Top 5 tượng đài bóng đá châu á năm 2022
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia Show
Cúp bóng đá châu Á
Cúp bóng đá châu Á (tiếng Anh: AFC Asian Cup) là giải đấu bóng đá giữa các đội tuyển bóng đá nam quốc gia do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức. Đây là giải bóng đá lớn nhất của châu Á và là vô địch bóng đá cấp châu lục lâu đời thứ hai trên thế giới sau Cúp bóng đá Nam Mỹ. Đội vô địch trở thành nhà vô địch châu Á và đến năm 2015, đại diện châu Á tham dự Cúp Liên đoàn các châu lục.[1] Cúp bóng đá châu Á được tổ chức định kỳ 4 năm một kể từ lần đầu tiên diễn ra tại Hồng Kông vào năm 1956 cho đến giải đấu năm 2004. Tuy nhiên, vì Thế vận hội Mùa hè và Giải vô địch bóng đá châu Âu cũng được diễn ra cùng năm với Cúp bóng đá châu Á, AFC đã quyết định chuyển giải đấu của họ sang một chu kỳ khác ít dày đặc hơn. Sau năm 2004, giải đấu được tổ chức tiếp vào năm 2007 khi có sự đồng đăng cai của 4 quốc gia ở Đông Nam Á: Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Kể từ đó, giải được tổ chức mỗi 4 năm. Giải đấu năm 2019 đã được mở rộng từ 16 đội lên 24 đội, với giai đoạn vòng loại trở thành một phần vòng loại cho FIFA World Cup 2018.[2][3] Nhà vô địch đầu tiên là Hàn Quốc. Tính đến nay, Nhật Bản là đội tuyển thành công nhất với 4 lần lên ngôi vào các năm 1992, 2000, 2004 và 2011. Các đội Iran, Ả Rập Xê Út mỗi đội 3 lần vô địch. Hàn Quốc có 2 lần vô địch. Kuwait, Iraq, Úc, Qatar và Israel (cựu thành viên AFC) mỗi đội có 1 lần vô địch. Đương kim vô địch châu Á là đội tuyển Qatar khi đánh bại Nhật Bản tại trận chung kết Cúp bóng đá châu Á 2019. Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]Hai năm sau khi Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) ra đời vào năm 1954, lần đầu tiên AFC Asian Cup được tổ chức tại Hồng Kông với 7 trong số 12 thành viên sáng lập tham gia. Những đội được vào thẳng vòng chung kết là đội chủ nhà và đội vô địch ở giải trước của các khu vực khác nhau (Trung, Đông và Tây Á). Ban đầu giải chỉ gồm bốn đội, tồn tại đến 1964. Mỗi khu vực đã tổ chức giải vô địch hai năm một lần, mỗi đội có mức độ quan tâm khác nhau. Sự thống trị đã dao động giữa phương Đông và phương Tây châu Á cho đến nay. Từ sự vượt trội của Hàn Quốc trong những năm đầu của giải, giải đấu đã trở thành nơi thống trị của Iran, đội đã giành được ba chức vô địch liên tiếp vào các năm 1968, 1972 và 1976. Năm 1972 là mùa giải đáng chú ý vì đây là Cúp châu Á đầu tiên sử dụng thể thức vòng bảng và vòng loại trực tiếp, được áp dụng ở các giải đấu tiếp theo với một số thay đổi.[4] Đồng thời, giải cũng đánh dấu cho việc Israel bị trục xuất khỏi AFC vào năm 1972 do xung đột Ả Rập-Israel.[5] Từ năm 1980 đến năm 1988, số đội tham dự đã tăng lên mười, nhưng các quốc gia Tây Á tiếp tục thống trị giải đấu trong những năm 1980 với Kuwait - quốc gia Trung Đông đầu tiên giành chức vô địch năm 1980, sau đó là các danh hiệu liên tiếp của Ả Rập Xê Út vào năm 1984 và 1988. Cho đến những năm 1990, AFC Asian Cup chủ yếu được tổ chức ở cấp độ nghiệp dư, mặc dù đã cố gắng nâng cao tiêu chuẩn. Tuy nhiên, với việc châu Á được trao nhiều suất tham dự World Cup hơn, các nỗ lực chuyên nghiệp hóa giải đấu cũng đã bắt đầu. Đến cuối những năm 1990, giải đấu bắt đầu được chuyên nghiệp hóa. Nhật Bản đăng cai AFC Asian Cup 1992, giải đấu được giảm xuống còn tám đội và hai bảng, nơi họ đã giành chức vô địch đầu tiên sau khi đánh bại Ả Rập Xê Út, đương kim vô địch, với tỷ số 1–0.