Trái đất cách mặt trời bao nhiêu năm ánh sáng

Các nhà khoa học quốc tế phát hiện một hành tinh đá có thể là nơi sinh sống của người ngoài hành tinh và chỉ cách Trái Đất 4 năm ánh sáng.

Proxima b ở cách Trái Đất chỉ 4 năm ánh sáng. Ảnh: Youtube.

Theo The Independent, hành tinh mới tìm thấy tên Proxima b chỉ lớn hơn Trái Đất đôi chút và quay quanh ngôi sao gần hệ Mặt Trời nhất là Proxima Centauri. Hành tinh này quy tụ những điều kiện gần như hoàn hảo để sự sống phát triển. Proxima b là hành tinh có thể tồn tại sự sống dễ nghiên cứu và tìm hiểu nhất từ trước tới nay do nằm gần Trái Đất.

Với khoảng cách 4 năm ánh sáng, các thế hệ tàu vũ trụ trong tương lai có thể mang robot thăm dò tới Proxima b. Đây cũng có thể là điểm đến mới cho những du khách từ Trái Đất.

Các nhà khoa học hy vọng có thể khám phá Proxima b nhiều hơn và tìm ra sự sống. Proxima b ở gần ngôi sao mẹ hơn 5% so với Trái Đất và chỉ mất 11,2 ngày để hoàn thành một vòng quỹ đạo. Nhưng do Proxima Centauri mờ hơn nhiều so với Mặt Trời, hành tinh vẫn nằm trong khu vực cho phép nước lỏng tồn tại trên bề mặt và do đó có điều kiện phù hợp hỗ trợ sự sống phát triển.

Xem đồ họa mô phỏng hành tinh Proxima b

Tuy nhiên, Proxima b hứng chịu những tia cực tím và tia X cực mạnh phát ra từ ngôi sao mẹ, khiến môi trường sống trên hành tinh này chứa đầy phóng xạ.

Các nhà khoa học vẫn không dám chắc những hành tinh như Proxima b thể trở thành nơi sinh sống hay không do tồn tại nhiều tranh cãi về khả năng duy trì bầu khí quyển và nước lỏng của chúng. Họ cần nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn bầu khí quyển của hành tinh này.

Proxima b được phát hiện thông qua dữ liệu về hiệu ứng Doppler do các kính viễn vọng của Cơ quan nghiên cứu vũ trụ châu Âu ở Nam bán cầu thu thập từ năm 2000 đến 2014 và 2016, theo kết quả nghiên cứu công bố hôm qua trên tạp chí Nature. Dữ liệu Doppler cho phép các nhà khoa học nghiên cứu những chuyển động cực nhỏ xung quanh ngôi sao mẹ, kết quả từ trọng lực của hành tinh quay quanh quỹ đạo.

Để rút ra kết luận về hành tinh mới, hơn 30 nhà nghiên cứu từ nhiều viện và quốc gia khác nhau phải phân tích dữ liệu trong suốt nhiều năm.

"Thành công trong việc tìm ra địa cầu gần nhất bên ngoài hệ Mặt Trời là thành tựu trọn đời, kết quả của niềm đam mê và cống hiến của nhiều nhà nghiên cứu quốc tế. Chúng tôi hy vọng phát hiện sẽ truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai. Bước tiếp theo sẽ là tìm kiếm sự sống trên Proxima b", tiến sĩ Guillem Anglada-Escude ở Đại học Queen Mary tại London, Anh, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, chia sẻ.

"Nếu nghiên cứu sâu hơn xác nhận khí quyển hành tinh phù hợp để phát triển sự sống, đây có thể là một trong những phát hiện quan trọng nhất mà chúng tôi từng đạt được. Proxima Centauri tồn tại với thời gian lâu hơn gấp hàng trăm hoặc hàng nghìn lần Mặt Trời. Sự sống trên Proxima có thể tiến hóa sau khi Mặt Trời chết từ lâu", tiến sĩ John Barnes ở Đại học Open, Anh, đồng tác giả nghiên cứu cho biết.

