Phân tích bài Sau phút chia li ngắn nhất
|
Đề bài: Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc) Show Mục Lục bài viết: Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc) I. Dàn ý Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc)1. Mở bài- Giới thiệu khái quát về tác giả Đặng Trần Côn và dịch giả Đoàn Thị Điểm- Giới thiệu khái quát về đoạn trích "Chinh phụ ngâm" (hoàn cảnh ra đời, khái quát giá trị của tác phẩm,...) - Giới thiệu chung về đoạn trích "Sau phút chia li" (vị trí đoạn trích, những nét đặc sắc về giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật,...) 2. Thân bàia. Bốn câu thơ đầu- Sử dụng cặp từ ngữ xưng hô "chàng" - "thiếp" tác giả đã cho thấy cuộc sống sum vầy, hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ- Hình ảnh đối lập "chàng đi" - "thiếp về", hai con người đi về hai ngả, câu thơ vang lên một nỗi niềm xót xa, đau đớn đến khôn nguôi.-Hình ảnh "cõi xa mưa gió" phải chăng đã làm hiện lên hình ảnh chiến tranh với biết bao khốc liệt, dữ dội, tàn ác, ngày ra đi không biết bao giờ trở về.- Hình ảnh "buồng cũ chiếu chăn" gợi lên không gian yêu thương xưa cũ nay trở nên cô quạnh, lẻ loi, đơn côi → Bốn câu thơ đầu với việc sử dụng hàng loạt các hình ảnh đối lập đã thể hiện một cách rõ nét nỗi buồn chia li da diết đến khôn nguôi. b. Bốn câu thơ tiếp theo- Hai địa danh của Trung Quốc - "Hàm Dương", "Tiêu Tương": tượng trưng cho sự xa xôi, cách trở.- Nghệ thuật:+ Sử dụng điệp ngữ "Tiêu Tương", "Hàm Dương"+ Đảo ngữ+ Biện pháp đối lập - "chàng ngoảnh lại", "thiếp trông sang". → Câu thơ trở nên thống thiết, não nùng và nỗi đau chia li như tăng lên gấp bội. c. Bốn câu thơ còn lại- Nghệ thuật đối lập, "trông lại" - "chẳng thấy", "chàng" - "thiếp" cùng việc sử dụng thành công nghệ thuật điệp ngữ vòng - "thấy", "ngàn dâu" đã diễn tả một cách rõ nét nỗi buồn li biệt của chủ thể trữ tình- Câu hỏi tu từ khép lại đoạn trích → Nỗi buồn đau ấy đã kết lại thành một khối sầu thương trĩu nặng trong nỗi lòng của chủ thể trữ tình. 3. Kết bàiKhái quát những nét đặc sắc về giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của đoạn trích và nêu cảm nhận của bản thân. II. Bài văn mẫu Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc)"Chinh phụ ngâm khúc" là tác phẩm ngâm khúc xuất sắc bằng chữ Hán của Đặng Trần Côn, được nhiều tác giả dịch ra chữ Nôm. Tác phẩm đã thể hiện một cách sâu sắc và rõ nét nỗi lòng nhớ thương, sầu muộn của người vợ có chồng ra trận. Và có thể nói, đoạn trích "Sau phút chia li" đã giúp chúng ta cảm nhận được nỗi lòng của người vợ sau phút chia tay với chồng. Bốn câu thơ mở đầu đoạn trích tác giả đã vẽ nên một khung cảnh chia li đầy đau đớn, xót xa của đôi vợ chồng. Chàng thì đi cõi xa mưa gióThiếp thì về buồng cũ chiếu chănĐoái trông theo đã cách ngăn Tuôn màu mây biếc trải ngàn núi xanh. Với việc sử dụng cặp từ ngữ xưng hô "chàng" - "thiếp" tác giả đã cho thấy cuộc sống sum vầy, hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ. Và để rồi, tiếp sau đó, tác giả đã vẽ nên một khung cảnh chia li đầy đau đớn, xót thương với việc sử dụng hàng loạt các hình ảnh đối lập "chàng đi" - "thiếp về", hai con người đi về hai ngả, câu thơ vang lên một nỗi niềm xót xa, đau đớn đến khôn nguôi. Cùng với đó, hình ảnh "cõi xa mưa gió" phải chăng đã làm hiện lên hình ảnh