Giá trị thương phẩm của gỗ sưa đỏ luôn là một ẩn số. Tuy nhiên nhiều đại gia sẵn sàng trả tiền tỷ để được sở hữu cây gỗ sưa, loại cây “đắt hơn vàng”.
Gỗ sưa đỏ, một số nơi gọi là gỗ huê, gỗ huỳnh, gỗ trắc là gỗ thuộc nhóm IA trong sách đỏ Việt Nam, cấm khai thác mục đích thương mại từ năm 1994.
Đây là loại gỗ cực kỳ quý hiếm, hiện nay cây mọc hoang trên rừng rất ít, hầu như là đã bị khai thác hết. Do người dân săn lùng loại gỗ này ráo riết với mong muốn đổi đời. Mỗi cây sưa 20 năm tuổi trở lên đều có giá hàng chục tỷ đồng “gỗ sưa trăm tỷ”, một số lượng nhỏ cây sưa đỏ nằm trong các công viên, nhà chùa,… được trông coi cẩn thận, nhưng vẫn phải đối mặt với “sưa tặc” bất cứ lúc nào.
Một số sách của Trung Quốc như “Trung dược đại từ điển” và “Bản thảo cương mục” đều xem gỗ sưa đỏ có những công dụng y tế nhất định như cầm máu, giảm đau, chống huyết áp, bệnh đường ruột, nhuận khí, chứa bễnh tim và hoạt huyết. Tuy nhiên, gỗ sưa chỉ được đề cập là một loại có công dụng như thảo dược khi phối hợp với các loại dược liệu khác mới có tác dụng nhưng lại không thấy sách nào mô tả cách chế biến gỗ sưa thành thuốc hay chứng minh trong gỗ sưa có chất nào ích lợi thảo dược.
Thế nhưng, theo Tiến sĩ Đoàn Văn Thu, Phó Giám đốc Viện Khoa học Lâm Nghiệp Việt Nam khi trả lời phỏng vấn báo Tuổi trẻ vào năm 2012 cho biết, cả phía các chuyên gia Việt Nam và Trung Quốc đều không tìm ra lí do tại sao gỗ sưa đỏ đắt đến như vậy đồng thời cũng không phát hiện ra giá trị thảo dược nào trong loại gỗ này.
Ngoài ra, gỗ sưa đỏ được nhiều người truyền tai nhau là một loại hương liệu được người Trung Quốc từ xưa dùng để ướp xác giới quý tộc, đồng thời có thể làm khí cụ trừ tà đuổi ma và trấn yểm. Mặc dù vậy, hiện nay chưa có thông tin nào xác nhận đã tìm thấy xác ướp được ướp bằng hương liệu từ gỗ sưa.
Riêng ở Việt Nam, việc dùng gỗ làm chất ướp xác trong các ngôi mộ cổ được khai quật đến nay lại xác định là cây Hoàng đàn rủ, còn gọi là Ngọc am hay San Mộc và có tên khoa học là Cupressus funebris chứ không phải gỗ sưa đỏ. Một số chuyên gia cho rằng, gỗ sưa có thể không dùng làm hương liệu trong ướp xác như đồn đại vì loại gỗ này không phải là loại tiết ra tinh dầu thơm.
Một số người khác lại tin rằng, gỗ sưa đỏ thuộc hàng đầu bảng trong các loại gỗ quí, vượt trội cả lim, gụ, táu và sến. Nó có độ bền chắc, mùi hương thơm lâu dù bị ngâm nước nhiều năm vẫn không hề bị thấm nước hay mục nát.
Nhưng theo nghiên cứu của giới khoa học Việt Nam, cây sưa chỉ đứng ở nhóm gỗ 2, độ chịu lực không bằng nhóm gỗ 1 là lim, gụ. Thạc sỹ Đỗ Văn Bản, Trưởng phòng Tài nguyên thực vật thuộc Viện Khoa học lâm nghiệp [Bộ NN&PTNT] cho biết tuy gỗ sưa đỏ thuộc loại gỗ đẹp nhưng vẫn đứng sau gỗ trắc. Người dân coi là loại gỗ thơm nhưng không được ưa chuộng như gỗ giáng hương.
Người Trung Quốc vẫn thường nói với nhau về câu chuyện gỗ sưa. Họ kể rằng, trong những lần khai quật mộ vua chúa khi xưa, thì nhận thấy quan tài được làm bằng gỗ sưa. Vật dụng trong nhà dành cho hoàng thân quốc thích cũng thường được sử dụng bằng loại gỗ này.
Gỗ sưa có độ bền cực kỳ cao, ngâm trong bùn, trong nước nhiều năm vẫn không hề bị thấm nước hay mục nát lại không bay mùi hương, đặt ngoài nắng cũng không hề co nứt. Bởi vì thế mà từ xưa, ở Trung Quốc người ta đã ưa chuộng. Người ta còn quan niệm rằng, gia đình dù giàu có đến mấy, cuộc sống có vương giả đến mấy mà trong nhà không có vật dụng làm bằng gỗ sưa thì cũng chưa đạt đến đẳng cấp thượng lưu.
Chính vì lẽ đó, những người giàu Trung Quốc ráo riết săn lùng các sản phẩm gỗ sưa đỏ Hải Nam. Tuy nhiên, để có được một cây sưa, phải mất hàng trăm năm, mà nguồn gỗ sưa Hải Nam đã cạn kiệt, nên thương lái chuyển sang tìm kiếm gỗ sưa ở Việt Nam và đã tạo ra cơn sốt gỗ sưa kinh khủng ở Việt Nam kéo dài mấy năm nay.
