Tham vấn cá nhân là gì
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA THAM VẤN TƯ VẤN TÂM LÝ TRỊ LIỆUTham vấn là gì? J. Mielke (1999) định nghĩa tham vấn là một quá trình, một mối quan hệ nhằm giúp đỡ thân chủ cải thiện cuộc sống của họ bằng cách khai thác, nhận thức và thấu hiểu những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của thân chủ. PGS. TS. Trần Thị Minh Đức định nghĩa tham vấn là một quá trình tương tác giữa nhà tham vấn người có chuyên môn và kỹ năng tham vấn, có các phẩm chất đạo đức của nghề tham vấn với thân chủ (còn được gọi là khách hàng) người đang có vấn đề khó khăn về tâm lý cần được giúp đỡ. Thông qua sự trao đổi, chia sẻ thân mật, tâm tình (dựa trên những nguyên tắc đạo đức và mối quan hệ mang tính nghề nghiệp), thân chủ hiểu và chấp nhận chữa mỡ máu cao thực tế của mình, tự tìm lấy tiềm năng bản thân để giải quyết vấn đề của chính mình Tham vấn là một mối quan hệ, một quá trình nhằm giúp đỡ thân chủ cải thiệt cuộc sống của họ bằng cách khai thác, nhận thức và thấu hiểu những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của họ. Tư vấn tâm lý ( còn được gọi là tham vấn tâm lý) là một hình thức tư vấn đặc biệt, nó giống như các hình thức tư vấn khác ( tư vấn y tế, tư ván pháp luật, tư vấn xây dựng đội ngũ, tư vấn phát triển tổ chức). Tuy nhiên, tư vấn tâm lý có những khác biệt so với các hình thức tư vấn khác ở một số vấn đề. Tư vấn tâm lý (tham vấn) là gì? Tư vấn làtiến trìnhtương tácgiữa cán bộ tư vấn ( người tư vấn) và thân chủ ( khách hàng), trong đó NTV sử dụng kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp của mình giúp thân chủthấu hiểuhoàn cảnh của mình vàtự giải quýêtvấn đề của mình. Có thể tóm tắt khái niệm tư vấn bằng 4 chữ T: Tiến trình, tương tác, thấu hiểu, tự giải quýêt. Tiến trình: Tư vấn cần một khoảng thời gian tương đối dài, có thể không phải chỉ gặp gỡ 1 lần, mà có khi rất nhiều lần mới có kết quả rõ rệt. Tương tác: Tư vấn không phải là người cán bộ khuyên bảo thân chủ phải làm gì, mà đó là cuộc trao đổi hai chiều. Thấu hiểu: Tư vấn giúp thân chủ nhận ra mình là ai, đang ở trong hoàn cảnh nào, có thế mạnh, điểm yếu nào, đã sử dụng những biện pháp nào cho tình huống của mình, tại sao chưa có kết quả, những cái được và cái mất khi sử dụng một biện pháp giải quýêt nào đó. Tự giải quyết: Tư vấn không quýêt định thay. Trên cơ sở thấu hiểu hoàn cảnh của mình, thân chủ phải cân nhắc, lựa chọn biện pháp nào phù hợp nhất cho bản thân mình. Tham vấn tâm lýkhông phải là cố vấn (tư vấn nói chung) Ở Việt Nam vẫn có sự nhầm lẫn về định nghĩa tham vấn và thuật ngữ thích hợp nên sử dụng để định danh nghề tham vấn. Thuật ngữ Tư vấn hay Cố vấn trong tiếng Việt được sử dụng rộng rãi với nghĩa tham vấn, hiểu theo nghĩa đen là consultant người cung cấp sự hỗ trợ cho thân chủ (giống như trong hợp đồng kinh tế). Thuật ngữ tham vấn được sử dụng phổ biến hơn ở miền Nam, ngụ ý rằng yếu tố tâm lý giúp ích cho việc tăng cường khả năng cho thân chủ. Do đó thuật ngữ tham vấn tương đối phù hợp nhằm mô tả quá trình hỗ trợ của tham vấn vì nó biểu đạt chính xác hơn các kỷ năng, kiến thức và chuyên môn mà công việc đòi hỏi. Nhà tham vấn thường bị hiểu nhầm như một người đưa ra những lời khuyên hoặc các gợi ý cho thân chủ để giải quyết các vấn đề của họ (giống như nhà cố vấn). Nhưng những cuộc giao tiếp theo kiểu cố vấn này hàm chứa một mối quan hệ phụ thuộc trong đó một chuyên gia đầy hiểu biết và năng lực sẽ cung cấp cách giải quyết vấn đề cho người kia giống như một bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân. Việc đưa ra lời khuyên chuyển tải đến thân chủ một bức thông điệp rằng: Tôi hiểu vấn đề của anh/chị và sử lý nó tốt hơn