5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão Ian gây ngập lụt nghiêm trọng tại thành phố Orlando, bang Florida, ngày 29/9/2022. (Ảnh: AP)

Bão Ian đổ bộ vào bang Florida như một cơn bão cấp 4 vào ngày 28/9, phá vỡ kỷ lục về lượng mưa lớn và mức độ ngập lụt khi nó rời thành phố Fort Myers, Naples và các thành phố ven biển khác. Ngày 30/9, bão Ian đổ bộ vào bang South Carolina như một cơn bão cấp 1 sau 14h.

"Tôi đã chỉ đạo triển khai mọi hành động có thể được thực hiện để đảm bảo tính mạng người dân và giúp đỡ những người sống sót", Tổng thống Biden phát biểu từ Phòng Roosevelt ở Nhà Trắng. "Mỗi phút đều có giá trị. Đó không chỉ là một cuộc khủng hoảng đối với bang Florida, nó còn là cuộc khủng hoảng của nước Mỹ. Tất cả chúng ta đều bị ảnh hưởng bởi cơn bão này".

Tổng thống Biden cho biết, ông tiếp tục hội đàm với Thống đốc bang Florida Ron DeSantis vào sáng 30/9, nhắc lại cam kết của Chính phủ liên bang trong việc hỗ trợ bang Florida phục hồi sau cơn bão. "Chúng ta chỉ mới bắt đầu ghi nhận quy mô của sự tàn phá đó", ông  Biden nói. "Nó có khả năng được xếp vào hàng tồi tệ nhất trong lịch sử quốc gia. Bạn đã thấy tất cả trên truyền hình, nhà cửa và tài sản bị xóa sổ. Sẽ mất nhiều tháng, nhiều năm để xây dựng lại".

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão Ian hoành hành tại bang South Carolina, mang theo mưa lớn gây ngập nặng. (Ảnh: AP)

Ông Biden nhận định, bão Ian có thể là "cơn bão chết chóc nhất trong lịch sử của bang Florida"

Sáng 30/9, Thống đốc DeSantis thông tin, số người thiệt mạng vì bão Ian ít nhất là 21 người và con số này dự kiến ​​sẽ còn tăng lên. Hiện tại, Thống đốc Florida cho biết, 20 trong số những người tử vong chưa được xác nhận danh tính vì họ được phát hiện trong những hoạt động tìm kiếm và cứu hộ. Các lực lượng tìm kiếm cứu hộ được yêu cầu ưu tiên những người được tìm thấy còn sống và vẫn còn bị mắc kẹt.

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh công việc của các đội tìm kiếm và cứu hộ, nói rằng ông đã cho triển khai lực lượng lớn nhất trong lịch sử gần đây cùng với 6 máy bay cánh cố định, 18 thuyền cứu hộ và 16 máy bay trực thăng cứu hộ của Cảnh sát Biển Hoa Kỳ.

"Lực lượng được huy động từ Bộ Quốc phòng, Vệ binh Quốc gia, lực lượng ứng phó tại chỗ của bang và các địa phương. Họ đã giải cứu 117 người ở bờ biển phía Tây Nam bang Florida, ở Fort Myers và Naples cho đến nay", ông Biden nói.

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão Ian tàn phá trên diện rộng ở bãi biển Fort Myers, bang Florida, ngày 30/9. (Ảnh: Reuters)

Đặc biệt, trong số các nhiệm vụ, lực lượng cứu hộ đã giải cứu một phụ nữ 94 tuổi,  đưa lên trực thăng, cũng như đã cứu được một em bé 1 tháng tuổi.

Thêm bốn quận của bang Florida sẽ được hỗ trợ thiên tai để trang trải 100% chi phí dọn dẹp các đống đổ nát, mảnh vỡ do bão để lại, nâng tổng số quận nhận được viện trợ lên 13 quận.

