Như bạn đã biết, đối với mạch điện ba pha đối xứng thì dòng điện, điện áp các pha có trị số bằng nhau và lệch pha nhau 1 góc 120 độ. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng, do nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến góc lệch giữa các pha trong lưới điện 3 pha bị thay đổi [ khác 120 độ] dẫn đến hiện tượng mất cân bằng lưới điện 3 pha.
Nguyên nhân chính dẫn đến mất cân bằng lưới điện 3 pha
Lệch pha do quá tải các pha
Sự không cân bằng pha của hệ thống nguồn 3 pha xảy ra khi các tải 1 pha được sử dụng:
- Trường hợp này đơn giản là một [hoặc nhiều] trong các pha đó dùng quá tải nên gây sụt áp các pha còn lại.
- Trường hợp khác là một hoặc hai pha mang nhiều hoặc ít tải hơn.
Lệch pha do đứt dây pha
Trường hợp này một hoặc hai dây pha trong lưới điện 3 pha bị đứt hoặc tiếp xúc kém …
Ảnh hưởng của việc mất cân bằng lưới điện 3 pha
- Mất cân bằng pha dẫn đến điện áp đặt lên các tải tiêu thụ thay đổi, điều này sẽ làm giảm tuổi thọ và gây hư hỏng thiết bị.
- Ngoài tổn thất về việc hỏng hóc, suy giảm tuổi thọ thiết bị thì hệ thống điện hoạt động không ổn định còn gây lên những thiệt hại lớn đến chất lượng dịch vụ, hiệu suất công việc.
- Bạn hãy thử tưởng tượng 1 tòa nhà sử dụng động cơ bơm nước với nguồn 3 pha không ổn định, hiệu suất bơm giảm dẫn đến việc bơm nước cung cấp cho các hộ dân sẽ mất nhiều thời gian hơn, khi đó ban quản lý tòa nhà sẽ phải đau đầu để giải quyết các khiếu nại, phản ánh từ cư dân…
- Mất cân bằng lưới điện 3 pha còn làm tăng nguy cơ cháy nổ, hỏa hoạn sự cố cho các công trình gây nguy hiểm cho người vận hành và hệ thống.
- Ngoài ra việc xuất hiện nhiều công suất phản kháng vô ích do mất cân bằng lưới điện 3 pha, vô hình chung tiêu tốn nguồn điện năng lớn…
Cách cân bằng pha trong lưới điện 3 pha
Sử dụng ổn áp và các thiết bị bảo vệ chống mất pha
Việc lắp đặt ổn áp 3 pha là cách mà các công ty, xí nghiệp, nhà máy, xưởng sản xuất… sẽ được xem xét khi xây dựng hệ thống sản xuất. Việc lắp đặt ổn áp 3 pha có chức năng ổn định điện áp từng pha độc lập, giúp hệ thống hoạt động ổn định, nâng cao tuổi thọ và hiệu suất cho máy móc.
Trong nhiều hệ thống tủ điện, để đảm bảo nguồn điện ổn định cho các thiệt bị hoạt động bạn sẽ bắt gặp những thiết bị bảo vệ chống mất pha, lệch pha hay bảo vệ thứ tự pha… Những thiết bị này được bán trên thị trường rất nhiều với mẫu mã và chủng loại đa dạng tùy bạn lựa chọn.
Cân chỉnh lại dòng điện giữa các pha
Bạn cần thực hiện bật toàn bộ các thiết bị tiêu thụ điện trong hệ thống [ đối với hệ thống nhỏ] hoặc nhóm các nguồn điện chính [ đối với hệ thống lơn] sau đó dùng thiết bị đo đạc tỉ mỉ, sử dụng các thông số điện cần thiết làm cơ sở để tiến hành cân chỉnh hệ thống điện.
Lưu ý khi thiết kế hệ thống điện tránh mất cân bằng lưới điện 3 pha
Như bạn đã thấy, đối với lưới điện 3 pha khi phân phối điện cho các tải 1 pha cần lưu ý rằng tổng công suất trên từng pha phải băng hoặc gần bằng nhau. Ở hình ảnh phía dưới chúng ta thấy các tải được thiết kế có công suất các pha xấp xỉ nhau là 2160 W, 2300 W, 2300 W.
Cân băng pha với tải 1 pha
Đối với tải 3 pha, bạn lưu ý các thiết bị tải này sử dụng nguồn 3 pha đối xứng, ví dụ ở hình dưới: nhánh nguồn cấp 3 pha qua MCCB cấp trực tiếp cho tải, tuyệt nhiên ở nhánh đó không có pha nào tách riêng để cấp cho tải 1 pha. Đối với tải 3 pha trong các hệ thống thường là các động cơ có công suất lớn đây đây là thiết bị dễ làm mất cân bằng lưới điện 3 pha vì vậy khi thiết kế bạn cần chú ý đến các thiết bị đặc thù bảo vệ cho tải động cơ.
Thiết bị sử dụng điện lưới 3 pha
Phần mềm hỗ trợ thiết kế điện
Khi thiết kế các hệ thống điện bạn cần có các phần mềm hỗ trợ để thiết kế tính toán hệ thống điện an toàn hiệu quả nhất. SIMARIS design được phát triển bởi Siemens là công cụ đắc lực giúp bạn hoàn thành công việc thiết kế tính toán hệ thống điện chính xác và hiệu quả!
