Với vẻ đẹp tinh tế và sắc màu đa dạng, hoa lay ơn đã trở thành một biểu tượng nổi bật trong thế giới cây cảnh. Bài viết dưới đây Phân Bón Hà Lan sẽ chia sẻ những bí quyết quan trọng để bạn biết cách trồng hoa lay ơn tốt nhất, từ việc chuẩn bị đất, lựa chọn giống hoa, đến cách tạo điều kiện tốt nhất để chúng phát triển mạnh mẽ. Cùng đọc ngay nhé!
Hoa lay ơn là loài cây lâu năm, có những bông hoa lớn hình phễu rất giống với hoa loa kèn và hoa Ly. Cây này có nhiều kích thước khác nhau, từ 60cm – 1.2m. Lá cây dài hình kiếm, màu xanh đậm. Hoa lay ơn có kích thước từ 5 – 10cm và đa dạng màu sắc như đỏ, hồng, vàng, cam, trắng, kem và thậm chí cả xanh lá cây. Lay ơn đã mang theo nhiều ý nghĩa từ xưa đến nay, từ sự bình dị đến biểu tượng của danh dự và ghi nhớ, do đó, chúng thường xuất hiện trong các buổi lễ đặc biệt.
Các loại hoa lay ơn
Hoa lay ơn có khoảng 260 loại, mỗi loại đều mang đa dạng kích thước và màu sắc khác nhau. Tuy nhiên, có một số loài lay ơn phổ biến hơn, đại diện cho các màu sắc chính như là:
- Lay ơn đỏ [Gladiolus Atom]: Hoa đỏ tươi, phổ biến và dễ trồng với khoảng 7 bông trên mỗi cành.
- Lay ơn trắng [Gladiolus Prins Claus]: Hoa trắng với đốm hồng trên cánh hoa.
- Lay ơn vàng [Gladiolus Dream’s End]: Cao 1m, hoa màu vàng đẹp.
- Lay ơn hồng [Gladiolus Candyman]: Hoa hồng đậm tuyệt đẹp.
- Lay ơn tím [Gladiolus Black Star]: Cao từ 90cm đến 1.5m, hoa màu tím đậm.
Thời vụ trồng hoa lay ơn
Nếu bạn đang băn khoăn hoa lay ơn trồng tháng mấy thì ở miền Bắc, thời vụ trồng hoa lay ơn thường được trồng trong 2 mùa vụ. Đó là vụ Thu – Đông trồng vào tháng 9 để thu hoạch hoa từ tháng 11 và vụ Đông – Xuân trồng vào tháng 10, 11, đây là cách trồng hoa lay ơn nở đúng tết để có hoa vào các dịp Tết Nguyên Đán và ngày 8/3. Ở các vùng như Đà Lạt, Tam Đảo, Sapa, Mộc Châu, thời gian trồng hoa lay ơn có thể là quanh năm.
Điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến hoa lay ơn
Cách trồng và chăm sóc hoa lay ơn hiệu quả đòi hỏi bạn phải quan tâm đến các yếu tố môi trường bên ngoài, cụ thể:
- Nhiệt độ: Lay ơn thích nghi với nhiệt độ từ 15 đến 27 độ C. Nhiệt độ quá cao có thể làm giảm tỷ lệ hoa nở, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây và tạo điều kiện cho vi khuẩn, sâu bệnh phát triển nhanh hơn.
- Ánh sáng: Cây Lay ơn cần ánh sáng đủ, với cường độ khoảng 20.000-25.000 lux. Ánh sáng là yếu tố quan trọng giúp cây phát triển mạnh mẽ và nở hoa tốt.
- Đất: Đất có độ pH từ 6 đến 7 là phù hợp nhất cho cây Lay ơn. Đất cần đủ dưỡng chất và thoát nước tốt. Tránh sử dụng đất nhiễm kim loại nặng.
- Nước: Lay ơn cần độ ẩm, nhưng cũng cần tránh ngập úng. Độ ẩm tương đối phù hợp là từ 70 đến 75%. Việc thiếu nước có thể dẫn đến phân hóa hoa, trong khi ngập nước có thể gây thối rễ và chết cây.
- Không khí: Cây lay ơn dễ bị ảnh hưởng bởi khí Flo có trong không khí, gây khô đầu lá. Do đó, cây cần được trồng xa các khu vực có nồng độ Flo cao như lò gạch hoặc khu công nghiệp.
