Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Để tìm đường tiệm cận của hàm số y = f(x) ta dựa vào tập xác định D để biết số giới hạn phải tìm. Nếu tập xác định D có đầu mút là khoảng thì phải tìm giới hạn của hàm số khi x tiến đến đầu mút đó.

Ví dụ: D = [a ; b) thì phải tính

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  thì ta phải tìm ba giới hạn là

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

- Để tìm đường tiệm cận ngang ta phải có giới hạn của hàm số ở vô tận:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 thì (Δ) : y = y0 là tiệm cận ngang của (C) : y = f(x).

- Để tìm đường tiệm cận đứng thì hàm số phải ra vô tận khi x tiến đến một giá trị x0 :
Nếu

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 thì (Δ) : x = x0 là đường tiệm cận đứng của (C) : y = f(x).

- Để tìm đường tiệm cận xiên của (C) : y = f(x), trước hết ta phải có điều kiện

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
. Sau đó để tìm phương trình đường tiệm cận xiên ta có hai cách :
 +  Phân tích biểu thức y = f(x) thành dạng y = f(x) = ax + b + ε(x)
Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 thì (Δ) : y = ax + b

(a ≠ 0) là đường tiệm cận xiên của (C) : y = f(x) 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

+ Hoặc ta tìm a và b bởi công thức:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Khi đó y = ax + b là phương trình đường tiệm cận xiên của (C) : y = f(x).

Ghi chú :

Đường tiệm cận của một số hàm số thông dụng :

- Hàm số

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 có hai đường tiệm cận đứng và ngang lần lượt có phương trình

là 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

- Với hàm số 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 (không chia hết và a.p ≠ 0), ta chia đa thức để có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

thì hàm số có hai đường tiệm cận đứng và xiên lần lượt có phương trình là: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

- Hàm hữu tỉ  
Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 (không chia hết) có đường tiệm cận xiên khi bậc của tử lớn hơn bậc của mẫu một bậc.

- Với hàm hữu tỉ, giá trị x0 làm mẫu triệt tiêu nhưng không làm tử triệt tiêu thì x = x0 chính là phương trình đường tiệm cận đứng.

- Hàm số 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 có thể viết ở dạng 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

hàm số sẽ có hai đường tiệm cận xiên: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Ví dụ: Đồ thị hàm số  
Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 có các đường tiệm cận với phương trình là kết quả nào

sau đây?

(A) x = 3, y = 1 ;               (B) x= 3, x = -3, y = 1 ;
(C)x = -3, y = 1 ;               (D) x = 3, y = 2x - 4.

                                                          Giải

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 

là phương trình đường tiệm cận ngang.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  (nên x = 3 không là tiệm cận đứng).

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 là phương trình đường tiệm cận đứng 

Chon đáp án C.

Để củng cố kiến thức về đường tiệm cận của đồ thị hàm số và giúp các em trả lời những câu hỏi trong bài 4: Đường tiệm cận; cùng với phương pháp tìm đường tiệm cận của hàm số cho trước, mời các em theo dõi những nội dung sau đây.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
Tìm đường tiệm cận của đồ thị hàm số

Lý thuyết đường tiệm cận

– Để tìm đường tiệm cận của đồ thị hàm số y = f(x) ta dựa vào tập xác định D để biết số giới hạn phải tìm. Nếu tập xác định D có đầu mút là khoảng thì phải tìm giới hạn của hàm số khi x tiến đến đầu mút đó.

Ví dụ: D = [a; b] thì phải tính 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  thì ta phải tìm ba giới hạn là: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Đường tiệm cận ngang của đồ thị hàm số

– Cho hàm số y = f(x) xác định trên một khoảng vô hạn (là khoảng dạng (a; +∞), (-∞; b) hoặc (-∞; +∞)).  Đường thẳng y = y0 là tiệm cận ngang của đồ thị hàm số y = f(x) 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

– Những hàm thường gặp là hàm phân thức với bậc của tử không lớn hơn bậc của mẫu. 

Đường tiệm cận đứng của đồ thị hàm số

– Đường thẳng x = x0 được gọi là đường tiệm cận đứng của đồ thị hàm số y = f(x) nếu ít nhất một trong các điều kiện sau được thỏa mãn: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Đường tiệm cận xiên của đồ thị hàm số

– Để tìm đường tiệm cận xiên của (C) y = f(x), trước hết ta cần có điều kiện sau: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

– Sao đó để tìm phương trình đường tiệm cận xiên ta có 2 cách:

Cách 1: Phân tích biểu thức y = f(x) thành dạng y = f(x) = ax + b + ε(x)  Với  

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  thì

(Δ) : y = ax + b (a ≠ 0) là đường tiệm cận xiên của (C) y = f(x) 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Cách 2: Tìm a và b bằng công thức:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Khi đó y = ax + b là phương trình đường tiệm cận xiên của (C) y = f(x).