Ông Biden cũng nói về nỗ lực khôi phục hệ thống điện cho hàng triệu người ở bang Florida. Ông cho biết, 44.000 nhân viên tiện ích và nhân viên sửa chữa từ 33 bang khác đang "làm việc suốt ngày đêm để giúp cấp điện trở lại". 

Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ đã thông qua một tuyên bố khẩn cấp cho bang South Carolina vào tối 29/9.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!

Theo Trung tâm Bão quốc gia (NHC) của Mỹ, bão Ian với sức gió duy trì lên tới 241 km/giờ đổ bộ vào đảo Cayo Costa, bang Florida, vào lúc 15 giờ (giờ địa phương) ngày 28-9.

Sức gió gần đạt cấp 5 theo thang đo 5 cấp Saffir-Simpson. Đây được coi là một trong những cơn bão mạnh nhất trong lịch sử bang Florida và cũng là cơn bão mạnh thứ 5 trong lịch sử nước Mỹ.

Theo hãng tin Reuters, bão Michael đổ bộ vào bang Florida năm 2018 hay bão Ida quét qua bang Louisiana năm 2021 cũng có cường độ tương tự.

Nói về bão Ian, Giám đốc Cơ quan Khí tượng Quốc gia Mỹ Ken Graham cho biết: "Đây là cơn bão chúng ta sẽ còn nói đến trong nhiều năm tới. Đây là một sự kiện lịch sử".

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Người dân bang Florida đi dưới mưa ngày 28-9. Ảnh: AP

Trung tâm bão quốc gia cảnh báo các đợt sóng lớn, gió mạnh và mưa lớn có thể sẽ tiếp tục sau khi cơn bão đổ bộ. Thống đốc Florida Ron DeSantis cho biết bão Ian đã làm xuất hiện những đợt triều cường lớn cao đến 3,7 m có thể đe dọa đến tính mạng. Nhà chức trách dự báo có giông và lốc xoáy, lượng mưa lên đến 610 mm ở một số nơi trung tâm bang Florida khi bão đi sâu vào đất liền.

Một giờ sau khi bão đổ bộ, nhiều video ghi lại cảnh triều cường dâng cao, gần chạm tới mái nhà ở một số nơi. Thị trấn Fort Myers gần như bị nhấn chìm trong nước, chỉ thấy nhiều ngôi nhà và xe cộ trôi về phía hạ lưu.

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Cây bị bật gốc khi bão Ian đổ bộ vào Florida hôm 28-9. Ảnh: Reuters.

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Trung tâm bão quốc gia cảnh báo các đợt sóng lớn, gió mạnh và mưa lớn có thể sẽ tiếp tục sau khi cơn bão đổ bộ. Ảnh: AP

Hơn 1,3 triệu người Florida sống trong cảnh mất điện khi bão Ian đổ bộ, trong đó hạt Lee chịu ảnh hưởng nặng nhất với 403.000 người bị ảnh hưởng. Bão Ian đã gây ra lụt ở nhiều khu vực ven biển Tây Nam bang Florida, tình hình dự kiến sẽ còn xấu thêm. Hơn 2,5 triệu người dân đã được lệnh sơ tán trước cơn bão trong khi những người chưa kịp sơ tán được khuyến cáo tìm chỗ trú ẩn khẩn cấp.

Hồi đầu tuần, nhà chức trách bang Florida đã yêu cầu sơ tán 2,5 triệu dân để tránh bão. Tuy nhiên, Doug Coe là một trong những cư dân phớt lờ những lời cảnh báo. Khi chứng kiến lượng mưa ngày 28-9, Doug Coe nói rằng chưa bao giờ trải qua một cơn bão lớn như vậy.

Tương tự, người dân tên Mark Pritchett sống ở TP Venice, Tây Nam bang Florida, chia sẻ với hãng tin AP: "Tôi thực sự không thể chống chọi với gió. Mưa rơi như kim châm. Con phố của tôi biến thành một dòng sông. Cây cối đổ rạp. Và điều tồi tệ nhất có thể vẫn chưa đến"

Cơ quan tuần tra biên giới Mỹ hôm 28-9 cho biết 23 người mất tích ngoài khơi bờ biển Florida sau khi một chiếc thuyền di cư của người Cuba bị chìm do bão Ian.

