Ngồi lâu bị tê chân phải làm sao

Tình trạng ngồi lâu bị tê chân khá phổ biến và có thể bất kỳ ai trong chúng ta đều đã từng gặp qua. Vậy tình trạng này có nguy hiểm không? Cách khắc phục ra sao? Tất cả sẽ có trong nội dung bài viết dưới đây.

Tại sao ngồi lâu bị tê chân?

Ngồi lâu bị tê chân là tình trạng thường thấy và có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Trong đó có hai nguyên nhân chính là do sinh lý hoặc do bệnh lý gây ra.

Nguyên nhân sinh lý hay còn gọi là nguyên nhân cơ học đó là:

• Do giữ quá lâu một tư thế khi ngồi khiến máu không thể lưu thông, sự tắc nghẽn mạch máu khiến xảy ra tình trạng tê bì tay chân.
• Do thói quen ăn uống không khoa học gây rối loạn dây thần kinh cảm giác khiến dễ bị tê chân khi ngồi lâu.
• Cơ thể ít vận động khiến các chi như tay chân bị trì tệ, dẫn tới việc tê chân khi ngồi lâu.

Bên cạnh đó bệnh còn có thể gây ra do một số nguyên nhân bệnh lý như:

• Người bệnh mắc các bệnh lý về xương khớp như thoát bị, tiểu đường, các khối u chèn ép lên dây thần kinh gây tê bì chân khi ngồi lâu.
• Do các bệnh lý tê liệt dây thần kinh khiến xảy ra tình trạng rối loạn vận chuyển máu, tắc nghẽn các mạch máu khiến cơ thể thường xuyên tê bì tay chân.

Ngồi lâu bị tê chân có nguy hiểm không?

Tê chân khi ngồi lâu là biểu hiện sớm cho nhiều bệnh lý nguy hiểm, vì vậy người bệnh không nên chủ quan khi gặp tình trạng này. Cần thăm khám kịp thời khi tê chân diễn ra nhiều lần, lâu biến mất. Thực tế các cơn tê chân thông thường do ngồi lâu thường biến mất khi thay đổi tư thế, chỉ kéo dài khoảng 3 – 5 phút.

Tê chân do bệnh lý ngoài các cơn tê bì người bệnh còn xuất hiện đau nhức vùng lưng, cột sống, đau nhức xương khớp, sốt, cứng khớp, mệt mỏi….

Vì vậy khi tê chân kèm theo các dấu hiệu trên, bạn đọc nên đi đến các cơ sở y tế để được thăm khám lâm sàng, làm các xét nghiệm cần thiết. Việc xác định được bệnh sớm sẽ giúp việc điều trị bệnh được nhanh hơn, quá trình điều trị bệnh cũng trở nên dễ dàng hơn.

Khi để bệnh vào giai đoạn nặng, hầu hết các bệnh lý về xương khớp đều rất khó điều trị dứt điểm. Người bệnh còn đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như mất chức năng của xương khớp, khó đi lại, vận động, chân tay tê bì, châm chích thường xuyên….Vì vậy tuyệt đối không được chủ quan với dấu hiệu bệnh lý này.

Cách khắc phục ngồi lâu bị tê chân

Vậy ngồi lâu bị tê chân có thể khắc phục như thế nào? Đây chắc hẳn là điều nhiều bạn đọc quan tâm.

Khắc phục ngồi lâu bị tê chân do nguyên nhân sinh lý

Khi tê chân bị gây ra bởi các nguyên nhân cơ học như giữ nguyên một tư thế quá lâu, bạn đọc chỉ cần thay đổi tư thế ngồi, hoặc massage nhẹ nhàng vùng chân bị tê để cơn tê bì nhanh chóng biến mất. Cách khắc phục tê chân khi ngồi lâu khá đơn giản, bạn đọc không cần lo lắng nếu các cơn tê bì biến mất nhanh chóng sau vài phút.

Bên cạnh đó khi cần làm việc trong một tư thế nhất định như lễ tân, nhân viên văn phòng, bạn có thể đứng dậy vận động hoặc thay đổi tư thế sau 30 phút để tránh xảy ra tình trạng tê bì chân khi ngồi quá lâu.

Điều trị tê chân khi ngồi lâu do bệnh lý

Với nguyên nhân ngồi lâu bị tê chân do bệnh lý gây ra người bệnh cần đến các cơ sở y tế để thăm khám, tìm ra nguyên nhân cụ thể dẫn tới tình trạng này. Khi các cơn tê bì kéo dài lâu, tái phát nhiều lần và kèm theo sốt, đau nhức chân thì việc thăm khám là cần thiết. Các cơn tê bì do bệnh lý gây ra không thể chữa khỏi tại nhà mà cần sự can thiệp của các bác sĩ để có thể giúp hỗ trợ, điều trị bệnh một cách tốt nhất.

