Cách xây dựng thang bảng lương năm 2023
|
© Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh Giấy phép số: 636/GP-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 28-12-2020 Cơ quan chủ quản: Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Tổng biên tập: Mai Ngọc Phước Website: https://plo.vn Pháp Luật TP.HCM giữ bản quyền nội dung trên Website này. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản. Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, tại kỳ họp 4, Quốc hội khóa XV sẽ xem xét thông qua phương án tăng lương cơ sở từ năm 2023, thời điểm cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 T.Ư khóa XII thì vẫn đang tính toán. Chiều 17.10, Tổng thư ký Quốc hội tổ chức họp báo thông tin về dự kiến chương trình kỳ họp 4, Quốc hội khóa XV.
Trả lời về phương án tăng lương cơ sở mà Chính phủ trình tại kỳ họp 4 lần này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai cho hay, tại Hội nghị T.Ư 6 khóa XIII tuần trước, T.Ư đã cho ý kiến về việc điều chỉnh tăng lương cơ sở. Chính phủ đang trình Quốc hội điều chỉnh mức lương cơ sở để tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức lên 1,8 triệu đồng/tháng (hiện 1,49 triệu), tăng khoảng 20,8%. Bên cạnh đó, tăng chi lương hưu, trợ cấp BHXH đối với đối tượng do ngân sách nhà nước chi trả khoảng 12,5%. Đồng thời, hỗ trợ với người nghỉ hưu trước năm 1995; tăng chi ưu đãi cho người có công và các chính sách an sinh xã hội gắn với lương cơ sở khoảng 20,8%. Việc thực hiện điều chỉnh này dự kiến thực hiện từ 1.7.2023. Riêng điều chỉnh tăng phụ cấp nghề với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở dự kiến thực hiện từ 1.1.2023. Ông Mai cho hay, việc tăng lương cơ sở dựa trên nhiều yếu tố, trong đó có tính toán theo thang bảng lương, phụ cấp nghề, các quy định khác tại Nghị định 38 năm 2019 của Chính phủ. “Việc thực hiện tăng lương cơ sở là nỗ lực rất lớn của các cơ quan, được đề xuất và tính toán các điều kiện cần thiết để tăng", ông Mai nhấn mạnh. Về lộ trình thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 của T.Ư khóa XII dự kiến triển khai từ 2021, ông Mai cho biết, sau khi tăng lương cơ sở thì các cơ quan chức năng sẽ tính toán, đề xuất thời điểm thực hiện cải cách tiền lương. \n Tuy nhiên, đây là vấn đề rất lớn, trong đó có thách thức liên quan đến nguồn lực để thực hiện cải cách tiền lương, đặc biệt trong bối cảnh đất nước vừa trải qua hơn 2 năm chống chọi với dịch Covid-19 và mới bắt đầu phục hồi kinh tế.
Về cải cách tiền lương, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường thông tin thêm, Nghị quyết 27 của T.Ư khóa XII đã xác định lộ trình cải cách tiền lương. "Hiện kinh tế đã có sự phục hồi, tăng trưởng cũng đã có dấu hiệu khả quan. Vì vậy, chúng ta tính tăng lương cơ sở trước. Sau đó sẽ có lộ trình để thực hiện cải cách tiền lương", ông Cường nói, song cho hay, việc cải cách tiền lương còn phụ thuộc vào ngân sách, nguồn lực quốc gia. "Chúng ta phải cân đối kỹ lưỡng giữa đầu tư cho phát triển và đầu tư cho con người. Điều đó phải cân nhắc kỹ lưỡng lắm", ông Cường nói. Ông Cường phân tích, trả lương cho cán bộ công chức cũng là đầu tư cho phát triển nhưng nếu như không có những thúc đẩy khác nữa thì rất khó. "Đầu tư cho phát triển để trên cơ sở đó thu tiền thuế nhiều hơn, có ngân sách tốt hơn thì lúc đó chúng ta có lộ trình cải cách tiền lương", ông Cường phân tích. Chính phủ đang trình Quốc hội tăng lương cơ sở từ 1,49 lên 1,8 triệu đồng, thực hiện từ 1/7/2023. Nếu đề xuất được thông qua, mức lương cơ sở trong khu vực nhà nước sẽ tăng thêm 20,8% sau 3 năm không điều chỉnh. Song, tại diễn đàn Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị tăng lương sớm, ngay từ 1/1/2023 thay vì 1/7 như đề xuất để góp phần giảm bớt khó khăn, bảo đảm đời sống cho người hưởng lương. Các đại biểu cho rằng người hưởng lương từ ngân sách Nhà nước đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là ngành giáo dục, y tế và cán bộ, công chức, kể cả cấp xã. Thời điểm tăng lương gần nhất cách đây đã 3 năm. Do vậy, mong muốn hiện tại của người hưởng lương là Chính phủ cân đối nguồn tăng lương sớm hơn, từ ngày 1/1/2023. Tín hiệu đáng mừng Xung quanh vấn đề này, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân cho rằng, tăng lương từ đầu năm 2023 là phù hợp bởi "trong lúc đời sống của những người hưởng lương đang chịu tác động của vật giá thì tăng sớm ngày nào tốt ngày đó". "Lương tăng là tín hiệu đáng mừng. Tuy đây không phải giải pháp dài hơi để công chức, viên chức gắn bó với khu vực công, nhưng cũng góp phần đẩy nhanh tiến độ cải cách chính sách tiền lương", ông Huân nói. Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị tăng lương sớm, từ 1/1 thay vì 1/7 như đề xuất, góp phần bảo đảm đời sống cho người hưởng lương. Tuy nhiên, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ ra rằng, việc điều chỉnh lương sớm nửa năm sẽ gây khó khăn với ngân sách. Số tiền cần thu xếp để chi cho khoản này trong năm 2023 sẽ đội gấp đôi, chưa kể việc lương hưu, trợ cấp xã hội cũng tăng theo. "Chính sách đãi ngộ về tiền lương, thu nhập và áp lực công việc là những nguyên nhân mấu chốt nhất dẫn đến dịch chuyển lao động khu vực công", nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân nói. Ông Huân nhận định, thu nhập công chức làm việc 6-7 năm mới đạt 60-70% so với mức lương lao động trình độ tương đương ở doanh nghiệp. Sự cào bằng đã triệt tiêu động lực của người làm trong khu vực công khi giải quyết công việc hiệu quả, sáng tạo đến mấy cũng chỉ được trả lương từng ấy. Nói riêng về vấn đề tạo nguồn tăng lương, nguyên Thứ trưởng Phạm Minh Huân phân tích, nguồn tạo lương khu vực công dựa trên thuế của doanh nghiệp, của người dân đóng góp. Nếu như tổng thu ngân sách lớn hơn, tiết kiệm được các chi tiêu khác nhiều hơn sẽ dành được nhiều ngân sách hơn cho cải cách tiền lương. Nếu doanh nghiệp không phát triển, thuế thu được không nhiều thì rõ ràng không thể tạo được nguồn. Trong bối cảnh chưa có điều kiện cải cách tiền lương triệt để, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động cho rằng, trước mắt, năm 2023 phải tăng mức lương cơ sở để cải thiện phần nào, đảm bảo được đồng lương thực tế cho người lao động. Giải quyết "hòn đá tảng" cản trở cải cách tiền lương Dù vậy, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, tăng lương chỉ là biện pháp trước mắt song sẽ tạo tiền đề khởi động đề án cải cách tiền lương đề ra 5 năm trước. Chính sách được Trung ương đặt ra trong Nghị quyết 27 năm 2018, dự kiến thực hiện từ tháng 7/2021. Song lộ trình cải cách tiền lương đó đã 2 lần phải lùi, đến giờ chưa rõ thời điểm thực hiện. Mới nhất, hôm 20/10, Chính phủ tiếp tục trình Quốc hội đề xuất chưa cải cách tiền lương trong năm 2023. Theo các chuyên gia, việc tăng lương cơ sở sớm góp phần hạn chế tình trạng công chức rời đi. Để khởi động lại đề án cải cách tiền lương, ông Huân cho rằng, cần tiếp tục tinh giản bộ máy, sắp xếp đúng vị trí việc làm. Có những vị trí đảm nhiệm rất nhiều việc nhưng cũng có những cơ quan số lượng công chức có chức năng chồng chéo, nên được cắt giảm, từ đó mới có nguồn cho tăng lương hàng năm. "Nguồn tạo lương chỉ có hạn, nếu không cân đối lại, cứ duy trì cách phân phối cào bằng như trước sẽ khiến những người giỏi mất động lực. Hòn đá tảng này nếu không được giải quyết thì sẽ khó cải cách tiền lương", ông Phạm Minh Huân nhấn mạnh. Ông Nguyễn Quang Đồng, chuyên gia chính sách công cho rằng, nhà nước cần sớm tính tới phần sau tăng lương hơn là nhích mỗi năm một chút. "Muốn cải cách tiền lương, trước tiên phải có tiền và xử lý đồng thời hai khâu: tăng hiệu quả công việc và giảm số lượng người xuống. Việc tinh giản biên chế không phải nói là làm được ngay mà phải chọn lọc nhóm nào cần giảm trước", ông Đồng phân tích. Ông Đồng đánh giá, sẽ rất khó cắt giảm công chức vì khối lượng công việc hành chính nhà nước ngày càng tăng. Khi các hoạt động kinh tế đa dạng, phức tạp hơn thì giao dịch sẽ nhiều thêm và nhu cầu quản lý điều hành của nhà nước sẽ tăng thêm chứ không giảm. Theo ông Đồng, đề án cải cách tiền lương cần tiến tới xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống thang, bảng lương hiện hành. Theo số liệu từ Bộ Nội vụ, trong 2 năm rưỡi vừa qua, có 39.552 cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, chiếm 2% tổng số biên chế được giao. Tính bình quân mỗi năm có khoảng 15.820 người nghỉ việc. Tỷ lệ nghỉ việc so với tổng biên chế được giao là 0,8%, trong đó, Trung ương chiếm 18%, địa phương là 82%. Trong 39.552 nghỉ việc có hơn 4.000 công chức, hơn 35.000 viên chức. Số nghỉ việc trong ngành giáo dục hơn 16.400 người, ngành y tế là 12.198 người. |
