Phương pháp 6 chiếc mũ bao gồm các chiếc mũ:

Sự ra đời của phương pháp 6 chiếc mũ tư duy giúp tư duy đánh giá sự việc một cách tốt hơn. Hãy cùng tìm hiểu điều này qua những phương pháp và ví dụ cụ thể.

Nội dung chính Show

1. Tìm hiểu về phương pháp 6 chiếc mũ tư duy
1.1 Mũ màu trắng
1.2 Mũ màu đỏ
1.3 Mũ màu đen
1.4 Mũ màu vàng
1.5 Mũ màu xanh lá
1.6 Mũ màu xanh dương
2. Ví dụ cụ thể về 6 chiếc mũ tư duy
2.1 Mũ trắng: Nói về các sự kiện
2.2 Mũ đỏ: sự cảm tính
2.3 Mũ đen: Các mặt tiêu cực
2.4 Mũ vàng: Các mặt tích cực
2.5 Mũ xanh lá : Giải quyết bằng nhìn nhận vấn đề
2.6 Mũ màu xanh dương: Để tổng kết những thứ đạt được
6 chiếc mũ (nón) tư duy là gì
Ứng dụng của kỹ thuật 6 chiếc mũ tư duy
Ý nghĩa của từng loại mũ
Mũ Trắng
Mũ Xanh Lá
Xanh Da Trời
Cách áp dụng kỹ thuật 6 chiếc mỹ tư duy
Ví Dụ Thực Tế 6 Chiếc Mũ Tư Duy
1. Mũ trắng: Các sự kiện
2. Mũ đỏ: cảm tính
3. Mũ đen: Các mặt tiêu cực
4. Mũ vàng: Các mặt tích cực của tình trạng được kiểm nghiệm
5. Mũ xanh lá cây: Những cách giải quyết đến từ cách nhìn vấn đề theo trên
6. Mũ xanh da trời: tổng kết những thứ đạt được
Kết luận – Chìa khóa giải quyết xung đột
Video liên quan

Một trong những phương pháp thay đổi tư duy mới lại nhưng hiệu quả được nhiều người tìm hiểu hiện nay là 6 chiếc mũ tư duy. Khi áp dụng nó mọi người sẽ dễ dàng hơn trong việc giải quyết sâu mọi vấn đề trong cuộc sống. Vậy tư duy này có gì đáng để học tập, hãy cùng tìm hiểu qua một số phương pháp và ví dụ được chia sẻ trong bài viết này.

1. Tìm hiểu về phương pháp 6 chiếc mũ tư duy

1.1 Mũ màu trắng

Mũ màu trắng ra đời là phương pháp đại diện cho tư duy về mặt dữ liệu và các thông tin. Những người đội chiếc mũ này thường đưa ra các phát biểu cụ thể dựa trên việc phân tích dữ liệu thực tế, khách quan. Một ví dụ được đưa ra là giá của số doanh thu trong tháng qua đạt được cũng như số ngày nghỉ phép của các nhân viên. Lúc này những người đội mũ trắng sẽ không có quyền đưa ra ý kiến cũng như bình luận cá nhân.

1.2 Mũ màu đỏ

Chiếc mũ này được mọi người biết đến với vai trò đại diện cho tư duy về mặt cảm tính. Những phát biểu của người này sẽ dựa trên trực giác cảm nhận chứ không cần có dẫn chứng cụ thể. Ví dụ như người ta chỉ nói rằng ngày mai doanh số bán hàng sẽ tăng, đó chỉ là cảm giác chứ không ai chứng minh được đó là chắc chắn.

1.3 Mũ màu đen

Chiếc mũ màu đen cần sự nghiêm túc hơn, là sự hiện diện của những người có lối tư duy cẩn trọng nói về điều tiêu cực. Khi có bất cứ đề xuất nào được đưa ra thì những người đội mũ màu đen sẽ nghiên cứu phân tích và đưa ra mức độ rủi ro, hạn chế, bên cạnh đó cũng tìm ra những điểm yếu có thể gặp phải.

