Hướng dẫn epidata
Epidata là một phần mềm hoàn toàn miễn phí (http://www.epidata.dk/), với dung lượng nhỏ và thân thiện với người sử dụng nên epidata la một trong những phần mềm được sử dụng khá phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm trên thì epidata cũng có một số nhược điểm như không hỗ trợ tiếng việt, hay chỉ giới hạn trong 999 dòng (nhược điểm này đã được thongke.info khắc phục và sẽ giới thiệu với các bạn ở phần sau). Phần này Thongke.info xin giới thiệu cách tạo form nhập liệu bằng phần mềm Epidata Cấu trúc của một form nhập liệu bằng Epidata gồm 3 phần: file Ques (.qes), file rec (.rec), và file check (.chk) 1/ File ques : Đây chính là file để ghi nội dung fom nhập liệu và có đuôi (.QES) Đầu tiên các bạn mở phần mềm epidata và chọn define data trên thanh công cụ sau đó chọn tiếp new ques file. Trên máy tính sẽ hiện ra một bảng trống để các bạn ghi nội dung bộ câu hỏi cần tạo để nhập liệu. Một điểm quan trọng cần lưu ý khi tạo file ques là file ques được tạo phải dựa trên chính bộ câu hỏi mà các bạn dùng để thu thập số liệu. Nghĩa là tất cả các câu hỏi trên bộ câu hỏi thu thập số liệu sẽ được hiển thị đầy đủ và chính xác trong file ques. 2/ File rec: Đây chính là form để nhập liệu và có đuôi (.REC) Sau khi các bạn tạo xong file ques rồi chúng ta sẽ tiếp tục tạo file rec. File rec chính là file các bạn sẽ dùng để nhập liệu, lưu trữ số liệu đã nhập, và xuất số liệu sang các định dạng phần mềm phân tích khác nhau. Để tạo file rec, từ chính file .ques các bạn vừa tạo, các bạn chọn make data file trên thanh công cụ sau đó chọn tiếp make data file. Sau khi tạo xong bạn sẽ được file hiển thị như sau 3/ File check: Đây là file chúng ta viết lệnh để rằng buộc số liệu và có đuôi (.CHK) File check dùng để rằng buộc, logic, bước nhảy các câu hỏi trong bộ số liệu với nhau. Cũng như file ques, file check được viết dựa trên thông tin trong chính bộ câu hỏi dùng để thu thập số liệu. Có 2 cách để tạo file check. Cách 1: các bạn chọn checks trên thanh công cụ, màn hình sẽ xuất hiện 1 cửa sổ. Ở mục files of type các bạn chọn file có đuôi (.rec), phần file name các bạn chọn tên của file rec các bạn đã tạo sau đó kích open các bạn sẽ được như sau. Sau khi cài đặt phần mềm Epidata vào máy tính, làm thế nào để khai báo cơ sở dữ liệu trong Epidata? Phần này chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn khai báo cơ sở dữ liệu trong Epidata. Để khai báo cơ sở dữ liệu trong Epidata các bạn làm theo các bước sau” Bước 1: Lập bảng mã hóa dữ liệu Trước tiên cần thiết kế bảng mã hóa dữ liệu. Bảng mã hóa dữ liệu cần đơn giản, dễ hiểu, và khoa học. Ví dụ: Tên biến Nhãn biến (câu hỏi) Nhãn giá trị (câu trả lời) Giá trị biến (mã hóa) A1 Giới tính Nam Nữ 1 2 A2 Nghề nghiệp Công nhân/ viên chức Hưu trí Nông dân Lao động tự do Khác 1 2 3 4 5 Bước 2: Tạo tệp .QES Trước khi tạo tệp .Qes cần xác định:-Câu hỏi là nhiều lựa chọn hay một lựa chọn -Nó là câu hỏi/ mục thông tin dạng chữ (text) hay dạng số (numberic) hay ngày/tháng/năm. Với kiểu dữ liệu dạng số hoặc dạng chữ xác định độ lớn của các ký tự mà biến đó có thể nhận. Các chuỗi định dạng hay dùng: Chuỗi định dạng Giải thích Độ rộng lớn nhất là 80 ký tự (gạch dưới _) Chữ viết hoa Sau “A” bấy nhiêu lần cách là bấy nhiêu ký tự
Khai báo ngày, tháng, năm Hiển thị theo ngày trên “đồng hồ máy tính” khi nhập liệu Cấu trúc khai báo một biến trên Epidata: [Tên biến] [Nhãn biến] [Kiểu dữ liệu] Ví dụ:
ID ma phieu DATEL ngay nhap lieu DATE ngay PV NAME ho va ten ____________________ SEX gioi tinh # AGE tuoi ## HEIGHT chieu cao ###.## WEIGHT can nang ##.## Một cách khác để khai báo kiểu biến và độ dài ký tự của biến: -Dùng tổ hợp phím “Ctrl + Q” -Đặt con trỏ chuột vào vị trí cần khai báo -Chọn kiểu dữ liệu -Khái báo độ rộng ký tự cần thiết -Insert Để xem trước form nhập liệu sử dụng tổ hợp phím “Ctrl + T” hoặc Bước 3: Tạo tệp .REC từ tệp .QES Click vào Make Data File và chọn Make Data File Bước 4: Tạo tệp .CHK tạo sự ràng buộc số liệu khi nhập liệu –Range, Legal: Cho phép nhập 1 hoặc 1 khoảng dữ liệu hợp lệ vào biến đó Lưu ý ngăn giữa 2 giá trị của khoảng bởi dấu gạch ngang “-” Lưu ý: ngăn cách giữa các điều kiện bằng dấu phẩy “,” –Jump: Tạo bước nhảy biến với cấu trúc [giá trị nhập vào]>[biến nhảy đến/ WRITE] –Must Enter: Bắt buộc nhập, chỉ chọn khi xác định thông tin chắc chắn phải có để phân tích Lưu ý, chúng ta không kiểm soát dữ liệu nó có đầy đủ hay không nên cân nhắc chọn “yes” để tránh sai sót do nhập liệu viên tự nghĩ ra –Repeat: Lặp lại các giá trị của bản ghi trước bản ghi đang nhập –Value label: Dán nhãn dữ liệu, lưu ý nhãn để trong ngoặc kép “” –Close: kết thúc việc tạo lệnh check –Edit: lệnh ràng buộc nâng cao Bảng: Một số lệnh check ràng buộc hay dùng Lệnh Giải thích Ví dụ BEFORE ENTRY Trước khi nhập Hàng dưới của nó phải hàm chứa một điều kiện nào đó BEFORE ENTRY … END AFTER ENTRY Sau khi nhập Hàng dưới của nó phải hàm chứa một điều kiện nào đó TOPOFSCREEN Tạo trường nhập để gán giá trị sau khi nhập cho biến khác HIDE/UNHIDE Ẩn biến hoặc không ẩn biến khi có một điều kiện nào đấy IF……. THEN Các hàm điều kiện AND: và/đồng thời OR: hoặc <>: khác \>: lớn hơn <: nhỏ hơn + cộng -trừ * nhân / chia HELP Thông báo muốn hiển thị Khi nhập giá trị nào đó vào ô có lệnh help > nhắc nhở khi nhập không đúng Id KEY UNIQUE 1 CONFIRMFIELD END Khi nhập một mã số mà trùng với mã số trước đó đã nhập rồi thì hiển thị thông báo Hi vọng với chuỗi bài viết về epidata của chúng tôi các bạn đọc đã có thể sử dụng phần mềm hữu ích này cho công việc của mình. |