Soạn văn bài chiến thắng mtao mxây ngắn gọn năm 2024
Soạn bài Chiến thắng Mtao-Mxây được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo về khái niệm của sử thi. Bài soạn văn 10 này sẽ giúp các bạn hiểu rõ nội dung và tính nghệ thuật được truyền tải trong Chiến thắng Mtao - Mxây được trích trong Đăm Săn sử thi của Tây Nguyên giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 10 chuẩn bị cho bài giảng của học kỳ mới sắp tới đây của mình. Show
Soạn bài lớp 10: Chiến thắng Mtao-Mxây mẫu 11. Thể loại sử thi là gì
Sử thi là những tác phẩm tự sự dân gian có quy mô lớn, sử dụng ngôn ngữ có vần, nhịp, xây dựng những hình tượng nghệ thuật hoành tráng, hào hùng để kể về một hay nhiều biến cố lớn diễn ra trong đời sống cộng đồng của cư dân thời cổ đại.
Nội dung của sử thi có tính rộng lớn, kể về sự kiện trọng đại của quá khứ, biểu hiện toàn bộ đời sống văn hóa, lịch sử của cộng đồng, thể hiện quá trình vận động của tộc người đó qua các giai đoạn khác nhau. Nghệ thuật: sử thi là những câu chuyện kể văn xuôi xen lẫn văn vần, có sử dụng các yếu thành ngữ, tục ngữ, những từ ngữ cổ, hình thức nghệ thuật ngôn từ dân gian.
2. Sử thi Đăm SănThể loại: Sử thi anh hùng ca - Tóm tắt sử thi Đăm Săn Đăm Săn về làm chồng Hơ Nhị, Hơ Nhị và trở thành một tù trưởng giàu có, hùng mạnh. Đăm Săn đánh thắng các tù trưởng độc ác, giành lại vợ, đem lại sự giàu có và uy danh cho mình và cho cộng đồng. Đăm Săn khát vọng chinh phục thiên nhiên, vượt qua mọi tập tục xã hội nhưng thất bại. Đăm Săn cháu tiếp bước. - Bố cục: 3 phần Phần 1: Cuộc chiến giữa hai tù trưởng: (từ "Nhà Mtao Mxây đầu sàn hiên ... cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường) Phần 2: Cảnh Đăm Săn cùng các nô lệ trở về làng sau chiến thắng. (từ “Ơ nghìn chim sẻ” đến “rồi vào làng”) Phần 3: Cảnh nhà Đăm Săn ăn mừng chiến thắng. (còn lại) 3. Nội dung và nghệ thuật đoạn trích Chiến thắng Mtao MxâyNội dung: hình ảnh người anh hùng Đăm Săn với sức mạnh phi thường, luôn coi trọng danh dự và hạnh phúc của gia đình cũng như của thị tộc. Đấu tranh tới cùng để bảo vệ cuộc sống bình yên cho buôn làng. Đó là cuộc chiến đấu vì danh dự, vì hạnh phúc gia đình và hơn nữa vì cuộc sống bình yên và sự phồn vinh của thị tộc. Đoạn trích này tiêu biểu cho những đặc trưng của thể loại sử thi anh hùng. Nghệ thuật: Xây dựng hành công hình tượng người anh hùng Đăm Săn mang sức mạnh và tầm vóc vũ trụ; phép so sánh và phóng đại được sử dụng đạt hiệu quả cao, ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh và nhịp điệu. 4. Đọc hiểu văn bản
Hiệp đấu thứ nhất
Hiệp đấu thứ hai
Ở phía Mtao Mxây: Sau khi tù trưởng của mình thất bại, đông đảo nô lệ đều tâm phục và nghe theo lời vị tù trưởng mạnh hơn ("không đi sao được!... người nhà giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa").Thái độ và hành động của đoàn người này chứng tỏ họ luôn mơ ước được trở thành một tập thể giàu có và hùng mạnh.Họ luôn mơ ước có được một người lãnh đạo dũng cảm, tài ba. Ở phía Đam Săn: Dân làng tưng bừng náo nhiệt chào đón vị anh hùng của mình mới chiến thắng trở về. Họ đi lại sửa soạn vui mừng tấp nập không chỉ để mừng buôn sóc được mở mang, được hùng mạnh và giàu có mà còn để tiếp đón những người nô lệ mới bằng sự chân thành và hoà hợp ("... Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú. Cảnh làng một tù trưởng nhà giàu trông sao mà vui thế!").
