Kỹ năng giao tiếp sư phạm là gì năm 2024
Uploaded byĐặng Thị Tươi Show
67% found this document useful (9 votes) 16K views 15 pages Original TitleĐỀ-CƯƠNG-GIAO-TIẾP-SƯ-PHẠM Copyright© © All Rights Reserved Available FormatsDOCX, PDF, TXT or read online from Scribd Share this documentDid you find this document useful?Is this content inappropriate?67% found this document useful (9 votes) 16K views15 pages ĐỀ CƯƠNG GIAO TIẾP SƯ PHẠMUploaded byĐặng Thị Tươi Jump to Page You are on page 1of 15 Search inside document Reward Your CuriosityEverything you want to read. Anytime. Anywhere. Any device. No Commitment. Cancel anytime.
MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG GIAO TIẾP CỦA GIẢNG VIÊN GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN: TS. Le Thi Hong Thuan & Ths. Nguyen Mai Lan 15/12/2022
Nhóm tác giả đã thực hiện một khảo sát nhỏ về kỹ năng giao tiếp của giảng viên trường Đại học Kinh tế quốc dân với 300 phiếu điều tra với các câu hỏi và trả lời qua 4 mức độ đánh giá: tốt, khá, trung bình, dưới trung bình. Kết quả tổng hợp như sau: STT Kỹ năng Tốt (%) Khá (%) TB (%) Dưới TB (%) 1 Kỹ năng giao tiếp, thiết lập mối quan hệ của cán bộ, giảng viên: 23 68 9 0 2 Kỹ năng cân bằng nhu cầu cá nhân và đối tượng trong khi tiếp xúc 30 62 6 2 3 Kỹ năng lắng nghe đối tượng giao tiếp 42 55 2 1 4 Kỹ năng tự chủ cảm xúc, hành vi: 28 59 12 1 5 Kỹ năng tự kiềm chế và kiểm tra người khác 32 59 8 1 6 Kỹ năng diễn đạt dễ hiểu, cụ thể 46 48 5 1 7 Kỹ năng mềm dẻo, linh hoạt trong giao tiếp 16,5 45 20,5 18,5 8 Kỹ năng thuyết phục đối tượng giao tiếp 30 67 3 0 9 Kỹ năng chủ động điều khiển quá trình giao tiếp 36 53 10 1 10 Kỹ năng nhạy cảm trong giao tiếp 32 51 16 1 (Nguồn: Nhóm tác giả tự tổng hợp) Qua kết quả nghiên cứu thực trạng kỹ năng giao tiếp của cán bộ, giảng viên ở trường Đại học Kinh tế quốc dân được thể hiện ở mức độ khá, đặc biệt có kỹ năng được thể hiện tương đối như “kỹ năng thuyết phục đối tượng giao tiếp”. Nguyên nhân có được kết quả này đó là: Cán bộ, giảng viên của trường Đại học Kinh tế quốc dân có phẩm chất đạo đức, năng lực tốt, có bề dày kinh nghiệm và vốn sống phong phú. Trong quan hệ giao tiếp với sinh viên, học viên phần lớn giảng viên đã có ý thức chủ động khai thác vốn sống, kinh nghiệm lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là họ biết tranh thủ khai thác những thông tin về những vấn đề mới nảy sinh từ thực tiễn của học sinh, sinh viên để làm phong phú thêm kho tàng tri thức cũng như phong phú thêm nội dung bài giảng của mình. Là những người được đào tạo cơ bản, có hệ thống nên họ ý thức được vị trí của mình và luôn giữ gìn tính mô phạm của người thầy. Trong giao tiếp nhiều cán bộ, giảng viên đã chủ động sáng tạo ra những tình huống giao tiếp tốt, hạn chế những phát sinh tiêu cực từ đó làm cho quan hệ giao tiếp giữa thầy và trò có mục đích trong sáng, ít vụ lợi. Bên cạnh đó một số kỹ năng còn hạn chế như kỹ năng “nghe đối tượng giao tiếp”; “khả năng cân bằng nhu cầu cá nhân” và đặc biệt kỹ năng “linh hoạt, mềm dẻo” trong giao tiếp của cán bộ, giảng viên thể hiện chưa thật