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Xe tải kéo một người đàn ông đi thuyền kayak trên một con đường trũng thấp ở TP Key West ngày 28-9. Ảnh: AP

Đài CNN cho biết Thống đốc bang Florida Ron DeSantis đã yêu cầu Tổng thống Joe Biden tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở toàn bộ 67 hạt của bang. Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết khoảng 4.500 vệ binh quốc gia bang Florida đã được huy động để giúp ứng phó với cơn bão.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết ông Biden sẽ tới Cơ quan quản lý tình trạng khẩn cấp trong ngày 29-9 để nghe báo cáo về cơn bão. Theo bà Pierre, chính quyền sẽ hỗ trợ người dân Florida với các nguồn lực liên bang có thể để ứng phó với cơn bão.

Trước khi tới bang Florida của Mỹ, bão Ian đã gây ra nhiều thiệt hại ở Cuba với ít nhất 2 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị ngập nước và mất điện toàn quốc. Hiện gần 11 triệu dân nước này vẫn chìm trong bóng tối.

Chết người và tàn phá

1/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Mùa bão, chính thức diễn ra từ ngày 1 tháng 6 đến ngày 30 tháng 11, đang đạt đến đỉnh cao dọc theo bờ biển phía nam và phía đông. Cơ quan quản lý khí quyển và đại dương quốc gia (NOAA) dự đoán từ 9 đến 15 cơn bão được đặt tên (bão với gió từ 39 dặm một giờ hoặc cao hơn). Bốn đến tám trong số những cơn bão này có thể trở thành những cơn bão với gió từ 74 dặm một giờ hoặc cao hơn, và hai đến bốn có thể trở thành những cơn bão lớn với gió từ 111 dặm một giờ hoặc cao hơn. NOAA dựa vào một loạt các công cụ để dự đoán các cơn bão, bao gồm hơn 150 năm dữ liệu về một số cơn bão tàn khốc nhất từng xảy ra trên đất liền. Dưới đây là một số cơn bão tồi tệ nhất và tốn kém nhất đã xảy ra ở Hoa Kỳ.

istockphoto.com

Bão Katrina, 2005

2/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Mặc dù đây không phải là cơn bão lớn nhất được ghi nhận, nhưng cơn bão Katrina năm 2005 cho đến nay là cơn bão tốn kém nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, với thiệt hại tài sản ước tính hơn 125 tỷ đô la (160 tỷ đô la trong năm 2017). Katrina là một cơn bão cấp 5 lần đầu tiên tấn công Florida vào ngày 25 tháng 8 năm 2005, như một cơn bão cấp 1 và sau đó tăng cường trước khi đâm vào New Orleans và các khu vực lân cận ở Louisiana. Phần lớn thiệt hại là do sự gia tăng bão đã gây ra hơn 50 vi phạm trong các đê bảo vệ đột biến xung quanh New Orleans, tràn vào 80 % thành phố. Sự gia tăng đạt đỉnh ở mức ước tính 28 feet, mức tăng cao nhất trong hồ sơ ở Hoa Kỳ. Katrina đã làm hỏng hoặc phá hủy 30 nền tảng dầu và gây ra sự đóng cửa của chín nhà máy lọc dầu. Các tuyên bố thảm họa liên bang bao gồm 90.000 dặm vuông, AN & NBSP; ước tính 3 triệu người bị mất điện và hơn 1.800 người đã chết trong cơn bão và hậu quả của nó.