Cần lưu ý thêm, nếu chúng ta tiến hành phân loại thì có thể thấy rất rõ ràng: các hình ảnh, sự vật được đem ra để so sánh ở đây đều lấy ra từ thế giới tự nhiên, từ vũ trụ. Như thế hàm ý của tác giả là muốn lấy vũ trụ để "đo" kích cỡ, tầm vóc của nhân vật anh hùng. Thủ pháp nghệ thuật này là một thủ pháp quen thuộc của sử thi. Nó giúp mang lại những giá trị thẩm mỹ rất đặc trưng cho thể loại này: đặc trưng về sự trang trọng, hoành tráng và dữ dội.
Soạn văn lớp 10 Chiến thắng Mtao-Mxây mẫu 21. Tìm hiểu chungTóm tắt đoạn trích Chiến thắng Mtao MxâyĐoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là đoạn giữa của tác phẩm kể chuyện Đăm Săn đánh thắng tù trưởng Mtao Mxây, cứu được vợ về. - Sau khi bị Mtao Mxây cướp mất vợ là Hơ Nhị, Đăm Săn vô cùng tức giận. Chàng cầm khiên đến nhà Mtao Mxây để khiêu chiến và thách đấu. - Khi đã thấm mệt, Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu. Nhưng Đăm Săn đã đớp được miếng trầu đó. Chàng nhai trầu và sức mạnh tăng lên gấp bội. Chàng lại tiếp tục múa khiên và rượt đuổi Mtao Mxây với sức mạnh phi thường. - Ông Trời đã chỉ cho Đăm Săn biết cách đánh thắng Mtao Mxây: lấy cái chày mòn ném trúng vành tai của Mtao Mxây. Hắn van xin Đăm Săn tha chết. Nhưng Đăm Săn đã đâm chết Mtao Mxây và cắt đầu hắn đem bêu ngoài đường. - Sau khi Mtao Mxây chết, Đăm Săn giành lại được vợ, tôi tớ, thu của cải và danh tiếng vang lừng khắp nơi, đến tai các thần. Chàng mở tiệc linh đình để ăn mừng thắng lợi. Bố cục (3 phần) – Phần 1: Từ đầu đến “cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường” => Cảnh trận đánh giữa hai tù trưởng. – Phần 2: Tiếp đến “Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng” => Cảnh Đăm Săn cùng nô lệ ra về sau chiến thắng. – Phần 3: Còn lại => Cảnh ăn mừng chiến thắng. 2. Hướng dẫn soạn bàiCâu 1 (trang 36 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):Đăm Săn Mtao Mxây - Khiêu khích và nhường Mtao Mxây múa trước - Không dám xuống, sợ Đăm săn đánh lén - Chấp nhận lời khiêu khích \=>Thản nhiên, bình tĩnh, chủ động \=>Bị động, sợ hãi
Hiệp Đăm Săn Mtao Mxây 1 - Múa khiên giỏi: -> sức mạnh phi thường, tài ba, xuất chúng - Hốt hoảng bỏ chạy, bước cao bước thấp, vung đao chém nhưng không trúng -> Hèn hạ, tài năng kém cỏi. 2 - Đớp được miếng trầu Hơ Nhị quăng cho -> sức mạnh tăng thêm gấp bội - Chém Đăm Săn nhưng trượt - Cầu cứu Hơ Nhị ném trầu -> Yếu sức 3 - Múa khiên đuổi thao Mtao Mxây - Đâm Mtao Mxây trúng nhưng không thủng - Vừa chạy vừa chống đỡ - Bị Đăm Săn đâm trúng nhưng không chết. 4 - Thấm mệt, vừa chạy vừa ngủ. mộng thấy ông Trời, và cầu cứu - Chém chết Mtao Mxây - Bị đâm vào vành tai - Vùng chạy, ngã lăn ra đất - Bị cắt đầu Kết quả Chủ động, dũng cảm, tài giỏi -> Chiến thắng Hành động chính nghĩa, được ngợi ca, cổ vũ. Thụ động, hèn nhát, yếu sức -> Thất bại thảm hại Hành động phi nghĩa, bị phê phán Câu 2 (trang 36 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):Thái độ, tình cảm của cộng đồng Ê – đê Đối với Mtao Mxây Đối với Đăm Săn Sau khi tù trưởng của mình thất bại, đông đảo nô lệ đều tâm phục và nghe theo lời vị tù trưởng mạnh hơn (“không đi sao được!