>>> Chuyên mục tham khảo: Kiến thức điện.
Nếu các bạn có bất cứ thắc mắc hay cần tư vấn về thiết bị dịch vụ vui lòng comment phía dưới hoặc Liên hệ chúng tôi!
Chúng tôi luôn sẵn sàng đem lại những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng!
Youtobe Facebook Twitter
Lệch pha trong điện 3 pha là gì? Tại sao lại bị lệch pha? Khi bị lệch pha thì sẽ gây nên hậu quả gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé các bạn.
1. Tại sao bị lệch pha trong điện 3 pha?
Chắc hẳn chúng ta đều biết chỉ có điện 3 pha mới có lệch pha thòi chứ điện 1 pha mà lệch pha thì chỉ có nguyên nhân duy nhất là sụt áp hoặc vọt áp.
Lệch pha trong điện 3 pha là các pha đó có điện áp lệch nhau. Còn lệch nhau bao nhiêu vol thì chúng ta phải xét 2 nguyên nhân chính sau đây:
+ Lệch ha do đứt dây pha
Có thể do dây điện 1 hoặc 2 pha của bạn bị đứt do tiếp xúc không tôt.
Tuy là dây diện 1 trong các pha kĩa vẫn sẽ có điện khi ta mắc nó vào 1 động cơ 3 pha chẳng hạn, điện áp 2 pha kia sẽ lộn về pha bị đứt và tạo 1 điện áp lộn pha tại đó. Ta vẫn đo được điện áp ở trên dây bị đứt nhưng sẽ thấp hơn điện áp trên 2 dây kia.
Hậu quả là động cơ bị lệch pha do nguyên nhân này thì nếu đứt 1 pha nó sẽ kêu ành ạch, quay rất kho khăn hoặc không thể quay mà cứ gầm gừ mãi. Nếu đứt 2 dây pha mà động cơ ta không nối dây trung tính thì động cơ không có phản ứng gì nữa luôn các bạn ạ.
+ Lệch pha do quá tải 1 dây pha
Trường hợp này có thể biết chắc rẳng do 1 dây trong 3 pha đó bị dùng quá tải nên điện áp thấp hơn 2 pha còn lại, động cơ mắc vào vẫn sẽ quay nhưng hiệu suất và độ bền sẽ không cao. Trường hợp này được đánh giá là khó phát hiện hơn trường hợp 1.
2. Hậu quả của việc mất cân bằng 3 pha
Lệch pha = Trôi điểm trung tính – > có dùng trong dây trung tính, điện áp đặt lên thiết bị bên cao bên thấp dẫn đến hư hỏng các thiết bị.
Điện năng không ổn định, ngoài tổn thất về các thiết bị có dấu hiệu hỏng hoccs, suy giảm tuổi thọ thì những thiệt hại ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, hiệu suất công việc chuyên môn khiến người quản lý sẽ khá đau đầu trong việc tìm giải pháp xử lý.
Toàn bộ máy móc, thiết bị tiêu thụ điện gần như làm việc đồng thời cùng nhau. Hệ thống aptomat cảnh báo thường xuyên ngắt điện do quá tải dẫn đến sụt áp đột ngột.
Dòng điện giữa các pha chênh lệch nhau quá nhiều và khoảng cách đường dây đến phụ tải khá dài khiến lượng điện năng tiêu hao vô ích là rất lớn.
3. Cách cân pha điện 3 pha
Để cân pha điện 3 pha các bạn cần chia lại phụ tải sao cho dòng điện giữa các pha cân đối nhau.
Trước tiên cần bật toàn bộ các thiết bị tiêu thụ điện rồi dùng thiết bị đo đạc, lấy các thông số cần thiết làm cơ sở để tiến hằng căn chỉnh. Đo lại dòng điện của các pha, nếu chênh lệch các pha quá nhiều thì điều chỉnh lại phụ tải trong các pha cho đều. Độ lệch cho phép là 15%.
Sau khi hoàn thành các việc cân chỉnh trên, các thiết bị điện trong đơn vị vận hành trơn tru, đường dây trung tính không còn quá nóng như trước. Hệ thống điện sẽ hạn chế được sự cố nhảy aptomat, lượng điện hao phí trên đường dây và các phụ tải được tiết giảm đáng kể nên tiết kiệm tiền điện mỗi tháng.
4. Sử dụng máy biến áp ba pha Đông Anh
Khi điện áp được cân bằng sẽ hạn chế được tối đã các hiện tượng lệch pha, điện áp pha không cân bằng làm ảnh hưởng đến việc vận hành của các thiết bị điện
Việc lắp đặt máy biến áp ba pha là điều mà các doanh nghiệp, công ty, nhà máy,…… nghĩ tới đầu tiên khi xây dựng 1 hệ thống sản xuất.
Hiện nay, công ty cổ phần chế tạo máy biến áp Đông Anh là đơn vị uy tín số 1 Hà Nội cũng cấp các loại máy biến áp. Các sản phẩm của công ty cam kết chính hãng, chính sách bảo hành , bảo trì đãi ngộ nhất tới người tiêu dùng.
Bắc Nguyễn