1.4 Mũ màu vàng

Những người mang lối tư duy tích cực thường sẽ có chiếc mũ màu vàng. Những đối tượng này thường mang đến những niềm hy vọng, tư duy lạc quan. Đặc biệt yêu cầu những điểm mạnh để có được những lợi ích nhất định cho các công ty.

1.5 Mũ màu xanh lá

Mũ màu xanh lá cần đầu óc suy nghĩ vì là những người đại diện cho lối tư duy sáng tạo. Họ sẽ phải dựa vào những hiểu biết và vận dụng óc sáng tạo để có thể đưa ra các phát minh, cũng như những ý tưởng đề xuất mới.

1.6 Mũ màu xanh dương

Trong tư duy 6 chiếc mũ thì có thể nói chiếc mũ màu xanh dương đóng một vai trò quan trọng nhất, đây chính là đại diện cho lối tư duy của một người quản lý. Những người này sẽ tiến hành tiếp nhận, phân tích tổng hợp các phát biểu đã được nêu và sau đó đưa ra quyết định cuối cùng. Bên cạnh đó họ cũng sẽ phải nghiêm túc để đảm bảo được tính kỷ luật cũng như thống nhất của các tổ chức cũng như công ty.

2. Ví dụ cụ thể về 6 chiếc mũ tư duy

Để tìm hiểu về ví dụ 6 chiếc mũ tư duy chúng ta cùng đi vào tính huống cụ thể với vấn đề học sinh nói chuyện riêng trong lớp. Sử dụng phương pháp này ta có được những nội dung như sau:

2.1 Mũ trắng: Nói về các sự kiện

Cô giáo đang giảng bài thì các học sinh nói chuyện.
Sự ồn ào của một số học sinh làm các bạn trong lớp bị ảnh hưởng không nghe thấy bài giảng của cô giáo.
Dù sau khi cô giáo hướng dẫn nhưng học sinh vẫn không biết cách làm.
Một số học sinh chán nản và muốn bỏ học.

2.2 Mũ đỏ: sự cảm tính

Giáo viên cảm thấy bản thân đang bị xúc cảm.
Học sinh không nghe được bài giảng và ý kiến của các bạn cũng trở nên nản chí.
Những người nói chuyện trong lớp được vui vẻ tiếp tục cuộc trò chuyện.

2.3 Mũ đen: Các mặt tiêu cực

Mất nhiều thời gian
Buổi học bị ảnh hưởng
Người nói bị xúc phạm khi nói không có người nghe
Lớp học ồn ào, mất trật tự

2.4 Mũ vàng: Các mặt tích cực

Con người có quyền tự do ngôn luận, nói những điều họ nghĩ.
Nhiều người thích thú
Không phải chỉ học sinh giỏi mới được nói.

2.5 Mũ xanh lá : Giải quyết bằng nhìn nhận vấn đề

Giáo viên sẽ nhận thức và xem lại thời lượng dạy của mình
Cô giáo sẽ tương tác với các bạn học sinh nhiều hơn
Học sinh sẽ học tập để không nói chuyện
Cô giáo giữ lại bản tường trình và xem học sinh có tiến bộ không

2.6 Mũ màu xanh dương: Để tổng kết những thứ đạt được

Cô giáo rút ra bài học rằng không nên nói lan man mà cần giới hạn thời gian.
Cô giáo tiến hành tham gia bàn luận với học sinh không được phân biệt đối tượng giỏi hay kém. Cần mời các học sinh ít phát biểu lên trả lời câu hỏi nhiều hơn để các bạn có cơ hội chăm chỉ học tập.
Trước khi tham gia vào bàn luận bài học, giáo viên nên để học sinh có thời gian chuẩn bị trước khi bắt đầu tranh luận. Như vậy các em có cơ hội chuẩn bị kiến thức tự tin hơn trước mọi người.

