Từ ghép Hán Việt chính phụ là gì

Khái niệm từ Hán Việt [edit]

Từ Hán Việt là từ mượn tiếng Hán.

Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt [edit]

• Trong tiếng Việt, từ Hán Việt có một khối lượng khá lớn. Tiếng để cấu tạo từ Hán Việt gọi là yếu tố Hán Việt.
• Phần lớn các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng để tạo từ ghép. Một số yếu tố Hán Việt như hoa, quả, bút, bảng, học, tập,... có lúc dùng để tạo từ ghép, có lúc được dùng độc lập như một từ.
  
• Nhiều yếu tố Hán Việt đồng âm nhưng nghĩa khác xa nhau.
  

Phân loại từ Hán Việt [edit]

• Cũng như từ ghép thuần Việt, từ ghép Hán Việt có hai loại chính: từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
• Trật tự của các yếu tố trong từ ghép chính phụ Hán Việt:

- Có trường hợp giống với trật tự từ ghép thuần Việt: yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau.

ái quốc(yêu nước), đại diện(thay mặt), hữu quan(có liên quan)...

-Có trường hợp khác với trật tự từ ghép thuần Việt: yếu tố phụ đứng trước, yếu tố chính đứng sau.

cường quốc (nước mạnh),thiên thư(sách trời),thi nhân(người làm thơ),...

Cách sử dụng từ Hán Việt [edit]

1. Sử dụng từ Hán Việt để tạo sắc thái biểu cảm

Trong nhiều trường hợp, người ta dùng từ Hán Việt để:

• Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn kính.

Tham dự buổi chiêu đãi có ngài đại sứ và phu nhân.

• Tạo sắc thái tao nhã, tránh gây cảm giác thô tục, ghê sợ.

Bác sĩ đang khám tử thi. (xác chết)

• Tạo sắc thái cổ, phù hợp với bầu không khí xã hội xa xưa.

Yết Kiêu đến kinh đô Thăng Long, yết kiến vua Trần Nhân Tông.

(Theo "Chuyện hay sử cũ")

2. Không nên lạm dụng từ Hán Việt

Khi nói hoặc viết, ta không nên lạm dụng từ Hán Việt, làm cho lời ăn tiếng nói thiếu tự nhiên, thiếu trong sáng, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

- Ta không nên sử dụng từ Hán Việt "nhi đồng" trong trường hợp:Ngoài sân, nhi đồng đang vui đùa.

-Thay vào đó, ta chỉ sử dụng từ gần gũi với đời sống thường ngày:Ngoài sân, trẻ em đang vui đùa.