Tại sao nói Dạ dày -- ruột ở người là hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật

Vì con người bổ sung thức ăn vào dạ dày và ruột, đồng thơi thải ra ngoài các sản phẩm trao đổi chất cùng vi sinh vật. Việc này tương tự như một hệ thống nuôi cấy liên tục.

Giải bài 1, 2, 3, 4 trang 129 SGK Sinh học  lớp10 Nâng cao.Định nghĩa : “Sinh trưởng của vi sinh vật” là gì ? ; Tại sao nói “Dạ dày – ruột ở người là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật” ?

Câu 1: Định nghĩa : “Sinh trưởng của vi sinh vật” là gì ?

Khái niệm sinh trưởng : Sinh trưởng là sự tăng các thành phần của tế bào và có thể dẫn đến sự tăng kích thước cũng như số lượng của vi sinh vật hoặc cả hai.

Câu 2: Hãy nêu đặc điểm 4 pha sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục.

Đặc điểm 4 pha sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục :

– Pha lag: Vi khuẩn thích ứng với môi trường mới, nên tổng hợp mạnh mẽ ADN và các enzim chuẩn bị cho sự phân bào.

– Pha log: Vi khuẩn bắt đầu phân chia mạnh, số lượng tế bào tăng theo luỹ thừa và đạt tới cực đại [thời gian thế hệ đạt tới hằng số].

– Pha cân bằng: Tốc độ sinh trưởng và trao đổi chất giảm dần. Số lượng tế bào đạt cực đại và không đổi, kích thước tế bào nhỏ hơn trong pha log.

– Pha suy vong: Số lượng tế bào chết vượt số lượng tế bào mới sinh ra. Một số vi khuẩn chứa enzim tự phân giải tế bào. Số khác có hình dạng tế bào thay đổi do thành tế bào bị hư hại.

Câu 3: Tại sao nói “Dạ dày – ruột ở người là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật” ?

Người ta nói “Dạ dày – ruột ở người là một hệ thống nuôi liên tục đối với vi sinh vật”, là vì con người thường xuyên bổ sung thức ăn vào dạ dày – ruột, đồng thời thải ra ngoài các sản phẩm trao đổi chất cùng với vi sinh vật [tương tự như một hệ thống nuôi liên tục].

Câu 4: Nếu nuôi vi sinh vật không liên tục thì dựa vào đường cong sinh trưởng em sẽ thu hoạch sinh khối vào thời điểm nào là thích hợp ?

Nếu nuôi vi sinh vật theo đợt thì dựa vào đường cong sinh trưởng, ta sẽ thu hoạch sinh khối vào cuối pha luỹ thừa, đầu pha cân bằng là thích hợp.

Lời giải và đáp án chính xác nhất cho câu hỏi trắc nghiệm “Dạ dày - ruột ở người được xem là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật vì?” kèm kiến thức tham khảo là tài liệu trắc nghiệm môn Sinh học 10 hay và hữu ích.

Trắc nghiệm: Dạ dày - ruột ở người được xem là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật vì?

A. Vi sinh vật liên tục phát triển trong dạ dày và ruột người

B. Trong dạ dày - ruột ở người có nhiều chất dinh dưỡng

C. Trong dạ dày - ruột thường xuyên được bổ sung dinh dưỡng và cũng thường xuyên thải ra ngoài các sản phẩm chuyển hóa vật chất cùng với các vi sinh vật

D. Trong dạ dày - ruột ở người hầu như không có chất độc hại đối với vi sinh vật

Trả lời:

Đáp án đúng:C. Trong dạ dày - ruột thường xuyên được bổ sung dinh dưỡng và cũng thường xuyên thải ra ngoài các sản phẩm chuyển hóa vật chất cùng với các vi sinh vật

Kiến thức tham khảo về Dạ dày ở người

1. Dạ dày nằm ở đâu trong cơ thể người?

Dạ dày là một phần rất quan trọng của bộ máy tiêu hóa và cũng là cơ quan có khả năng phình to nhất trong cơ thể, với sức chứa lên tới 4 – 4.5 lít. Về hình dạng, dạ dày của chúng ta có hình dạng khá giống với kí tự “J” trong bảng chữ cái Latin. Về vị trí, chúng ta hoàn toàn có thể xác định được dạ dày bằng cách đặt bàn tay ở giữa bụng, trên rốn và dưới thượng vị một chút. Tương đương với vị trí này trong cơ thể là ở giữa thực quản và ruột non. Dạ dày nối 2 bộ phận này bởi tâm vị và ống môn vị, cả 2 ống đều có van đóng mở để ngăn các cơ quan lại với nhau.

2. Cấu tạo của dạ dày

Dạ dày liên kết phức tạp với các bộ phận khác trong khoang bụng được cấu tạo bởi lớp cơ chắc chắn và liên kết chặt chẽ nên có khả năng co bóp mạnh và chứa khoảng 4,6- 5,5 lít nước gồm 5 lớp từ ngoài vào trong như các phần khác của ống tiêu hóa:

- Thanh mạc tức là lớp phúc mạc tạng bao bọc dạ dày.

