Giấc mơ là một hiện tượng tự nhiên trong cuộc sống của mỗi người. Ai cũng sẽ gặp những giấc mơ trong cuộc đời của mình nhưng ít người hiểu rõ về nó. Bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về giấc mơ và tại sao khi ngủ lại có những giấc mơ.
Mỗi người trưởng thành ngủ trung bình 7-8 giờ mỗi ngày. Giấc ngủ của con người được chia thành 2 chu kỳ lớn, đó là NREM và REM. Chu kỳ NREM lại chia làm 4 chu kì nhỏ là ru ngủ, ngủ nông, ngủ sâu và ngủ rất sâu. Xem kẽ giữa các chu kỳ này là giấc ngủ REM, một giai đoạn chuyển động nhanh của mắt.
Giấc mơ khi ngủ của mỗi người sẽ xuất hiện trong chu kỳ ngủ REM. Giấc mơ có thể hiểu là những ảo giác xảy ra trong một số giai đoạn nhất định của giấc ngủ - giai đoạn REM. Nó giống như một câu chuyện ngắn xuất hiện trong khi chúng ta đang ngủ và nhanh chóng mất đi. Sau khi tỉnh giấc, chúng ta có thể nhớ toàn bộ, một phần hay quên hết giấc mơ đó.
Giải đáp tại sao khi ngủ lại có những giấc mơ?
Vẫn chưa có nghiên cứu nào cho thấy rõ vai trò của giấc mơ khi ngủ. Tuy nhiên, căn cứ vào niềm tin và lý thuyết mà người ta đưa ra những vai trò của giấc mơ như sau:
- Giấc mơ như một nhà trị liệu
Khi ngủ, não sẽ hoạt động về mặt cảm xúc nhiều hơn khi tỉnh táo. Do đó, giấc mơ khi ngủ như một cách giúp bạn đối mặt với những cảm xúc, suy nghĩ thật của mình mà khi tỉnh táo ta cố che giấu đi.
- Giấc mơ như huấn luyện chiến đấu hoặc bay
Hạch hạnh nhân là vùng não hoạt động nhiều nhất khi mơ và ngủ. Do đó, đây có thể là cách giúp não bộ sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa khi ngủ. Cũng vì vậy, trong những giấc mơ khi ngủ, nếu bị tấn công, chúng ta vẫn có xu hướng chống cự lại.
Cùng với đó, thân não sẽ gửi các tín hiệu thần kinh vào giấc ngủ REM giúp thư giãn cơ bắp. Vì vậy, chúng ta sẽ không cố gắng chạy hoặc đấm trong khi ngủ.
- Giấc mơ khi ngủ như “nàng thơ”
Nếu những suy nghĩ, tư duy, logic hay sự sáng tạo bị hạn chế khi tỉnh táo thì khi ngủ sẽ khác. Khi ngủ, não bộ sẽ tự do sáng tạo do đó sẽ tạo ra những giấc mơ vui vẻ, đầy màu sắc.
- Giấc mơ như một trợ lý trí nhớ
Giấc mơ giúp chúng ta lưu trữ lại những sự việc đã xảy ra, thông tin vừa đọc được và sắp xếp lại cảm xúc con người. Đồng thời, nó giúp loại bỏ những lo âu, phiền muộn ảnh hưởng tới cuộc sống và học tập.
Giấc mơ được chia làm 2 loại: giấc mơ mang nội dung vui vẻ và giấc mơ có những nội dung đáng sợ, buồn bã. Những giấc mơ đáng sợ, buồn bã còn được gọi là ác mộng. Sau khi gặp ác mộng, chúng ta sẽ thức giấc trong một tâm thế lo lắng, sợ hãi và thậm chí là khóc.
Ác mộng xuất hiện có thể do căng thẳng, lo lắng hoặc đôi khi là phản ứng với một số loại thuốc. Mỗi người sẽ đều gặp một vài cơn ác mộng trong suốt cuộc đời của họ. Tuy nhiên, gặp ác mộng thường xuyên lại là báo động của hội chứng rối loạn giấc ngủ. Ác mộng gây ra những tác hại sau:
- Sợ đi ngủ;
- Làm giãn đoạn giấc ngủ;
- Lo lắng về những điều đã gặp trong cơn ác mộng và gây ra những rối loạn tâm lý khác.