Bài viết này mang đến những thông tin chi tiết về 6 chiếc mũ tư duy và các ví dụ để minh chứng. Hy vọng rằng qua đó bạn có thể áp dụng được những thông tin này để ứng dụng vào các kế hoạch trong cuộc sống.

CLICK ĐỂ ĐỌC THỬ TẠI ĐÂY

Cuốn sách 6 Chiếc Mũ Tư Duy do Tiến sĩ Edward De Bono viết ra, được mệnh danh là một sự "tiến hoá" về vấn đề "tư duy về tư duy" trong suốt 2300 năm qua trong lịch sử nhân loại.

Đa số các nền văn hóa trên thế giới coi việc tranh luận như là một vấn đề mang tính cá nhân, đối đầu và không có tính xây dựng. Việc né tránh tranh luận không phải vì họ ko thích điều đó, mà chỉ đơn giản là họ không biết bất cứ cách thức nào khác. Và Phương pháp 6 Chiếc Mũ Tư Duy là một lựa chọn hợp lý.

6 chiếc mũ mỗi chiếc được quy định một loại màu sắc đặc trưng: Trắng, đỏ, đen, vàng, xanh lục, xanh lam. Trong Phương pháp 6 Chiếc Mũ Tư Duy những chiếc mũ bao giờ cũng được nhắc đến bởi màu sắc chứ không phải chức năng của chúng. Tại sao lại như vậy? Bởi khi bạn yêu cầu một người nào đó nói về những tâm tư, tình cảm, cách suy nghĩ của họ trước một sự việc thì nhiều khả năng bạn sẽ nhận được câu trả lời không thành thực. Ngược lại khi sử dụng những chiếc mũ màu sắc bạn sẽ nhận ra rằng hoạt động tư duy đã trở thành một trò chơi lý thú không có chỗ cho sự bối rối hay xấu hổ.

Giá trị nổi bật của Phương pháp Sáu Chiếc Nón Tư Duy là ở chỗ nó có nhiều khía cạnh ứng dụng thiết thực. Bạn có thể yêu cầu một ai đó đội một chiếc nón nào đấy và suy nghĩ theo hướng của nó. Bạn có thể ám chỉ đến một loại hình suy nghĩ mà bạn muốn hướng đến. Bạn có thể ra hiệu cho người khác rằng bạn đang cố gắng suy nghĩ theo một hướng nào đó – và như vậy họ phải đối xử với những đóng góp của bạn một cách thích hợp.

Về Tác Giả: Edward de Bono (sinh năm 1933, tại Malta) là bác sĩ, nhà tâm lý học, tác giả, nhà phát minh và tư vấn. Ông chính là người sáng tạo ra thuật ngữ “Tư duy đa chiều” (lateral thinking), trở thành một mục từ chính trong Từ điển tiếng Anh Oxford. Ông viết hơn 60 cuốn sách về tư duy và đã được dịch ra 34 ngôn ngữ trên thế giới. 6 Chiếc Mũ Tư Duy là một trong những cuốn sách tiêu biểu trong đó. Được mệnh danh là cha đẻ của “Tư duy về tư duy”, ông đã giảng dạy phương pháp tư duy của mình cho nhiều cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức cá nhân trên toàn thế giới .

Tác phẩm tiêu biểu nhất của ông sẽ được Alpha Books xuất bản ngày 15/8/2017 bao gồm:

Dạy con cách tư duy
Tư duy đa chiều
Tôi đúng - Anh sai
6 Chiếc Mũ Tư Duy

❦ Nếu mọi chức năng mới đều được mang ra thảo luận kỹ lưỡng bởi cả nhóm phát triển phần mềm bao gồm Product Manager hay Product Owner, Developer, Tester, DevOps, và UX Designer thì chắc chắn sẽ gặp rất ít sự cố (incident) trong lúc vận hành. Trong tài liệu ISTQB CTFL đề cập nhiều kỹ thuật review (review techniques) như Ad-hoc review, role-based review, hay checklist-based review nhưng kỹ thuật 6 chiếc mũ tư duy (Six Thinking Hats) thì có vẻ giống với kỹ thuật perspective-based review nhất.