Liên quan: & nbsp; sau thảm họa: 8 thành phố của Hoa Kỳ đã đi từ hủy hoại để tái sinh

istockphoto.com

1900 Bão Galveston

3/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Cơn bão nguy hiểm nhất trong lịch sử Hoa Kỳ là cơn bão Galveston năm 1900, một cơn bão cấp 4 về cơ bản đã xóa sạch thành phố Galveston, Texas, vào ngày 8 tháng 9 năm 1900. Ước tính 8.000 đến 12.000 người đã mất mạng trong cơn bão này Thành phố có gió lên tới 143 dặm một giờ và một cơn bão tăng 8 đến 15 feet. Hơn 3.600 ngôi nhà đã bị phá hủy, khiến 10.000 người vô gia cư và cơn bão đã gây ra khoảng 30 triệu đô la tiền bồi thường (gần 496 triệu đô la trong năm 2017 đô la). Địa lý của Galveston làm cho nó trở thành một điểm nóng cho các cơn bão trong tương lai và NOAA dự báo rằng thành phố có thể bị ảnh hưởng bởi lũ lụt mãn tính vào năm 2030 & nbsp; nếu không có gì được thực hiện để giải quyết biến đổi khí hậu do con người gây ra.

flickr.com via uhdigital

1935 Bão Ngày Lao động

4/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão dữ dội nhất từng tấn công Hoa Kỳ đã tấn công Florida Keys vào ngày 2 tháng 9 năm 1935. Đăng ký mức thấp nhất từ ​​trước hết & NBSP; . Cơn bão Ngày Lao động gắn liền với cơn bão Dorian cho những cơn gió tối đa, ước tính khoảng 185 dặm một giờ và cơn bão tăng lên 20 feet. Cơn bão đã gây ra thiệt hại thảm khốc trong các chìa khóa Florida, phá hủy gần như tất cả các cấu trúc giữa quán rượu và marathon; Thị trấn Hồi giáo bị xóa sổ. Các phần của phần mở rộng Key West của Đường sắt Bờ Đông Florida đã bị hư hại hoặc phá hủy nghiêm trọng. Bão cũng gây ra thiệt hại ở Tây Bắc Florida, Georgia và Carolinas. Theo NOAA, 408 người đã mất mạng, nhiều người trong số họ là cựu chiến binh trong Thế chiến I đang làm việc trong các dự án xây dựng. Các cựu chiến binh đang chờ một chuyến tàu từ Miami để sơ tán họ, nhưng hầu hết các chuyến tàu 11 xe đã bị cuốn theo đường ray bởi cơn bão.

Liên quan: & nbsp; mùa bão: 10 huyền thoại không tin

flickr.com via captkodak

Bão Camille, 1969

5/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Tốc độ gió được ghi nhận cao nhất khi đổ bộ trên toàn thế giới đã đạt được bởi cơn bão Camille, nơi có gió ước tính khoảng 190 dặm một giờ khi nó đâm vào Bờ biển vùng Vịnh Mississippi vào ngày 17 tháng 8 năm 1969; Những cơn gió tối đa thực tế sẽ không bao giờ được biết đến vì cơn bão đã phá hủy các công cụ ghi gió. Sự gia tăng bão từ Camille là 24 feet, cao nhất được ghi nhận cho đến Katrina. Camille gây ra thiệt hại trên khắp khu vực Bờ biển vùng Vịnh và ở phía bắc như Virginia, với 259 người mất mạng, 8,931 người bị thương, 5.662 ngôi nhà bị phá hủy và 13,915 ngôi nhà chịu thiệt hại lớn. Cơn bão đã gây ra thiệt hại ước tính 1,42 tỷ đô la (tương đương với 9,7 tỷ đô la bằng đô la ngày hôm nay).

flickr.com via noaaphotolib

Bão Harvey, 2017

6/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão loại 4 Harvey, đã đổ bộ vào Đảo San Jose, Texas, vào ngày 25 tháng 8 năm 2017, gắn liền với cơn bão Katrina là nơi tốn kém nhất trong hồ sơ, gây ra khoảng 125 tỷ đô la thiệt hại tập trung vào khu vực đô thị Houston và Đông Nam Texas. Ước tính 300.000 cấu trúc đã bị hư hại hoặc bị phá hủy cũng như hơn nửa triệu xe. Các địa điểm ở Houston ghi nhận lượng mưa hơn 30 inch trong khoảng thời gian ba ngày. Khoảng 336.000 người bị bỏ lại mà không có điện và 107 người mất mạng. Lượng mưa kỷ lục "nặng hơn 15 % và có khả năng cao hơn ba lần vì biến đổi khí hậu".