[6] [7] AFC Asian Cup 1996 tại UAE chứng kiến giải đấu mở rộng lên 12 đội, đội chủ nhà lần đầu tiên lọt vào trận chung kết nhưng không thể giành cúp sau khi để thua Ả Rập Xê Út. AFC Asian Cup 2000 đánh dấu lần đầu Lebanon tham dự giải đấu châu Á, tại giải lần này Nhật Bản đã thắng Ả Rập Xê Út 1–0 trong một trận chung kết với phần lớn người hâm mộ Ả Rập Xê Út[8]. Năm 2004 là lần đầu tiên giải đấu có 16 đội góp mặt và là lần đầu tiên Ả Rập Xê Út vắng mặt tại vòng chung kết. Asian Cup 2007 tổ chức tại 4 quốc gia Đông Nam Á là lần đầu tiên giải được đồng đăng cai, đồng thời chuyển sang tổ chức vào năm lẻ. Đây cũng lần đầu tiên Úc tham dự sau khi họ rời khỏi OFC và gia nhập AFC. Đội tuyển Iraq đã đánh bại Ả Rập Xê Út trong trận chung kết để giành Cúp châu Á đầu tiên bất chấp tình hình trong nước bất ổn. Asian Cup 2011 lần thứ 2 tổ chức tại Qatar. Nhật Bản đã đánh bại Úc trong trận chung kết và trở thành đội giàu thành tích nhất với 4 lần đăng quang. Asian Cup 2015 lần đầu tiên tổ chức tại Úc sau khi rời khỏi OFC. Đội tuyển chủ nhà đã đánh bại Hàn Quốc trong trận chung kết để giành Cúp châu Á đầu tiên của họ. Những thay đổi cho Asian Cup 2019 bao gồm mở rộng lên 24 đội tham gia, lần đầu tiên sử dụng trợ lý trọng tài video trong giải đấu. Ngoài ra, sự thay đổi cầu thủ thứ tư đã được cho phép trong hiệp phụ. Cũng ở giải này, đội tuyển chủ nhà World Cup 2022 Qatar đã đánh bại Nhật Bản trong trận chung kết để giành Cúp châu Á đầu tiên của họ. Đây cũng là lần đầu tiên Nhật Bản nhận ngôi á quân của giải sau khi toàn thắng trong cả bốn lần lọt vào chung kết của Cúp Châu Á trước đó. Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]
Các đội lọt vào top 4[sửa | sửa mã nguồn]
* Chủ nhà # Israel bị khai trừ khỏi AFC trong những năm 1970 và cuối cùng trở thành một thành viên của UEFA. Kết quả của các nước chủ nhà[sửa | sửa mã nguồn]
Kết quả của đương kim vô địch[sửa | sửa mã nguồn]
Vô địch theo từng khu vực[sửa | sửa mã nguồn]
Giải thưởng[sửa | sửa mã nguồn]Cúp[sửa | sửa mã nguồn]Phiên bản đầu tiên của chiếc cúp từ năm 1956 đến 2015Đã có hai phiên bản Cúp châu Á; chiếc cúp đầu tiên được sử dụng từ năm 1956 đến 2015 và chiếc thứ hai được sử dụng kể từ năm 2019. Chiếc cúp đầu tiên có dạng một cái bát có đế tròn, cao 42 cm và nặng 15 kg. Cho đến giải đấu năm 2000, khu vực chứa các mảng khắc tên của mọi quốc gia vô địch, cũng như năm đã vô địch. Kể từ đó, khu vực này không có mảng bám và tên đội vô địch được khắc xung quanh nó. Trong lễ bốc thăm vòng bảng của giải đấu năm 2019 vào ngày 4 tháng 5 năm 2018 tại Burj Khalifa ở Dubai, một chiếc cúp hoàn toàn mới do Thomas Lyte chế tác đã được công bố. Nó cao 78 cm, rộng 42 cm và nặng 15 kg bạc. Chiếc cúp được mô phỏng theo hoa sen, một loài thực vật thủy sinh quan trọng mang tính biểu tượng và năm cánh hoa sen tượng trưng cho năm tiểu liên đoàn thuộc AFC. Tên đội vô địch được khắc xung quanh chiếc cúp. Chiếc cúp này có một tay cầm ở mỗi bên, không giống như phiên bản tiền nhiệm của nó. Cầu thủ xuất sắc nhất giải[sửa | sửa mã nguồn]
Vua phá lưới[sửa | sửa mã nguồn]
Các đội tham dự[sửa | sửa mã nguồn]
Lần đầu tham dự[sửa | sửa mã nguồn]Dưới đây là thống kê giải đấu đầu tiên mà các đội tuyển có mặt tại một vòng chung kết Asian Cup.
Thống kê tổng thể[sửa | sửa mã nguồn](tính đến giải đấu năm 2019)
Các huấn luyện viên vô địch[sửa | sửa mã nguồn]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
|