Dựa trên các biểu hiện lâm sàng, các bác sĩ sẽ chỉ định bạn đi chụp X quang hoặc làm các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng tê bì. Thường gặp nhất là do biến chứng của các bệnh lý xương khớp, do dây thần kinh bị chèn ép… Dựa trên kết quả thu được các bác sĩ sẽ đưa ra cách khắc phục, phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Thông thường người bệnh sẽ được kê thuốc trị xương khớp, giảm đau. Kèm theo đó là lời khuyên tập thêm các bài tập thể dục tại nhà để tăng cường sự dẻo dai, linh hoạt cho các khớp. Các bài tập phù hợp nên được tham khảo qua các bác sĩ chuyên khoa để tránh gây ra các tổn thương khi áp lực bài tập quá lớn, không phù hợp với thể trạng.

Cách phòng ngừa tê chân khi ngồi lâu

• Đối với tình trạng gây ra do sinh lý người bệnh cần thường xuyên tập thể dục, vận động chân để chân được linh hoạt hơn. Tránh đứng, ngồi quá lâu một tư thế. Sau một thời gian ngồi cần đi lại hoặc thay đổi tư thế khác thì sẽ hạn chế được hiệu quả tình trạng đau chân.
• Với trường hợp ngồi lâu bị tê chân do bệnh gây ra người bệnh cần hạn chế các công việc nặng như bê vác, chơi thể thao không đúng tư thế, ngồi làm việc sai tư thế….Việc làm này sẽ giúp hạn chế các tổn thương ở vùng xương khớp.
• Ngoài ra người bệnh cần lên cho bản thân một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, phù hợp như bổ sung thực phẩm nhiều vitamin, khoáng chất và tốt cho cơ như: hoa quả, sụn, thực phẩm giàu canxi: sữa, chế phẩm từ sữa.
• Hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh hay các thực phẩm chứa nhiều chất kích thích như rượu, thuốc lá … Chế độ dinh dưỡng phù hợp không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch, sức đề kháng cho cơ thể mà còn giúp ngăn ngừa lão hóa xương khớp. Tăng sự hấp thụ canxi của xương khớp, hạn chế quá trình loãng xương.

Ngồi lâu bị tê chân được gây ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chỉ khi xác định rõ được nguyên nhân gây ra tình trạng này thì bạn mới có thể có phương pháp điều trị đúng, phù hợp nhất. Hãy kiểm tra để biết được tình trạng tê chân mình đang gặp phải là do sinh lý hay bệnh lý gây ra, từ đó lựa chọn cách điều trị đúng đắn bạn nhé!

Nhiều người cho rằng ngồi lâu bị tê chân chỉ là chuyện sinh lý bình thường. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trong một số trường hợp thì đây lại là dấu hiệu của bệnh xương khớp hoặc tổn thương dây thần kinh ở não. Chính vì thế, hiểu rõ và nhận biết tình trạng này khi nào là bình thường, khi nào là bệnh lý rất quan trọng.

Ngồi lâu bị tê chân có thể là dấu hiệu của bệnh lý.

Cơ chế gây tê chân khi ngồi lâu

Tê chân khi ngồi lâu được gọi là dị cảm. Biểu hiện cụ thể là cảm giác như kiến bò hoặc kim châm vào da. Tình trạng này xảy ra khi dây thần kinh bị chèn ép. Đây là kết luận được Viện Rối loạn thần kinh và đột quỵ quốc gia Mỹ đưa ra.

Ngồi lâu bị tê chân là tình trạng rất hay thường gặp. Nguyên nhân có thể đến từ những thói quen không tốt trong sinh hoạt thường ngày, bệnh lý hoặc một số nguyên nhân khác. Nói về mức độ phổ biến thì tê chân do sinh hoạt nhiều hơn do bệnh lý.

Tình trạng tê chân khi ngồi lâu không liên quan đến mạch máu. Để làm rõ hơn vấn đề này, các chuyên gia phân tích chân có rất nhiều mạch máu. Ngay cả khi ngồi bắt chéo chân trong một thời gian lâu thì quá trình lưu thông máu đến chân cũng sẽ không bị gián đoạn. Bởi tư thế này không thể nào làm tắc nghẽn tất cả các mạch máu ở chân. Thay vào đó, dây thần kinh sẽ bị chèn ép và điều này gây tê chân.

Tê chân khi ngồi lâu là do dây thần kinh bị chèn ép, không liên quan đến mạch máu.

Nguyên nhân không phải bệnh lý gây tê chân khi ngồi lâu

Thói quen sinh hoạt không tốt: Bao gồm việc ngồi bắt chéo chân quá lâu, ngồi trên chân hoặc ngồi quá lâu một tư thế. Ngoài ra, những người mặc quần, mang vớ và giày dép quá chật cũng dễ bị tê chân khi ngồi lâu.