Cách trồng hoa lay ơn chi tiết từ A-Z
Kỹ thuật trồng hoa lay ơn rất quan trọng, cùng tham khảo các bước cụ thể về cách trồng hoa lay ơn như sau:
Lên luống, xẻ rạch đất trồng
Cách gieo trồng hoa lay ơn cơ bản nhất, là bạn phải lên luống, xẻ rạch đất trồng để đảm bảo đất sạch và không có cỏ dại. Sau đó, tạo ra các luống đất cách nhau 1-2m, mỗi luống có chiều cao khoảng 30cm. Rãnh giữa các luống có chiều rộng từ 30 đến 40cm, phần mặt của luống khoảng 70 đến 80cm.
Bỏ phân lót
- Lượng phân bón: Đối với diện tích 1000m2, lượng phân bón lót tiêu chuẩn bao gồm 2.5 – 3 tấn phân chuồng cùng với 10kg lân và 80-100kg vôi bột.
- Kết hợp các thành phần phân chuồng, lân và vôi bột. Trộn đều hỗn hợp phân bón này để đảm bảo sự phân phối đồng đều.
- Rắc hỗn hợp phân bón đã trộn đều xuống rạch. Sau đó, lấp đất trở lại để che phủ phân bón.
Chọn củ giống
Cách trồng hoa lay ơn bằng củ như sau: Chọn củ giống có kích thước và màu sắc đồng đều, nên có mầm và rễ khỏe mạnh. Trước khi trồng, hãy ngâm củ giống trong dung dịch Iprodione [Rovral], mancozeb [Mancozeb, Dithane] 2% trong khoảng 10-15 phút. Sau khi ngâm, để củ khô hoàn toàn trước khi trồng vào đất.
Khi trồng lay ơn, bạn cần tuân theo các bước sau:
- Đặt củ trong các rãnh đã xẻ trước sao cho phần ngắn và đáy củ tiếp xúc với mặt đất. Hướng mầm lên phía trên để đảm bảo mầm phát triển thẳng và mạnh mẽ. Trồng với mật độ 250.000 – 300.000 củ/ha, tùy thuộc vào kích cỡ củ và loại giống.
- Thực hiện lấp một lớp đất trên mặt dày khoảng 2.5-3cm lên trên củ. Lấp đất cẩn thận để tránh làm củ nghiêng hoặc gãy mầm trong quá trình lấp đất.
Cách chăm sóc hoa lay ơn
Tưới nước
Cách trồng hoa lay ơn để đảm bảo sự phát triển tốt và hoa đẹp của hoa lay ơn, bạn cần duy trì độ ẩm cao trong khoảng 70 – 75% để phát triển tốt nhất. Khi cây lay ơn có khoảng 5-7 lá, nhu cầu nước của cây tăng cao, nên chú ý cung cấp đủ nước. Tưới nước cho cây lay ơn thường xuyên, đặc biệt là vào sáng sớm và chiều mát để duy trì độ ẩm ổn định cho cây.
Cách bón phân
Bón lót: Thường là hỗn hợp phân hữu cơ [phân vi sinh/phân chuồng, phân trâu bò] và 20 kg phân lân. Sau đó, đánh rạch và trộn đều các loại phân với nhau. Bón hỗn hợp phân xuống rạch và lấp đất sâu khoảng 10 – 15 cm.
Bón thúc:
- Thúc Đợt 1 [khi cây có 2 lá]: 3 kg Urê + 10 kg Super Lân + 2 kg Kali.
- Thúc Đợt 2 [khi cây có 4 lá]: 4 kg Urê + 10 kg Super Lân + 2 kg Kali.
- Thúc Đợt 3 [khi cây có 5-6 lá]: 3 kg Urê + 10 kg Super Lân + 4 kg Kali.
Phân bón lá [tùy chọn]: Sử dụng phân bón lá vào giai đoạn cây có từ 2-5 lá để tăng hiệu quả.
Lưu ý: Trong quá trình bón, tránh bón phân sát gốc cây. Khi bón phân thường kết hợp với việc xới xáo đất và làm sạch cỏ. Sau khi bón phân, cần tưới nước đầy đủ để tan phân và cây có thể hấp thu. Cân nhắc việc bổ sung canxi bằng cách phun hoặc bón thêm 2-3 lần khi cây có 4-6 lá.