Ghi chú:

Đường tiệm cận của một số hàm số thông dụng:

– Hàm số 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  có hai đường tiệm cận đứng và đường tiệm cận ngang lần lượt có phương trình là:
Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

– Với hàm số 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 (không chia hết và a.p ≠ 0), ta chia đa thức để có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

thì hàm số có hai đường tiệm cận đứng và đường tiệm cận xiên có phương trình là :   

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

– Hàm hữu tỉ  

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
(không chia hết) có đường tiệm cận khi bậc của tử lớn hơn bậc của mẫu một bậc.

– Với hàm hữu tỉ, giá trị x0 làm mẫu triệt tiêu nhưng không làm triệt tiêu thì x = x0 chính là phương trình đường tiệm cận đứng.

– Hàm số   

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
  có thể viết ở dạng: 
Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Hàm số sẽ có 2 đường tiệm cận xiên: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Ví dụ: Đồ thị hàm số   

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
   có các đường tiệm cận với phương trình là kết quả nào sau đây?          A.  x = 3, y = 1.                                                                                                                                                                    B.   x = 3, x = -3, y = 1.                                                                                                                                                        C. x = -3, y = 1.                                                                                                                                                                  D.x = 3, y = 2x – 4.

Giải:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Vậy đường tiệm cận ngang của đồ thị hàm số là y = 1.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
(nên x = 3 không là tiệm cận đứng).

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
   là phương trình đường tiệm cận đứng.

=> chọn đáp án C.

Xem thêm: Bài giảng Đường tiệm cận – Toán 12:

Giải bài tập đường tiệm cận – Giải tích lớp 12

Trả lời câu hỏi trang 27 sgk Giải tích 12

Cho hàm số y = (2 – x)/(x – 1) (H.16) có đồ thị (C). Nêu nhận xét về khoảng cách từ điểm M(x; y) ∈ (C) tới đường thẳng y = -1 khi |x| → +∞. 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Trả lời:

Khoảng cách từ điểm M(x; y) ∈ (C) tới đường thẳng y = -1 khi |x| → +∞ dần tiến về 0.

Trả lời câu hỏi trang 29 sgk Giải tích 12

Tính 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì
 và nêu nhận xét về khoảng cách MH khi x → 0 (H.17)

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Trả lời: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Khi x dần đến 0 thì độ dài đoạn MH cũng dần đến 0.

Giải bài tập 1 trang 30 sgk Giải tích 12

Tìm các tiệm cận của đồ thị hàm số:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Giải:

         a) Ta có: 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận đứng là x = 2.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận ngang là y = –1.

         b) Ta có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận đứng là x = –1.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận ngang là y = –1.

         c) Ta có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận đứng là x = 2/5.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận ngang là y = 2/5.

        d) Ta có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận đứng là x = 0 (trục Oy)

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ Đồ thị có tiệm cận ngang là y = -1.

Giải bài tập 2 trang 30 sgk Giải tích 12

Tìm các tiệm cận đứng và ngang của đồ thị hàm số:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Giải: 

      a) Ta có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ x = 3 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ x = -3 là một tiệm cận đứng khác của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ y = 0 là tiệm cận ngang của đồ thị hàm số.

Vậy đồ thị có hai đường tiệm cận đứng là x = -3 và x = 3; đường tiệm cận ngang là y = 0.

          b) Ta có:

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

+ Do     

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ x = -1 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ x = 3/5 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ y = -1 /5 là tiệm cận ngang của đồ thị hàm số.

Vậy đồ thị có hai đường tiệm cận đứng là x = -1 và x = 3/5 và một tiệm cận ngang là y = -1 /5.

       c) 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ đồ thị có tiệm cận đứng là x = -1.

+ Lại có 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ đồ thị không có tiệm cận ngang.

        d) 

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ x = 1 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

⇒ y = 1 là tiệm cận ngang của đồ thị hàm số.

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Tiệm cận xiên của đồ thị hàm số là gì

Như vậy, với những kiến thức ôn lại dạng toán về tìm đường tiệm cận của đồ thị hàm số trên đây, hy vọng đã giúp các em giải quyết được những bài tập về đường tiệm cận. Truy cập lessonopoly để cập nhật những bài học bổ ích nhé.