Ngoại hành tinh Wolf 1069 b có khối lượng và kích thước tương đương Trái Đất, nằm trong vùng ở được quanh sao chủ.

Mô phỏng bề mặt hành tinh Wolf 1069 b. Ảnh: NASA

Trong nghiên cứu mới công bố hôm 3/2 trên tạp chí Astronomy & Astrophysics, nhóm 50 nhà thiên văn học trên khắp thế giới xác nhận sự tồn tại của ngoại hành tinh Wolf 1069 b quay quanh ngôi sao lùn đỏ Wolf 1069 chỉ cách Trái Đất 31 năm ánh sáng.

Điều khiến phát hiện này đặc biệt đáng chú ý là Wolf 1069 b có khả năng là hành tinh đá, có khối lượng lớn gấp 1,26 lần Trái Đất và kích thước lớn gấp 1,08 lần.

Wolf 1069 b cũng nằm trong vùng ở được quanh sao chủ, biến nó thành ứng viên chủ chốt để nước lỏng có thể tồn tại trên bề mặt.

“Khi chúng tôi phân tích dữ liệu của ngôi sao Wolf 1069, chúng tôi phát hiện một tín hiệu rõ ràng của hành tinh có khối lượng xấp xỉ Trái Đất”, Diana Kossakowski, nhà nghiên cứu ở Viện Thiên văn học Max Planck tại Đức, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết. “Nó quay quanh sao chủ trong 15,6 ngày ở khoảng cách bằng 1/15 quãng đường từ Trái Đất tới Mặt Trời”.

So với Wolf 1069 b, sao Thủy, hành tinh gần Mặt Trời nhất, có chu kỳ quỹ đạo là 88 ngày. Kết quả là nhiệt độ bề mặt của hành tinh này lên tới 430 độ C. Khác với sao Thủy, Wolf 1069 b vẫn nằm trong vùng ở được quanh sao chủ dù có chu kỳ quỹ đạo ngắn hơn nhiều. Đó là do ngôi sao chủ là sao lùn đỏ, nhỏ hơn nhiều so với Mặt Trời và Wolf 1069 b nhận được khoảng 65% bức xạ mặt trời so với Trái Đất. Điều đó tăng cường khả năng ở được của hành tinh, với nhiệt độ bề mặt trong khoảng -95,15 độ C và 12,85 độ C, nhiệt độ trung bình là -40,14 độ C.

Một đặc điểm độc đáo của Wolf 1069 b là hành tinh chịu ảnh hưởng khóa thủy triều từ sao chủ, có nghĩa một mặt của nó luôn là ban ngày và mặt còn lại luôn chìm trong bóng tối. Dù Wolf 1069 b không có chu kỳ ngày/đêm giống Trái Đất, nhóm nghiên cứu hy vọng mặt ban ngày của nó vẫn có những điều kiện phù hợp với sự sống.

Các nhà nghiên cứu có thể phát hiện Wolf 1069 b nhờ thiết bị CARMENES trên kính viễn vọng 3,5 m ở Đài quan sát Calar Alto tại Tây Ban Nha. CARMENES có thể quan sát vật thể thiên văn ở hai quang phổ riêng biệt theo cả kênh khả kiến và cận hồng ngoại. Thiết bị tìm thấy Wolf 1069 b thông qua phương pháp phát hiện ngoại hành tinh mang tên vận tốc xuyên tâm, chuyên tìm kiếm những dao động nhỏ của ngôi sao do lực hấp dẫn của hành tinh gây ra.

Do khoảng cách 31 năm ánh sáng, Wolf 1069 b là ngoại hành tinh lớn cỡ Trái Đất gần thứ 6, sau Proxima Centauri b, GJ 1061 d, Teegarden"s Star c, và GJ 1002 b and c. Mô hình mô phỏng khí hậu toàn cầu cho thấy Wolf 1069 b nằm trong nhóm nhỏ ngoại hành tinh được xem như mục tiêu tiềm năng để tìm dấu vết hóa học của sự sống.