tốt. Nguyên nhân của vấn đề này ở cán bộ, giảng viên trường Đại học Kinh tế quốc dân xuất phát từ thực tế: Thứ nhất: Qua nghiên cứu thực trạng cho thấy, cán bộ, giảng viên ở trường Đại học Kinh tế quốc dân còn bị hạn chế mảng kiến thức chung về giao tiếp. Không ít người chưa nhận thức thật đầy đủ về vai trò của giao tiếp đối với kết quả dạy học, còn quan niệm giản đơn về nghề nghiệp. Còn có hiện tượng chủ quan khi lấy kinh nghiệm sư phạm, thâm niên trong giảng dạy để thay thế cho các kỹ năng khác, trong đó có kỹ năng giao tiếp. Thứ hai: Một số cán bộ, giảng viên có chuyên môn cao, thâm niên giảng dạy nhiều, song ngoại ngữ và tin học vẫn còn hạn chế. Điều đó làm ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả giao tiếp, bởi ngoại ngữ và tin học là phương tiện giao tiếp hữu hiệu đối với cán bộ, giảng viên, góp phần làm phong phú thêm kiến thức và tăng cường giao lưu của con người. Nếu ngoại ngữ và tin học tốt, giúp giảng viên có điều kiện tiếp cận nhanh với các tri thức khoa học của thế giới qua nguồn tài liệu ngoại văn, internet. Đây lại là hạn chế của một số cán bộ, giảng viên lớn tuổi ở trường. Thứ ba: Do quy mô đào tạo của trường ngày càng được mở rộng, nhiệm vụ và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, giảng viên ngày càng nặng nề. Cùng với nó đòi hỏi đội ngũ cán bộ, giảng viên phải được bổ sung, tăng cường cả về số lượng và chất lượng. Một mặt cán bộ, giảng viên cần phải được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao cả về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ lẫn trình độ lý luận chính trị, đặc biệt phải được trang bị các "kỹ năng mềm" thiết yếu…Song trên thực tế, đây lại là một khiếm khuyết lớn với họ: phần lớn thời gian của cán bộ, giảng viên dành cho hoạt động quản lý, giảng dạy, ít có thời gian nghiên cứu khoa học, cập nhật thông tin, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của học sinh, sinh viên, và đặc biệt cán bộ, giảng viên ít có điều kiện đi khảo sát thực tế. Việc giao lưu với các trường xung quanh cũng còn nhiều hạn chế. Thứ tư: Một số cán bộ, giảng viên của trường có thói quen đánh giá vấn đề theo cảm xúc, chưa đưa ra được những giải pháp thực tiễn hữu hiệu. Trong giờ giảng họ chỉ cung cấp cho học viên những cái họ có mà họ không quan tâm đến nhu cầu của học viên, khả năng lắng nghe của họ là rất thấp. Qua thực tế quan sát chúng tôi thấy có những giảng viên chỉ giải đáp những thắc mắc của sinh viên một cách chung chung, ít có sự tranh luận đến cùng. Thứ năm: Chưa có sự chủ động giao lưu giữa cán bộ, giảng viên với học sinh, sinh viên và giữa cán bộ giảng viên với nhau, vì vậy các thông tin về người học chưa được cán bộ, giảng viên cập nhật thường xuyên, theo đó hạn chế sự hiểu biết lẫn nhau giữa thày và trò. Thực tế trong giờ giảng, phương pháp giảng dạy của giảng viên nặng về truyền đạt kiến thức, chưa thực sự phát huy tính chủ động và khuyến khích sự vận dụng sáng tạo của học viên. Cách thức giảng dạy còn thiên về lý luận chưa có những phương thức hiệu quả giúp học viên chủ động tiếp thu kiến thức và sử dụng những kiến thức