- Tấm dưới thanh mạc.

- Lớp cơ có ba lớp từ ngoài vào trong là cơ dọc, cơ vòng và cơ chéo

- Tấm dưới niêm mạc.

- Lớp niêm mạc chứa các tuyến của dạ dày. Các tuyến dạ dày gồm nhiều loại, tiết ra các chất khác nhau vừa có vai trò bảo vệ dạ dày như chất nhầy, vừa có vai trò tiêu hóa như HCl như men Pepsinogene... vừa có vai trò nội tiết hay trung gian hóa học như gastrin, histamin...hay yếu tố nội giúp hấp thụ sinh tố B12.

Cấu tạo dạ dày của ngườigồm các phần:

Tâm vị: Chiếm diện tích khoảng 4-6 cm², có lỗ tâm vị thông với thực quản và bộ phận này không có cơ thắt hay van mà chỉ có mô nếp niêm mạc chia phần thực quản và dạ dày làm 2.

Đáy vị: Nằm ở phía trên mặt phẳng đi qua lỗ tâm vị, chủ yếu là chứa khí.

Thân vị: Vùng chiếm nhiều diện tích nhất của dạ dày đảm nhiệm co bóp tiêu hóa thức ăn, dưới phần đáy vị và tại vùng thân vị có chứa rất nhiều tuyến bài tiết acid dịch vị acid clohydric và pepsingene.

Môn vị: Gồm hang môn vị hình phễu tiết ra chất gastrine, ống môn vị có cơ khá phát triển. Vị trí môn vị nằm tại ngay bên phải đốt sống thắt lưng 1, có lỗ môn vị thông với tá tràng.

Thành trước dạ dày: Nằm ở vùng trên liên quan thùy gan trái, cơ hoành, qua trung gian cơ hoành liên quan phổi, màng phổi trái, màng ngoài tim và thành ngực, phần dưới liên quan tới thành bụng trước.

Thành sau: phần này liên quan tới cơ hoành và liên quan tới các cơ quan khác như thận, tụy, lách, tuyến thượng thận. Phần dưới của thành sau liên quan mạc treo kết tràng ngang, nối phần trung gian mạc treo kết tràng ngành với phần lên tá tràng.

Bờ cong vị bé: Bộ phận này có mạc nối nhỏ nối dạ dày, tá tràng và gan, giữa hai lá của mạc nối nhỏ có vòng mạch bờ cong vị bé.

Bờ cong vị lớn: là đoạn tiếp theo có mạc nối dạ dày với lách và có chứa các động mạch vị ngắn. Ở phần đoạn cuối cùng có mạc nối lớn bám, giữa hai lá của mạc nối lớn chứa bờ cong vị lớn.

Ðộng mạch: Vòng mạch bờ cong vị lớn, vòng mạch bờ cong vị bé. Ngoài ra còn có động mạch vị ngắn, động mạch đáy vị sau, động mạch cho tâm vị và thực quản, động mạch thân tạng, động mạch vị trái, động mạch lách, động mạch gan chung

Bạch huyết của dạ dày: Các nốt bạch huyết dạ dày nằm dọc theo bờ cong vị bé, Các nốt bạch huyết vị - mạc nối nằm dọc vòng mạch bờ cong vị lớn. Các nốt bạch huyết tuỵ lách nằm ở mạc nối vị lách.

3. Chức năng của dạ dày

Dạ dày có 2 chức năng cơ bản là:

- Nghiền cơ học thức ăn, thấm dịch vị

- Phân hủy thức ăn nhờ hệ enzyme tiêu hóa trong dịch vị

Do dạ dày cấu tạo từ cơ trơn và sắp xếp các bó cơ theo chiều hướng phù hợp để tăng hiệu quả co bóp nên có thể dễ dàng nghiền cơ học thức ăn. Dạ dày được bao phủ bởi lớp niêm mạc dạ dày và duy trì độ pH ở mức phù hợp để các enzyme tiêu hóa hoạt động nên có thể thực hiện được chức năng thứ hai.

Sau khi thức ăn được nhai, phân hủy một phần nhỏ nhờ các men trong nước bọt sẽ được đưa qua ống trơn là thực quản để đến dạ dày. Lúc này, dạ dày tiến hành nghiền nát, nhào trộn thức ăn với dịch vị rồi đưa dần xuống ruột non để thực hiện công đoạn tiêu hóa, hấp thu, đào thải.

Độ pH trong dạ dày từ 2 – 2,5, có tác dụng tiêu hóa và phòng bệnh. Độ pH thấp sẽ là một rào cản hóa học hữu hiệu để tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh theo thức ăn vào cơ thể. Tuy nhiên, nếu độ pH quá thấp sẽ có tác hại gây loét dạ dày tá tràng.