6 chiếc mũ (nón) tư duy là gì

Kỹ thuật “6 chiếc mũ tư duy” (6 Thinking Hats) là một kỹ thuật mạnh mẽ và độc đáo. Kỹ thuật này nhằm hướng mọi người cùng tập trung vào vấn đề từ cùng một góc nhìn, do đó sẽ triệt tiêu hoàn toàn các tranh cãi xuất phát từ các góc nhìn khác nhau. Bên cạnh đó, giúp các cá thể có được nhiều cái nhìn về một đối tượng mà những cái nhìn này sẽ khác nhiều so với một người thông thường có thể thấy được.
Đây là một khuôn mẫu cho sự suy nghĩ và nó có thể kết hợp thành lối suy nghĩ định hướng. Trong phương pháp này thì các phán xét có giá trị sẽ có chỗ đứng riêng của nó nhưng các phê phán đó sẽ không được phép thống trị như là thường thấy lối suy nghĩ thông thường.

Đây là phát kiến của Tiến sĩ Edward de Bono (http://www.edwdebono.com) trong năm 1980. Năm 1985 nó đã được mô tả chi tiết trong cuốn “Six Thinking Hats” cuả de Bono. Phương pháp này đã được phát triển và giảng dạy ở nhiều nơi trên thế giới. Nhiều tổ chức lớn như là IBM, Federal Express, Brtish Airways, Pepsi, Polaroid, Prudential, Dupont,… cũng dùng phương pháp này.

Ứng dụng của kỹ thuật 6 chiếc mũ tư duy

Kích thích suy nghĩ song song
Kích thích suy nghĩ toàn diện
Tách riêng cá tính (như là bản ngã, các thành kiến – bias, v.v…) và chất lượng
Đào tạo về sáng tạo, điều phối cuộc họp, quản lý cuộc họp
Tăng năng suất làm việc và trao đổi trong nhóm
Cải tiến sản phẩm và quá trình quản lý dự án
Phát triển tư duy phân tích, và ra quyết định

Ý nghĩa của từng loại mũ

Dùng 6 chiếu mũ đại diện cho 6 dạng thức của suy nghĩ. Nó đề cập đến chiều hướng suy nghĩ hơn là tên gọi. Mỗi chiếc mũ có một màu (mà màu này chỉ đại diện cho duy nhất 1 dạng thức duy nhất của suy nghĩ). Mọi người đều sẽ tham gia góp ý. Tuỳ theo kiểu ý kiến mà người đó sẽ đề nghị đội mũ màu gì.

Các mũ không được dùng để phân loại cá nhân mặc dù hành vi hay thói quen của cá nhân đó “dường như” hay có vẻ thuộc về loại nào đó. Nó chỉ có tác dụng định hướng suy nghĩ trong khi thành viên trong nhóm cho ý kiến đội lên mà thôi. Lưu ý rằng, 6 chiếc mũ này chỉ là một cách thức tượng trưng, không cần phải có 6 cái mũ thật khi tiến hành kỹ thuật này.

Ý nghĩa của 6 chiếc mũ với 6 màu khác nhau này được trình bày bên dưới:

Mũ Trắng

Mũ trắng mang hình ảnh của một tờ giấy trắng, thông tin, dữ liệu. Khi chúng ta tưởng tượng đang đội chiếc mũ trắng, chúng ta chỉ cần suy nghĩ về các thông tin, dữ kiện liên quan đến vấn đề đang cần giải quyết, tập trung trên thông tin rút ra được, các dẫn liệu cứ liệu và những thứ cần thiết, làm sao để nhận được chúng.