Tỉa nhánh, lên luống
Sau khi cây lay ơn mọc lên khỏi mặt đất trong khoảng 7-10 ngày, loại bỏ tất cả các chồi phụ, chỉ để lại 1 chồi chính để cây phát triển khỏe mạnh.
Giảm nhiệt độ
Khi bạn muốn kiểm soát thời điểm nở hoa của hoa lay ơn, bạn có thể giảm nhiệt độ để tác động đến tốc độ sinh trưởng của nụ hoa, quá trình phân hóa và quá trình phát triển hoa. Bằng cách giảm nhiệt độ, bạn có thể điều chỉnh thời điểm nở hoa của hoa lay ơn, đồng thời tạo ra điều kiện phù hợp cho sự phát triển và màu sắc của hoa.
Phòng ngừa sâu bệnh
Biện pháp phòng trừ sâu hại chính
Cây lay ơn có thể bị tấn công bởi sâu bệnh và sâu hại khi không được chăm sóc đúng cách, cụ thể:
- Sâu xám: Có thể loại bỏ sâu xám bằng tay, thường nên thực hiện vào khoảng 6-7h tối, đây là thời gian mà sâu thường xuất hiện nhiều. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng thuốc đặc trị như Basudin 10G với liều lượng khoảng 2-3 kg trên 1000m2. Thuốc FM-tox 50 EC cũng là một lựa chọn.
- Sâu khoang: Có thể sử dụng các loại thuốc như FM-tox 50EC hoặc Fastox 50EC để đặc trị sâu khoang.
- Rệp và Trĩ: Có thể sử dụng các loại thuốc như PENALTY, Marshal 200SC hoặc Pegasus 500SC để kiểm soát rệp và trĩ.
Biện pháp phòng trừ bệnh hại
Đối với bệnh đốm nâu, héo vàng, trắng lá, có thể sử dụng các loại thuốc hóa học như Topsin-M70NP, Antracol 75WP, Aliette 800WG để diệt trừ các loại nấm gây bệnh. Ngoài ra, việc duy trì môi trường sạch sẽ, thoáng mát và không tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm cũng là một biện pháp quan trọng để phòng trừ bệnh hại.
Cách thu hoạch hoa và củ lay ơn
Thu hoạch hoa
- Thu hoạch lúc trên gốc hoa có 1-2 hoa nhú, nhưng chưa nở, thường trước 10 giờ sáng.
- Cắt phải để lại ít nhất 2-3 lá hoàn chỉnh để cây tiếp tục nuôi củ. Dụng cụ cắt phải sắc bén và được khử trùng. Cắt vát 150 sát gốc để tạo khả năng hút nước tốt.
- Cắt hoa nên cắm ngay vào nước khử ion hoặc dung dịch bảo quản, không để hoa lên đất bẩn. Hoa thu hoạch cần cẩn thận để không làm dập hoa. Vận chuyển nhanh chóng và giữ hoa ở nơi thoáng mát.
Thu hoạch củ
Khoảng 6-8 tuần sau khi thu hoạch hoa, tiến hành thu hoạch củ. Ngưng tưới nước 2 tuần trước khi thu hoạch để củ khô ráo và nên thu vào những ngày nắng. Thu hoạch củ phải cẩn thận để không xây xát củ, thu kỹ cả củ lớn và hạt. Loại bỏ củ bị bệnh ngay trên đồng ruộng để không lây lan bệnh.
Sau đó, rửa sạch củ và ngâm củ trong Iprodione, Mancozeb 0,2% trong 15-20 phút, phơi ở nơi thoáng mát. Sau khi xử lý, phơi củ ở nơi thoáng, có nắng nhẹ. Sau 7-10 ngày, củ mất nước dư thừa giúp lưu trữ tốt hơn. Tách hạt nhỏ ra khỏi củ lớn, phân loại để dễ theo dõi và trồng vụ sau.
Như vậy, bài viết đã đem đến những thông tin hữu ích, chi tiết cho bạn về cách trồng hoa lay ơn hiệu quả. Hy vọng, bạn có thể áp dụng những lời khuyên, hướng dẫn trong bài viết này và có một mùa vụ hoa lay ơn thành công nhé!