đã tiếp thu được luận giải những vấn đề thực tiễn của cuộc sống. Trong quá trình giảng dạy, giảng viên chưa thực sự đặt ra những yêu cầu cao đối với học sinh, sinh viên. Việc tổ chức, hướng dẫn phương pháp học tập cho các em chưa được chú trọng đúng mức. Giảng viên chưa đánh giá đánh thức được sự đam mê, khả năng tư duy của sinh viên, học viên; lý thuyết giảng viên đưa đến cho học sinh, sinh viên là thứ lý thuyết khô khan, giáo điều, ít gắn với thực tiễn, chưa soi rọi được vào những vấn đề phức tạp của cuộc sống. Về phía nhà trường:Cần có chiến lược tổng thể cho sự phát triển của đội ngũ cán bộ, giảng viên, trường cần đề ra những quy định có tính bắt buộc cán bộ, giảng viên phải không ngừng học tập, nâng cao trình độ, hoàn thiện về trí tuệ, rèn luyện các kỹ năng, nhất là kỹ năng giao tiếp và tham gia nghiên cứu khoa học cũng như tạo điều kiện cho cán bộ, giảng viên đi học tập nghiên cứu thực tế. Thường xuyên tổ chức đánh giá chất lượng giảng viên không chỉ về phẩm chất năng lực chuyên môn mà còn đánh giá phẩm chất nghề nghiệp, năng lực giảng dạy dưới nhiều hình thức. Tạo động lực để nâng cao năng lực giảng dạy và nghiên cứu khoa học cho đội ngũ cán bộ, giảng viên. Động lực trực tiếp có tính chất kích thích giảng viên lao động sáng tạo và tâm huyết với nghề đó là những lợi ích về vật chất và tinh thần chính đáng. Nhà trường có chính sách hỗ trợ, động viên, khuyến khích việc đi học, tự học và nghiên cứu khoa học, tạo ra môi trường thuận lợi để giảng viên phát triển, phát huy tiềm năng trí tuệ; thường xuyên tổ chức đánh giá chất lượng giảng viên để sàng lọc bồi dưỡng thêm những giảng viên chưa đủ tiêu chuẩn và động viên kịp thời những cán bộ, giảng viên có thành tích tốt trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Tạo điều kiện cho cán bộ, giảng viên có cơ hội được giao lưu quốc tế, tiếp cận với những phương tiện kỹ thuật dạy học hiện đại. Cải tiến phương pháp giảng dạy, có kế hoạch nâng cao kỹ năng giao tiếp cho giảng viên bằng cách tổ chức các cuộc thảo luận chuyên đề, các buổi sinh hoạt chuyên môn lồng ghép hay các cuộc thi hùng biện, các diễn đàn. Tăng cường mời các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao, có kinh nghiệm thực tiễn về lĩnh vực giao tiếp tham gia các buổi nói chuyện chuyên đề. Mở rộng giao lưu giữa cán bộ, giảng viên của trường với các trường khác bằng nhiều hình thức khác nhau như: hội thảo khoa học, tham gia nghiên cứu các đề tài qua đó cán bộ, giảng viên có điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi ý tưởng khoa học, học hỏi kinh nghiệm cùng nhau đề ra những kiến nghị tích cực. Bồi dưỡng, bổ sung kiến thức về khoa học tâm lý học, phát huy tiềm năng trí tuệ và kinh nghiệm của đội ngũ giảng viên có trình độ cao, sử dụng hiệu quả đội ngũ giảng viên trẻ triển vọng. Bên cạnh đó cần nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng giao tiếp cũng như uy tín khoa học cho toàn bộ đội ngũ cán bộ, giảng viên của trường. Mở các lớp tập huấn nghiệp vụ tăng cường bồi dưỡng xử lý tình huống trong giao tiếp, những tình huống sát hợp với thực tế. Hằng năm mở