chiến tranh với biết bao khốc liệt, dữ dội, tàn ác, ngày ra đi không biết bao giờ trở về. Thêm vào đó, tác giả còn sử dụng hình ảnh "buồng cũ chiếu chăn" gợi lên không gian yêu thương xưa cũ nay trở nên cô quạnh, lẻ loi, đơn côi đến tột cùng. Hai hình ảnh đối lập cứ thế sóng đôi cùng nhau, như khắc sâu vào lòng người ra đi và người ở lại một nỗi đau xót vô cùng. Vừa bước chân ra đi ấy vậy mà khi quay đầu nhìn lại mọi thứ đã trở nên thật xa, cả miền không gian là một màu xanh thăm thẳm của núi rừng, đó là sự xa cách về không gian thực vừa là sự xa cách trong tâm tưởng, điều đó thể hiện rõ nét qua hình ảnh "tuôn màu xanh biếc, trải ngàn núi xanh". Như vậy, bốn câu thơ đầu với việc sử dụng hàng loạt các hình ảnh đối lập đã thể hiện một cách rõ nét nỗi buồn chia li da diết đến khôn nguôi. Nếu trong bốn câu thơ mở đầu diễn tả nỗi buồn, sự đau xót khi chia ly thì trong bốn câu thơ tiếp theo tác giả đã cho chúng ta thấy nỗi nhớ tha thiết, khắc khoải và một nỗi buồn như càng thêm đậm sâu. Chốn Hàm Dương chàng còn ngoảnh lạiBến Tiêu Tương thiếp hãy trông sangBến Tiêu Tương cách Hàm Dương Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng. Trong bốn câu thơ tác giả đã nhắc tới hai địa danh của Trung Quốc - "Hàm Dương", "Tiêu Tương", đó chính là hình ảnh tượng trưng cho sự xa xôi, cách trở. Thêm vào đó, tác giả đã sử dụng nghệ thuật điệp ngữ "Tiêu Tương", "Hàm Dương", đảo ngữ và đặc biệt là tiếp tục sử dụng thành công biện pháp đối lập - "chàng ngoảnh lại", "thiếp trông sang". Tất cả những điều đó đã quyện hòa vào nhau, làm cho câu thơ trở nên thống thiết, não nùng và nỗi đau chia li như tăng lên gấp bội. Cuối cùng, bốn câu thơ khép lại bài thơ đã thêm một lần nữa giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc và rõ nét nỗi buồn, nỗi sầu thương khôn nguôi trong nỗi lòng người chinh phụ. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấyThấy xanh xanh những mấy ngàn dâuNgàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Bốn câu thơ một lần nữa sử dụng thành công nghệ thuật đối lập, "trông lại" - "chẳng thấy", "chàng" - "thiếp" cùng việc sử dụng thành công nghệ thuật điệp ngữ vòng - "thấy", "ngàn dâu" đã diễn tả một cách rõ nét nỗi buồn li biệt của chủ thể trữ tình. Dường như cả không gian vũ trụ đang phủ đầy một màu xanh của xa cách, của nỗi nhớ, nỗi buồn li biệt. Đặc biệt, với câu hỏi tu từ kết thúc đoạn trích đã nhấn mạnh nỗi buồn li biệt, nỗi buồn đau ấy đã kết lại thành một khối sầu thương trĩu nặng trong nỗi lòng của chủ thể trữ tình. Tóm lại, đoạn trích "Sau phút chia li" với ngôn ngữ chọn lọc cùng việc sử dụng thành công thủ pháp đối lập và nghệ thuật điệp ngữ đã diễn tả thành công nỗi buồn li biệt của người chinh phụ có chồng ra trận. Điều đó vừa tố cáo chiến tranh phi nghĩa vừa thể hiện thấm thía nỗi niềm khao khát hạnh phúc của người phụ nữ. ---------------------HẾT----------------------- Bên cạnh bài Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc), các em có thể tham khảo thêm: Bi kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ qua đoạn trích Sau phút chia li, Cảm nhận khi đọc đoạn trích Sau phút chia li, Phân tích nỗi sầu chia li của người vợ trong Sau phút chia li, Vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li Bài văn Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc) dưới đây sẽ giúp các em có những cảm nhận sâu sắc về nỗi buồn chia li của người chinh phụ khi tiễn chồng ra trận; thấy được tiếng nói tố cáo chiến tranh phi nghĩa và nỗi đồng cảm, trân trọng với khát vọng hạnh phúc của người chinh phụ mà tác giả thể hiện qua tác phẩm. Soạn bài Sau phút chia li (Trích Chinh phụ ngâm khúc) Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong Sau phút chia li Bi kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ qua đoạn trích Sau phút chia li Vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li Bi kịch của người phụ nữ trong xã hội xưa qua Cung oán ngâm và Trao duyên Phân tích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
Đề bài: Phân tích vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm kh Bài văn mẫu Vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li Bài làm: Chinh phụ ngâm khúc là khúc ngâm của người phụ nữ có chồng ra trận. Cả một khúc ngâm dài như thế mà mỗi dòng thơ đều ánh lên vẻ đẹp kì ảo của ngôn từ.Vẻ đẹp ấy đã lấp lánh toả ánh hào quang suốt mấy trăm năm và đi vào lòng người đọc, neo đậu ở đó để tạo nên sức sống bền bỉ của tác phẩm. Đoạn trích Sau phút chia li được coi là đoạn thơ tiêu biểu nhất của tác phẩm. Có thể nói, đọạn thơ thể hiện nghệ thuật ngôn từ điêu luyện, được đánh giá là tác phẩm bậc nhất trong lịch sử thi ca việt Nam xưa nay. Ta hãy đọc đoạn thơ một lần nữa để có cái nhìn khái quát về nghệ thuật ngôn từ của nó: Chàng thì đi cõi xa mưa gióThiếp thì về buồng cũ chiếu chănĐoái trông theo đã cách ngănTuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh.Chốn Hàm Dương chàng còn ngảnh lạiBến Tiêu Tương thiếp hãy trông sangBến Tiêu Tương cách Hàm DươngCây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng.Cùng trông lại mà cũng chẳng thấyThấy xanh xanh những mấy ngàn dâuNgàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Để diễn tả nỗi sầu bi thương dằng dặc của người chinh phụ, tác giả đã chọn thể thơ song thất lục bát có nhạc tính rất phong phú. cần phải có hình thức ấy, tình cảm ấy mới có thể mang hình thức một đợt sóng đi lên với hai câu thất, dừng lại ở câu lục ngắn gọn để toả ra trong câu bát dài nhất, rồi lại vươn lên trong một khổ mới, cứ thế đợt sóng tình cảm lên xuống ăn khớp với hình thức của ngôn ngữ (Phan Ngọc). Tuy nhiên, chỉ thể thơ thôi chưa đủ để làm nên một kiệt tác. Chỉ có dưới ngòi bút tài hoa điêu luyện của người nghệ sĩ đã rất công dụng mài giũa ngôn từ mới làm nên giá trị đó. Đoạn trích gồm ba khổ thơ tương đương với ba đợt sóng sầu thương của người chinh phụ. Ngay ở khỗ thơ đầu tiên, ta đã ngỡ ngàng trước sự tinh tế đến không ngờ của thi nhân: Chàng thì đi cõi xa mưa gióThiếp thì về buồng cũ chiếu chănĐoái trông theo đã cách ngăn Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh. Mở đầu khổ thơ là một hình ảnh tương phản: Chàng thì đi cõi xa mưa gió - Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn, đã tạo ngay được sự rung cảm của người đọc. Chàng thì đi - Thiếp thì về nghe sao nặng nề như chính tâm trạng nặng nề của cảnh chia li đau xót. Thêm vào đó là những từ ngữ cõi xa mưa gió - buồng cũ chiếu chăn đã gợi ra những cảnh tượng bi thương với bao cảm xúc và nỗi niềm. Chàng thì đi vào cõi xa vất vả, thiếp thì về với cảnh vò võ cô đơn. Sự ngăn cách đã là sự thật khắc