Chấn thương: Có thể đến từ tập luyện quá sức và sai tư thế. Bên cạnh đó, tai nạn giao thông hoặc tai nạn lao động cũng có thể là nguyên nhân gây tê chân khi ngồi lâu

Lạm dụng chất kích thích: Đặc biệt là rượu. Bởi nó chứa nhiều thành phần có thể gây độc thần kinh nếu dùng với liều lượng nhiều và kéo dài. Ngoài ra, rượu cũng như các chất kích thích khác có thể gây giảm lượng vitamin B1, B9 và B12. Trong khi đó, dây thần kinh ở chân thường ngày vốn chịu nhiều áp lực. Nếu có thêm yếu tố này tác động thì tình trạng tê chân khi ngồi lâu là điều khó tránh khỏi.

Một số yếu tố khác: Chủ yếu là thời tiết trong giai đoạn chuyển mùa; tác dụng phụ của một số loại thuốc; người có thể trạng ốm yếu và sức đề kháng kém. Bên cạnh đó, ăn uống thiếu chất cũng có thể dẫn đến tê chân khi ngồi lâu. Đối tượng bị tình trạng này thường là trẻ em, phụ nữ đang mang thai và người già.

Hầu hết những nguyên nhân tê chân sinh lý là do thói quen sinh hoạt không khoa học.

Những bệnh lý có thể gây tê chân

Bệnh xương khớp

Đây là bệnh lý phổ biến gây ra tình trạng ngồi lâu bị tê chân. Tiêu biểu là bệnh thoát vị đĩa đệm, thoái hóa khớp gối và đau thần kinh tọa. Cơn đau nhức xương khớp theo dây thần kinh lan khắp chân. Không chỉ khiến chân bị tê khi ngồi lâu mà nó còn có thể gây chuột rút và teo cơ.

Một số bệnh lý khác

• Khối u: Nếu vị trí khối u ở não, tủy sống hoặc ở chân thì có thể gây tê chân khi ngồi lâu hoặc sinh hoạt không khoa học.
• Đau cơ xơ hóa: Đây là bệnh mãn tính, ngoài biểu hiện tê ở chân, bệnh còn gây đau nhức và tê toàn thân. Cơn đau thường xuất hiện nhiều sau khi ngủ dậy.
• Hậu quả của những cơn đột quỵ nhỏ.
• Bệnh Lyme giai đoạn lan rộng (xuất hiện những tổn thương ở thần kinh).
• Hội chứng Guillain Barre: Bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch bị rối loạn hoạt động và tấn công các dây thần kinh.
• Bệnh tiểu đường.
• Ung thư thần kinh…

Bệnh lý về xương khớp hoặc liên quan đến dây thần kinh có thể gây ra tình trạng tê chân khi ngồi lâu.

Ngồi lâu bị tê chân khi nào là bệnh lý?

Như vậy, ngồi lâu bị tê chân có thể do nguyên nhân sinh lý bình thường nhưng đó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm. Trường hợp tê chân khỏi nhanh sau một vài phút thì không có gì đáng lo. Nếu nó kéo dài, tái phát nhiều lần và xuất hiện kèm một số dấu hiệu bất thường khác thì bạn cần nhanh chóng đến cơ sở ý tế để kiểm tra. Những dấu hiệu đi kèm gồm:

• Màu sắc, nhiệt độ và hình dạng chân khác thường;
• Hay quên;
• Chóng mặt;
• Bàng quan và ruột mất kiểm soát;
• Đau đầu;
• Khó thở;
• Co giật.

Nếu nguyên nhân gây tê chân khi ngồi lâu là do bệnh lý thì tùy vào tình trạng bệnh, các triệu chứng đi kèm sẽ khác nhau. Có thể, người bệnh sẽ gặp tất cả các dấu hiệu đã trình bày ở trên nhưng cũng có khi chỉ gặp một trong số đó. Điểm mấu chốt ở thời gian và tần suất bị tê chân. Do đó, ngay cả khi các triệu chứng đi kèm chưa xuất hiện hoặc diễn ra với mức độ nhẹ thì vẫn nên đến cơ sở y tế kiểm tra nếu tê chân kéo dài và lặp lại nhiều lần.

Nếu tê chân kéo dài và xuất hiện kèm một số dấu hiệu bất thường thì rất có thể do bệnh lý gây ra.