các hội nghị trao đổi theo chuyên đề. Phối hợp với các chuyên gia có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực tâm lý học để biên soạn tài liệu hướng dẫn. Tổ chức các buổi giao lưu giữa cán bộ, giảng viên với học sinh, sinh viên. Định kỳ lấy ý kiến góp ý từ phía học sinh, sinh viên. Về phía cán bộ giảng viênVề mặt nhận thức: Mục đích chính của việc giao tiếp giữa cán bộ, giảng viên với học sinh, sinh viên ở trường Đại học Kinh tế quốc dân là nhằm hoàn thiện nhân cách của cán bộ, giảng viên và học sinh, sinh viên. Để hoạt động giao tiếp của cán bộ, giảng viên với học sinh, sinh viên đạt được mục đích, cần nâng cao trình độ về mọi mặt cho cán bộ, giảng viên (trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, vốn sống và đặc biệt là những kiến thức về tâm lý học, khoa học giao tiếp). Giảng viên phải coi trọng việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp của giảng viên và phải coi đó là một trách nhiệm nghề nghiệp chứ không phải là yếu tố bổ trợ, các giờ giảng của giảng viên phải được tiến hành nghiêm túc, có chất lượng cao, đảm bảo tính khoa học và ý nghĩa thực tiễn. Giảng viên cần phải đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực hóa hơn nữa quá trình học tập của học sinh, sinh viên, tạo được cơ chế hoạt động giao lưu tích cực trong giờ học. Thường xuyên tiến hành sinh hoạt các tổ, nhóm chuyên môn với các nội dung trọng tâm như: Thảo luận phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy; cùng nhau phân tích, đánh giá, nhận xét, đóng góp ý kiến xây dựng về những mặt được và mặt còn hạn chế trong cách giảng dạy, giao tiếp, ứng xử của cán bộ, giảng viên với học sinh, sinh viên của từng cán bộ, giảng viên, nhất là những cán bộ, giảng viên trẻ chưa nhiều kinh nghiệm; qua đó giúp họ phát huy được những mặt mạnh và hạn chế những điểm yếu trong giao tiếp với học sinh, sinh viên. Rèn luyện kỹ năng giao tiếp cần được hình thành có hệ thống và có kỹ thuật theo một quy trình nhất định, trong luyện tập cần tập trung vào các kỹ năng còn thiếu và yếu. Tăng cường quan hệ giao tiếp giữa cán bộ, giảng viên và học sinh, sinh viên; cán bộ, giảng viên không chỉ giao tiếp với học sinh, sinh viên trong giờ lên lớp mà còn có thể thông qua các hoạt động ngoại khóa như tham quan, học tập thực tế và các hoạt động khác. Từ đó cán bộ, giảng viên có thể hiểu học trò của mình hơn và giao tiếp sẽ hiệu quả hơn. Đối với giảng viên, ngoài nhiệm vụ giảng dạy, trong cuộc sống họ phải là những người mô phạm, tính mô phạm của người thầy cộng với những chuẩn mực trong nói, viết và cuộc sống hàng ngày sẽ là những tiêu chí tích cực để học sinh, sinh viên đánh giá cao vai trò của người thầy. 4. Kết luậnĐể nâng cao tính hiệu quả trong hoạt động giao tiếp của cán bộ, giảng viên ở trường Đại học Kinh tế quốc dân, rất cần có sự phấn đấu nỗ lực của bản thân mỗi cán bộ, giảng viên, họ phải không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, trau dồi đạo đức và đặc biệt là nâng cao trình độ giao tiếp và kỹ năng giao tiếp vì thực chất qua kết quả nghiên cứu kỹ năng giao tiếp của họ chưa thật sự tốt. Từ những lý do đó chúng tôi mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị: 1. Ngoài việc thường xuyên rèn luyện nghiệp vụ chung, nhà trường nên thường xuyên có những chương trình rèn luyện các kỹ năng giao tiếp cho cán bộ, giảng viên. Đặc biệt, trong quá trình giao tiếp với học sinh, sinh viên các cán bộ, giảng viên nên phát huy hơn nữa cách dạy học nêu vấn đề, tăng cường hơn nữa các hình thức thảo luận, xêmina để người học có điều kiện phát huy khả năng của họ. 2. Rèn luyện phương pháp và kỹ năng giao tiếp cần được thực hành một cách có hệ thống, có kỹ thuật theo một quy trình nhất định. Trong luyện tập cần tập trung vào các kỹ năng khó hình thành và những kỹ năng còn hạn chế. 3. Việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp không thể tách rời việc hình thành và rèn luyện các phẩm chất về năng lực, đạo đức, nhân cách. 4. Trường Đại học Kinh tế quốc dân nên tiến hành và đưa thành hành động thường xuyên nhằm xây dựng phong cách văn hóa giao tiếp, tạo môi trường giao tiếp lành mạnh trong nhà trường mà trong đó tất cả mọi người giao tiếp, cư xử với nhau một cách văn hóa theo đúng chuẩn mực đạo đức, nếp sống của người thầy giáo. Sự giao tiếp văn hóa, đúng mực của đội ngũ cán bộ, giảng viên sẽ tác động tích cực trực tiếp tới học sinh, sinh viên và toàn xã hội. TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Hoàng Thị Anh: Kỹ năng giao tiếp sư phạm của sinh viên, Luận án PTS tâm lý học, ĐHSPHNI, H, 1993, tr 38. Kỹ năng giao tiếp sư phạm gồm những gì?Có 3 kỹ năng giao tiếp sư phạm cơ bản đó là kỹ năng định hướng, kỹ năng định vị, và kỹ năng điều khiển điều chỉnh.27 thg 10, 2022nullKỹ năng giao tiếp sư phạm mà giáo viên Tiểu học cần phải biết?thso2tuyphuoc.edu.vn › trang-tin-hoc-sinh › ky-nang-song › ky-nang-gia...null Phong cách giao tiếp sư phạm là gì?Có thể hiểu, phong cách giao tiếp sư phạm là toàn bộ hệ thống các phương pháp, thủ thuật tiếp nhận, phản ứng hành động tương đối ổn định và bền vững của giáo viên và học sinh trong quá trình tiếp xúc nhằm truyền đạt và lĩnh hội các tri thức khoa học, vốn kinh nghiệm, kĩ năng, kĩ xảo nghề nghiệp, xây dựng và phát triển ...null2.2.1.2. Khái niệm phong cách giao tiếp sư phạmtk-thngocky.haiduong.edu.vn › null › file_ho_tro › 08_BB4-GIAO_TIEP_...null Mục tiêu của giao tiếp sư phạm là gì?* Mục đích của giao tiếp sư phạm là: - Truyền đạt tri thức, kỹ năng kỹ xảo, hành vi xă hội cho học sinh. - Giáo dục, xây dựng nhân cách học sinh phù hợp với đ̣i hỏi của xă hội. - Tạo khả năng thích ứng với xă hội cho học sinh.null(DOC) Giao tiep sp | Thùy Trần - Academia.eduwww.academia.edu › Giao_tiep_spnull Ngôn ngữ sư phạm là gì?KNNNSP là kỹ năng tri giác ngôn ngữ, hiểu ngôn ngữ và biểu đạt ngôn ngữ trong quá trình dạy học và giáo dục. Nói một cách cụ thể hơn, KNNNSP là khả năng của một người có thể lựa chọn từ ngữ phù hợp với nội dung và mức độ nói hoặc viết đồng thời có khả năng hiểu tốt các nội dung trong lĩnh vực chuyên môn của mình.nullKỸ NĂNG NGÔN NGỮ SƯ PHẠM VÀ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN CHO ...lib.qtttc.edu.vn › modulesnull |