ thể. Một số triệu chứng dễ nhận thấy đối với những người tiếp xúc với mức độ ô nhiễm cao là: khó thở, kích ứng đường hô hấp, hen suyễn…
Đặc biệt là những người bị viêm xoang, viêm mũi dị ứng cũng chịu ảnh hưởng trực tiếp, rõ ràng nhất của ô nhiễm không khí.
Ảnh hưởng tim mạch
Các nghiên cứu chuyên sâu đã chỉ ra rằng, ô nhiễm không khí tác động tiêu cực đến hệ tim mạch, tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim.
Bên cạnh đó, không khí ô nhiễm làm tăng cao nguy cơ tạo cục máu đông ở động mạch, dẫn đến nhồi máu cơ tim
Ảnh hưởng đến sinh sản
Có thể bạn không biết nhưng môi trường không khí ô nhiễm còn ảnh hưởng đến quá trình sinh sản. Cụ thể, nguy cơ sinh con tự kỷ cao gấp đôi so với bình thường, mức độ này sẽ tăng vào vào cuối giai đoạn thai kỳ. Với nam giới, có thể suy giảm chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến khả năng có con của nam giới
Ngoài ra, ô nhiễm không khí còn gây ra nhiều vấn đề khác như: tổn thương thận, đau đầu chóng mặt, lão hóa da… Để giảm thiểu tác hại của ô nhiễm không khí mỗi chúng ta hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình bằng cách: đeo khẩu trang và kính mỗi khi ra đường để hạn chế việc tiếp xúc khói bụi. Hạn chế ra đường khi không cần thiết. Nếu có thể nên lựa chọn ô tô hoặc các phương tiện công cộng để di chuyển. Việc sử dụng các phương tiện công cộng cũng là một trong những cách hiệu quả giúp giảm bớt lượng khí thải.