Điều trị tình trạng ngồi lâu bị tê chân

Nguyên tắc điều trị tê chân khi ngồi lâu

• Điều trị càng sớm thì hiệu quả càng cao. Nếu tình trạng tê chân do bệnh lý thì điều trị sớm có thể phòng được biến chứng nguy hiểm;
• Với những trường hợp tê chân do nguyên nhân sinh lý có thể chữa tại nhà mà không cần dùng đến thuốc;
• Nguyên nhân gây tê chân do bệnh lý cần điều trị theo phác đồ ở cơ sở y tế. Không được tự ý dùng thuốc tại nhà;
• Kết hợp với việc điều trị đúng cách là chế độ sinh hoạt và ăn uống phù hợp.

Chữa tê chân bằng thuốc tân dược

Thuốc tân dược thường được sử dụng cho trường hợp tê chân có nguyên nhân từ bệnh lý. Tùy vào tình trạng bệnh, thể trạng và một số yếu tố khác mà loại thuốc và liều lượng dùng sẽ khác nhau. Một số nhóm thuốc thường được sử dụng là:

• Thuốc chống trầm cảm: Tác động trực tiếp lên hệ thần kinh;
• Thuốc kháng viêm corticoid: Dùng khi tê chân đi kèm với tình trạng viêm và sưng;
• Thuốc gabapentin và pregabalin: Giảm đau thần kinh; kiểm soát và phòng ngừa động kinh.

Việc sử dụng thuốc tân dược chữa tê chân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ, nhất là khi tê chân do bệnh lý.

Khắc phục tê chân bằng các giải pháp tại nhà

Các cách chữa tê chân tại nhà áp dụng cho trường hợp có nguyên nhân sinh lý. Bên cạnh đó, những trường hợp bị tê chân do bệnh lý cũng cần thực hiện một số cách dưới đây bên cạnh dùng thuốc. Điều này sẽ nâng cao hiệu quả điều trị và hỗ trợ phòng chống các biến chứng. Cụ thể là:

• Nghỉ ngơi nhiều hơn. Chú ý tư thế nằm thoải mái để khí huyết lưu thông thuận lợi;
• Chườm lạnh hoặc nóng;
• Xoa bóp chân nhẹ nhàng;
• Tắm nước muối Epsom (muối magie sulphat): Đây là loại muối dùng cho y học, không dùng để nấu ăn.

Xem thêm: 12 cách trị tê tay chân tại nhà – Áp dụng là khỏi

Chữa tê chân khi ngồi lâu theo kinh nghiệm dân gian

Kinh nghiệm dân gian có nhiều cách chữa tê chân tại nhà. Những cách điều trị này bao gồm cho cả trường hợp tê chân do sinh lý và bệnh lý. Tuy nhiên, đối với bệnh lý, nó thường không phải là giải pháp chữa trị chủ yếu hoặc duy nhất. Đồng thời, cách cách điều trị này thường chỉ hiệu quả trong các trường hợp bệnh nhẹ.

Trong các phương pháp dân gian chữa tình trạng tê chân khi ngồi lâu thì cách dùng ngải cứu và lá lốt là được sử dụng nhiều nhất.

• Cách dùng ngải cứu chữa tê chân: Chuẩn bị 1 nắm ngải cứu tươi. Sau khi rửa sạch thì giã với một vài hạt muối rồi đổ một ít nước nóng lên. Dùng cả phần nước và bã của ngải cứu đắp lên vị trí bị tê. Giữ ở đó khoảng 30 phút thì vệ sinh lại da với nước sạch.

Ngải cứu ngoài tác dụng giảm sưng, đau nhức xương khớp còn giúp giảm tê chân.

• Dùng lá lốt chữa tê chân: Kết hợp 15g lá lốt tươi với 5g lá này ở dạng khô. Sau khi rửa sạch thì cho nguyên liệu vào nồi nấu với 2 bát nước. Đến khi nước sắc còn nửa bát thì tắt bếp. Lượng thuốc sắc được uống vào buổi tối sau khi ăn. 

Lưu ý trong sinh hoạt và ăn uống hạn chế tê chân khi ngồi lâu

• Mỗi ngày dành khoảng 60 phút để luyện tập thể dục vừa sức. Điều này vừa giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng tê chân do bệnh lý vừa giúp cơ thể có sức đề kháng tốt hơn;
• Không nên đứng hoặc ngồi quá lâu một tư thế. Nếu làm những công việc đặc thù thường xuyên phải ngồi một chỗ thì nên đứng dậy đi tới lui sau khoảng 1 – 2 tiếng;
• Nên tránh ngồi xổm quá lâu;
• Không cúi người khi mang vác vật nặng. Thay vào đó, hãy ngồi xuống, dùng lực ở đùi và mông để từ từ nâng vật nặng lên;
• Không mặc quần hoặc mang giày dép quá chật;
• Giữ cho chân không quá lạnh;
• Ngủ đủ giấc;
• Thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ. Bổ sung nhiều loại rau củ quả tươi trong bữa ăn hằng ngày;
• Hạn chế sử dụng chất kích thích.

Ngày Cập nhật 13/09/2021