Ác mộng xuất hiện có thể do căng thẳng, lo lắng
Chúng ta đã gặp rất nhiều giấc mơ. Có những giấc mơ có thể lặp lại hoặc có nội dung mới. Có những đêm ta gặp nhiều giấc mơ những có khoảng thời gian lại không có giấc mơ khi ngủ. Vậy tại sao lại có những giấc mơ khi ngủ? Nguyên nhân là do các yếu tố sau:
Mệt mỏi hoặc thiếu ngủ trong một vài đêm có thể dẫn đến việc các bộ phận trong não hoạt động nhiều khi chìm vào giấc ngủ REM. Do đó, những giấc mơ phong phú, sinh động, sáng tạo sẽ xuất hiện và khả năng chúng ta nhớ lại chúng là rất cao.
Ở phụ nữ mang thai, do tăng sản xuất hormone nên việc xử lý cảm xúc của não sẽ bị thay đổi. Khả năng xuất hiện những cơn ác mộng tăng lên về cả mức độ và tần suất.
Cơ thể mệt mỏi, lo lắng, stress hay buồn đau cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến xuất hiện giấc mơ khi ngủ. Những điều mà ta thường xuyên nghĩ đến, lo lắng trong ngày sẽ đi vào giấc mơ của bạn.
Những điều tác động tới tâm lý thì sẽ làm tăng khả năng xuất hiện giấc mơ khi ngủ. Thức ăn cũng vậy.
Khi ăn một món ăn bắt mắt, ngon miệng sẽ giúp chúng ta mơ những giấc mơ đẹp, vui tươi. Ngược lại, những món ăn đáng sợ sẽ làm ta gặp ác mộng sau đó.
Một giấc ngủ ngon sẽ giúp ta có những giấc mơ đẹp hơn. Do đó, việc tập thể dục hằng ngày sẽ giúp chúng ta ngủ ngon hơn. Có thể lựa chọn những bài tập thể dục như chạy bộ, yoga, aerobic hay đánh bóng chuyền... Vận động nhẹ nhàng sẽ giúp tâm trạng thoải mái, đầu óc thư thái... Từ đó, giúp chúng ta dễ chìm vào giấc ngủ và có những giấc mơ đẹp.
Như vậy giấc mơ khi ngủ không phải là xấu. Tuy nhiên việc xuất hiện những cơn ác mộng thường xuyên lại là dấu hiệu của hội chứng rối loạn giấc ngủ. Do đó, chúng ta cần thay đổi thói quen sinh hoạt, làm việc, nghỉ ngơi để có những giấc mơ đẹp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec [áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022]. Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com
XEM THÊM:
Đi ngoài phân lỏng hay chứng tiêu chảy là một hiện tượng có thể bắt gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Nếu bị nhẹ thì tình trạng này có thể kết thúc sớm trong 1 - 2 ngày, nhưng khi diễn tiến nặng hơn thì bệnh lại gây nên nhiều hệ lụy đối với sức khỏe người bệnh. Vậy nguyên nhân đi ngoài phân lỏng là do đâu?
1. Nguyên nhân đi ngoài phân lỏng theo từng cấp độ
Đi ngoài ra phân lỏng có thể bắt nguồn từ vấn đề sinh lý hoặc bệnh lý và được chia thành cấp tính hoặc mạn tính. Khi bị đi ngoài phân lỏng cấp tính, bệnh nhân có thể tự khỏi trong thời gian ngắn nhưng nếu bị mạn tính thì sẽ lâu khỏi hơn. Cũng có trường hợp nghiêm trọng, đi ngoài phân lỏng cấp tính biến chứng thành mạn tính cảnh báo dấu hiệu của một bệnh lý nguy hiểm nào đó.