nghiệt và nỗi sầu chia li nặng nề tưởng như đã bao trùm cả đất trời, cảnh vật. Để diễn tả cái mênh mông, cái tầm vũ trụ của nỗi sầu chia li, tác giả hạ tiếp một câu với những từ ngữ, hình ảnh thật gợi cảm: Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh. Sang khổ thơ thứ hai, vẫn là những thủ pháp như khổ một mà người đọc không thấy nhàm chán, trái lại càng thấy hứng thú hơn. Hình ảnh đối Chàng còn ngảnh lại - Thiếp hãy trông sang như chính cái nỗi oái oăm nghịch chướng của cảnh chia li. Đôi vợ chồng trẻ đâu có muốn xa nhau, cho nên hình bóng thân thương của người thân đã xa cách dằng dặc mà ánh mắt vẫn đau đáu dõi trông. Hình ảnh Chàng còn ngảnh lại - Thiếp hay trông sang được cộng hưởng thêm bởi những điệp ngữ rất độc đáo vô hình chung đã đưa nỗi sầu chia li đến độ tăng trưởng khôn cùng. Hình ảnh Chốn Hàm Dương - Bến Tiêu Tương là những hình ảnh ước lệ của văn chương cổ điển về khoảng cách không gian, khoảng cách không gian ấy được điệp lại hai lần Chốn Hàm Dương - Bến Tiêu Tương Bến Tiêu Tương -Cây Hàm Dương với một hình thức chuyển đổi táo bạo của thi nhân về cách nói địa danh (Chốn Hàm Dương thành Cây Hàm Dương, Bến Tiêu Tương thành Khói Tiêu Tương) tạo ra một giá trị diễn đạt thật đặc sắc. Mấy trùng không gian như chính mấy trùng cách ngân đau đớn, xót xa của đôi chinh phu - chinh phụ. Đến khổ thơ thứ ba người đọc càng thêm ngỡ ngàng trước nghệ thuật ngôn từ ngày càng sắc sảo, điêu luyện của thi nhân. Sự xa cách đã lên đến đỉnh điểm. Người vợ trẻ về vò võ nỗi đau sầu muộn. Các câu thơ như những đợt sóng tâm tình lan xa, lan xa. Nỗi sầu chia li của người vợ đã đọng thành khối, đè nặng trái tim nàng. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấyThấy xanh xanh những mấy ngàn dâuNgàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Người ra đi - người ở lại. Ai cũng mang một nỗi buồn nhưng lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Câu hỏi xoáy vào tâm can người đọc và làm cho nỗi sầu thương như kéo dài miên man không dứt. Đoạn trích thể hiện nỗi khát khao hạnh phúc của người chinh phụ một cách mãnh liệt. Bất cứ ai khi đọc Sau phút chia li đều thấy cảm thông sâu sắc. Và chỉ có tấm lòng đầy ắp tình yêu thương của nhà thơ mới có thể chia sẻ và diễn tả tâm trạng đặc sắc và xúc động đến thế. ------------------HẾT------------------- Trên đây là phần Vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li để có thêm kiến thức trả lời, làm tập làm văn, các em có thể tham khảo thêm phần Soạn bài Sau phút chia li và cùng với phần Cảm nhận khi đọc đoạn trích Sau phút chia li nữa nhé. Yếu tố tạo nên nét đặc sắc trong văn bản Sau phút chia li của Đoàn Thị Điểm phải kể đến đó là hệ thống ngôn từ, các em cùng phân tích đoạn trích Sau phút chia li để thấy được Vẻ đẹp ngôn từ của Sau phút chia li và vai trò của ngôn từ trong việc biểu đạt sắc thái tình cảm và là phương tiện đắc lực diễn tả đời sống nội tâm phong phú của nhân vật. Cảm nghĩ về đoạn trích Sau phút chia li Phân tích đoạn trích Sau phút chia li (Chinh phụ ngâm khúc) Dàn ý vẻ đẹp của giây phút bừng sáng lí tưởng cách mạng trong khổ thơ đầu bài thơ Từ ấy Dàn ý cảm nghĩ về đoạn trích Sau phút chia li Soạn bài Sau phút chia li (Trích Chinh phụ ngâm khúc) Vẻ đẹp của giây phút bừng sáng lí tưởng cách mạng trong khổ thơ đầu bài thơ Từ ấy |