Giá trị thương phẩm của gỗ sưa đỏ luôn là một ẩn số, chưa có lời giải đáp thỏa đáng, mà thật ra không ai nói cho chính xác được. Tuy nhiên trên Tinh Hoa Thời Báo, có đăng quảng cáo rất nhiều loại gỗ sưa, cả của Việt Nam và Hải Nam. Vào mục rao vặt của tờ báo này, có thể biết rõ giá trị của các sản phẩm từ gỗ sưa là rất lớn.
Cây sưa 200 tuổi ở Bắc Ninh được bán với giá 26 tỷ đồng [Ảnh: Thanh niên]
Theo VietQ
www.tapchisinhhoc.com
Gỗ sưa đắt hơn vàng ròng, tại sao không được trồng rộng rãi?
Thương lái săn lùng ráo riết, thu mua gỗ sưa với giá từ vài triệu đến vài chục triệu/kg nhưng nguồn hàng này rất khan hiếm vì cung không đủ cầu.
Cây sưa trên 130 tuổi ở làng Phụ Chính [Chương Mỹ, Hà Nội] từng được thương lái định giá 100 tỷ đồng
Khoảng 10 năm trở lại đây, gỗ sưa được coi như báu vật, giá bán đắt hơn vàng ròng. Sưa lớn, sưa bé đều được thương lái lùng mua ráo riết. Loại lõi nhỏ có giá bán 3-5 trăm ngàn đồng/kg, loại lâu năm có giá 40-50 triệu đồng/kg. Thậm chí, thời điểm sốt giá, kể cả cành, lá, gốc, rễ… cũng được thương lái mua hết.
Sưa được giá, nhiều gia đình vô tình sở hữu cây sưa lâu năm bỗng trở thành tỷ phú, đổi đời, sắm xe hơi, xây nhà lầu. Thế nhưng, hệ lụy kéo theo là nạn “sưa tặc” lộng hành một thời gian dài.
Gần đây, UBND TP.Hà Nội đồng ý cho bán đấu giá cây sưa trên 130 tuổi ở làng Phụ Chính, xã Hòa Chính, huyện Chương Mỹ. Thời điểm sưa sốt giá, cây sưa này từng được thương lái định giá tới 100 tỷ đồng.
Nhiều người thắc mắc, tại sao cây sưa có giá trị kinh tế cao mà không được trồng rộng rãi. Thậm chí, Nhà nước có thể khuyến khích dân trồng để vừa làm cây bóng mát, vừa có tiền bổ sung ngân sách?
Liên quan đến vấn đề này, ngày 11/10, ông Triệu Văn Lực – Vụ trưởng Vụ Phát triển rừng [Tổng cục Lâm nghiệp Việt Nam, Bộ NN&PTNT] cho hay, hiện nay Bộ đang có đề án phát triển rừng và phát triển một nhóm loài cây [khoảng 40 cây], trong đó có cây sưa.
Đề án ưu tiên trồng những cây gỗ lớn, có giá trị cao trong chu kỳ 10-20 năm. Trong đó, ngoài sưa còn có lim, lát… trồng xen kẽ các loại cây chứ không phải trồng đồng loạt một loại cây nào.
Sưa đỏ được trồng rải rác một số nơi ở Hà Nội như Hồ Gươm, công viên Bách Thảo…
Lý giải việc mặc dù cây sưa có giá trị rất cao nhưng không được ưu tiên phát triển, ông Lực nói: “Đối với cây sưa, dù hiện tại có giá trị kinh tế cao nhưng không ai biết giá trị thật của nó. Sau 5-10 năm nữa, không ai có thể khẳng định, sưa sẽ được giá như bây giờ nữa”.
Ông Lực tiếp lời: “Gỗ sưa chủ yếu được các thương lái Trung Quốc thu mua nhưng ngay cả bên Trung Quốc, mặc dù cơ quan an ninh nước này đã vào cuộc nhưng cũng không trả lời được vì sao sưa lại đắt thế.
Người ta đồn thổi gỗ sưa dùng làm đồ tâm linh, phong thủy, bột gỗ sưa rắc lên xác người để siêu thoát linh hồn… nhưng tất cả những điều đó, khoa học đều chưa chứng minh được. Thế nên, không thể phát triển ồ ạt, còn người dân trồng tự phát thì không cấm và luật hiện tại chỉ cấm khai thác, buôn bán gỗ sưa trong rừng tự nhiên, rừng quốc gia”.
Cùng quan điểm, ông Lý Tuấn Trường – Viện trưởng Viện Kiến trúc cảnh quan – Nội thất [Đại học Lâm nghiệp] cũng cho rằng, sưa mặc dù có giá trị nhưng không nên trồng ồ ạt.
“Về bản chất, gỗ sưa không tốt hơn mấy gỗ như lim, táu… của mình. Thương lái Trung Quốc đồn thổi gỗ sưa làm đồ trong các công trình tâm linh để thúc đẩy giá lên cao. Nhưng khi người dân trồng ồ ạt chắc chắn giá sẽ lại xuống, lúc đó người khổ lại là người dân.
Với các mánh khóe buôn bán của thương lái Trung Quốc, người dân nên hết sức cảnh giác. Không thể bỏ hết các thứ khác mà trồng ồ ạt sưa. Bởi, thực chất cây sưa không dễ trồng và mọc nhanh như các loại cây ngắn ngày khác. Những gia đình nào có quỹ đất thì cứ trồng, còn lại không nên khuyến khích người dân trồng ồ ạt”, ông Trường chia sẻ.
Xót xa nhìn “khối vàng ròng 100 tỷ đồng” sắp hóa củi mục
Hình ảnh “khối vàng ròng” lộ thiên đang dần biến thành khối gỗ mục khiến nhiều người dân ở thôn Phụ Chính xót...
Bấm xem >>