1.1. Nguyên nhân đi ngoài phân lỏng cấp tính
Nhiễm khuẩn đường ruột là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng đi ngoài phân lỏng. Các tác nhân gây nên hiện tượng này là các ký sinh trùng, virus, vi khuẩn trong đường tiêu hóa khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ sinh sôi và phát triển, gây tình trạng viêm và giải phóng ra các độc tố khiến người bệnh bị đi ngoài phân lỏng, kèm nhầy và có thể lẫn máu. Việc nhiễm khuẩn xảy ra khi bệnh nhân tiếp xúc với đồ dùng hoặc ở trong môi trường có nguồn bệnh sinh sôi. Điều kiện ăn uống không đảm bảo vệ sinh, ăn phải thức ăn bị ôi thiu cũng là yếu tố khiến các vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây hại cho đường ruột.
Vùng bụng bị nhiễm lạnh.
Cơ địa không dung nạp được một số chất như: chất ngọt nhân tạo sorbitol, chế phẩm từ đường lactose, fructose, glucose-galactose, hoặc cơ thể thiếu hụt các men tiêu hóa như lactase hay sucrase-isomaltase sẽ khiến bệnh nhân bị tiêu chảy, đi ngoài phân lỏng.
Rối loạn tiêu hóa là nguyên nhân chính dẫn đến đi ngoài phân lỏng
Chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh: ăn không đúng bữa, để bụng quá đói hoặc ăn quá no gây ảnh hưởng tới dạ dày, rối loạn hệ tiêu hóa. Ngoài ra những người có thói quen thức khuya, thiếu ngủ cũng khiến đồng hồ sinh học của cơ thể bị thay đổi và làm tổn thương cả hệ tiêu hóa. Theo nghiên cứu, từ 5 - 7 giờ sáng là thời điểm lý tưởng nhất để đi đại tiện, tống đạt các chất thải ra ngoài thanh lọc cơ thể. Nếu sinh hoạt theo múi giờ bất thường sẽ khiến cơ thể tích tụ nhiều chất độc và dần dẫn tới rối loạn cho hệ tiêu hóa.
Tác dụng phụ do các loại thuốc kháng sinh đang sử dụng cũng có thể khiến bệnh nhân bị táo bón hoặc tiêu chảy. Nếu ngừng thuốc thì có thể chấm dứt tình trạng đi ngoài phân lỏng.
1.2. Nguyên nhân đi ngoài phân lỏng mạn tính
Hiện tượng đi ngoài phân lỏng mạn tính thường do 2 bệnh lý phổ biến là Viêm đại tràng và đại tràng co thắt gây nên.
Viêm đại tràng:
Đây là một trong các nguyên nhân đi ngoài phân lỏng và trên niêm mạc của đại tràng khi mắc bệnh lý này thường xuất hiện triệu chứng viêm và có tổn thương.
Khi bị viêm đại tràng, sau khi thức dậy vào buổi sáng bệnh nhân thường bị đi ngoài phân lỏng, thậm chí còn bị đi ngoài “nhắc lại” một lần nữa sau bữa ăn sáng. Đi ngoài phân lỏng đặc biệt xảy ra khi người bệnh ăn những đồ lạ, đồ ăn kích thích hoặc sau khi uống cafe, bia, rượu,...
Cần phải lưu ý đó là nếu viêm đại tràng lâu ngày không được điều trị có thể dẫn tới những biến chứng khôn lường, nghiêm trọng nhất là bị ung thư đại tràng gây nhiều khó khăn trong điều trị và có tỷ lệ tử vong cao hàng đầu thế giới.
Bệnh nhân bị viêm đại tràng cần chú ý tới triệu chứng đi ngoài phân lỏng
Đại tràng co thắt:
Đại tràng co thắt hay còn được biết đến là hội chứng ruột kích thích, xảy ra khi có sự co thắt bất thường ở nhu động ruột khiến chức năng của đại tràng trở nên rối loạn. Bệnh nhân bị co thắt đại tràng dễ đi ngoài phân lỏng và tiêu chảy.
So với viêm đại tràng là bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đi ngoài phân lỏng sau khi ăn khoảng 40 phút, khi bị đại tràng co thắt người bệnh có thể bị đi ngoài ngay sau khi ăn khoảng 10 - 15 phút hoặc ngay khi vừa ăn xong. Mặc dù không để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng như bệnh viêm đại tràng nhưng mức độ khó chịu lại cao hơn, khiến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh gặp nhiều bất tiện.