anh/chị. Anh/chị không thể tự giải quyết vấn đề của mình. Nói thân chủ nên làm gì không chỉ làm họ chán nản mà còn thể hiện sự tôn trọng khả năng tự giải quyết vấn đề của thân chủ. Tham vấn là một nghề nghiệp đầy thách thức Những người không nắm được kỷ năng tham vấn và những yêu cầu của tập huấn tham vấn thường cho rằng đó là một nghề dễ dàng; xét cho cùng có việc gì dễ hơn là chỉ nghe người khác nói? Nhưng đây là một sự hiểu nhầm đáng tiếc; trên thực tế tham vấn là một nghề rất khó. Hàng ngày, nhà tham vấn phải đối mặt với những vấn đề phức tạp và căng thẳng. Chẳng hạn, khi tham vấn với trẻ em, nhà tham vấn thường phải đối mặt với những tình huống như bị bỏ rơi, hoặc lạm dụng tình dục hoặc thân thể. Nhiều thân chủ không muốn gặp gỡ nhà tham vấn hoặc có thể miển cưỡng khi phải thay đổi nhận thức, tình cảm và những cách xử sự đã hình thành từ lâu trong cuộc sống. Thân chủ thường bày tỏ các vấn đề thuộc về hành vi và cảm xúc (thường là kết quả của những nỗi đau hay các vấn đề tâm lý khác) Một nhà tham vấn cần hiểu rằng những vấn đề phức tạp trong cuộc sống của thân chủ không thể giải quyết được trong một khoản thời gian ngắn. Quá trình tham vấn đòi hỏi sự kiên nhẫn và khả năng giải quyết các vấn đề trong sự kiểm soát của than chủ. Chẳng hạn, không thể tách sự đau khổ ra khỏi những trai nghiệm tổn thương, hoặc xóa đi những ký ức không vui từ ý thức của họ. Tuy nhiên vẫn có thể giúp thân chủ giải tỏa những cảm xúc liên quan đến những sự kiện đó, đặt những sự kiện vào bối cảnh và triển khai cách giải quyết. Mặc dù việc khoét sâu vào những trải nghiệm đau đớn là không dễ dàng cho thân chủ nhưng cũng không nên khuyến khích họ quên chúng. Nhà tham vấn cố gắng giúp đỡ thân chủ làm rõ những điều sai trái trong cuộc sống của họ và tiếp cận cuộc sống với thái độ mới và tích cực hơn. Cho dù tham vấn không thể làm cho vấn đề biến mất một cách kỳ diệu nhưng sức mạnh của sự lắng nghe và được lắng nghe là một phần quan trọng của quá trình chữa lành vết thương và có thể ngăn chặn thân chủ khỏi việc sử dụng những hành vi mang tính hủy hoại như những biện pháp để đối diện với những cảm xúc áp chế. Mọi người thường muốn trốn tránh hoặc phớt lờ những vấn đề tâm lý. Ví dụ, người lớn thường nói với trẻ em rằng: đừng băn khoăn những điều phiền muộn của cháu sẽ qua đi cùng với thời gian đừng nghĩ về những chuyện buồn của cháu nữa. Trái lại, nhà tham vấn thừa nhận rằng, các cảm xúc là những khía cạnh tự nhiên trong hành vi của con người. Những cảm xúc đó nên được biểu đạt ra ngoài và giải tỏa. Những cảm xúc không được giải tỏa sẽ bị kìm nén và những người chôn giấu các cảm xúc cuối cùng sẽ thể hiện bản thân theo những cách tiêu cực. Nhà tham vấn không nên hy vọng có thể giải quyết các vấn đề của mọi thân chủ mà họ tham vấn. Họ có thể giúp đở thân chủ bằng cách lắng nghe, ủng hộ, thông cảm thân chủ. Nhà tâm lý hướng dẫn các kỹ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề để thân chủ có thể sử dụng trong cuộc sống của họ. Luôn luôn ghi nhớ rằng thay đổi nhằm cải thiện trạng thái tâm lý là trách nhiệm của thân chủ; nhà tham vấn hỗ trợ và hướng dẫn thân chủ trong quá trình tạo ra những thay đổi tích cực cho cuộc sống, nhưng sự lựa chọn cuối cùng nằm ở thân chủ. SỰ KHÁC NHAU GIỮA THAM VẤN TÂM LÝ (TƯ VẤN TÂM LÝ) VÀ TƯ VẤN NÓI CHUNG (CỐ VẤN KINH TẾ, CỐ VẤN CHÍNH TRỊ, CỐ VẤN PHÁP LUẬT)
Tâm lý trị liệu, (tiếng Anh:psychotherapy) là hệ thống các phương pháp, kỹ thuật đượcnhà tâm lý trị liệusử dụng, nhằm cải thiệnsức khỏe,tinh thần, tháo gỡ các trở ngại trongcảm xúcvàhành vicủathân chủ, mà nó là nguyên nhân làm cho họ cảm thấy khó khăn trong việc tự quản lý cuộc sống và đạt đến các mục đích mong muốn của mình. |