… người nhà giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa”). Họ luôn mơ ước có được một người lãnh đạo dũng cảm, tài ba, một tập thể giàu có và hùng mạnh Dân làng tưng bừng náo nhiệt chào đón vị anh hùng của mình mới chiến thắng trở về. Họ đi lại sửa soạn vui mừng tấp nập không chỉ để mừng buôn sóc được mở mang, được hùng mạnh và giàu có mà còn để tiếp đón những người nô lệ mới bằng sự chân thành và hoà hợp (“... Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực…Cảnh làng một tù trưỏng nhà giàu trông sao mà vui thế!”). Câu 3 (trang 36 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):Phần cuối đoạn trích tác giả dân gian chủ yếu miêu tả cảnh chiến thắng tưng bừng. Điều đó có thể hiện hai ý nghĩa như sau: - Lễ cúng người chết và thần linh, lễ ăn mừng chiến thắng + Tưởng nhớ và biết ơn những người hi sinh là việc nghĩa. Lễ cúng người chết sau chiến thắng là một nghi lễ mang tính nhân đạo + Lễ cúng thần linh, tạ ơn tổ tiên là nghi lễ tri ân rất thiêng liêng thể hiện ý thức xây đắp truyền thống văn hóa tôn giáo, tâm linh của các tộc người Tây Nguyên. + Mở tiệc, đánh trống chiêng ăn mừng chiến thắng => Văn hóa dân gian Tây Nguyên => Cả một cộng đồng hòa nhập thành một khối trong niềm tin ở tương lai. \=> Cuộc sống dân làng thịnh vượng, sung túc, hùng mạnh. - Khẳng định tầm vóc lịch sử của người anh hùng trong sự phát triển của cộng đồng: + Đăm Săn là niềm tự hào của bộ tộc, là kết tinh vẻ đẹp, tài năng, sức mạnh, ý chí của cộng đồng. + Đăm Săn đại diện cho sức mạnh bộ tộc. Sức mạnh, lí tưởng của Đăm Săn biểu trưng cho sức mạnh và lí tưởng cộng đồng. Câu 4 (trang 36 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):Trong đoạn trích này, kiểu câu được dùng nhiều nhất là kiểu câu có sử dụng biện pháp so sánh: Miêu tả nhân vật Đăm Săn Miêu tả nhân vật Mtao Mxây Miêu tả khung cảnh - “chàng múa trên cao, gió như bão; chàng múa dưới thấp, gió như lốc; đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối “Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô.”… \=> Khẳng định và nâng bổng lên tài năng, sức mạnh của Đam Săn - người anh hùng uy danh lừng lẫy, dũng cảm, quyết liệt. - “Trông hắn dữ tợn như một vị thần”, “Ta như gà làng mới mọc cựa kliê, như gà rừng mới mọc cựa êchăm”, “múa kêu lạch xạch như quả mướp khô”, ... \=>Mtao Mxây được so sánh với những vật yếu ớt, vô dụng. - “đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối”, tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước, “cả một vùng nhão ra như nước”… \=> So sánh với sự vật, con vật gần gũi nơi núi rừng tạo sự thân thuộc, dễ dàng hình dung. 3. Luyện tậpGợi ý: - Chi tiết Đăm Săn mộng thấy và cầu cứu ông Trời: + Sự gần gũi giữa con người và thần linh -> Dấu vết tư duy của thần thoại cổ sơ và thời kì xã hội chưa có sự phân hóa giai cấp rạch ròi. + Thần linh đóng vai trò phù trợ, là sự ủng hộ dành cho người chính nghĩa. Người anh hùng mới quyết định kết quả của cuộc chiến -> Sử thi đề cao vai trò của người anh hùng, đề cao tinh thần dân chủ của thời thị tộc cổ xưa và thể hiện ước muốn được sống hòa hợp với tự nhiên. ---- Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn bài lớp 10: Chiến thắng Mtao-Mxây. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Soạn văn 10 ngắn gọn, Đề thi học kì 1 lớp 10, Thi thpt Quốc gia môn Văn, Thi thpt Quốc gia môn Địa lý, Thi thpt Quốc gia môn Lịch sử mà VnDoc tổng hợp và đăng tải. |