Các nguyên nhân đi ngoài phân lỏng khác:
Bên cạnh những rối loạn trong đường tiêu hóa, nguyên nhân đi ngoài phân lỏng còn có thể là do các bất thường ở gan và túi mật. Các bệnh lý như sỏi mật hoặc xơ gan khiến chức năng hoạt động của 2 bộ phận này bị suy giảm và dẫn tới tiêu chảy.
Ngoài ra, một bệnh lý khác cũng có khả năng gây ra triệu chứng đi ngoài phân lỏng đó là bệnh cường giáp. Ở những người mắc bệnh này, tuyến giáp sẽ tiết ra dư thừa hormone làm rối loạn chức năng vốn có của nó. Không chỉ bị đi ngoài phân lỏng, bệnh nhân còn gặp các biểu hiện khác như: ngủ kém, tâm trạng thất thường, sưng quanh cổ, hay cáu gắt, nhiệt độ cơ thể không ổn định, sút cân,...
Tuy ít gặp nhưng cường giáp cũng có thể là nguyên nhân đi ngoài phân lỏng
Mặt khác, nếu tụy của một người bị viêm thì các chất dinh dưỡng như tinh bột, chất béo, protein sẽ khó được phân hủy gây nên tình trạng phân lỏng, người bệnh hay có cảm giác buồn nôn, nôn và đau bụng.
2. Đi ngoài phân lỏng cần làm gì để khắc phục?
Nhằm phòng tránh và điều trị kịp thời khi gặp tình trạng đi ngoài phân lỏng, mỗi người nên áp dụng các biện pháp dưới đây:
-
Có một chế độ ăn uống hợp lý và lành mạnh. Nên ăn chín uống sôi và nếu thức ăn có dấu hiệu bị ôi thiu cần loại bỏ ngay. Không ăn quá nhiều những thức ăn gây kích thích nhu động ruột và dạ dày như dưa, cà muối chua và đồ cay nóng, chế biến với nhiều dầu mỡ.
-
Ở trẻ nhỏ, tốt hơn hết nên cho bé bú sữa mẹ đồng thời tham gia đầy đủ chương trình tiêm chủng. Thực đơn ăn uống của trẻ cũng cần được đảm bảo vệ sinh.
-
Đối với những người bị đi ngoài phân lỏng, cần:
-
Tích cực bù nước và điện giải bằng các loại nước trái cây, nước khoáng, nước gạo rang,...
-
Không ăn những loại thực phẩm dễ lên men, đầy hơi khó hấp thu như sữa, trứng, thịt mỡ, phô mai, rau có nhiều xơ.
-
Tăng dần khối lượng thực phẩm trong chế độ ăn: từ thức ăn lỏng chuyển dần sang những món đặc hơn. Ví dụ như thời gian đầu khi bị đi ngoài phân lỏng thì bệnh nhân ăn các món súp, cháo loãng. Sau khi bệnh đã được cải thiện thì chuyển sang ăn ngũ cốc, thịt nạc băm, ngoai lang nghiền,...
-
Thời gian biểu trong ăn uống: sắp xếp giờ ăn phù hợp với tình trạng bệnh và không để bệnh nhân bỏ bữa.
Nếu thức ăn có dấu hiệu ôi thiu cần phải rục bỏ ngay
Nếu bệnh nhân đi ngoài phân lỏng kéo dài hơn 1 tuần mà không thuyên giảm thì cần tới ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện để được thăm khám và khắc phục sớm. Bởi vì lúc này có thể không chỉ là tiêu chảy bình thường mà là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn đằng sau.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ là một lựa chọn hợp lý để khách hàng tin tưởng sử dụng các dịch vụ khám bệnh. Nếu gặp các bất thường về sức khỏe, quý bạn đọc hãy liên hệ ngay tới trung tâm hỗ trợ 1900565656 của MEDLATEC để được tư vấn từ A - Z các thông tin về gói khám phù hợp!