Liên quan: & nbsp; 9 điều bạn không biết về bảo hiểm lũ lụt

istockphoto.com

Superstorm Sandy, 2012

7/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Khi cơn bão Sandy sáp nhập với một cơn bão mùa đông vào cuối tháng 10 năm 2012, kết quả là cơn bão đường kính Đại Tây Dương lớn nhất được ghi nhận, với những cơn gió bão nhiệt đới kéo dài 900 dặm. Cơn bão đã ảnh hưởng đến 24 tiểu bang, bao gồm toàn bộ vùng biển phía đông từ Florida đến Maine, và đến tận phía tây như Michigan và Wisconsin. Sự gia tăng bão đặc biệt tàn phá ở New Jersey và New York, nơi các đường phố, đường hầm, tuyến tàu điện ngầm và khu vực ven biển tràn ngập. Gần 20.000 chuyến bay đã bị hủy trên khắp đất nước, Amtrak đã đóng cửa hầu hết các dịch vụ xe lửa Đông Bắc trong hai ngày và Sở giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq cũng đã đóng cửa trong hai ngày. Hơn 8,5 triệu người ở Đông Bắc đã mất điện; 650.000 ngôi nhà bị hư hại hoặc bị phá hủy; Và ít nhất 233 người ở tám quốc gia đã mất mạng. Sandy đã gây thiệt hại ước tính từ 65 tỷ đến 70 tỷ đô la.

istockphoto.com

1928 Bão OKEECHOBEE

8/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Cơn bão Okechobee năm 1928, còn được gọi là cơn bão San Felipe Segundo, đã tuyên bố 2.500 đến 3.000 người ở trung tâm Florida, khiến nó trở thành cơn bão thứ hai trong lịch sử Hoa Kỳ; Dọc theo toàn bộ cơn bão, khoảng 4.112 người đã mất mạng. Bão tấn công Puerto Rico như một loại 5 với gió 160 dặm một giờ vào ngày 13 tháng 9 năm 1928, nơi có hơn 24.728 ngôi nhà bị phá hủy và 192.444 bị hư hại, khiến hơn 500.000 người vô gia cư. Cơn bão đã đến đất liền như một loại 4 với gió 145 dặm một giờ gần West Palm Beach, Florida, vào ngày 17 tháng 9. Bão bão đã khiến nước đổ ra khỏi hồ Okeechobee, tràn ngập hàng trăm dặm vuông đến độ sâu của 20 đôi chân. Hơn 1.711 ngôi nhà đã bị phá hủy ở West Palm Beach, và nhiều ngôi nhà và các tòa nhà khác đã bị cuốn đi ở Belle Glade, Canal Point, được chọn, Pahokee và South Bay. Cơn bão tiếp tục lên bờ biển phía đông và gây ra thiệt hại 1,3 tỷ đô la (bằng đô la ngày nay).

Liên quan: Cách chuẩn bị cho một cơn bão

istockphoto.com

1926 Bão Miami

9/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Thường được gọi là cơn bão "Great Miami", cơn bão cấp 4 này đã tấn công Miami vào ngày 18 tháng 9 năm 1926 và gây ra sự tàn phá rộng rãi trên khắp Florida, Alabama, Louisiana và Mississippi. Hội Chữ thập đỏ báo cáo rằng 372 người đã mất mạng trong cơn bão, nơi tạo ra một cơn bão tăng 10 feet trên bãi biển Miami. Cơn bão đã phá vỡ con đê bảo vệ thị trấn Moore Haven khỏi vùng nước hồ Okeechobee, gây ra lũ lụt nghiêm trọng kéo dài trong nhiều tuần. Thiệt hại trong năm 1926 đô la được ước tính là 105 triệu đô la, sẽ là hơn 100 tỷ đô la bằng đô la ngày nay. Người ta ước tính rằng một cơn bão tương tự sẽ gây ra thiệt hại hơn 235 tỷ đô la nếu nó xảy ra với Miami ngày hôm nay.

flickr.com via rich701

Bão Andrew, 1992

10/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Bão Andrew là một cơn bão cấp 5 đã đổ bộ vào Nam Florida với tốc độ gió được ghi nhận cao thứ hai, ước tính khoảng 167 dặm một giờ; Bởi vì hầu hết các dụng cụ đã bị phá hủy, tốc độ gió duy trì thực tế vẫn chưa được biết. Cơn bão đã tấn công Elliott Key ở Florida vào ngày 24 tháng 8 năm 1992 và là cơn bão hủy diệt nhất để tấn công Florida về số lượng các cấu trúc bị hư hại hoặc bị phá hủy. Hơn 63.500 ngôi nhà đã bị phá hủy, hơn 124.000 người bị hư hại và tổng thiệt hại được ước tính là 27,3 tỷ USD. Andrew đã gây ra thiệt hại lớn cho các nền tảng dầu mỏ ở Vịnh Mexico, dẫn đến tổn thất 500 triệu đô la cho các công ty dầu mỏ. Cơn bão đã đổ bộ lần thứ hai ở Louisiana như một cơn bão cấp 3, khiến khoảng 230.000 người không có điện. Tổng cộng, 65 người mất mạng.

flickr.com via stevenm_61

1893 Cheniere Caminada Bão

11/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Còn được gọi là "Cơn bão vĩ đại tháng 10", cơn bão loại 4 này đã tấn công Cheniere Caminada ở Louisiana vào ngày 2 tháng 10 năm 1893. Cơn bão đã tuyên bố ước tính 2.000 sinh mạng; Hơn một nửa dân số của Cheniere Caminada đã mất mạng trong cơn bão. Gió 135 dặm một giờ và một cơn bão tăng 16 feet đã xóa sạch các ngôi nhà và doanh nghiệp trên khắp Louisiana, Mississippi, Alabama và Florida, gây thiệt hại ước tính 118 triệu đô la (trong năm 2016 đô la).

flickr.com via hspauldi

Bão Maria, 2017

12/12/12

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Mặc dù nó không đến được đất liền, nhưng cơn bão Maria là cơn bão nguy hiểm nhất và tốn kém nhất từng gặp phải lãnh thổ của Hoa Kỳ. Nó đã đổ bộ gần Yabucoa, Puerto Rico, như một cơn bão cấp 4 vào ngày 20 tháng 9 năm 2017, với gió 155 dặm một giờ. Bão đã phá hủy hoàn toàn lưới điện của hòn đảo, khiến tất cả 3,4 triệu cư dân không có điện. Hơn 2.975 người đã mất mạng và thiệt hại được ước tính vượt quá 90 tỷ đô la (trong năm 2017 đô la). Các nhà khoa học tại Đại học Alabama ở Đại học bang Tuscaloosa và Sonoma ở California sau đó đã phát hành một bài báo cho thấy những cơn mưa nghiêm trọng được nhìn thấy trong cơn bão Maria ngày nay năm lần tương tự so với năm 1950, sự gia tăng mà họ liên kết với biến đổi khí hậu.

flickr.com via bancomundiallac

Đừng bỏ lỡ!

5 cơn bão tồi tệ nhất tấn công chúng ta năm 2022

Nếu bạn có tiền để thuê một người siêng năng cho mỗi người khốn nạn, hãy tiếp tục. Nhưng nếu bạn muốn bám lấy tiền mặt của mình và thực hiện một số tự túc, hãy xem các sản phẩm thông minh này giải quyết một triệu và một vấn đề nhỏ xung quanh nhà. Đi ngay!